|
2000
|
|
|
Egiteko geratzen den galdera, ordea, askoz ere larriagoa da, eta kezkaz betetzen du herrigintza hizkuntza eta kulturgintzatik bideratu behar dela sinesten dugunon itxaropena. Noraino iritsiko da
|
Espainiako
botere faktikoek bat eginda euskara, euskal kultura eta euskal gizartea kriminalizatzeko ahalegina. Zein izango da egingo duten hurrengo urratsa?
|
|
|
Joxemi Zumalabe Fundazioa, ABK, AEK... Helburua Espainiako alderdiek Eusko Jaurlaritza bera lortzea izanik, beste asmo askoren artean, erakutsi dutenez, euskalgintza eta, beraz, herrigintza desaktibatzeko —erakunde pribatu zein publikoetatik hasita—, noraino iritsiko dira
|
Espainiako
botere faktikoak euren ahaleginean, areago lehendakaritza iristen ez badute?
|
|
|
Euskal alderdi politikoek, gizarte eragileek eta norbanakoek euskalduntzea helburua duen erakundeari erakutsitako sostengua berebizikoa izan da. Horrelako batasunaren beharra sumatzen zen aspaldian eta, EAJko ordezkariek esan zuten bezala, euskal gizartean denon ahaleginez lorturiko adostasun politikoa eta gizartekoa haustea ezkutatzen da Garzonen eta
|
Espainiako
botere faktikoen jardunbidearen atzean, betiere euskalgintza eta politika nahastuz, eta euskal gizartearen edozein herrigintza edo kultur mugimendu susmopean jarriz, eta ez bakarrik Espainia mailan, bertako askoren ustean ere bai. Gaur egun dena justifikaturik egotea lortzen ari dira bide horretatik.
|
|
2001
|
|
|
MARGARITA Uria ez da
|
Espainiako
Botere Judizialeko Kontseilu Nagusiko kide izango PPk organu horretan egoteko betoa jarri diolako EAJri. Kide hauek Espainiako Legebiltzarrak izendatzen ditu eta PPk gehiengoa osoa badu ere, Kontseiluko kideak PSOErekin negoziatu ditu, hori bai jeltzaleei atea guztiz itxiz, eta azken hauen ustez Aznarren aginduz gainera.
|
|
2002
|
|
|
Epaile aurrerazale askori entzun eta irakurri izan zaio
|
Espainian
botere banaketa egiazkoa dela epaitegien egunerokotasunean; Estatuarentzat sakratuak diren gaietan, ordea, ez da zalantzarik botere judizialak exekutiboarekiko duen menpekotasunaz, Euskal Herrian behintzat. Hogei urtetan era batera indarrean izan den kode penala beste era batera erabiltzen da gaur egun, haize politikoen eraginez.
|
|
|
PPz ez dago zer esan handirik, berauek, bai Euskal Autonomia Erkidegoan eta bai Nafarroan, beti argi utzi baitute beren antieuskalduntasuna. Bestalde,
|
Espainian
botere zentrala daukate eta begien bistan dago Euskal Herriak lortuko lituzkeen eskumen handiagoak berek galdu lituzketela. Hori dela eta, boterera heldu zirenetik, jo eta ke aritu dira espainolen artean nazionalismo erreakzionarioenaren haziak ereiten, frankismo garaiko balioak eta nostalgiak berpizten, jende horien iritzi publikoa edonolako joera federalistaren kontra ager dadin, eta joko horretan, botorik ez galtzeko, PSOE bera bete betean harrapatu dute.
|
|
2003
|
|
|
batetik Espainiako Real Academia de la Historia k zein J. A. Llorente erudituak, Foruen aurkako lanak idatzi zituzten, erregearen zerbitzuan; eta bestetik foru erakundeei lotutako Aranguren y Sobrado eta Novia de Salcedo modukoek euskal erakundeen apologiak70 Iztuetaren obra testuinguru horretan kokatzen da, Foruen aldeko bandoan, baina berezitasun batekin: euskaraz idatzi zuela, eta ez
|
Espainiako
botere zentralei arrapostu emateko, baizik, esan bezala, Gipuzkoa bertako herritarrei zuzenduz. Izan ere, herritarren kontzientziazio, bai linguistikoa, bai historikoa, beharrezkoa ikusi bide zuen Iztuetak.
|
|
|
Urte askotako lana hankaz gora bota dute
|
Espainiako
botere polizialek eta judizialek razzia horrekin: " egun hauetako eraso latza, hitz batez, Euskal Herriaren kontrako borondate ukatzailearen azkeneko katebegia besterik ez da60".
|
|
2004
|
|
|
Gaztelaniaz gain, beste hizkuntzak dituzten autonomia erkidegoetan epaileek horiek jakiteko premiarik ez dutela azaldu zuen herenegun
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak (CGPJ), txosten baten bidez. EAJ eta EAk jarrera hori gaitzetsi dute, Konstituzioaren aurkakoa izan daitekeela argudiatuz. Gogoratu, UKBERRIk azaroaren hasieran jakitera eman bezala, euskaraz epaitua izateko eskubidea aitortu ziotela Euskal Herrian Euskarazeko (EHE) kidea den Gabi Basañez sopeloztarrari Bilboko Zigor Auzitegiko Lehen Aretoko hiru epailek.
|
|
2006
|
|
|
Atutxa auzian Auzitegi Gorenak emandako danbatekoa edota Batasuneko kideekin batzartzeagatik irekitako auziak dira azken boladan
|
Espainiako
botere judizialetik bake prozesua zangotrabatzeko hartutako ekimenetakoak. Kontua da ea nola egiten duen PSOEk tamainako olatu judizialari aurre egiteko.
|
|
|
Kontua da ea nola egiten duen PSOEk tamainako olatu judizialari aurre egiteko. Azaroan hasiko dira
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiaren osaketa berritzeko negoziazio korapilatsuak, eta hor izango da PSOEren ahalmenaren termometro bat.
