|
2000
|
|
|
|
Handik
aitzina, zure etxean itzarri nintzen, bisitagelako mahaiaren gainean ahozpez, bizkarretik gora biluzik, gizon ile zuri batek bizkarreko zauriak olioz eta ukenduz gantzutzen zizkidala.
|
|
|
|
HANDIK
aitzina, astean behin edo —ortzegunetan, zeren ortzegunetan ez baitzenuen eskolarik emaiten—, unibertsitatetik ateraz gero, xuxen joaiten nintzaizun etxerat, zeina gure egoitzarako bidean baitzegoen, bisita labur edo ez hain labur batzuen egiterat... eta hala bihurtu zinen ene kontzientziaren aitzindari, gidari eta argi egile —ene uste osoaren kontra, derradan bide batez, zeren, Sa...
|
|
|
|
HANDIK
aitzina lau gauza oroitzen ditut.
|
|
|
Hala, bada, etorri zuan egun batean pintore hura Ubarnerat; ekin zion, Ubarneko erretoreak manatu bezala, bere san Migel arkanjeluari, zeinaren izenpean eraikia izan baitzen Ubarneko eliza; joan zuan Pedro bere aitarekin biharamunean pintorearen koadroa ikusterat; ikusi zian pintore hura pintzelak harat honat mugitzen... eta, hari beha, guztiz liluraturik geratu zuan, halako suertez, non argi izan baitzuen Pedrok geroztik zer izanen zen, Pedrok berak aitortu zidanez.
|
Handik
aitzina, aitak pintura batzuk erosi, eta pintatzen hasi zuan Pedro bere kasa. Gero, zaletasun hura areagotu egin zitzaioan, noiz eta, Oña tiko unibertsitatean studiatzen ari zela, bertze pintore bat ezagutzeko parada izan baitzuen, ez nauk oroitzen orain haren izenaz...
|
|
|
hau hire txakurraren erretratua duk, baina, Italiatik natorrenean, hirea eginen diat..." —eta, malenkoniak haren begiak hartzen zituela, erran zuen—:
|
Handik
aitzina, bizpahiru karta skribatu genizkioan elkarri, eta gero, deus ez. Gaur arte...
|
|
|
|
HANDIK
aitzina, ene zeru zalantzaz eta hodeiz beteak garbitzerat egin zuen apur bana. Zeren eta gero eta konbentzituago bainengoen ezen ene erabakia zuzena izan zela, eta Jainkoak zeharka bideratua.
|
|
|
—eta, behakoa berriro zorrozten zidala, sententziatu zuen—:
|
Handik
aitzina ez duzue ihesbiderik izanen...
|
|
|
|
Handik
aitzina, don Venancio mintzatu zen:
|
|
|
Gutun hartan, ordea, ez zen agertzen koadroko protagonistaren izenik eta, nola, bertzalde, koadroak berak ere ez baitzuen haren berri emaiten, hala, jakinminaren, galdegin nion amari: ‘Nor ote da mutil hori? ’ ‘Ez dakit —ihardetsi zidan— Adinagatik, zure lehengusuren bat izan daiteke... ’
|
Handik
aitzina, zenbat ordu ez ote nituen egin koadroko neure lehengusu ustezkoaren aitzinean! Eta, horrela, hainbertzeraino itsutu nintzen neure amorio harekin, non, batzuetan, nehork ikusten ez ninduela, paratzen bainintzen zutik aulki baten gainean, ene hatza haren ezpainetan ipini ahal izaiteko; eta, hain barrendik eta hain zintki eta fintki egiten nuen hura guztia, non iduritzen baitzitzaidan ezen ezpain haiek, ordainean, musu emaiten zidatela eta musuaren hezea ere nabari nezakeela neure hatzean.
|
|
|
|
Handik
aitzina, Xiritxeren bila joaiten hasi nintzen arratsero, egun batean leku baterat eta bertzean bertzerat neramala, biak ere zaldi gainean beti, han eta hemen zeuden guardiak ene ateraldi haietarat ohi zitezen, harik eta ihesaldiko eguna iritsi zen arte.
