|
2008
|
|
|
Kartzela berriaren inguruko eztabaida duela bi urte sortu zen. Mercedes Gallizo
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako Zuzendariak 2006 urtean Langraiz Okako kartzela ordezkatuko zuen plana aurkeztu zuen Espainiako Kongresuan. Espetxe berria Zaballa bolborategi zaharreko lurretan ahalik eta lasterrena eraikiko zutela adierazi zuen, egun finkorik zehaztu gabe.
|
|
|
Are gehiago, Eusko Legebiltzarrean 2006ko otsailean Eusko Legebiltzarrean makroespetxeen desagerpenari buruz gehiengoz onartutako legez besteko proposamenaren aurkakoa dela dio. Hala, azken puntuan, Zubietako egitasmoaren aurka eta eredu berri baten alde agertzeko eskatzen diote Udalari, eta
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako Zuzendaritza Nagusiari jakinarazteko.
|
|
|
oraindik zentro hori non, nola eta noiz eraikiko duten ez dutela zehaztu salatu dute.
|
Espainiako
Espetxe Erakundeen menpeko presondegietan 71.000 lagun daude egun, eta 2012rako 80.000 baino gehiago izango direla ziurtzat jo dute. Hala, hori gertatzean beste hamabost, makrokartzela?
|
|
2011
|
|
|
Une batez bihotzerrea ere eragin zidan notiziak: Mercedes Gallizo
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako idazkari nagusiak Zaballako kartzela inauguratu zuen atzo, eta, esan zuenez, Langraizko espetxe zaharrean Arabako gizarteratze zentroa egingo dute. Lerro artean hauxe esaten ari zela iruditu zitzaidan:
|
|
2012
|
|
|
Oso gaixo zegoen».
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako Idazkaritzak esan du bihotzekoak jota hil zela presoa. Arabako kartzela berrian izandako beste heriotza baten berri eman zuen Salhaketak herenegun.
|
|
2014
|
|
|
ETAk nire anaiaren hil izanak ere erakusten du presoak sakabanatzea agintzea terrorismoaren aurkako sekulako neurria izan zela». Antonio Asuncionek 1988an hartu zuen
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako zuzendaritza, Herzog Justizia ministroa zenean. Sakabanaketa bere ardurapean abiatu zutenean presoen kolektiboa hausteko xedearekin egin zutela azaldu zuen Asuncionek berak 2004an, Bartzelonako mahai inguru batean.
|
|
2015
|
|
|
sailkapenaren arabera baizik. Ekainean jakingo zen
|
Espainiako
Espetxe Erakundeak ezezkoarekin erantzun ziela lehen eskaerei.
|
|
|
Laster sakabanatu zuen boskotea
|
Espainiako
Espetxe Erakundeak: espetxeratu eta egun gutxira, Otegi Navalcarnerora eraman zuten, Arkaitz Rodriguez Castellóra, eta Miren Zabaleta Valladolidera; Rafa Diez eta Sonia Jacinto Estremeran utzi zituzten.
|
|
2017
|
|
|
Une batez bihotzerrea ere eragin zidan notiziak: Mercedes Gallizo
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako idazkari nagusiak Zaballako kartzela inauguratu zuen atzo, eta, esan zuenez, Langraizko espetxe zaharrean Arabako gizarteratze zentroa egingo dute. Lerro artean hauxe esaten ari zela iruditu zitzaidan:
|
|
2018
|
|
|
Agintariek aste honetan aurkeztu dute" XXI. mendeko kartzela eredua". Halaxe definitu du espetxea Mercedes Gallizok,
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako idazkari nagusiak, Nafarroako hiriburuan. Telebistan ikusi ahal izan dugu eraikin modernoa:
|
|
2019
|
|
|
Soto del Realeko (Madril, Espainia) espetxetik herenegun gauean atera zen Aranalde; zain zituen senide eta lagun batzuk. Joan den urteko irailean Frantziak Espainiaratu egin zuen.Bestalde,
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek Xabier Agirre eta Unai Fano euskal presoak (EPPK) Euskal Herrira gerturatu dituzte: Agirre Logroñoko kartzelara eraman dute, Ocaña I etik, eta Fano Soriara, Algecirastik.
