|
2000
|
|
|
Baina
|
Espainia
bertako enpresa askok ere nazioartekoen jokaera bera du. Gallina Blanca Purinak adibidez, hamar hizkuntza erabiltzen ditu pentsuen osagaiak eta elikagarritasun balioak adierazteko.
|
|
|
Adibide soil bat jartzekotan, ni konforme nengokeela gure hizkuntza, Europan diren hizkuntzetarik zaharrena, legez bizirik jarraitzeko neurriak hartuko balira, gainera gogoan izanik Frantzia eta Espainiako hizkuntzarik zaharrena dela euskara. Baina horretarako Frantziak bere Konstituzioaren 2 artikulua aldatu beharra duela eta era beran
|
Espainiakoak
bere 3 artikulua, horrela izan ezik gure euskararen ukapena zelako eta aldi berean baita ONUren adierazpenarena ere.
|
|
2001
|
|
|
artelan espainiarrak lortuko zituen, baina Espainiako mugetatik kanpoko iturrien bitartez. Ez zion
|
Espainiari
bere ondare artistikoa ukatu nahi.
|
|
2002
|
|
|
Tentazioak «Anarkista baten ezusteko heriotza», Markeliñek «Underground», Txalok «Sobre los perjuicios del tabaco» eta «Bambulo», Tanttakak «Hor dago koxka» eta Julio Perugorria produkzioak «Los dias felices». Dena den, nazioartetik eta
|
Espainiatik
bertatik talde garrantzitsuak etorriko dira Eibarrera. Besteak beste, Italiako Luciano Federicok «Loko Tidiano» eskainiko du eta Danimarkako Gert Pedersen umoregileak lehenengo bisita egingo du Espainian.
|
|
|
Zer gertatu zen? Bada, Unamuno azkenean Euskal Herria gaitzestera heldu zela, baina beste alde batetik,
|
Espainiak
bera gaitzetsi zuela eta erbestera bota. Polita iruditu zitzaidan Unamunorena eta Bergaminena kontrajartzea.
|
|
|
Ikuspuntu horretatik begiraturik, politikagintza abertzalea zaharra da denboraz, inkongruentea Europako haize berriekin, atzerapauso bat. Munduaren globalizazioaren aurrean, Espainiako prentsak zeharbidez esaten duena da,
|
Espainiaren
beraren kontzeptualizazio politiko, kultural eta sozialetik at anabasa besterik ez dagoela. Eta Frantziakoak berdin.
|
|
|
Arrazoi bat edo beste, bere laguna zen.
|
Espainiak
bere Franco zuen bere Negrin bere Ramiro de Maeztu bere plaza nagusiak bere argindarrik gabeko herriak bere kanpandorreetako erlojuen itzalak arratsaldeko lauretan. Baita mendeari bizkarra emateko modu berezia ere.
|
|
2003
|
|
|
Posible al da itun hori?
|
Espainiak
bere jarrera aldatuko al du. Konfrontazio demokratikoa iritsiko al da?
|
|
|
Gogoan izan behar da EBk konpromisoa hartu zuela aldi horretarako berotegi efektuko sei gasen emisioak batez beste %8 murrizteko, co2arenak bereziki, eta herrialde bakoitzak bere helburuak dituela, 1990eko hasierako egoeraren eta ekonomiaren garapenaren arabera. Hala, “burbuila komunitarioa” izenekoaren barruan,
|
Espainiari
bere emisioak %15eraino gehitzea baimendu zitzaion, Espainiako ekonomia Erkidegoko gainerako bazkideekiko lursaila berreskuratzen ari zela pentsatu baitzen. Hala ere, azken datu horiekin, Espainia konpromisoaren% 17,2 urruntzen da oraindik.
|
|
|
Rato konturatu zen “ezinbestekoa da inflazio tentsioak murriztea, Espainiako ekonomiaren lehiakortasunarekin bat datorrena”, eta “Europako dinamikoena” zela esan zuen hazkundeari dagokionez. Ministroak adierazi zuen errentak Europako Batasunera (EB) hurbiltzeko benetako bateratze prozesuak “behartu” egiten duela
|
Espainia
bere bazkide komunitarioen gainetik haztera eta “puntu bat gainditu behar ez duten” inflazio diferentzialak mantentzera. Hala ere, deitoratu egin zuen 2003an “hirugarren urtez jarraian” elikadurako inflazioa “batez bestekoa baino askoz handiagoa” izan zela, eta urtetik urtera %7 baino gehiago hazi zela landu gabeko elikagaien prezioa, eta ia %4 prestatuena.