|
|
|
|
Handik
aitzina, finean, bere bidaietarik itzultzen zen bakoitzean, Mattinengatik galdetuko zuen lehenik eta Matinengatik galdetuko zuen ondotik, harekin eskriman edo ehizan ibiltzeko desiros, zeren joko haiek baitziren haren entretenimendurik gustukoenak. Eta erraiten ari natzaizuna hain da egia, non gogoratzen baitut ezen egun batean ni ikusi ninduela lehenik eta, halarik ere, ez zela haren galdegitea eni buruzkoa izan, baina Mattini buruzkoa:
|
|
|
|
Handik
aitzina, osaba Joanikot behin baino gehiagotan joan zitzaion galdegite harekin, pipa piztua eskuan... Ordea, aitonak ezentzuna egiten zion, edo bertze gauza bat entzuten zion, agian, zeren aitonak tabako gehiago eskatzen baitzion edo katoliko eta protestantei buruzko bertze errepuesta hura emaiten zion... edo errepuesta haren azken bi hitzak, hobeki:
|
|
|
|
Handik
aitzina, kontzientziaren harra ausikika hasten zitzaidanean, otoitz hura egin, eta otoitz hartan hartzen nuen bertzela nekez hartzen nuèn sosegu eta kontentamendu apurra.
|
|
|
|
Handik
aitzina, zer.... Badakizu:
|
|
|
|
Handik
aitzina, guardia buruak barkamendua eskatu zigun asasinoari ez bertze guztioi, eta erran zigun, segidan, sentitzen zuela, zeren baitzirudien ezen, beraiek hiltzaile maltzur haren bila zebiltzan bitartean, bertze putatzar haiek iruzur egin zigutela, eta hargatik jarrarazi zizkigutela jantziak aulki haietan, zeinak baitzeuden gelak eta korridoreak bereizten zituzten barren leihoetarik hurbil, eta, ... erran beharrik ez dizut ezen azken erran hartan trufaz bezala aritu zitzaigula, eskarniozko irria ezpainetan; haatik, begien hertsireki batean irritik beltzurirat egiten zuela eta ezpata bularraren aitzinean dantzatzen zigula, erran zigun:
|
|
|
Nire aurreikuspenik eroenak hobetuz," garagardoren bat hartzeko" ez, baizik eta" afaltzeko" elkartzekotan hitzartu ginen ortzegunerako, aste horretako bion egun libre bakarraren bezperan.
|
Handik
aitzina, dena aiseago joan zitzaidan. Burmuin andeatuek kemen pizar baten oparia harturik, neure hozkailu partikularrean aurkitu nuen zorioneko orrialdea tintaz oratzeko manera.
|
|
|
Erran gabe doa bertze mahai batera jartzen zela, niretik hamar bat metrora.
|
Handik
aitzina, goiti egin ahalean urruntzen, beti ere urruntzen baizik ez dut ikusi, zenbat eta gorago hainbat eta urrunago eta gizenago. Nik ezarri izengoitia aise hedatu zen lantokian:
|
|
2006
|
|
|
Iruñekoek, berriz, ustel eta koldar jokatu zuten, azienden pare.
|
Handik
aitzina, aitatxik ez zuen gehiago dudarik eginen: ez kondestablea, ez mariskala, baizik eta Labritena berarena –aitarena, beraz– eginen zuen haurren arteko gerla jostetan.
|
|
2011
|
|
|
|
Handik
aitzina, guztiak hasi zitzaizkizun gaizki erranka, eskolatik jalgitzean: –Mozolo!
|
|
|
–Ni berorren aginduetara??.
|
Handik
aitzina, neska errukarria saiatu zuan bere burua defendatzen, baina azkenean ezin, eta don Jaimek, eskuak gibeletik lotuta eta ahoa zapi batez estalita, bortxatu egin zian?