|
|
|
Politikan garrantzitsuena zintzoa izatea da, eta argi esango dizut.
|
Espainiako
Espetxe Erakundearekin negoziatzen ibili ginenean, gure asmoa eta aurreikusten genuena Langraizen zentro bakar bat zen. Berria zabaltzearekin batera, asmoa zaharra ixtea zen.
|
|
2020
|
|
|
Osasuna.
|
Espainiako
Espetxe Erakundeen menpe dago presoek jasotzen duten osasun zerbitzua. Egoera hori aldatu nahi dute, eta erakunde horrekiko independente den arreta jaso.
|
|
|
Botikak. Botikak hartu behar dituzten presoen segimendua
|
Espainiako
Espetxe Erakundeen menpe ez diren profesionalek egin dezatela eskatu dute.
|
|
|
Mugimenduak gogoratu du ez dela lehen aldia euskal presoek euren buruei zauriak eragiten dizkietela protesta «gogorrak» egiteko, eta babes osoa agertu dio euskal presoari espetxean bizi duen «egoera gordinagatik». Era berean, salatu du Murtzia II espetxeko zuzendaritzak eta, oro har,
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako arduradunek babestu egiten dituztela gisa horretako funtzionario «militante faxistak».
|
|
|
Aurrenekoa Picassenteko espetxean dago (Valentzia, Herrialde Katalanak), eta bigarrengoa, Estremerakoan (Madril). Datorren martxoaren 1erako zuten ezarria irteteko eguna, baina
|
Espainiako
Espetxeetako Erakundeak hogeina egun murriztu dizkie.
|
|
|
Arantza Zulueta eta Jon Enparantza euskal preso eta abokatuak otsailaren 11n geratuko dira aske, 11/ 13 auziko kartzela zigorra beteta. Martxoaren 1erako zuten ezarria irteteko eguna biek, baina hogei egun murriztu dizkie
|
Espainiako
Espetxeetako Erakundeak, atxiloaldian pasatutako egunengatik, bere garaian pasaportea kendu zietelako eta behin behinean libre egondakoan sinatzera joandako egunengatik.
|
|
|
|
Espainiako
Espetxe Erakundeen idazkaritza nagusiak baieztatu du albistea, eta zer gertatu den ikertuko dutela esan du
|
|
|
Gaur goizean, presoen ohiko zenbaketa egitean, horietako bat hilotz zegoela ikusi dute Martuteneko espetxean (Donostia). Aurrena, Kartzeletako langileen talde batek eman du gertaeraren berri, eta
|
Espainiako
Espetxe Erakundeen idazkaritza nagusiak baieztatu egin du ondoren. Bertako informazio iturriek adierazi dute presoa nor den ezin dutela esan; oraingoz, 41 urteko gizonezko bat dela baieztatu dute, besterik ez.
|
|
|
Heriotzaren kausa argitzeko ere denbora dela adierazi dute
|
Espainia
Espetxe Erakundeetako arduradunek. Hilotzari autopsia egin zaiola esan dute, eta auzibide bat irekiko dela; horrez gain, barne ikerketa bat ere egingo dutela azaldu dute.
|
|
|
Koronabirusa gaitza dela eta,
|
Espainiako
Espetxeetako Erakundeek kartzeletan bisita oro kentzeko lehen neurria hartu dute: Castello I n (Herrialde Katalanak).
|
|
2021
|
|
|
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek iragarri dute beste lau preso Euskal Herriratuko dituztela eta beste bat Euskal Herritik hurbilago dagoen espetxe batera lekualdatuko dutela. Foro Sozial Iraunkorraren ustez, iragarpen horiek eta joan den uztailaren 1ean egindakoek erakusten dute espetxe politikaren normalizazioaren bigarren faseari egin zaiola, bete betean.