|
|
|
Gainera, 2002ko datuek %50 inguruko igoera eskainiko dutela kalkulatzen du. Abantaila galtzea Kontseiluaren azterlanaren arabera, 2007an
|
Espainiak
bere kuota lortuko du eta abantaila galduko du. 2008tik aurrera, emisioen merkatuaren lehen bosturtekoaren funtzionamendu osoan, Europako batezbestekoarekin duen aldea pixkanaka handitzeko joera izango du.
|
|
2004
|
|
|
Aurkezpena, kontsumitzailearentzako mezuak sartzea edo salmenta, publizitatearen mugekin, esaterako, dagoeneko abian jarri diren bitartean, erregulatzeke zeuden toxikotasunmugak. Europako zuzentarauak, orain
|
Espainiak
bere gain hartzen duenak eta tabako etxeek dagoeneko abian jarri dutenak, gehienez ere 10 miligramo zigarro bakoitzeko alkitranarentzat eta karbono monoxidoarentzat, eta miligramo bat nikotinarentzat. Hiru elementu horien murrizketa pixkanakakoa izan da aurreko hamarkadaren erdialdetik, zaila baitzen 35 miligramo baino mundrun maila txikiagoa zuten zigarroak aurkitzea.
|
|
|
Lehenengoa estatu osorako, karrera guztietan edo batzuetan “numerus clausus” dauden herrialdeetan aplikatzen da. Bigarrena,
|
Espainia
bere baitan hartzen duena, plaza kopurua mugatzeko hautapen prozesua ezartzen duten zentroek zehazten dute, dela beren gaitasunaren arabera, dela Administrazio zentralak finkatutako irizpideen arabera. Muga horrek emandako titulu guztiei edo batzuei eragin diezaieke.
|
|
|
Europako Batzordeak talde bat sortu zuen iaz
|
Espainian
bere egoera aztertzeko
|
|
2005
|
|
|
Euskal Herria alde batera utziz, Espainiatik heldu ziren kolaboratzaileak aipatuko ditugu ondoren. Fermin Herran berak eskatu zien
|
Espainiako
bere adiskideei artikuluak eta bidaltzeko36 Askok behin bakarrik idatzi zuten. Beste batzuk sarriago.
|
|
|
Munduko kontsumitzaileen herena inguru gutxienez elikagai batzuk etiketatzea derrigorrezkoa den herrialdeetan bizi da. Herrialde horien artean daude
|
Espainia
bera, Txina, Japonia, Thailandia, Taiwan, Australia, Zeelanda Berria, Brasil, Ekuador, Txile, Portugal, Italia edo Grezia. Horiek guztiek CCFLren araua onartuko lukete; izan ere, Codex ak transgenikoen etiketatzeari buruzko araua onartzen badu, litzateke MMAren aurrean auzitan jarri, azken erakunde horren araudiaren arabera.
|
|
|
Kontua da EB ezin izan dela ofizialki atxiki CIATera eskubide osoko kide gisa, haren estatutuak egokitu ez zirelako, eta 1999ko apirilean Izurdeak Kontserbatzeko Nazioarteko Programari (APICD) buruzko Akordioarekin (CIATen 1998an onartua) bat datorrela erakutsi zuen arren. Hala ere,
|
Espainiak
bere erabakietan parte hartzen du, Erkidegoaren jarrerara egokituz eta Batzordearekin lankidetza estuan. Zerbait lehenago, 1976an, CIATek erantzukizun eta aintzatespen handia lortu zuen, komunikabideei ohartarazi ondoren izurdeak istripuz hiltzearen arazoa, atuna inguraketa sareekin loreontziekin arrantzatzearen ondorioz.
|
|
2006
|
|
|
Hala ere, Espainiako Gobernuak Marokok Mendebaldeko Saharan mantentzen duen okupazioa eta ezartzen duen errepresioa babesten jarraitzen du. Bada garaia
|
Espainiak
bere erantzukizuna hartu eta orain arte egindako okerrak zuzen ditzan».
|
|
|
Mundu guztian zituen jabetzak, eta horren oinarria itsasoa eta ontziak ziren.