|
|
2013
|
|
|
eta emakume bat, xiita; gaia, berriz, Afganistango Konstituzioa, 2004ko urtarrilaren 4an Afganistango Loya Jirga k 62 onartua.
|
Handik
aitzina, loreak eta laudorioak, laudorioak eta loreak, partaideen ahotik. Konstituzio hark, izan ere, bere artikuluetarik batean, xiiten eta suniten arteko berdintasuna aldarrikatzen zuen, gizon eta emakumeen artekoa eta talde etniko guztien artekoa?
|
|
|
|
Handik
aitzina, ordutan saiatu zen sendatzailea, batean eskuak oliotan busti eta sabelean igurtziak eginez; hurrengoan infusio lasaigarri bat edanaraziz, oka eginarazi ziona eta mina areagotu; hurrengoan Koraneko suretako txatal jakin batzuk fede handiz kantatuz eta errepikatuz, behin edo behin eginarazi zizkion etxe ondoan zegoèn olibondo zahar bati hiru itzuli, alferrik.
|
|
|
|
Handik
aitzina, bere laut saioetan, nota guztiak bamm bihurtu eta nota hura jotzen zuen, orain tonu batean, orain bertzean, hamaika aldiz, amorru biziz, hura bihotz erditik ateratako konposizio xume bezain izugarria balitz bezala, barrua inarrosten ziona, eztanda baten bariazioak balira bezala?
|
|
|
Baina ez galdetu gehiago!?.
|
Handik
aitzina, ordea, Raissak amari ohi bezala ezin begiratu, nola, bada, mihi puntan bazituen burura etengabe zetozkiòn eske hitzak: –Erradazu nor izan zen izeba Buthayna, mesedez??!?, ama hartaz ohartu?
|
|
|
|
Handik
aitzina, isiltasuna, Hamzak, halako batean, hautsi zuena, terrazara zihoala errateko.
|
|
|
Orduko hartan, zango puntetan pasatu nintzen haren paretik.
|
Handik
aitzina, emakume urrin sarkorra ateratzen zen ganberetatik. Lehenbizikoan, buru bat goititu zen argia sarrera ondora hurbiltzean.
|
|
|
partaideak hiru gizon ziren –sufi bat eta bi sunita– eta emakume bat, xiita; gaia, berriz, Afganistango Konstituzioa, 2004ko urtarrilaren 4an Afganistango Loya Jirga k62 onartua.
|
Handik
aitzina, loreak eta laudorioak, laudorioak eta loreak, partaideen ahotik. Konstituzio hark, izan ere, bere artikuluetarik batean, xiiten eta suniten arteko berdintasuna aldarrikatzen zuen, gizon eta emakumeen artekoa eta talde etniko guztien artekoa...
|
|
|
|
Handik
aitzina, bere laut saioetan, nota guztiak bamm bihurtu eta nota hura jotzen zuen –orain tonu batean, orain bertzean– hamaika aldiz, amorru biziz, hura bihotz erditik ateratako konposizio xume bezain izugarria balitz bezala, barrua inarrosten ziona, eztanda baten bariazioak balira bezala... harik eta hondar notak –trumoi durunditsu baten gisako– airean dar dar egin eta bake han...
|
|
|
|
Handik
aitzina, isiltasuna, Hamzak, halako batean, hautsi zuena, terrazara zihoala errateko.
|
|
|
|
Handik
aitzina, ordutan saiatu zen sendatzailea, batean eskuak oliotan busti eta sabelean igurtziak eginez; hurrengoan infusio lasaigarri bat edanaraziz, oka eginarazi ziona eta mina areagotu; hurrengoan Koraneko suretako txatal jakin batzuk fede handiz kantatuz eta errepikatuz... behin edo behin eginarazi zizkion etxe ondoan zegoèn olibondo zahar bati hiru itzuli, alferrik.
|
|
|
Baina ez galdetu gehiago!".
|
Handik
aitzina, ordea, Raissak amari ohi bezala ezin begiratu –nola, bada, mihi puntan bazituen burura etengabe zetozkiòn eske hitzak: " Erradazu nor izan zen izeba Buthayna, mesedez..."! –, ama hartaz ohartu... eta, hondarrean, kontatu beharrekoa kontatu zion alabari.
