|
2017
|
|
|
har ditzan (9 eta 12 artikuluak), eta eskumen esklusiboa ematen zaio EAEri ekonomia garapenaren sustapena eta ekonomia jarduera planifikatzeko. Hala ere,
|
Espainiako
estatu zentralak du lan legediaren gaineko eskumen esklusiboa (147? 9 art.). Eskumen murriztu horiekin, EAEn, negoziazio kolektiboa, bitartekaritza, eta diskurtso eta politika aukeren egitura baliatu dira lan harremanetarako euskal erakunde esparru bat garatzeko (Unanue, 2002).
|
|
|
Gatazka horietako bat EEEen autonomia edo botere politikoari buruzkoa da. 1979ko Autonomia Estatutuaren arabera, zeina oraindik ez den guztiz bete
|
Espainiako
estatu zentrala kontra agertu delako, EAEk eskumen esklusiboak ditu plangintza ekonomikoan eta industria politiketan (I. titulua, 10 eta 23 art.), baina funtsezko zenbait arlo, hala nola muga zergei buruzko politika, lehiakortasunari buruzko politika, jabetza industriala eta lan arloko legedia, Espainiako estatu zentralaren esku daude edo Europar Batasunaren esparruan jorratzen dira.... Autonomia politiko prekario eta oso ezegonkor horrek arazoak sortzen ditu arlo horietan eta beste batzuetan, hala nola goi mailako hezkuntzan, prestakuntza sistemetan, gizarte segurantzan, ikerketan eta berrikuntzan, eta arazo horiek eragin zuzena dute EAEko kapital ekonomiko, sozial eta kulturalaren zenbatekoan eta banaketan, eta, beraz, gizarte kohesioan (hau da, integrazioa eta baliabideak eta aukerak berdintasunez eskuratzerakoan).
|
|
|
Gatazka horietako bat EEEen autonomia edo botere politikoari buruzkoa da. 1979ko Autonomia Estatutuaren arabera, zeina oraindik ez den guztiz bete Espainiako estatu zentrala kontra agertu delako, EAEk eskumen esklusiboak ditu plangintza ekonomikoan eta industria politiketan (I. titulua, 10 eta 23 art.), baina funtsezko zenbait arlo, hala nola muga zergei buruzko politika, lehiakortasunari buruzko politika, jabetza industriala eta lan arloko legedia,
|
Espainiako
estatu zentralaren esku daude edo Europar Batasunaren esparruan jorratzen dira. Autonomia politiko prekario eta oso ezegonkor horrek arazoak sortzen ditu arlo horietan eta beste batzuetan, hala nola goi mailako hezkuntzan, prestakuntza sistemetan, gizarte segurantzan, ikerketan eta berrikuntzan, eta arazo horiek eragin zuzena dute EAEko kapital ekonomiko, sozial eta kulturalaren zenbatekoan eta banaketan, eta, beraz, gizarte kohesioan (hau da, integrazioa eta baliabideak eta aukerak berdintasunez eskuratzerakoan).
|
|
|
Ikerketa eta garapen politiken programa horiek, beste behin, Eusko Jaurlaritzako sail guztiei eskatu diete konprometitzeko teknologia eta zientzia politiketarako tresna berriak diseinatzen, horrek, bide batez, autonomia politiko handiagoa izateko eskaera bultzatu du, sua piztu baitu EEEen eta
|
Espainiako
estatu zentralaren artean, 1979ko Euskal Autonomia Estatutuaren blokeoaren gaiaren inguruan?. Estatutuak dio EAEk eskumen esklusiboa duela zientzia eta teknologia ikerketan, Estatuarekin koordinatuta (I. titulua, 10.6 artikulua).
|
|
|
Hori da EAEn zientzia ikerketarako inbertsio publikoa hain kaskarra izatearen arrazoietako bat (%4 inguru; Europan, %16 ingurukoa da). Bestalde, Espainiako Zientzia Ikerketen Kontseilu Nagusiak ez du ia batere presentziarik EAEn, eta
|
Espainiako
estatu zentralak hiru hamarkadaz erresistentzia handia ezarri duenez zientzia eta ikerketa eskumenaren transferentzia egiteko, EAEko berrikuntza sistemaren indarra enpresa sektorean datza, teknologia zentroak barne. Horregatik izan da oso garrantzitsua finantza erakundeak eta enpresa sektorea EAEko gizarte eta erakunde ehunean errotuta egotea (egon izana), lehen aipatu bezala, gizarte eta ekonomia egitura dibergente bat garatzeko, Espainiakoaz bestelakoa.
|
|
2020
|
|
|
har ditzan (9 eta 12 artikuluak), eta eskumen esklusiboa ematen zaio EAEri ekonomia garapenaren sustapena eta ekonomia jarduera planifikatzeko. Hala ere,
|
Espainiako
estatu zentralak du lan legediaren gaineko eskumen esklusiboa (147? 9 art.). Eskumen murriztu horiekin, EAEn eta NFEan, negoziazio kolektiboa, bitartekaritza eta diskurtso eta politika aukeren egitura baliatu izan dira lan harremanetarako euskal erakunde esparru bat garatzeko, baina mekanismo horiek guztiak arriskuan daude azken lan erreformatik eta, beste nonbait azaldu bezala, prozesu pribatiza...
|
|
2022
|
|
|
Historikoki, eta maiz aurkako iritzia adierazten bada ere,
|
Espainiako
estatu zentrala oso uzkur izan da jardunbide federalak ezartzeko, eta mesfidati agertu da ekimen konfederalei dagokienez. Adibidez, Espainiako 1978ko Konstituzioak honako hau xedatzen du 145 (1) artikuluan:
|