|
|
2007
|
|
|
«Hortaz, hemen datzan egiak eta Euskal Herriko elite sozialaren estrategiaulertzeak badute zerikusirik. Elite horrek,
|
Espainiako
botere zentralarekin bateginik, zeinu sistema herritarra baztertu zuen, jendeen buruetan eliteena nahizbotere zentralarena zen beste sistema bat ezarriz, eta ez bortizkeriaren laguntzazsoilik»2.
|
|
2008
|
|
|
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak dio honako hauek har daitezkeela adopzio sinpletzat: Dominikar Errepublikako ohiko adopzioa, El Salvadorko adopzio sinplea, Mexikoko Zuzenbideak aurreikusten duen adopzioa, Paraguain adopzio sinplea deitzen dutena, Brasilgo legean ageri den adopzioa, Guatemalakoa, Libanokoa eta Argentinako adopzio sinplea.
|
|
|
Francisco Jose Hernando Auzitegi Goreneko 61 aretoko presidenteari komeni zaio azkar amaitzea auziarekin. Izan ere, Hernandok kargu hori
|
Espainiako
Botere Judizialeko Kontseilu Nagusiko (CGPJ) presidentetzarekin partekatzen du gaur egun. PPren blokeo politikoaren eraginez, 2006ko azarotik berritzeko zain dago Espainiako justiziaren organo nagusia.
|
|
|
Hala, PSOEk EAJrekin Espainiako Gobernuaren eta Jaurlaritzaren aurrekontuetan ez ezik «beste gauza batzuetan» ere ados jarri nahi dutela esan du.
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiaren (CGPJ) osaketa da hitzartu nahi duten gai horietako bat.
|
|
|
Francisco Jose Hernandok sinatu behar du epaia Salako presidentea delako. Hilaren 23an hartuko dituzte karguak
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiko (CGPJ) kargu berriak, eta Hernandok Salako presidente izateari utziko dio. Horregatik komeni zaie epaia 22rako publiko egitea.
|
|
|
Carlos Divar Espainiako Auzitegi Nazionaleko egungo presidentea izango da
|
Espainiako
Botere Judizialeko Kontseilu Nagusiko (CGPJ) hurrengo presidentea. PSOEk proposatutako hautagaia da Divar.
|
|
|
Tratu txarrak eta indarkeria sexuala jasaten duten emakumeekiko laguntza handitze aldera, 2001ean sinatutako akordioa berritu zuten atzo Eusko Jaurlaritzak, Araba, Bizkai eta Gipuzkoako Foru Aldundiek, hiru lurraldeotako udalek,
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak, EAEko Fiskaltzak, Legelarien EAEko Kontseiluak eta Medikuen EAEko Kontseiluak. Akordioaren helburua da instituzio horien arteko koordinazioa hobetzea, emakumeei eman beharreko babesa eta arreta bermatzeko.
|
|
|
Egoera horretan dator, Garzonen ekimena, Memoria legearen filosofiagatik aldenduta. Printzipioz pozgarria ikusten genuen, autoan bertan inoiz
|
Espainiako
botere batek esan ez dituen gauzak esaten zituelako:
|
|
2009
|
|
|
ESPAINIAKO Auzitegi Gorenak Rodriguez Zapatero auziperatzetik askatzeko botere banaketaren argudiora jo bazuen ere, EAEko Auzitegi Gorena, funtsean, Alderdi Politikoen Legearen filosofian oinarritu da, eta hori egin badu,
|
Espainiako
botere guztiek bat eginda hori posible egin dutelako izan da. Adibidez, ez da samurra irudikatzea zergatik erpinen bilera hauek zigorra merezi duten eta ez Loiolakoek, edo Batasunarekin harremanak izan dituzten eta dituzten beste horrenbeste eragilek.
|
|
|
Euskal erakundeek, ordea, Botere Judizialaren esparruan eskumenik ez dutela nabarmendu du Baztarrikak:
|
Espainiako
botere judizialaren organoak dira hizkuntzari buruzko legeria esparru honetan bete dadin neurriak har ditzaketenak. Sailburuordeak azaldu duenez, euskaraz dakiten epaile gutxi daudenez, horren emaitza praktikoa ez dator bat Hizkuntzen Itunak ezarritako betebeharrekin.
|
|
|
Franco hil eta hiru urtera, Konstituzio espainola inposatu ziguten, hiru probintzietako Estatutua eta Nafarroako Foru Hobekuntzaren bidez. Honetarako,
|
Espainiako
botereek PNV izan zuten bide lagun. Hortik ateratako marko politiko juridikoak helburu bat izan du urteotan:
|
|
|
1 Argi dago hauteskunde hauek erabat antidemokratikoak izan direla.
|
Espainiako
botere politiko eta judizialak jarritako joko arauen arabera burutu dira hauteskundeak, gizarte sektore bati apartheid a inposatuz. Beraz, euskal gizartea eta Gasteizko parlamentuaren gehiengoaren gainetik pasatu dira joko arau hauek PPk eta PSOEk sustatuko Alderdien Legea ezarriz.
|
|
|
Berriro ere, eguna joan eguna etorri, bulegoetatik atera eta toga beltzekin mozorrotuta, demokraziaren gidari balira bezala agertzen direnak izendatu zaituzte lehendakari, Patxi Lopez jauna. Euren filia, fobia, bizio eta gabezien gatibu
|
Espainiako
botere banaketarik ez dagoela frogatzen dutenek.
|
|
|
Espetxe politikaren olagarro besoak urrunsko luzatu nahi dituzte. Hain urrun,
|
Espainiako
Botere Judizialari exekutiboa urrunegi joan dela iruditu zaiola, egindako zuzenketak ikusita. Larriena bide hori jorratzen hasiak direla jadanik, preso askatu berriari elkartasun ongi etorriak debekatzearen segida errepresibo natural moduan.