|
|
2014
|
|
|
Zergatik ez, hasiera batean?
|
Handik
aitzina, gauzak gaizki joaten bazitzaizkion, ikusiko zuen zer egin. Bilborekin proba zezakeen.
|
|
|
|
Handik
aitzina, berriz, zenbatetan gelditzen zen Felisa, Anbroxiok eta biek Parisen erositako koadroari begira, hura kontsolagarri bakarra balu bezala, han iragandako egun zoriontsuak gogoan!, ez bere ahizpa zaharraren errieta entzun gabe:
|
|
|
Eta, makila batez solairua hiru bider astintzen zuela, berehala etorri zitzaion Felisa.
|
Handik
aitzina, atea ireki orduko, ziztu bizian jalgi zen Fox. Baita eskailerak ziztu bizian jaitsi ere, bigarren solairuan gelditu ere egin gabe.
|
|
|
|
Handik
aitzina, arrakastaz arrakasta ibili ziren Beñat eta Fox. Hala ere, Foxen izena baino zabalduagoa zegoen ordurako haren ezizena hirian:
|
|
|
Txarrak izan arren, baina, haiek ez ziren Peter Planen urterik txarrenak izan, txarrak txarrena iragar bazezakeen ere.
|
Handik
aitzina, izan ere, Pipermanen ordenantzak martxan jarri eta robot zaintzaileak hiria zaintzen, menderatzen, hasi ziren.
|
|
|
|
Handik
aitzina, bere bideo hura ongi osatu nahi baitzuen, bi astetan aritu zen lan eta lan, mezua zehatz mehatz bideratzeko ahaleginean.
|
|
2016
|
|
|
1996ko apirilaren 16an ezbehar larria gertatu zitzaigun ordea, Joseba Jaka itsas istripuz hil baitzen.
|
Handik
aitzina, Joxemari Sorsek hartu zuen Donostiako enpresaren ardura osoa, Jon Jakaren laguntzarekin. Baionan utzia zuen lanpostua, aldiz, Elkarren lehenbiziko diruzain izan zenak, Jean Louis Maitiak hartu zuen, 1996an preso hartua izan zen arte.
|
|
|
hots, Zabal denda utziko genuela halako egun batez eta liburu denda berri bat irekiko, San Andresko plazan.
|
Handik
aitzina, berak, Jokinekin batera, kudeatu zuen Zabal denda, hetsi zuten arte.
|
|
|
Zenbait hilabete geroago zendu zen gure Mattin, minbiziak eramanik, 1997ko uztailaren 16an.
|
Handik
aitzina, beti Mikel Epaltza, Zokoako erretore eta mariñelen omonierrarekin batera antolatu ditugu gaualdi horiek.
|
|
2017
|
|
|
Goizean goiz jaiki, eta 07:00etan zuen ordua Ziburun (Lapurdi).
|
Handik
aitzina besteei jarraitu zien,, galderarik egin gabe?. Segurtasun neurri batzuk hartuz?, auto aldaketarik eta egin gabe, ordea??, Senperera, Mertxe Colina ABko kidearekin eta.
|
|
2022
|
|
|
Telekoen festan Diala nola ezagutu zuen azaldu orduko emozioa itzuli da campusera.
|
Handik
aitzina, ahotsa urratzen joan zaio mutilari, entzuleen aldean zotinak eta zinkurinak ugaldu diren hein berean. Euskaltegian ikasle etorkinak egindako aitzinapenak hizpidera ekarri ondoan, klimaxa heldu da amodioa egin zuten azken aldiaren ondokoa deskribatu duelarik:
|
|
|
Hurrengo pasabidea, bederen, semaforoz eta marraz babestua dago.
|
Handik
aitzina, zibilizazioa, espaloiko segurtasunaren itxuran. Hamar minutu gehiagoko bidea du etxe azpiraino.
|