|
|
|
|
Espainiako
Espetxe Erakundeen ortziralerako mugimendu iragarpenen artean, Beatriz Etxeberria eta Iñigo Zapirain euskal presoenak eman zituzten. Irati haur motxiladunaren gurasoak dira bi euskal presoak, eta martxoaren 8tik alabarengandik urrunduta daude, Iratik 3 urte bete baitzituen egun horretan.
|
|
|
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek jakinarazi dute lau euskal preso hurbilduko dituztela eta bertze bat Euskal Herrira ekarriko dutela.
|
|
|
Joan den astean bertze bortz preso lekuz aldatzea erabaki dute
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek. Horietako bi Euskal Herrira ekarriko dituzte eta bertze hiru hemendik hurbilago dauden presondegietan ezarriak izanen dira.
|
|
|
2018tik,
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek 255 lekualdatze iragarri dituzte, 159 preso gerturatu dituzte 300 kilometro edo gutxiagora, eta 95 Euskal Herriratu dituzte.
|
|
|
Francesek nabarmendu zuen, erraterako, kartzeletan bortxatzaile eta erasotzaileei ezartzen zaizkien programak ez direla egokiak, ezta kartzela guzietan hedatuak ere: «2017an
|
Espainiako
Espetxe Erakundeen menpe zeuden 69 kartzeletatik 29tan soilik zeuden erasotzaile sexualei bideratutako programak. Bi urtekoak dira, eta horietan sartzeko baldintzetako bat da presoa baldintzapean aske geratzetik gertu egotea.
|
|
|
ia hilabetera. Urtarrilaren 22an egin zuten irmo ebazpena, baina
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek baldintzapean aske uzteko eskatu zuten gero; eta, auzitegiak eskaera urtarrilaren 26an onartuta, fiskalak helegitea jartzeko beta izan badu ere, azken egunera arte itxaron dute baldintzapean aske uzteko autoa irmo egiteko. Atzo atera zen Estremerako espetxetik (Espainia), azkenean.
|
|
|
Halaxe orain ere:
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek COVID kutsatzeen gorakadari aurre egiteko hartu dute erabakia. Etxerat ek salatu du, ordea, kudeaketa horrek «presoen eta haien senideen eskubideei eragiten» diela, eta horren ondorioz «areagotu» egin dela «duela urte eta erdi hasi zenetik pairatzen» ari diren «egoera jasanezina».
|
|
|
Etxerat en ustez, izan ere, bisean bisekoak eten beharra «zigor gehigarri» bat da presoentzat zein senideentzat, eta ohartarazi du jasotzen duten «zama» ez dela «gaurko kontua»: «Pandemiaren agerpenaren osteko kudeaketak inkomunikazio neurriak ekarri zituen presoen eta senideen artean, eta, ondoren, 2021eko otsaileko lehen gorakadarekin,
|
Espainiako
Espetxe Erakundeen Idazkaritza Nagusiak berriro blindatu zituen espetxeak, komunikazioak bertan behera utziz eta, horrela, presoei geratzen zitzaien kontaktu fisiko bakarra ezabatuz».
|
|
|
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek iragarri dute beste lau preso Euskal Herriratuko dituztela, eta beste bat Euskal Herritik gertuago dagoen espetxe batera lekualdatuko dutela.
|
|
|
Kolpe bakarrean zazpi euskal presoren destino berriak jakinarazi ditu
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako Idazkaritza Nagusiak. Horietako hiru Euskal Herriratu egingo dituzte, eta lau, berriz, Euskal Herritik gertuago dauden kartzeletara hurbilduko.