|
Espainiak
bere produkzio nagusiak esportatu egin behar zituen, artilea eta garia. Bestetik, Euskal Herrian munduko burdin produkzio handiena eta onena zegoen, oso teknika ona erabiltzen baitzen.
|
|
|
Testuak lau artikulu ditu. Lehenengoan adierazten da
|
Espainiak
bere nazioarteko eztabaidak ebatziko dituela, Nazio Batuen Gutunarekin eta parte den nazioarteko gainerako tresnekin bat, Bakea eta Nazioarteko Segurtasuna, Lankidetza eta Giza Eskubideak indartzen lagunduz. Azpimarratu da Gobernuak bakea sustatuko duela elkartasun, kultura eta ikerketa ekimenen, hezkuntzaren, lankidetzaren eta informazioaren bidez. Horretarako, Gobernuak lankidetza mekanismoak ezarriko ditu autonomia erkidegoekin, toki erakundeekin eta Estatuko beste erakunde eta organismo batzuekin.
|
|
|
Sei organo, urdaila, duodenoa, hestea, pankrea, gibela eta barea 18 hilabeteko neskato bati ezarri zitzaizkion. Esku hartzea errekorra da Europan duen konplexutasunagatik, eta agerian uzten du gaitasun profesionala
|
Espainia
bere merezimenduengatik nabarmentzen den eremu batean: Transplanteen Erakunde Nazionalak bultzatutako eredua erreferentzia gisa hartu da herrialde askotan.
|
|
|
Horietako bat Amena da, eta
|
Espainian
bere sektoreko europar lider honen zerbitzuak eskainiko ditu.
|
|
|
Y esta filosofía no se aprende en cátedras, ni se expone por lógica inductiva ni deductiva, ni surge de silogismos, ni de laboratorios, sino surge del corazón" 388 Egiazko egiaren filosofia horren maisuak San Joan Gurutzekoa eta Santa Teresa eta Aita Rivadeneyra dira. Eta hor, eta hor bakarrik, bilatu behar dizu
|
Espainiak
bere osasuna, doktrina arrotzen zornez herbalarazi nahi duten intelektual erroi eta beletzarrei entzungor eginez. " Y mira[" mi amado Quijotiz"] si al son de tu pastoril caramillo puede hacerse amorosa filosofía española, aunque graznen, para ahogar sus melódicos sones, los grandísimos cuervos y grajos que anidan en la boca de la cueva de Montesinos" 389 Gorde diezagula fedea, ez edozein Jainkok, ez zure edo nireak, baina" Dios de mi España" jaunak390 (Espainiaren arimak definitzen baitu Unamuno-ren Jainkoa bera).
|
|
|
Izpiritu espainola ondua zegoen, feniziar, greko, erromatarrek han desenbarkatu baino lehen. Herriokin harremanetan, izpiritu espainol hori franko bigundu eta lokartu da, levantean eta hegoan batik bat; baina bisigodoek iratzarria, eta musulmanekin borrokan, betiko
|
Espainiak
bere burua biziberritu du: hots, Gaztelak berritu du (baskoiek ere laguntzen zutela); Espainiaren orpoa eta muina Gaztela da.
|
|
|
Iraultza deitu ohi dena, Europan, Frantziak egin ei zuen (ehun ken bat urte lehenagoko iraultza ingelesa –1688– ez da aintzat hartu ohi gure artean – gure kultura, frantsesaren kopia da). Baina
|
Espainiak
bere Iraultza deitu ohi dena abiatu zuenean, erresuma zaharrean ez zen gelditzen Antzinako Erregimenik iraultzeko: Errege familia Baionan zegoen, lurralde osoa Iraultzaren soldadu frantsesek okupatua, eta Cadizko hiria setiatua83.
|
|
|
Iragan astun horren petik askatzeko, kultura da zereginik premiatsuena: " nuestro deber es buscar el reino de la cultura, y lo demás se nos dará por añadidura" (1902) 275 Baina hori jada ez da etzango herria pentsamendu kritiko eta razionalista arrotzez europartzean –bere estudiante garaiko krausisten programa izpiritu hartara itzulia baita substantzialki–, baizik
|
Espainia
bere baitaratzean eta bere bere balio eternalak, bere barnekondo sakonean lokartuak, berbiziaraztean(" el porvenir de la sociedad española espera dentro de nuestra sociedad histórica, en la intra historia, en el pueblo desconocido" – oroit Michelet, etc., herriaren mistika frantsesak). Herria estudiatu behar da –Costa k egin duen bezala, esaten du–, eta bere eskolan eskolatu, landu.
