|
2001
|
|
|
1997ko uztailean, Miguel Angel Blanco, PP alderdiak Ermuan zuen zinegotzia hil zuen ETAk, bahituta eduki ondoren. Garai hartakoak dira
|
Espainiako
Gobernuaren eta ETAren arteko elkarrizketak Aljerren, Julio Iglesias, industria gizon gipuzkoarraren bahiketa eta tentsio egoera sorrarazi zuten beste ekintza batzuk (ETAko kide Yanci eta Kalparsororen heriotza). Ekintza hauen guztien aurrean, salbuespen egoeretan ohi den propaganda kazetaritza moldea gauzatu zen argi eta garbi.
|
|
2009
|
|
|
Hori ez ezik, katalana, galegoa eta euskara ofizialak diren lurraldeetan azken hamarkadotan garatu diren hizkuntza politiketan aurkitu dezakete argitasunik franko, beren argi ilun guztiak barne, eraginkorrak izan baitira. Eta, jakina, Hizkuntzen Euroituna bera izan daiteke
|
Espainiako
Gobernuak eta gainerako erakunde zentralek nahitaez berehala behar duten hizkuntza politika propio horren bide erakusle. Estatuko erakunde zentralen obligazioa baita herritarrei aitorturiko hizkuntza eskubideak errespetatzea, hizkuntza legeriak eragindako obligazioak betetzea eta kohesio sozialerako hain onuragarria den hizkuntza pluraltasuna sustatzea, hartarako, esan dugunez, pedagogia sozial eraginkorra eginez, hain justu ere Hizkuntzen Euroitunaren zazpigarren artikuluan ezarritakoa gizarteratzeko:
|
|
2010
|
|
|
Aurreko legealdian, Zubia Txostena izenaz ezagutzen denak eztabaida itxi zuen eremu kuantitatiboari dagokionez. 1993an Eusko Legebiltzarraren Plenoak Zubia Txostena onartu arte,
|
Espainiako
Gobernuak eta haren aldeko alderdiek (PPk eta PSE PSOEk) faltsuki defendatzen zuten Euskadiko autogobernuari zegozkion eskumen guztiak euskal instituzioei eskualdatuak zeudela; edo, gehienez ere, eskumen gutxi batzuen kudeaketa edo titularitatea besterik ez zegoela transferitu gabe; hala zioten.
|
|
|
Izen berak ditugu gaur ere! Beste modu batera esanda, enplegu politiken transferentzia gaur egun PSOE,
|
Espainiako
Gobernua eta Lópezen Gobernua ukatzen ari diren metodologia eta eduki berberen arabera egitearen alde bozkatu zuen PSEk Legebiltzarrean. Eta ez hori bakarrik, akordio hartan parte hartu zutenetako bat, artean Alderdi Sozialistako idazkari nagusi eta Eusko Jaurlaritzako sailburu zen; legealdirako EAJ PNV/ PSE EE PSOE/ EA alderdiek egin zuten Koalizio Hitzarmenaren Eranskinean, eskualdaketei zegokien balorazio ekonomikoa egiteko baldintza orokorrak sinatu zituen pertsona bera.
|
|
|
Beharbada uste izan zuelako ordura arte ETAk eta espainiar gobernuek izan zuten protagonismoa ordezkatzen zuten protagonista berriak sortu zirela, euskal alderdiak eta gizarte eragileak alegia. Lizarran izan ezik, horren aurretik eta horren ondoren ere, bake prozesu guztiak
|
Espainiako
Gobernuaren eta ETAren ordezkarien arteko isilpeko bileraren batekin hasi dira. Trantsizio garaitik gaur arte, Espainiako presidente guztiek negoziatu dute ETArekin.
|
|
|
2005eko ekainaren azken egunetan hasi zen lanean Eusko Jaurlaritza berria, eta zer genuen? Guk ez genuen horren berri, baina isilpeko negoziazioak izan zituzten PSOEk eta Batasunak eta, pentsatzen dut, baita
|
Espainiako
Gobernuak eta ETAk ere. Eta hori haztegi bihurtu zen, zenbait erabaki hartzeko giro egokia sortu zuen, ongarri izan zen.
|
|
|
2005eko maiatzaren 5erako abian zuen beste negoziazio prozesu bat Batasunarekin eta ETArekin. Hain zuzen ere hilabete eta erdi baino lehen, 2005eko uztailaren 14an elkartu ziren isilpean, Genevan,
|
Espainiako
Gobernuaren eta ETAren ordezkariak.