|
|
|
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako Idazkaritza Nagusiak erabaki du beste bi euskal preso Euskal Herritik gertuago dagoen presondegi batera hurbiltzea. Jon Rubenach Iruñeko presoa da horietako bat:
|
|
|
|
Espainiako
Espetxe Erakundeen ortziraleroko mugimendu iragarpenen artean Beatriz Etxeberria eta Iñigo Zapirain euskal presoenak eman zituzten atzo: Irati haur motxiladunaren gurasoak dira bi euskal presoak, eta alabarengandik urrunduta daude joan den martxoaren 8tik, Iratik 3 urte bete baitzituen egun horretan.
|
|
|
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako Idazkaritza Nagusiak jakinarazi duenez, Zaballako espetxean (Araba) 14 kutsatu atzeman dituzte berriki; presoak dira guztiak. Bertan kartzelatua den preso batek birusaren «sintoma oso arinak» sentitu zituen azken egunotan, eta, horiek horrela, antigeno testak egin zizkieten hari eta beste hainbat presori, kasu gehiago ote zegoen jakiteko.
|
|
|
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek lau euskal preso Euskal Herriratuko dituztela iragarri zuten atzo, eta bi hurbilduko dituztela. Euskal Herriratuko dituztenen artean, gainera, hirugarren gradua emanen diote bati:
|
|
|
Azken hilabetetako joerari eutsiz,
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako Idazkaritza Nagusiak atzo beste sei euskal presoen lekualdatzeen berri eman zuen. Erabaki du bi euskal preso Euskal Herriratzea, hiru Euskal Herritik gertuago dauden kartzeletara hurbiltzea eta bat lekualdatzea.
|
|
|
Gero eta gehiago dira Euskal Herritik hurbilagoko espetxeetan dauden euskal presoak, eta 2020ko ekainetik areagotu egin dira
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek egindako iragarpenak. BERRIAk mapa bat osatu du azken hiru urteetan Espainiako, Frantziako eta Euskal Herriko espetxeetan gertaturiko mugimenduak bistaratzeko.
|
|
|
2020ko ekainetik hona, ordea, ugaritu egin dira Euskal Herriratze eta hurbiltze iragarpenak: Euskal Herri inguruko kartzeletarako 75 mugimendu iragarpen egin dituzte, eta Euskal Herrirako 25 Azken hilabeteotan astero bospasei hurbilduko dituztela iragarri dute
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek; abenduaren 25ean, ez zuten iragarpenik egin, eta, abenduaren 30ean, hamar gerturatu eta bat Euskal Herriratuko zutela jakinarazi zuten.
|
|
|
Gaur gaurkoz, 2018ko ekainetik 119 euskal preso hurbilduko edo Euskal Herriratuko dituztela iragarri dute
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek —mugimendu horietako batzuk ez dituzte oraindik gauzatu, baina webguneko mapa interaktiboaren akaberan guztiak batu ditu BERRIAk, lekualdatzeak eginak baleude bezala—.
|
|
|
|
Espainiako
Espetxe Erakundeak bigarren graduak ematen hasi dira hurbiltzen dituzten preso batzuei: abendu erdialdeko iragarpenean, erraterako, bortzi.
|
|
|
' Ez dakizu FIES bat dela?' [jarraipen bereziko presoa] Nik ez nuen uste horretan eraginik zuenik». Puerto Solar Calvo mintzo da,
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako jurista, eta Albacete, Soto del Real eta Duesoko kartzeletan lan egindakoa (Espainia). Foro Sozial Iraunkorrak gonbidatuta agertu da Donostiara, bideo konferentziaz, ongi aski ezagutzen baititu presoek espetxe legedian aitzina egiteko izaten dituzten zailtasunak; 2008an bezala, baita orain ere:
|
|
|
Gure funtzio propioa daukagu kartzelen barruan, independentea». Azaldu zuen, erraterako, 2005ean bilera bat egin zutela hark eta Lasa Mitxelenak EPPK-ko mintzaide gisa
|
Espainiako
Espetxe Erakundeen ordezkari batekin, Granadan (Espainia). Koordinazio Taldeaz eta abokatuen lanaz ere mintzatu zen Egues:
|
|
|
Azken aldiko ostiraleroko martxari segituz,
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako Idazkaritza Nagusiak euskal presoen lekualdatzea onartu duela jakinarazi du. Oraingoan sei izan dira eta haietako bat Unai Parot Navarro da.