|
|
|
Hala, Eriaren Autonomiari buruzko Legea eraldatuz, abortuaz erabakitzean adindun estatusa emango zaie. CGPJ
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak uztailean ebatzi zuen adin tarte horretako neskek abortatu edo ez erabakitzeko heldutasuna dutela.
|
|
2010
|
|
|
Luze gabe mendekua jin zen. Gupidarik ez, 1925ean Shawen bonbardatu zuten Amerikako Estatu Batuetako pilotu boluntarioek gidatutako hegazkin frantsesek,
|
Espainiako
botere kolonial eta militarrek ordaindurik. Bonbardaketa egunean kasik ez zegoen borrokatzeko gizonik hirian, ezta aire defentsarik ere, baina helburua ez zen borroka izan, sarraskia baizik.
|
|
|
Bestalde, bereziki azpimarratu behar da JANak, nahiz eta beren egoitza eta jarduera eremua autonomia erkidegoa izan, ez direla autonomia erkidegoaren organoak.
|
Espainiako
Botere Judizial bakarraren parte dira. Datu hau azpimarratzen dute hauek:
|
|
|
Manuel Larramendi Filosofia irakaslea izan zen Palentzian, Filosofia eta Teologia irakaslea Salamancan, Espainiako erreginaren konfesore ere izan zen urtetan.
|
Espainiako
boterearen armazoiak ondo ezagutzen zituen. Frantziakoak ere bai.
|
|
2011
|
|
|
Maria Isabel Garcia Malo Gizarte Gaietarako kontseilariak eman zituen datuak. Horrekin batera, genero indarkeriaren alorrean Espainiako Gobernuak Nafarroan duen ordezkaritzarekin,
|
Espainiako
Botere Judizialarekin, Iruñeko Fiskaltza Nagusiarekin eta Nafarroako Udalarrien Elkartearekin sinatutako itunaren berri eman zuen. «Erakundeen arteko elkarlana ezinbestekoa da emakumeen aurkako indarkeria amaitzeko».Atxilotu bat GasteizenGasteizko udaltzainek 26 urteko gizon bat atxilotu zuten herenegun, ustez emazteari eraso egiteagatik.
|
|
|
1881 urtean sortu zuen Godo familiak. Enpresari familia horrek
|
Espainiako
botereekin harreman onak izatea lortu du beti. Frankismoan, Carlos de Godo y Valls Madrilgo gorteetako prokuradore izendatu zuen Francok.
|
|
|
Atzo, lehen batzarra izan zuen ponentzia horrek Legebiltzarrean, eta Justizia sailburuak iragarri zuen Carmena izango dela dekretua lantzeaz arduratuko dena. Carmenak abokatu eta epaile gisa «eskarmentu handia» duela eta izaera «independentea» duela azpimarratu du Mendiak.Epaile ohia da Carmena,
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiko kide izandakoa. 1983an hasi zen epaile gisa, Bilboko Instrukzio Epaitegiko bigarren aretoan.
|
|
|
Atzerago ere egin genezake, sistematikotasun estu batez: ...ista etnozida eta odolzalea kulturizazio ahalegin eskergarria izan zen, arraza espainolak asko dituenez; herri garatu gabeekiko elkartasun adierazle bat, besterik gabe; mairuak eta juduak halako orekatze demografiko natural batek erbesteratu zituen, sua eta ezpata asmatu gabe zeuden?; Nafarroan ez zen konkistarik egon 1200.etik 1512.era; baskongadoek lehenik eta nafarrek ondoren onartu egin genuen
|
Espainiaren
boterea: historian sartzeko aukera paregabea eskaini ziguten.Baina, orain, azken mende erdiaren irakurketak du lehentasuna:
|
|
|
Orain tren helmuga egokira eramaten jakitea falta zaigu.Aurrerantzean dena samurragoa izan luke, baina inguruari so, oraindik bidean bada oztopo ugari. Izan ere,
|
Espainiako
boterearen piztitzarrak lehengo tren zaharraren usainaren nostalgiaz bizi dira oraindik, Euskal Herriko tren berriaren abiadura handiari muzin eginik; dirudienez, abiadura handiko trena soilik poltsikoak betetzeko baliatzen dute. Euren piramide ustelak gure kontra jotzen du gupidarik gabe, goitik politikari, epaile eta oligarken tropa eta behetik kolore guztietako poliziek eta parapoliziek euren aginduak betez.
|
|
|
Gorenaren autoa onartezina dela salatudute eta
|
Espainian
botere banaketarik ez dagoela uzten omen duagerian, Gorenaren erabakiak ez duelako zentzurik, izan ere, Bildu osatzen duten alderdiek eta koalizioaren hautagai guztiek ETArenagindupean jarduten dutela diote, baina ez dute neurri juridikorikjasaten.
|
|
|
dioenean, horren barruan bake epaileak ere sartu behar ditugu, nahiz eta epailekarreraren parte ez izan (BJLOren 298 art.) 17,
|
Espainiako
Botere Judizialaren parte direlako. Hortaz, bake epaileek administratzen duten justizia ere herriarengandik dator eta Erregearen izenean administratzen da.
|
|
|
espainiar ordenamendu juridikoan Botere Judiziala bat eta bakarra da, banaezina eta Estatuak bakarrik egikaritu dezakeena. Zalantza gabe, bake epaitegiak
|
Espainiako
Botere Judizial bakar horren parte dira.
|
|
|
Aurrerago esan dugun bezala, bake epaileek funtzio jurisdikzionalak egikaritzen dituzte, epaile karrerako kide izan gabe, profesionalak izan gabe eta aldi baterako mugiezintasunarekin. Hala ere, haien mandatuak irauten duen bitartean
|
Espainiako
Botere Judizial bakarraren parte dira. Testuinguru horretan, argi dago haien agintaldia mugatua dela.