|
|
|
Unamuno hau da, herri espainol intrahistorikoaren erredentore, eta horren salbazioaren amorez Estatu oligarkiko eta zentralistaren apostolu bilakatua, Bilbora etorri dena – ez Lore Juglare, baizik aita misiolari(" apostolu zibila"). Orain,
|
Espainiaren
bere ideia eta sentimendu berrian (min degio Espainiak!), min degio, bizkaitarrismo politikoak ez ezik, euskararen edozein lanketak ere (Lore Jokoak!). Izan, Unamuno-k berak erakusten du (erreakzioak aintzat hartzeke ere, aldekoak bereziki)," el fondo de la cuestión" ez zela euskararen izpiritua, hizkuntzarena, hori bere izaeraz beraz kamutsa den ala ez, eta bai bizkaitarrismoaren edo espainolismoaren izpiritua278 Eztabaidan, euskararen ahal edo ezinmenak baino sakonago, Estatuaren eredua dago.
|
|
2007
|
|
|
Ez dago zuzenbide pixka bat ikasi besterik: gaur egun indarrean dauden lege asko ez dago nondik heldurik,
|
Espainia
bertako manuala eskuan hartuta ere! Manual oinarrizkoa, ordea, zuzenbideko lehen kurtsoan ikasten dena!
|
|
|
Bi Mundu Gerraren artean kokatua, Espainiako 1936ko gerra zibila tartekoa delarik. Esana duzu hobeto ezagutzen duzula Alemania nazien historia eta juduen historia,
|
Espainiakoa
bera baino. Hori zure kasua da, edo oro har guztion kasua ote da?
|
|
|
1 Espainian bizi den atzerritarrak eskubidea du, ondoko familiakideak
|
Espainian
berarekin berrelkartzeko:
|
|
|
–Hic est Euphrates?, etc. (I, 223 eta hurr.). Cervantes-ek. Numancia? teatroko piezan
|
Espainia
bere patua deitoratzen eszenan jartzen du(, la sola y desdichada España?): –sale una doncella coronada con unas torres y trae un castillo en la mano, la cual significa España, y dice?
|
|
|
Motoarekin Europar Batasunetik kanpoko herrialdeetara bidaiatu behar bada, komeni da enbaxadan edo kontsulatuan aldez aurretik jakinaraztea
|
Espainiak
bere lurraldean gidabaimenaren baliozkotasuna. Nazioarteko txartela behar izanez gero, probintziako Trafiko Buruzagitzan eskuratu daiteke.
|
|
|
Banda zabaleko Interneteko konexioari dagokionez,
|
Espainiak
bere inguruko hileko tarifarik garestienak izaten jarraitzen du, ELGEren (Organización de la Comunidad Autónoma del País Vasco) azterlan baten arabera. lankidetza eta garapen ekonomikoa).
|
|
2008
|
|
|
Familia birbiltzeko baimena eskuratzea izango da egoiliar txartela eskuan daukan immigranteak seme alabak eta lehen graduko ahaideak
|
Espainiara
berarekin ekartzeko aukera emango diona.
|
|
|
Libre bizi nahi duten herriei utzi egin behar baitzaie libre izaten, oso bolivarzalea naiz horretan, Ameriketan egon behar baita Ameriketakoa ulertzeko? eta Espainiak
|
Espainia
bera baitu arazo nagusi!
|
|
|
1891ko Azkue integristarentzat
|
Espainiak
bere handitasun gehienak euskaldunei zor zizkien. Zentzu horretan, Azkue harrotu egiten zen euskaldunak Espainian onenak izateaz.
|
|
|
Dudarik gabe foru abolizioari egiten zion Azkuek erreferentzia: 1876 arte euskaldunak Espainia baitako «nazionalitate» berezi bat izan baziren, une hartan
|
Espainiak
bere izate historikoa aldatu eta eredu zentralista ezarri zuen, lege eta hizkuntza bakarra inposatuz. Hola Espainiak guraso izateari utzi zion Azkueren begietan, gurasoorde bihurtzeko.