|
|
2022
|
|
|
|
Espainiako
Espetxe Erakundeak eta Eusko Jaurlaritzako Justizia Sailak jakinarazi dute zazpi euskal preso Euskal Herriratuko dituztela. Iazko apiriletik Palentzian, Dueñasko kartzelan, dago espetxeratuta Aranburu.
|
|
|
Gotzon Aranburu preso azpeitiarra Euskal Herriratu egingo dute. Gaur, asteartea, zazpi euskal preso Euskal Herriko espetxeetara gerturatuko dituztela jakinarazi dute
|
Espainiako
Espetxe Erakundeak eta Eusko Jaurlaritzako Justizia Sailak. Dena den, ez dute zehaztu zer espetxetara eta noiz eramango dituzten horiek.
|
|
|
Arregik Martuteneko Tratamendu Batzordearen onespena ukan zuen hirugarren gradura pasatzeko, baina nola orduan eskumena ez zen oraino Jaurlaritzaren esku utzia izan,
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek ez zuten onartu. Azkenean, martxoan onartu zioten.
|
|
|
Bertze hamahiru euskal preso Eusko Jaurlaritzaren eskumeneko presondegietara lekualdatuko dituztela jakinarazi du
|
Espainiako
Espetxe Erakundeak. Hauek dira neurriak hunkitzen dituen presoak:
|
|
|
|
Espainiako
Espetxe Erakundeak jakinarazi du beste bost euskal preso Euskal Herriratuko dituztela. Ana Belen Egues, Javier Gallaga, Endika Garate, Maite Pedrosa eta Mikel Izpura dira, eta orain Jaurlaritzak erabaki du Martutenera (Donostia), Zaballara (Araba) edo Basaurira (Bizkaia) eramango dituen.
|
|
|
Espetxe lege arruntaren irakurketa eta interpretazio «oso murriztaileak» egiten ari direla ondorioztatu dute, azken hamarkadetan «terrorismoaren» aurkako legediaren bidez sartutako elementuak baliatuz. Uste berekoa da Puerto Solar
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako jurista. «Izugarria da 1979ko legea [espetxe politika arautzen duena] gaindituta egotea, baina atzerantz».
|
|
|
duela hiru aste, Xabier Atristain espetxean sartu zuten berriro, Auzitegi Nazionaleko fiskalak Jaurlaritzaren erabakiaren kontra errekurtsoa jarri eta epaileak hura onartu ondoren, eta, ekainean, Gorka Martinez Ahedo eta Iñaki Bilbao Gaubeka itzuli ziren espetxera. Aurtengo otsailean, berriz, Iñigo Gutierrez eta Jon Crespo presoen gradu progresioa atzera bota zuen espetxe zaintzako epaileak, baina horiek
|
Espainiako
Espetxe Erakundeetako Idazkaritza Nagusiak emandako gradu progresioak izan ziren, eskumena Jaurlaritzak hartu aurrekoak.
|
|
|
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek eta Eusko Jaurlaritzako Justizia Sailak beste zazpi euskal preso Euskal Herriratzea onartu dute: Iñigo Guridi Lasa, Asier Badiola Lasarte, Iñaki Bilbao Goikoetxea, Orkatz Gallastegi Sodupe, Fermin Vila Mitxelena, Iñigo Zapirain Romano eta Alberto Viedma Morillas dira Euskal Herrira ekarriko dituztenak.