|
|
|
Jakin dakigunez, karguan dauden bitartean, bake epaileak
|
Espainiako
Botere Judizialaren parte dira. Horregatik, lehen auzialdiko eta instrukzioko epaileei aintzatesten zaien tratamendua eta lehentasuna izango dute (BJLOren 103.1 eta 324 art. eta BERen 27 art.). «Jaun andrea» izena jasotzen dute.
|
|
|
Tratamendu zehatz bat izateko eskubidea: aipatu bezalaxe, karguan dauden bitartean, bake epaileak
|
Espainiako
Botere Judizialaren parte dira, lehen auzialdiko eta instrukzioko epaileei aintzatesten zaien tratamendua («Jaunandrea») eta lehentasuna izanik bere barrutian (BJLOren 103.1 eta 324 art. eta BERen 27 art.).
|
|
|
Era beran, funtzio jurisdikzionala egikaritzen duten bitartean eta
|
Espainiako
Botere Judizialaren parte diren heinean, ZKn epaileentzat aurreikusten diren delituen egile izan daitezke. Hala nola, bereziki prebarikazioa (ZKren 446 art.) eta saleroskeria (ZKren 419 art.). Elementu honetan epaileen erantzukizuna aztertzean sakonduko dugu.
|
|
|
Xedapen horren inguruan bi gauza azpimarratu behar ditugu. Batetik, EKren artikulu hori bake epaileei inolako zalantza gabe aplikagarri zaiela, haiek berezitasunekin bada ere, aldi baterakotasuna eta profesionaltasun eza, batez ere?,
|
Espainiako
Botere Judizial bakarraren parte direlako. Bestetik, epaile guztiek independente edo burujabe izan behar dutela, soilik legearen menpe egonik52 Horregatik, beren funtzioen egikaritzan ezin dute inoren agindu edo presiorik jaso, «inoren» hau zentzurik zabalenean ulertuz.
|
|
|
batzuen ustez, ez diote ezer ekartzen espainiar epaile sistemari, horregatik kendu egin behar dira; beste batzuen esanetan, justizia herritarrei hurbiltzeko tresna egokia direnez, kendu ez ezik, indartu egin behar dira. ...en Lege Organikoak bake justizia aurreikusi egiten duela, lehen auzialdiko eta instrukzioko epaitegi bat ez duten udalerri guztietan bake epaitegi bat kokatuz (BJLOren 99 art.). Jakina denez, epaitegi hauek herritarren garrantzi txikiko liskarrak ebazten dituzte (BJLOren 100 art.) eta beraiek zerbitzatzen dituzten epaileek ez dute zertan Zuzenbidean adituak izan, nahiz eta karguan dauden bitartean
|
Espainiako
Botere Judizialaren parte izan. Zuzenbideko irakaslea naizenetik, asko arduratu nau azken elementu horrek, bake epaileek gure herrietan lan itzela eta bikaina egiten dutela zalantzatan jarri gabe.
|
|
|
|
Espainian
Botere Judiziala bat eta bakarra da (EKren 117.5 art.), horregatik normala da osatzen duten organo jurisdikzionalek elkar laguntzea. Laguntza hori zuzenbidearen arlo guztietara, ez bakarrik zibilera, luzatzen da.
|
|
|
pertsonak dira, bake epaileak alegia. Behin eta berriz errepikatu dugun legez, bakeepaileek ez dute zertan zuzenbidean adituak izan, baina karguan dauden bitartean,
|
Espainiako
Botere Judizialaren parte dira, epaile arruntek, karrerakoek, alegia, dituzten ezaugarri berberak izanik.
|
|
2012
|
|
|
CGPJ
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak egin du proposamena: gaur egun Euskal Herrian dauden hemeretzi barruti judizialak gutxitzea, eta zortzitan batzea.
|
|
|
Gabriela Bravo
|
Espainiako
Botere Judizialeko Kontseiluko eledunaren arabera, «biktimekin egon arren, legea bete behar da». RNE irratiari eskainitako elkarrizketa batean, Bravok azpimarratu du auzi hori «erabat jurisdikzionala» dela eta, ondorioz, epaileen gobernu organoak ezin duela horri buruzko iritzirik eman, are gutxiago oraindik epai baten zain badago.
|
|
|
Biko taldeetan, solaskideak aldatuz, txandakatuz: Rosa Rodero eta Javier Asla ETAren indarkeriaren biktimak, Joxean Agirre ETAko kide izatea leporatuta espetxean hemezortzi urte egindakoa, Tamara Muruetagoiena Esteban Muruetagoiena torturen ondorioz hildako medikuaren alaba, Margarita Robles
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseiluko kidea eta Jon Mirena Landa Eusko Jaurlaritzako Giza Eskubideen zuzendari ohia. Atzo eman zuten dokumentala, Kataluniako telebista publikoan, audientzia gehien biltzen den ordutegian.
|
|
|
Baita presoen auzian ere. Margarita Robles
|
Espainiako
Botere Judizialeko kideak, adibidez, Zigor Kodea eta Espetxe Legea aldatzeko eskatu du, eta hori egitea politikariei dagokiela nabarmendu. «Haien zelaian dago pilota.
|
|
|
Horretarako beharrezko izango zaizkion neurriak hartzeko eta bitartekoak jartzeko ere eskatzen du testuak, «Europako Hizkuntza Gutxituen Itunaren konpromisoak betetzeko».
|
Espainiako
Botere Judizialaren 19/ 2003 legeak agintzen du epaiketak gaztelaniaz egin behar direla; eta auziko parteetako batek galdegiten badu euskaraz ez egitea, aski dela gaztelaniaz egiteko. Lege hori aldatzeko ere eskatu zion Europak Espainiari.
|
|
|
Auzitegiak joan den urtarrilean epaiketaren hasiera hitzordua finkatu ondotik, Javier Gomez Bermudez zigor aretoko orduko presidentea zen izatekoa epaimahaiburua, baina otsailetik ez dago kargu horretan —eta auzitegiko lehen ataletik kendu egin zuten—,
|
Espainiako
Botere Judizialeko Kontseilu Nagusiak Fernando Grande Marlaska hautatu zuelako presidente. Ondorioz, Bermudez behintzat ez zela izango D3M Askatasuna epaiketako mahaiko burua jakina zen.