|
|
|
Iñaki Agirrerekin [36] batera eta Bill Douglassen [37] eskutik, gure jarrera zein zen azaldu genion Gurutze Gorriaren menpean dagoen fundazioari. Fundazio hori izan zen gero
|
Espainiako
Gobernuaren eta ETAren arteko negoziazio bideratu zuena.
|
|
|
2005eko maiatzaz geroztik, Espainiako Gobernuko Presidenteak bazuen elkarrizketa prozesuari hasiera emateko behar zuen babes legala. Begi bistakoa zen bazirela kontaktuak
|
Espainiako
Gobernuaren eta ETAren artean, Alderdi Sozialistaren eta legez kanpo zegoen Batasunaren artean. Guztiarekin ere, su etena ez zen iristen.
|
|
|
2006ko ekainean Batasuneko solaskideek kontatu zidaten zer hitzartu zuten espainiar Gobernuak eta ETAk; hori izan zen ETAren su etenaren oinarria, hala ziurtatu zidaten nire solaskideek. Alegia,
|
Espainiako
Gobernuak eta ETAk adostu zituztela su etenaren oinarriak.
|
|
|
Interesgarria da ikustea zertan jarri ziren ados, eta zer saihestu zuten
|
Espainiako
Gobernuak eta ETAk su etenaren oinarriak hitzartu zituztenean. Ekainean ezagutu genituen guk oinarri horiek, eta ez ofizialki, su etena indarrean zegoela, PSOE eta Batasuna, Espainiako Gobernua eta ETA negoziatzen ari ziren unean.
|
|
|
Interesgarria da ikustea zertan jarri ziren ados, eta zer saihestu zuten Espainiako Gobernuak eta ETAk su etenaren oinarriak hitzartu zituztenean. Ekainean ezagutu genituen guk oinarri horiek, eta ez ofizialki, su etena indarrean zegoela, PSOE eta Batasuna,
|
Espainiako
Gobernua eta ETA negoziatzen ari ziren unean. Azken negoziazio hau ere isilpekoa zen, jakina.
|
|
|
Hau da publikoki esaten zutena, baina gero jakin dugu
|
Espainiako
Gobernua eta PSOE ETArekin eta Batasunarekin negoziatzen ari zirela; 2007ko maiatzean izan zen azken negoziazioa. Baina hori ez zen eragozpena izan Alderdi Sozialistak, eta Gobernuak ere, deabruaren pare jar gintzan elkarrizketaren eta bakearen alde lanean jarraitzen genuelako.
|
|
|
Su etenaren amaia iragarpena atzeratzea,
|
Espainiako
Gobernuaren eta ETAren arteko azken akordioa?
|
|
|
Isilpeko bilerak egin zituzten, nazioarteko bitartekariak [41] lagun zituztela.
|
Espainiako
Gobernuaren eta ETAren ordezkariak negoziazio mahai batean elkartzen ziren, eta PSOEren eta Batasunaren ordezkariak beste batean; guztiak eraikin berean, Genevako hirian.
|
|
|
Eta beste negoziazio baten ostean hautsi da su etena 2007ko ekainean. Eta ordukoan ere, Genevako negoziazio hartan, eraikin bereko gela desberdinetan bildurik
|
Espainiako
Gobernua eta ETA, PSOE eta Batasuna zeundeten, guztiak elkartuta 2007ko maiatzeko hauteskundeen aurretik, egun batzuk lehenago. Ez niri etorri azalpen eske; izatekotan, nik eskatu dizkizuet zuei".
|
|
|
Baina lehenagotik zegoen hautsia su etena eta hori bazekiten negoziazioetako lau parte hartzaileek:
|
Espainiako
Gobernuak eta ETAk, PSOEk eta Batasunak.
|
|
|
Ematen du guztia hautsita zegoenean,
|
Espainiako
Gobernuak ETAk eta PSOEk Batasunak azken akordioa egin zutela elkarri minik ez egiteko: su etenaren haustura isilpean edukitzea 2007ko maiatzaren 27ko udal eta foru hauteskundeak igaro arte.
|
|
|
Izan ere, hauteskunde horietan, modu guztiz sasiko eta makiavelikoan erabili zuten Alderdien Legea. Agian
|
Espainiako
Gobernuak ETArekin eta PSOEk Batasunarekin izandako negoziazioen argira uler eta azaldu daiteke erabilera berezi hori.