|
|
|
Gutxi falta bada ere, Frantziak ur gezako emarien %44 erabiltzen du bere 59 zentralak hozteko.
|
Espainiak
bere zazpi zentraletarako erabiltzen du dagoeneko ibaien emarien %22 Noraino iritsi nahi dute 1.000 zentral berri proposatzen dituztenek, elektrizitatea bakarrik sortuko luketenek, kontsumo energetiko nagusia ez baita elektrikoa, erregai likidoak baizik. Jeremy Rifkinek etorkizuna hidrogenoa dela defendatzen du, kontsumitzaileek beren energia sortzeko ekonomia ahalbidetuko duena.
|
|
|
Iñaki de Juana non bizi den badakitenek diote auzo lasai bateko etxe batean bizi dela, lagun batzuek utzitako etxe xume batean. Eta De Juanak,
|
Espainian
berarekin dagoen obsesioa ikusita, ez du baztertzen bertan bizitzen gelditzea. Lasai ikusten dute Iñaki de Juana, baina Espainiara itzultzeko batere asmorik gabe, eta are gutxiago kartzelara joateko baldin bada.
|
|
|
Eta Filipinetan? Libre bizi nahi duten herriei utzi egin behar baitzaie libre izaten, oso bolivarzalea naiz horretan, Ameriketan egon behar baita Ameriketakoa ulertzeko... eta Espainiak
|
Espainia
bera baitu arazo nagusi!
|
|
2009
|
|
|
Argia gaztea Madrilera joaten denean etorriko zaio, hiriburuan bere misioa argitu zaionean:
|
Espainia
bere oraingo dekadentziatik erredimitu eta Inperio gora berregin; edo, hobe, Inperioaren berregintzari bidea prestatu. Jesuiten alumno apalak, etorriko den munduaren Mesias espainolaren aitzindari eta iragarletzat (baino ez) baitauka bere burua.
|
|
|
Zesar hori Spenglerrentzat prusiarra izango zen, bere analisiekin koherente zena; Basterrarentzat, desio arena beste logikarik gabe, Zesar berria, munduko diktadorea, espainola izango da. Nondik nora izan da espainola, espiritu espainolaren fasea historian,, monjegerreroaren, a, betiko pasea bada, eta
|
Espainia
bera lurjota badago. Hemen hasten da Bilboren eta Pirinioen rol salbatzailea (eta horren barruan, Basterrak daukan bere nortasun baskoaren eta misioaren kontzientzia).
|
|
|
hainbeste miresten zuen, izan ere, Nazario Orbek Cánovas, non, zirika etortzen zitzaizkionean ere, Cánovasek Espainiako inperioa galbidean jarri zuela-eta, ez baitzen hitzik gabe gelditzen; aitzitik, Mateo Sukunzak noizbait esan zizkiòn hitzak bere egiten zituela, erantzuten zien: . Nik ez dakit Cánovasengatik galdu ziren Kuba eta Filipinas, baina dakidana da, berarengatik ez balitz, Espainia hautsi eta
|
Espainia
bera galduko genuela, Cánovasek ezarri baitzuen Espainian monarkia posible bakarra, Espainiari halako batasun bat ematen diona?.
|
|
|
Egun horretan, Nazio Batuen Eguna ospatzen da, eta Espainiako legeen aldaketa azkartzeko eskatu dio Gobernuari, NBEren Ezgaitasuna duten Pertsonen Eskubideei buruzko Konbentzioari egokitzeko.
|
Espainiak
bere garaian berretsi zuen nazioarteko itun hori. Gure herrialdean, 2008ko maiatzaren 3an sartu zen indarrean, eta, horren arabera, onartzen diren lege guztiek “unibertsaltasun zigilua izan behar dute, eta indarrean ditugun legeak horretara egokitu behar dira, ezgaitasuna duten pertsonen kolektiboa eskubide osoko herritar gisa behin betiko onar dadin munduko herrialde guztietan”, gogoratu du COCEMFEko lehendakariak.
|
|
|
Behar baino askoz luzaroago egon da jendea Latinoamerikara begira, metropoliaren lana kolonizatuak harturik. Bada sasoia
|
Espainia
bere ispiluan jarrarazteko, Estrasburgoren zain egon barik. Bitartean Ttipi Ttapak eta Kafe Antzokiak ixten ari baitira.