|
|
|
Bilbon egindako agerraldian eman dute gaur horren berri. Auzitegiak joan den urtarrilean epaiketaren hasiera hitzordua finkatu ondotik, Javier Gomez Bermudez zigor aretoko orduko presidentea zen izatekoa epaimahaiburua, baina otsailetik ez dago kargu horretan —eta auzitegiko lehen ataletik kendu egin zuten—,
|
Espainiako
Botere Judizialeko Kontseilu Nagusiak Fernando Grande Marlaska hautatu zuelako presidente. Ondorioz, Bermudez behintzat ez da izango D3M Askatasuna epaiketako mahaiko burua, eta defentsak beste epaileen berri ere ez du.
|
|
|
Eta gerra zibila inon errotu bazen, Euskal Herrian izan zen. Karlisten helburu nagusia,
|
Espainian
boterea irabaztea zen. Eta azkenean, Alfonso xii erregea armada liberalaren buru zela, gerra bukatu zuen, eta herritarrentzako berme konstituzionalak ezabatuta zeudela, setio egoera bereziak beste hiru urtez luzatu ziren.
|
|
|
Ezker Abertzalean, eta Izalen hausnarketara itzultzeko, barne egitura autoritarioak oso leku gutxi uzten dio barne kritika subertsiboari96, eta mugimendua oro har boterearen aurkako subertsioan dela zalantzagarri bilakatzen du. Hau da,
|
Espainiako
boterearen kontra dagoela, ez dago dudarik, eta horrela politika subertsiboa egiten du, baina botere egiturak oro kontutan hartuta, iruditzen zait Ezker Abertzalearen egitura ez dela subertsiboa. Dena dela, kritika libertario hori nigandik etorria, ez da gauza berria... eta ez dakit zenbaiti interesatzen zaion. elkarri:
|
|
2013
|
|
|
Hego Euskal Herrian, batez beste, egunero 7,7 etxe desjabetze gertatu ziren iaz.
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak 2012ko datuak eman zituen atzo, eta, horien arabera, 2008tik %96 igo dira etxeak eta lokalak husteko auzitegien aginduak. Hau da, krisi sozioekonomikoa hasi zenetik bikoiztu egin da etxea galtzen dutenen kopurua hipoteka ordaintzeko ezintasunaren ondorioz.
|
|
|
Eta horretatik guztitik epaiketara eraman ahal izan den horrek asko esaten du
|
Espainiako
botere judizialaren sendotasunaz eta independentziaz, eta esan dezakegu zuzenbide estatuaren garaipen handi bat izan zela. Izan ere, bizitza politikoan goi mailako ardurak zituztenen erantzukizunak argitzea lortu zen, eta, oso garai zailetan, justiziak oztopo handiak gainditu behar izan zituen, iritsi behar zuen tokira iristeko.
|
|
|
Eta gero, bazkaria eta auzolana Usurbilgo Gaztetxean. Hitzorduokin bat egin dute Ernai Usurbilek eta Usurbilgo Gazte Asanbladak. 1978 urteaz geroztik, abenduaren 6an, Euskal Herrian zer ospaturik ez dugula gogorarazten dute, NOAUA! ra helarazi duten oharraren bidez." Espainiako ustezko trantsizio eredugarrian Konstituzioaren onarpenarekin frankismoko erregimenaren jarraipena bermatu zuten
|
Espainiako
botere ekonomiko eta militarrak, txarrantxarekin inguratuz: zapalkuntzarako erreminta baita eta ukiezina baita.36 urteotan txarrantxa erdoildu da ordea.
|
|
2014
|
|
|
Batetik, ez du erabiliko hauteskunde autonomikoetako erroldarik, 16 urtetik gorakoei boto eskubidea ematen die eta Katalunian denbora bat daramaten atzerritarrei eta atzerrian bizi diren katalanei kontsultarako boto eskubidea emango die. Ikusiko da nola aldatu den Espainia 2008tik hona, baina ez dirudi honek guztiak Auzitegi Konstituzionalaren iritziaren gainetik jauzi egiteko balioko duenik, haren argudioen oinarria, azken finean, juridikoa baino politikoa delako eta
|
Espainiako
botere nagusienek argi utzi dutelako Kataluniak ezin dezakeela halako kontsultarik egin. PSC eta PPk Konstituzionalak Ibarretxeren kontsultan erabilitako argudio bertsuak erabiltzen dituzte eta hauen ordezkariek ere berdintsu egin dute Bermeen Kontseiluan.
|
|
|
|
Espainian
botereari eusteko asmoz PPk erabaki duen estrategiari jarraitu nahi dio Araban Javier de Andres ahaldun nagusiak. Arabako Foru Aldundiak errenta nahiz sozietate zergetarako zenbait murrizketa proposatu ditu.
|
|
|
«Pertsonarik ahulenetakoak» izan arren, «nahiko ahaztuta» eduki ditu sistemak, Maria Angeles Carmonak onartu duenez. CGPJ
|
Espainiako
Botere Judizialeko Kontseilu Nagusiaren barruan, Genero Indarkeriaren Behatokiko presidentea den aldetik, hutsunearen jakitun da, eta adingabeak babestu beharraz ohartarazi du. Erakunde horrek gomendatuta, lege aldaketa gauzatzear da Espainiako Gobernua:
|
|
|
Filipe II.ak hainbat gerra eta gatazkei aurre egin behar izan zien; hala nola turkiarren aurka, argentinarren aurka eta errusiarren aurka. XVII. mendeko gerren ondorioz, bereziki 1618an hasi zen berrogei urteko gerraren ondorioz,
|
Espainiaren
boterea murriztu egin zen. 1648ko Utrechteko Bakearen ondoren, Luis XIV.arekin Frantzia bihurtu zen Europako potentzia nagusia.
