|
2000
|
|
|
euskaraz, eta bizpahiru hitz gaztelaniaz. Halarik ere, erran behar dizut guztiz sinetsia nagoela ezen Nafarroa osoa apurka gaztelaniaren alde jarri genukeela, nola egin baitute jada Nafarroako handikiek eta noble gehienek, guztiek ez erraiteagatik, zeren eta gaztelania baita
|
Espainiako
inperioaren hizkuntza, mundu zaharra eta mundu berria uztartzen dituena. Berdinzki erran diezazuket ezen Kristok manatu zigula mundu zabalerat eraman behar genuela haren dotrina, eta, nola gaur egun gaztelaniaz den mundu zabala, eta gaztelania bera ere den mundu zabala, ez euskara, hala, gaztelaniaren alde egoitea da Jainkoaren alde egoitea, mundu osoaren ebanjelizatzeko.
|
|
2003
|
|
|
XIX. mendean barna, batzuek eta besteek jasan zituzten bizpahiru gerla gaizto, kalte handiak egin zizkietenak orori: lehen Karlistaldia(), bigarren Karlistaldia() eta Ameriketan
|
Espainiako
inperioaren azken gerla(). Gerla horiek guztiek larriagotu eta gaizkitu baizik ez zituzten euskaldunen eta espainolen arteko gaizki hartzeak.
|
|
|
Hego Ameriketan, adibidez, Bolivar, San Martin eta haien lagunek
|
Espainiako
inperioa puskatu zuten. Europan, berriz, Austriako, Turkiako, Errusiako inperioen aurka Italiak, Serbiak, Hungariak edo Poloniak aldarrikatu zuten lehenbizikotz Nazionalitateen Printzipio famatua; hots, Nazio bakoitzak bere estatu propioaren izaiteko duen eskubidea alde batetik, eta Estatu bakoitzak bere nazio bakarraren osatzeko duen eskubidea bestetik, bermatzen duen teoria.
|
|
2009
|
|
|
Halaxe zen: hainbeste miresten zuen, izan ere, Nazario Orbek Cánovas, non, zirika etortzen zitzaizkionean ere, Cánovasek
|
Espainiako
inperioa galbidean jarri zuela-eta, ez baitzen hitzik gabe gelditzen; aitzitik, Mateo Sukunzak noizbait esan zizkiòn hitzak bere egiten zituela, erantzuten zien: –Nik ez dakit Cánovasengatik galdu ziren Kuba eta Filipinas, baina dakidana da, berarengatik ez balitz, Espainia hautsi eta Espainia bera galduko genuela, Cánovasek ezarri baitzuen Espainian monarkia posible bakarra, Espainiari halako batasun bat ematen diona?.
|
|
|
Halaxe zen: hainbeste miresten zuen, izan ere, Nazario Orbek Cánovas, non, zirika etortzen zitzaizkionean ere, Cánovasek
|
Espainiako
inperioa galbidean jarri zuela-eta, ez baitzen hitzik gabe gelditzen; aitzitik, Mateo Sukunzak noizbait esan zizkiòn hitzak bere egiten zituela, erantzuten zien: " Nik ez dakit Cánovasengatik galdu ziren Kuba eta Filipinas, baina dakidana da, berarengatik ez balitz, Espainia hautsi eta Espainia bera galduko genuela, Cánovasek ezarri baitzuen Espainian monarkia posible bakarra, Espainiari halako batasun bat ematen diona".
|
|
2010
|
|
|
Baina hara: oraintxe mintzatu natzaizu Espainia inperialaz, eta ez alferrik,
|
Espainia
inperio bat izan baitzen, espainiarrek mendeetan zehar galdu zutena/ dutena, ez erabat ordea; gero eta sinetsiago nago, izan ere, espainiarrek, zu tartean, beraz?
|
|
|
Literatura epiko eta heroiko honetan inperio kristau eta totalitarioa altxatzen zen.
|
Espainiako
inperioaren historia errepikatzen zen. Lepanto berrian bezala, otomandarren ilargi erdiak igitai sobietarraren itxura hartu zuen.
|
|
|
Baina hara: oraintxe mintzatu natzaizu Espainia inperialaz, eta ez alferrik,
|
Espainia
inperio bat izan baitzen, espainiarrek mendeetan zehar galdu zutena/ dutena... ez erabat ordea; gero eta sinetsiago nago, izan ere, espainiarrek —zu tartean, beraz— inperio galdu hura daramatela inkontzientean, zauri sendaezin bat bezala, handinahia eta harrokeria ez baitira, ez, gaitz sendaerrazak: horregatik euskaldunekiko intrantsigentzia —nola konforma gaitezke gu euskaldunok txiki izatearekin, espainiarrak bezain handi izan gaitezkeenean...! —, eta horregatik katalanekin berdin.
|
|
2011
|
|
|
Mexikoren independentzia guda, eta Frantzisko Xabier Mina iraultzaile liberal nafarra. Otanon jaio zen Mina, 1789an (oraindik ikus daitezke haren etxearen hondakinak), eta erabakigarria izan zen Mexiko
|
Espainiako
Inperiotik askatzeko borrokan. –Minaren hirurehunak?
|
|
2021
|
|
|
Mexiko Berriko hainbat jendek esan zuenez, 1622 aldera, Maria de Jesús ahizpa lurralde haietan (eta baita orduan
|
Espainiako
inperioarenak ziren beste zenbait lekutan ere, Texasen, esaterako) agertu zen, hango indigenei (indiarrei, azalgorriei) Ebanjelioaren eta erlijio katolikoaren berri emanez edota lurralde haietan misiolari lanetan zebiltzan fraideei lagunduz.
|
|
2022
|
|
|
–Egiteko sakratu horretarako,
|
Espainiako
Inperioak gazte berriak behar ditu. Eta zuek zarete, jaunok, mundua Gurutzeaz eta ezpataz gobernatuko duten liderrak!
|
|
2023
|
|
|
Bereizketa administratibo hori, ordea, XIX. mendean gertatu zen. Ordura arte, eta borroka handien ostean, inka herriaren asmo konkistatzaileak gelditu eta
|
Espainiako
inperio kolonizatzailearen aldetik naziotasuna aitortzea eta muga batzuk finkatzea lortu eta gero, estaturik gabeko herri asko bezala bizitzea lortu zuten luzaroan mendilerroaren alde bietan. XIX. mendean, ordea, Andeen alde batean eta bestean estatu independente bana sortu ziren, Txile eta Argentina, eta orduan, mendebaldean maputxe gatazka gisa bataiatu zuten konkista gerrari ekin zioten bitartean, ekialdean, ofizialki 1879an," Basamortuko Kanpainari" ekin zioten argentinarrek.
|