|
|
|
Ekainaren 18an jarriko du salgai Hego Euskal Herrian Movistar etxeak, eta Vodafonek uztailaren 1ean. Hala ere, oraingoan, Nokiak modu librean ere salduko du, eta, horretarako,
|
Espainiako
bere webgunean egin behar da eskaera. Espero zena bete egin da, eta dagoeneko inoiz baino eskaera gehiago jaso ditu webgune horrek.
|
|
|
Krisia deitzen diogu tamaina handiko arpilatzea izan denari. Munduko Bankuak ohartarazi zion
|
Espainiari
bere ekonomi politikaren mugak zein ziren, alegia, hirukoizten ari zela benetako etxebizitza eskaria. Orain gertatzen da etxebizitzen %70 saldu gabe daudela kostaldean.
|
|
|
Iberdrolaren (%0, 44) mozkina %23 gutxitu da aurtengo lehen seihilekoan.
|
Espainian
bere mozkinaren herena inguru eskuratu du, eta negozio berriek eta nazioartekoak eman dizkiote bi heren. Eskaria gutxitzea eta ezohiko mozkin jaitsiera pairatu ditu.
|
|
|
hainbeste miresten zuen, izan ere, Nazario Orbek Cánovas, non, zirika etortzen zitzaizkionean ere, Cánovasek Espainiako inperioa galbidean jarri zuela-eta, ez baitzen hitzik gabe gelditzen; aitzitik, Mateo Sukunzak noizbait esan zizkiòn hitzak bere egiten zituela, erantzuten zien: " Nik ez dakit Cánovasengatik galdu ziren Kuba eta Filipinas, baina dakidana da, berarengatik ez balitz, Espainia hautsi eta
|
Espainia
bera galduko genuela, Cánovasek ezarri baitzuen Espainian monarkia posible bakarra, Espainiari halako batasun bat ematen diona".
|
|
|
Horrela jardunez gero, gainera, zauriek ere orbandu gabe jarraitzen baitute ezinbestean. Eta zintzoki jokatu nahi duenak aitortu du Espainian hainbat esparrutako zenbait erakundek hizkuntza aniztasunaren sustapena euren jardunbidetik kanpora utzi baldin badute, eta
|
Espainiak
berea duen hizkuntza pluraltasunari, mespretxua bera baino gogorragoa izan ohi den axolagabekeriaz ez bada, espresuki kontra eginez begiratu baldin badiote, ez dela izan legeriak inor hartara behartu duelako edo legeriak justu bestelako zerbait egitea eragozten duelako. Ez.
|
|
|
Deigarria da garai bateko estatu nazio independenteen mundua gero eta interdependenteago izateko prozesuan murgilduta dagoenean, uniformatzaileek nola eutsi nahi dioten estatu nazio uniforme haietako hizkuntza pluraltasunaren ukazioari. Ez ote da Espainian dagoeneko ordua iritsi, hizkuntzei dagokienez ere, hizkuntzen bizikidetza National Geographic en dokumental batean ikusi dezakegun urrutiko kontu bitxitzat ez, baizik eta
|
Espainiako
bertako gizartearen eta erakunde zentralen kontu propiotzat hartzeko?
|
|
|
Europar Batasuneko erakundeetan euskara erabiltzeak edo herritarrek Europako erakundeekin idatzizko harremanak euskaraz izateak sortzen dituen gastuak Eusko Jaurlaritzak hartzen ditu beregain, nahiz eta kasu guztietan bitartekari nahitaezkoa eta saihetsezina izan Espainiako Gobernua. Ez al luke Espainiako Gobernuaren beraren interesekoa izan behar Espainiaren hizkuntza pluraltasunari Espainian bertan eta Europako erakundeetan arnasa ematea eta, beraz,
|
Espainian
bere eskumenekoak diren arloetan (Aldizkari Ofiziala adibide bat baino ez da) eta europar erakundeetan" Espainiako beste hizkuntzen" sustapena bere egiteko propiotzat hartzea?