|
|
|
Gainera, erregai kontsumoa eta emisioak murrizteko, ibilgailua prest izatea gomendatzen dute, bereziki bujiak, katalizatzailea, aire iragazkia eta pneumatikoak. Bárcenaren iritziz, «dieselen arazoa erreala da eta garrantzia du», eta
|
Espainiako
botere publikoek ahalegina egiten dute poluzioa neurri teknologikoekin bakarrik konpontzen saiatzeko, autoaren erabilera murriztu gabe.
|
|
2015
|
|
|
Epailearen baimenik gabe entzuketak egitea legezkoa ote den zalantza handiak agertu ditu CGPJ
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak. Prozedura Kriminalaren Legea aldatzeko asmoa du gobernuak, eta aukera jarri nahi du Poliziak epaileei jakinarazi gabe entzuketak egiteko; «larritasun bereziko kasuetarako» litzateke salbuespena.
|
|
|
Alberto Plazaola berriz espetxeratzeko ebazpenaren «filtrazioa» ikertzeko eskatu du Carlos Lesmesek, Auzitegi Goreneko eta CGPJ
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiko presidenteak. Preso ohiak Frantzian betetako zigorra aintzat ez hartzea erabaki zuen Gorenak asteartean, Auzitegi Nazionalak abenduan hartutako erabakiaren aurka.
|
|
|
Alabaina, ezein ahalegin ez da inoiz antzua. Aralarrek agerian utzi zuen
|
Espainiako
boterearen ezein atalek inoiz ez dutela Nafarroako Kutxaren estatutu berezi haietan sartu nahi izan. Espainiako Gobernuak 1987ko eta 1992ko legeekin beste aldera begiratu bazuen, auzitegiek gauza bera egin zuten estatutuen erreformekin.
|
|
2016
|
|
|
Asmo hori jasotzen duen akordioa ekainaren 29an onartu zuen gobernuak. " Zirriborroa
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiaren esku da jada", azaldu du Larreak.
|
|
|
Zigorrak saihesteko bide maltzur nahiko berria da salaketa gurutzatuen estrategia. Amnistia Internazionala erakundeak eta
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak kezka hori adierazi dute azken urteotan
|
|
|
Zigorrak saihesteko bide maltzur nahiko berria da salaketa gurutzatuen estrategia. Amnistia Internazionala erakundeak eta
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak kezka hori adierazi dute azken urteotan. 2011 urtean 509 emakume kondenatuak izan ziren genero indarkeria salatu ondoren.
|
|
|
ETAk Alternatiba Demokratikoa plazaratu zuen 1995eko apirilean, eta HBk lagundu egin zuen hura zabaltzen.
|
Espainiako
botere faktikoek ezker abertzalearen aurka hasitako errepresioaren espiralean gertaera giltzarria izan zen, 1997tik aurrera.
|
|
2017
|
|
|
Eta zalantzazkoa ere bada presidente izaten utziko ote dion. Ez baita ahaztu behar Katalunia
|
Espainiako
botereen menpe dagoela, eta Puigdemont, oraingoz, bere burua errepublikatzat jo duen autonomia bateko presidentea baino ez dela.Botoek ematen duten zilegitasunaren aurrean estatuaren errepresioaren indar faktikoa dago. Nor gailenduko da pultsu horretan?
|
|
|
Adibide horiek erakusten dute nola
|
Espainiako
botere eta eskumen politikoek erabaki dezaketen neurri handi batean EAEko kapital sozio-ekonomikoaren eta kulturalaren zenbatekoa, baina ez haren banaketa, ez behintzat neurri berean. Adibide horiek, gainera, nabarmentzen dute Espainiako eta Euskadiko sindikalismoa ez direla gauza bera inondik ere:
|
|
|
BEren azken tituluak («Xedapen Komunak») Biktimari Laguntzeko Bulegoak arautzen ditu73 (27 artikuluak). ...ltza Nagusia?) bertan lan egiten duten norbanako guztiak (epaileak, fiskalak, poliziak, bestelako funtzionarioak?) biktimaren babesaren inguruan hezteko galdatzen zaie (30 art.). Ildo beretik, Estatuari eta autonomia erkidegoei, bakoitzak bere eskumenen barruan, biktimak babesteko behar diren protokoloak onartzeko eskatzen zaie (31 art.). Biktimaren babesa mundu mailako kontu bihurtuz, gai honetan
|
Espainiako
botere publikoen eta kolektibo pribatuen arteko lankidetza eskatzeaz gain (32 art.), estatuen arteko lankidetza ere galdatzen du BEk (33 art.). Azkenik, botere publikoei biktimen aldeko sentsibilizazio kanpainak egiteko eta komunikabideei, publiko zein pribatu, biktimaren intimitatea, duintasuna eta gainerako eskubideak bereziki zaintzea autorregulatzeko deia luzatzen zaie (34 art.)...
|
|
|
2 1978ko Espainiako Konstituzioak azaldutakoaren arabera, legalki salbuespen egoera adierazteko ezintasun parlamentarioa izan arren,
|
Espainiako
botere betearazleak zuzenbidezko estatua hondatu du, de facto salbuespen egoerarekin bat etorri diren neurriak abian jarriz, Kataluniako parlamentuak deitutako urriaren leheneko erreferenduma galarazteko asmoz. Izan ere, zenbait pentsalari garaikidek etiketatutako estatu gaizkile edo estatu autoritario bihurtu du horrexek Espainiako estatua.
|
|
2018
|
|
|
Transparency International erakundearen korrupzio zerrendan, mundu guziko 176 estaturen lerroan Espainia 41 tokian da, urtero lekuak galtzen ditu sailkapen horretan. Europako Parlamentuak estimatzen du urtean 40 miliar euro galtzen dituztela
|
Espainiako
botere publikoek korrupzioaren gatik. Hain zuzen Europako Batzordeak (gobernuak) Espainiari leporatzen zion ez zuela estrategiarik korrupzio horri buru egiten hasteko.