|
|
2023
|
|
|
Iruñeko espetxean ere hasi dira lehen baimenak emateko prozesuak. Baina kartzela hura
|
Espainiako
Espetxe Erakundeen esku dago, eta, beraz, egoera bestelakoa da. Halere, han ere egin dira urratsak azken hilabeteetan.
|
|
|
Asier Borrero, Gregorio Eskudero, Garikoitz Etxeberria, Faustino Marcos eta Irantzu Gallastegi euskal presoak Euskal Herriratuko dituztela jakinarazi dute
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek; denak Eusko Jaurlaritzaren esku dauden espetxeetarako mugituko dituzte. Espainiako kartzeletatik Euskal Herrira lekualdatzeko geratzen ziren bost presoak dira —Alcalan jarraituko du Jaione Jauregik— Etxerat elkarteak eta Sare Herritarra plataformak «itxitzat» jo du «hainbeste urtez luzatu den sakabanaketa politika».
|
|
|
Espetxe berean dago Garikoitz Etxeberria ere; 2021eko apirilean iragarri zuten
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek Sevilla II kartzelatik (Espainia, 885 kilometrora) lekualdatuko zutela. Hura 2007ko urtarrilean atxilotu zuten Azkainen (Lapurdi), eta urte hartako martxoan Espainiaratu.
|
|
|
Lehen mugimenduak uda hartan egin zituzten.
|
Espainiako
Espetxe Erakundeak lehen presoak gerturatzen hasi zen, tantaka tantaka. Etenaldi bat eragin zuen, baina, 2019ko azaroko Espainiako Gorteetarako bozetako kanpainak.
|
|
|
Astebete darama Zaballako presondegian; joan den ostiralean lekualdatu zuten Dueñasko espetxetik (Gaztela eta Leon, Espainia). Duela hilabete iragarri zuten
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek, besteak beste, Etxeberria Euskal Herriratuko zutela; Etxerat elkarteak eta Sare Herritarrak amaitutzat eman zuten orduan euskal presoen sakabanaketa politika. Lekualdatu eta gero, egun hartan bertan jakinarazi zioten Lizartzako (Gipuzkoa) presoari beste preso batekin partekatu zuela zelda.
|
|
|
Auzitegi Nazionalak 27 urteko kartzela zigorra ezarri zion 2009an. 2021eko apirilean iragarri zuten
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek Sevilla II kartzelatik lekualdatuko zutela, Dueñasera. Iazko urtarrilean bete zituen zigorraren hiru laurdenak.
|
|
|
Tantaka tantaka iragarri zituzten
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek gradu aldaketak —lehenetik bigarrenera— eta gerturatzeak, eta 2018a amaitzerako 145 ziren 600 kilometrora edo gehiagora zeuden presoak, urtebete lehenago baino 51 gutxiago. 2019an, baina, abiadura makaldu zen:
|
|
|
Aldaketaren ondorio nagusietako bat izan da hirugarren graduen aldeko apustua. Aurrez ere,
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek onartu zituzten zenbait —EPPK ko kide bati emaniko lehena 2019ko martxoan izan zen—, baina abiada bestelakoa da orain. Espetxe eskumenaren lehen urteurrenean, Eusko Jaurlaritzak jakinarazi zuen «ETArekin lotuta» kartzelatutako 25 lagunek jaso zutela hirugarren gradua, eta Sareren azken zenbaketaren arabera, 43 dira orain arteko onartutako gradu progresioak.
|
|
|
San Argimiro 2002an atxilotu zuten, ETAkoa zelakoan, eta 25 urteko espetxe zigorra ezarri zioten. Espainia hegoaldean preso egon ostean,
|
Espainiako
Espetxe Erakundeek 2020ko uztailean jakinarazi zuten Soriara lekualdatuko zutela, bigarren graduan; 2021eko martxoan, berriz, Euskal Herriratzearen berri eman zuten. Ordurako, beteak zituen zigorraren hiru laurdenak.
|