|
|
|
Jakina, arma politiko bezala erabili dira ustez galdutako nagusitasun kulturala defendatzeko orduan. Hori gertatu da eta gertatzen ari da Herrialde Valentziarrean eta Balearretan,
|
Espainiak
bere egin duelako kulturaren ikuspegi bateratuak politikaren ikuspegi bateratua ekar lezakeelako ustea. Aspaldi honetan askotan ikusi dugunez, ikuspegi bateratu horren aurka edozerk balio du, eta estatuak ez dira itzulinguruka ibiltzen soziolinguistikaren aldetik funtsik ere ez duten ekimenak sustatzeko orduan, zorakeriak badira ere.
|
|
|
Eta produktu horietako batzuek gutxi irauten dutela esan beharra badago ere. Rosa
|
Espainiakoa
bera da horren paradigma?, ez da gutxiago egia, gure ustez, egitate hori produktuok sortzen duten eragin epidermikoarekiko alderantziz proportzionala dela. Gainera, oso kontuan izan behar dugu birmoldatzeko gaitasun handia dutela, kleenex produktuak, beren iraupen laburragatik?, kanta eta haren inguruko diskurtso guztia ordezkatzeko lehengo moduekin alderatuta behintzat.
|
|
2010
|
|
|
Arazo espainiarra esan nahi duzue, ezta?. Arazo espainiarra da,
|
Espainiak
bere muga administratiboen barruko herriak homogeneizatzea lortu ez eta bizikidetza behar bezala egituratzen asmatu ez duelako. Euskaldunok, katalanek eta galegoek ez dugu arazorik elkarren artean.
|
|
|
Horrek sutan jarri du helenoen lurraldea eta, gainera, inor gutxik uste du bete ahal izango duenik, ezta Europako Batasunetik mailegu gisa helduko zaizkion laguntzekin ere.
|
Espainiak
bere defizita %11, 4tik %3ra jaitsi gura du 2012rako. Bale, ekonomialariek diote zor publikoa Grezian baino askoz txikiagoa dela Espainian eta, beraz, ez dela Grezian moduko arriskurik.
|
|
|
Lehen zatia nahiko berdindua izan zen azken minuturaino. Orduan hasi zen
|
Espainia
bere kalitatea ateratzen eta atsedenaldira zazpi goleko abantailaz iritsi ziren (17).
|
|
|
2010erako
|
Espainiak
bere helburu ekonomikoak beteko dituela uste du Standard & Poors ek, baina zailago deritzo 2013rako ezarritako defizit publikoaren murrizketa lortzea; izan ere, hazkunde txikiko epea aurreikusitakoa baino luzeagoa izango dela aipatu du.
|
|
|
Horretarako goi mailako militarren batek eman zion español doscientos por cien kalifikatzaileaz, eta Arabako Gobernadore Militarrarekin zuen ahaidetasunaz ba liatzen saiatuko da. Iluna, Probintzia barruan
|
Espainiaren aldeko
bere gar horrekin bat ez zetozenei eta bidegabeko kondenak8 sufritzen zituztenei agertzen zien erdeinua.
|
|
|
1940ko hamarraldiko lehen urteetan, igaro berria zuten gerrako izugarrikeriek,
|
Espainiatik
bertatik iristen ziren kartzeletako egoera larrien berriek, erailketenek... eta Europatik heltzen ari ziren II. Mundu Gerraren oihartzunek oso atzean utzizituzten alderdi horiek izan zitzaketen desberdintasunak. Azken finean, burutuzituzten ekimenak zein aldarrikapenak eta plazaratu zituzten estrategiak antzuaksuertatu ziren diktadura frankistaren bizkortzearen aurrean.
|
|
|
Japonian, inflazioak abenduan jarraitu zuen eremu negatiboan(% 1,7), azaroan% 1,9ko urte arteko tasa erregistratu ondoren. Abenduan% 0,8ko inflazio tasarekin,
|
Espainiak
bere prezioen bilakaera euroguneko ekonomia handien parean jarri zuen, hala nola Frantzia(% 0,9) eta Alemania(% 0,9). Prezioak %1, 3 igo ziren abenduan Erresuma Batuan, eta %1 Italian.
|
|
|
Erregaiaren galera horrek “potentzia galtzea eragin dezake, gasolioaren usaina edo, agian, su bat motorraren konpartimentuan”. Ibilgailuaren arazoa kontsumo agintariei jakinarazteaz gain, Honda
|
Españak
bere borondatez hartu dituen neurriak jakinarazi ditu: “Emakidadunei jakinaraztea, bezeroekin harremanetan jar daitezen eta ibilgailuak berrikus ditzaten”.