|
|
|
Espainian berean, CNMC erakundeak aurkitu ditu anitz iruzur merkatu dei publikoetan; iruzur horien zifrak metatzearekin heltzen da baieztatzera 40 miliar euro urtean galtzen dituztela iruzurra gatik
|
Espainiako
botere publikoek. Espainiako justizia ministerioak berak sortua duen korrupzioaren kontrako prokuradoretzak 59 akusamendu dozier irekiak ditu duela bi urte.
|
|
|
Horixe erabaki du Jose Castro Aragonek, Palma Arena auziaren ardura duen epaileak.
|
Espainiako
Botere Judizialeko Kontseilu Nagusiko bozeramaile Gabriela Bravok bat egin du Castro Aragon jaunaren erabakiarekin," inputatu guztiak ez direlako berdinak". Bravo anderearen arabera, kameren aurreko grabazioan agertzea Urdangarinen irudia" estigmatizatzea" izango litzateke, iraintzea.
|
|
|
Gaur egun azpilanean, pipia egurrezko habean bezala, dabilen ideologia bat jarri nahi dut begi bistan, hizkuntzakeriaren ideologia,
|
Espainiako
botere guneetan oso zabaldua dagoena. Pentsamolde hori ideia oker eta faltsu batean dago oinarrituta:
|
|
|
Urte tarte luzeagoa begiratuz gero, hara ondorioa: 2008an baino 1.800 salaketa gehiago jarri zituzten iaz genero indarkeriarekin lotuta, alegia, %34 gehiago.Genero indarkeriari buruzko datuak atzo eman zituen argitara CGPJ
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak. Barruan daude Hego Euskal Herriko lau herrialdeei dagozkienak.
|
|
|
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak argitaratutako datuetan ageri da beste aldagai bat ere: zenbat emakumek eskatu dituzten erasotzaileengandik babesteko neurriak, eta zenbatetan hartu duen epaileak gisa horretako neurriren bat.
|
|
2019
|
|
|
Mundu Gerrak eragindako porroten ondorioz, Falange tik aldendu eta Juan Borbónen ingurura hurbildu zen. Seguru asko horregatik,
|
Espainiako
botere lehiatik urruntzearren, Argentinako enbaxadore izendatu zuten 1947an (Agirreazkuenaga & al. 2008: 110).
|
|
|
Baina zenbat emakumek jasaten dute indarkeria mota hau?
|
Espainiako
Botere Judizialak 2018ko lehenengo hiruhilekoan genero indarkeriaren inguruan argitaratutako datuak dira hauek:
|
|
2020
|
|
|
Esango nuke
|
Espainiako
botere faktikoen arantza mingarrienetako bat Puigdemontek jarraitzen duela izaten. Zenbat egun eta une larri iraganarazi zizkien Rajoy, Saenz de Santamaria, Felipe VI.a eta enparauei, 2017ko irailetik urrira bereziki, alde bakarreko independentzia deklarazioa egingo zuela bai baitzirudien (deklarazio itxura ere egin zuen, berehala eteteko!), hots, Espainiaren batasun sakrosantua ia ia haustera heldu zenez gero.
|
|
|
Asko ahalegindu zen dudarik gabe. Oso kontuan hartzen zuen Puigdemontek haren esana, baina une erabakigarrietan, Urkulluk ezin zion lagundu Rajoyk eta
|
Espainiako
botereek bitartekari guztien ahaleginak zapuztu eta inposizio bortitzez jokatzea erabaki baitzuten, 155 artikulua aplikatuz, eta katalanei subjektu politiko izaera ukatuz. Rajoyk Urkulluri eta Ortuzarri bitartekaritza onartu zien bazekielako independentziari uko egitea eta hauteskunde autonomikoetara deitzea galdegingo ziotela Puigdemonti, hots, errenditzeko momentuz, eta katalan erakunde autonomikoak atxikitzeko.
|
|
|
Etxearen eraikuntza ez da teilatutik hasi behar."???; 1 Hemendik urte askotara? 2 Gure esku bakarrik dago?,
|
Espainiako
botereek ez dute zerikusirik?
|
|
|
Batetik, independentzia eta sozialismoaren aldeko borrokak eragina eta, bestetik, Espainiako gobernuak eta Eusko Jaurlaritzak guztion diruz eta giza baliabideez egiten zutena. Eta, gezurra badirudi ere, mozteko ahalegin benetakorik egin gabe, bereziki
|
Espainiako
botere faktikoen aldetik, etekin politiko elektoral oparoak ematen zizkielako eta diru funts bereziak ere tartean zirelako.
|
|
|
Zer gertatuko zen Katalunian benetan independentzia aldarrikatu izan balute? Lider guztiak atxilotuko zituzten Puigdemont eta gainerako" iheslariek" ez zuten ihes egiterik izango; Europak ez zituen babestuko eta
|
Espainiako
botere faktikoek gider guztiak beren gain hartuko zituzten. Larrialdi nazionaleko egoera deklaratuko zuten.
|
|
|
Segur aski Zuzeuko irakurle gehienoi, neuri bezala, eszeptikotasuna nagusituko zaizue Masen proposamen horren aurrean, eszeptikotasuna bereziki
|
Espainiako
botere faktikoek bi galderako erreferendum bat onartu ote dezaketenari begira, eta Artur Mas bera ere, gu bezala, alde horretatik eszeptikoa da.
|
|
|
Baina beste bi aukerak zein dira? Bata,
|
Espainiako
botereek autonomia katalana are gehiago murriztea, delako 155 artikulu hori are murriztaileagoa eginez, edota, bestea, independentziari alde bakarretik ekitea soberanistek, horrek berekin lekarkeelarik estatuaren aldetik etorriko litzatekeen mota guztietako bortxakeria eta joko zikinari aurre egiteko prest egotea. Irtenbide zailak, batez ere, bigarrena, aurrera eman baino lehen, kostuak ondo aztertzea galdegiten duena.
