|
2012
|
|
|
|
Espainiako
Estatuko legea aztertuko dugu, 2006koa. Oso aurrerakoia omen da Europa mailan.
|
|
|
|
Espainiako
Estatuan legeak zigortu egiten du animaliari tratu txarrak ematea, hura abandonatzea edo haren ardura ez hartzea.
|
|
|
Horrez gain, lortutako euskal berezitasun horiek gordetzeko, zaintzekoeta babesteko indar eta baliabide ugari erabili behar izaten dute euskalerakundeek, ez baitaude behar bezala bermatuta. Adibide gisa aipa daitekenola Espainiako Gorteek izapidetzen dituzten legeetan euskal berezitasunagordetzeko xedapenak (estatuko legeen finantzazio alderdiari buruzkoak, eskumen eduki berezitua...) talde abertzaleen zuzenketen ondorioz sartuohi diren, ez baita ministerioetako lege egitasmoetan aurreikusten, EAEkoeta NFEko autonomia estatutuak
|
Espainiako
estatuaren legeak izan arreneta berezitasunak horien ondorio zuzena izan arren. Bestetik, ezagunakdira euskal erakundeek izapidetu behar izan dituzten helegiteak (batzuetanauzi jartzaile gisa eta beste batzuetan auziperatu gisa) euskal erakundeendefentsan (Eusko Legebiltzarraren aurkakoa, EAEko lehendakariarenaurkakoak, itun ekonomikoaren defentsan...)
|
|
2013
|
|
|
|
Espainiako
Estatuan lege hutsune nabarmena izan da urteetan, eta, ondorioz, bi terminoak bereizigabe erabili izan dira, nahiz eta produktuak ez izan berdinak.
|
|
|
Lan honetan bi testu genero ikertu dira: lege testuak(
|
Espainiako
estatuko lege orokorrak eta Nafarroako Foru Erkidegoko eta Euskal Autonomi Erkidegoko legeak) eta testu akademikoak (UPV/EHUko Zuzenbidearen alorreko unibertsitateko eskuliburuak eta ELERIA aldizkariko artikulu akademikoak).
|
|
2014
|
|
|
3.3
|
Espainiako
estatuko lege esparrua
|
|
2015
|
|
|
Haien artean esanguratsuena 16/ 2012ko Errege Dekretuarena izan da (16/ 2003 Legea, maiatzaren 28koa, aldatzen duena). Aldaketa horren ondorioz,
|
Espainiako
Estatuan legez kanpo dauden atzerritarrek gaixotasun edo istripu larriengatikbaino ezin izango dute jaso osasun arreta, alta jasotzen duten arteko epean.
|
|
|
–Espainiako Estatuan dauden adingabe atzerritarrek hezkuntzarako eskubidea dute. Osasun arretarako eta gainerako zerbitzu publikoetarako eskubidea dute arrisku egoeran badaude edo Administrazio publiko eskudunaren tutoretzan edo zaintzapean, nahiz eta
|
Espainiako
Estatuan legez bizi ez izan? (10.3 art.).
|
|
2017
|
|
|
Gehiegizko kontsumoak takikardia, hipertentsioa, hiperaktibitate motorra, izerdia, hipertermia, antsietatea eta gorakoak eragin ditzake. Mefedrona talde honen ordezkari ezagunena eta zaharrena izanik,
|
Espainiako
Estatuan legez kanpo dago 2011 urtetik.
|
|
2019
|
|
|
|
Espainiako
Estatuan legeak eta espetxe araudiek diote gaitz larriak eta sendaezinak dituzten presoak aske utz daitezkeela, baina unean uneko gobernuak instrukzio berria ezartzen du. Auzia humanitariotzat jotzen da, baina politikariek eta epaileek eskua sartzen dute, medikuen gainetik jarrita.
|
|
2020
|
|
|
Katalunian etxebizitza eskubideen aldeko mugimenduek historikoki izan duten indarrari esker, tartean Hipotekek Kaltetuen Plataformak,
|
Espainiako
Estatuko legerik bermatzaileenak ditugu etxebizitza eskubideari dagokionez. Horien bitartez, adibidez, hamabost etxebizitza alokatuta dituzten enpresek funtsezkoa dute zaurgarritasun egoeran dauden familiei alokairu soziala bermatzea, eraikin berean.
|
|
|
Helburu argi bat neukan:
|
Espainiako
Estatuko lege bat aldatzea [29/ 2011 legea, Terrorismoaren Biktimena]. Lege hori Kongresuan onartu zuten talde guztiek, baina PPk gehiengo osoa eskuratzean, oso modu zitalean aldatu zuen; aurrekontuen lege proiektuan klausula bat sartuta [estatu indarkeriaren biktima ugariri aitortza ukatu zien, hildako senideak ETAko kide izan zirela edo «ETAren inguruarekin» lotura izan zutela argudiatuta].
|
|
|
Ezkio eta Itsasoren auzian EAEko Auzitegi Nagusiak arrazoia eman zion desanexioari, ezarri beharreko araua foru araua zela argudiatuta. Gainera, ebatzi zuen foru arauak ez duela
|
Espainiako
Estatuaren legea baino maila txikiagoa. Hala ere, estatuak helegitea jarri zuen.
|
|
|
Baina
|
Espainiako
Estatuak Lege Organikoen bidez eta Errege Lege Dekretuen bidez gure eskumen horiek erabat mugatu ditu azken urteetan. Beste batzuen artean aipatzekoak dira, adibidez, 1983ko Unibertsitateen Erreformarako Lege Organikoa, LRU famatua, 2001eko Unibertsitateen Lege Organikoa, 2011ko Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzaren Legea, Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutua... eta azken urteetan ahaztu ezin dugun Errege Dekretuen zerrenda luzea.
|
|
2021
|
|
|
Bigarrenik, gezurra izango litzateke esatea euskal hezkuntza sistemak dituen arazoak konponduko direla publifikazioaren bidez. Gaur egun
|
Espainiako
Estatuaren legeen bidez zuzentzen da gure hezkuntza sistema. Guztia publifikatzea eskoletako hezkuntza proiektuak Estatuaren legedia betetzen duen Eusko Jaurlaritzaren esku uztea da; nahiz eta hezkuntza eskumena transferituta egon Gernikako Estatutuaren bidez. Horregatik, irtenbidea berezko euskal hezkuntza lege berri bat egitea da, non auzolana, herri ekimenak eta hizkuntza murgilketa oinarriak izanda, eredu publikoaren ezaguera desberdin bat ezarriko baita EAEn.
|
|
2022
|
|
|
Estatuak berak tipifikatu ez baditu, Giza Eskubideen Europako Auzitegiak ezin du zigortu». 36ko gerrakoak
|
Espainiako
Estatuko legeetan ez tipifikatua egoteak, berriz, ez du modurik ematen zigorrik ezartzeko.
|