|
|
|
PSOEk eta Batasunak hauteskundeei begira zituzten interesen arabera jarri ziren legezkoa/ ez legezkoaren joko tranpatiko arauak. Trile esku jokoa egin zuten, eta ez bolatxoekin?, une hartan bertan negoziatzen ari baitziren,
|
Espainiako
Gobernua eta ETA negoziatzen ari ziren bezala. Ikusirik zein lekutan ziren legezkoak eta zein lekutan utzi zituzten legez kanpo, are nabarmenago geratzen da bi alderdien interesen argitan egiten zela jokoa.
|
|
|
Benetan uste dut gaur egun Espainiako erakundeak krisian daudela, espainiar Estatuaren lurraldetasun eredua krisian dagoela.
|
Espainiako
Gobernuak eta Gorteek atzera bota dute Estatutu Politiko berriaren proposamena, negoziatu ere egin gabe. Eta loteslea ez den kontsulta demokratikoa egitea eragotzi dute, debekatu egin dute.
|
|
|
Konbentzituta nengoen lehen pausoa zela argitzeko
|
Espainiako
Gobernuko eta PSOEko inguruetatik etorri ziren GALekoen krimenak eta gerra zikinean gertatutakoa. Aitortu behar dut inozo izan nintzela, inozoegia, nahiz bizitza honetan beharrezkoa den neurri batean inozo izatea.
|
|
|
Baina Lizarrak ordura arteko aktore nagusiak gainditzea ekarri zuen:
|
Espainiako
Gobernua eta ETA. Biek lortzen dituzte akordioak ezagutzen ez ditugun bileretan âRodrÃguez Zapaterok izandakoak ere ez ditugu ezagutzenâ, eta akordio horietatik su etenak eta negoziazioak sortzen dira.
|
|
|
Beti. Nik, Lehendakari nintzela, hauxe adierazi nien
|
Espainiako
Gobernuari eta Batasunari: bakearen gaineko akordioa lortzen bazuten, eta lehendakariaren babesa beharrezko ikusten bazuten, zalantzarik gabe sinatuko nuela haiek lortutako akordioa.
|
|
|
1999ko irailean su etena genuen. Ordurako,
|
Espainiako
Gobernuak eta ETAk lehen negoziazio bilera egina zuten. Urte hartako maiatzaren 19an, Espainiako Gobernuaren ordezkariak Zürichen bildu ziren ETArekin, negoziatzeko.
|
|
|
Aznarrek eta
|
Espainiako
Gobernuak ETArekin negoziatzen zuten aldi berean, aurreko urtean izandako kontaktuak leporatzen zizkioten EAJri eta EAri. Nola izan zuten kontaktu hauen berri?
|
|
|
Beste aldekoak ere ez ziren isilik geratu. PSOEk Diario de la Memoria argitaratu zuen egun berean Gara egunkariak berriro argitaratu zituen
|
Espainiako
Gobernuko eta ETAko negoziatzaileek 1999ko maiatzean izandako bileren aktak.
|
|
|
EAJ PNV/ EA koalizio gobernua osatzea eta Batasunari argi adieraztea" politika egiten duzuen heinean izango dira posible akordioak". Aldi berean, bake prozesua zabalik zela, babesa eman genion negoziazioari (eta negoziatu
|
Espainiako
Gobernuak eta ETAk negoziatu zuten), PP eta PSOEren kritikak kritika. Eta kritikak ez ziren gutxi izan, kideko hedabideek jartzen zieten bozgorailuak handiagotuta gainera.
|
|
|
2006ko abenduan T aurkako atentatua egin zuen talde armatuak eta 2007ko maiatzean, udal eta foru hauteskundeak egin baino egun batzuk lehenago,
|
Espainiako
Gobernuak eta ETAk azken ahalegina egin zuten, baina azkenean ETAk su etena hautsi zuen.
|
|
2012
|
|
|
Euskal jatorriko liberalek, 1808 urteaz geroztik Espainiako Konstituzio nagusia eta euskal herrialdeetakoa uztartzeko berebiziko gogoetak egiten ari ziren. Horregatik, bada, ildo horretan, aintzat hartzekoa eta erabat berritzailetzat hartu behar da liberalismoaren baitan, 1839ko irailaren 5ean Madrilen bizi ziren euskal jatorriko liberalek
|
Espainiako
Gobernuari eta aldi berean Gorteetako Diputatuei zuzendutako idatzia: Representación de los vascongados y navarros residentes en Madrid pidiendo la conservación de los fueros de sus provincias txostenean, ospe handiko juristek eta politikariek sinatu zuten:
|