|
|
|
Autonomi Estatutu xaharrean jasota egon bai baina benetan boterea duenak nahierara eskualdatzen dituen eskumenen negoziazioan trabaturik jarraitzen dugu, bereziki espetxe eskumenean, preso politikoek jarraitzen baitute Espainiako gobernuaren menpean eta mendekupean. Katalunian, ez dute oraindik amore eman, baina Europatik laguntza gutxi dutenez eta
|
Espainiako
botereen ezpatapean direnez, duintasunez bezain ziurgabetasun gaitzean.
|
|
|
Aurtengo otsailean eman du argitara Artur Masek katalanez azpimarratzen dut hizkuntzarena, gurean, politikari abertzale izenekoek gaztelaniaz idazten dutelako idazten dutena, eta hizkuntzaren hautuak, nire iritzian, garrantzi handia duelako nazio kulturala eraikitzeko idatzitako Cap fred, cor calent deritzan liburua. Oraindaino bestek idatzi dute berataz, eta oraingoan proçesaren bere bertsioa eman nahi izan du lehen pertsonan, eta azken atalean aipatzen ditu nola hauts litekeen, bere iritzian,
|
Espainiako
botereek eraikia duten harresia katalanei euren etorkizun politikoari buruzko erabakia hartzeko eskubidea ukatzeko. Ekarpen hori jasotzen dut idatzi honetan.
|
|
|
Franco hil zenean, hausturaren alde zegoen, bakea autodeterminazio eskubidea aitortzearen truke ematearen alde
|
Espainiako
botereei, eta ez Espainiako Kongresura joatearen alde han erabakitako joko arauei jarraiki. Oso gogoan zuen han entzundakoa 1933tik 1936ra diputatu izan zen epealdian, eskuin eta ezkerreko politikari espainiarrei:
|
|
|
|
Espainiako
botere eta eskumen politikoek erabaki dezakete neurri handi batean Hego Euskal Herriko kapital sozio-ekonomikoaren eta kulturalaren zenbatekoa, baina ez haren banaketa, ez behintzat neurri berean. Hala ere, langileen arteko desberdintasuna areagotu egin da, klaseen artekoa bezainbeste, Europako gainerako herrialdeetan bezala.
|
|
|
Ordutik 13.000 ebazpen inguru eman dituzte epaitegi berezi horiek, Araban, Bizkaian, Gipuzkoan eta Nafarroan. CGPJ
|
Espainiako
Botere Judizialeko Kontseilu Nagusiak emandako datuak oso deigarriak dira: bi urte eta erdian 243.550 ebazpen eman dituzte bankuen abusuak argitzeko epaitegiek, eta epaien ia %70 bezeroen aldekoak izan dira.
|
|
|
2018ko datuekin alderatuta %4, 8 igo da ehunekoa, duela bi urte 7.527 salaketa jarri baitzituzten.
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiaren indarkeria matxistarako behatokiak urteroko txostena atera zuen atzo. Horren arabera, Espainiako Estatuan 10.000 andretik 67k salatu zuten indarkeria matxista iaz.
|
|
|
Herri honetan ongi ezagutzen dugu
|
Espainiako
boterearen autoritarismoak nola funtzionatzen duen, eta jarrera hori eremu guztietara eramaten ari dira. Kontrol soziala oso nabarmena da krisia hasi zenetik.
|
|
2021
|
|
|
Egitura hori, nolanahi ere, Espainiako historiaren alderdirik estali eta isilarazienetako bat da. Nazioarteko legeen edo estraktibismoaren arloko adituek, ekintzaile sahararrek, kazetariek eta ordezkari politikoek
|
Espainiako
botere politikoen eta IBEX35 boteretsu eta ukiezineko enpresen arteko maite jokoen berri ematen dute. Harreman hori frankismoaren garaian errotu zen, eta hainbat hamarkadatan luzatu da nazioarteko legeak urratzen dituen, lurraldearen okupazioa bideragarri egiten duen eta Marokoko Erresumak saharar herriaren oinarrizko eskubideak urratzea dakarren sistema bidegabe eta opaku batean.
|
|
|
Frantziak azkenean baietz erabaki zuen, estatuaren zortzirena baitzen. Espainiak aldiz, ezetz esan zuen eta Frantziari burua janez, momentu horretan
|
Espainiak
botere gehiago zuenez, azkenean lortu zuten Frantziako erantzuna ezetz ukaiten. Euskaldunek ez dute beste aukerarik eta boterea indarrarekin hartu zuten.
|
|
|
|
Espainiako
botereak ezeztatu nahi ukan zuen. Gatazka anitz eragin zituen, ehunka jende zaurituak izan ziren eta hautetsi batzuk presondegiratuak izan ziren eta geroztik beste batzuk erbesteratuak dira.
|
|
|
Indarkeria matxistaz aritzean, zigor zuzenbidearen mugez ohartarazi izan du Miren Ortubaik, eta tesi bera izan du ahotan CGPJ
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiaren azken txostena baloratzean, epaileek kritika gogorra egin baitiote Espainiako Gobernuaren sexu askatasunerako lege aurreproiektuari. «Puntu batzuetan ados nago epaileekin, baina kritika horiek ikuspegi feministatik egingo nituzke».
|
|
|
Ustez guraso batek bestearen kontra umea manipulatzea da sindrome horren esanahia, baina aditu ugarik adierazi dute ez dagoela horrelakorik: OME Osasunaren Mundu Erakundeak ofizialki ukatu du horrelako sindrome bat dagoenik, eta
|
Espainiako
Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak agindu du hori aintzat ez hartzeko auzibideetan. Akusatuek euren adierazpenetan ez dute GASa hitz horiekin aipatu, baina modu batera edo bestera azaldu dute umearen jokabidea Costumerok baldintzatuta zegoela.
|