|
|
|
Hala adierazi zuen lan merkatua berritzeko premiazko neurriei buruzko errege lege dekretua baliozkotzeko eztabaidan, aldeko 168 botorekin, aurkako 8rekin eta 173 abstentziorekin berretsita. Bere hitzaldian, ministroak azaldu zuen nazioarteko krisi ekonomikoak enpleguan izan duen eragina handiagoa izan dela
|
Espainian
bere ingurune sozioekonomikoko beste herrialde batzuetan baino, eta horrek neurri osagarriak hartzera behartzen duela, “krisiari hasiera ematen dioten seinaleak baitaude”. Hori dela eta, parlamentuko taldeek arau berriaren aldeko botoa ematean izan zuten erantzukizuna eskatu zuen, uste baitzuen suspertze ekonomikoa bultzatuko duela eta enplegua “faktore produktiboagoa, bidezkoagoa eta kalitate handiagokoa” izango dela.
|
|
|
" Gizartearen benetako problemak", lelo polita benetan! Nik edozein gonbidatuko nuke aztertzera nola dagoen gure herria ikuspegi sozioekonomikotik, euskal abertzaletasunak Euskadiko instituzioetan hogeita hamar urtean zehar egindako lanaren ondoren; eta gero azter dezala nola dagoen Andaluzia, edo Extremadura, edo PaÃs Valencià ¡... edo
|
Espainia
bera. Zein gizarte kohesio maila lortu duten, nolako bizi kalitatea duten sozialista eta popularrek hiru hamarkadatan gobernatu ondoren...
|
|
|
Maroko iparraldeko harkaitz zerrenda hori konkistatzea nahikoa ez zenez gero, Ejertzito kolonialaren hurrengo helburua
|
Espainia
bera izango zen. Miguel Primo de Rivera helduko zen lehenengo 1923an, 648 eta Francisco Franco gero, 1936an.
|
|
|
"
|
Espainia
bere handitasun historiko osoarekin aurkezten da gaur munduaren aurrera". 575
|
|
|
|
Espainiak
berarentzat hartu nahi zuen territorioa Ait Baamrani kabilakoa zen, Siba hutsa, amaziga. Ez zen bizitzeko leku erosoa, jende pobrea eta kalamidade asko.
|
|
|
Moros de Paz, Mogataces, 379 Milicia Voluntariade Ceuta, FuerzasIndigenas, TiradoresdelRf... Baina oraingoan askozaz sendoago antolatuko zen,
|
Espainiaren aldeko
bertako jendearekin eta Grupo de Fuerzas de Regulares Indigenas izenarekin. 1911ko ekainean estreinatu zen, Melillan.
|
|
|
1906an, 24 urte zituela, Melillako Telegrama del Rifegunkarian idazten hasi zenean, espainiar sistema kolonialean integraturik zegoela ematen zuen, baina bere izkribuak denboraren argitan irakurririk konprenitzen da bestelako bidetik zihoala ordurako: Marokoko sultana frantziarren marioneta zela salatzen zuen etengabe; Espainiaren menpeko plazak onartzen zituen, baina
|
Espainia
bere posizioetatik kanpora Arrif aldera zabaltzea ez. Progresoan eta zibilizazioan sinesten zuen, eta arrifiek bide hori Espainiaren eskutik egin zezaketela, baina babeslea jabe bihurtu gabe.
|
|
|
Erresistentziakoek, Axdirren alderdi espainoleko burua zen Abdesalam ben Ahmed hil zuten.
|
Espainia
bere ohiko paperean zebilen, moro pentsionatuen bidez aituariagelen arteko istiluak elikatzen:
|
|
|
Su txinparten bat baizik ez zuen behar
|
Espainiak
bere mamu historiko eta geografikoen kontra borroka egiteko.
|
|
2011
|
|
|
3.562 milioi euro saldu zituen; eta agian larriagoa dena, aurrekoetan baino erosle gutxiago erakarri zituen. Pezetaren garaira joan behar da, 1997ra arte, Espainian ehuneko zazpitik gorako interesa ikusteko.Azken hilabeteotan arrisku sariaren azpiko prezioetan saldu zuen
|
Espainiak
bere zorra, baina atzo kontrakoa gertatu zen. Bigarren merkatuetan Espainiaren hamar urteko zorra %6, 7ko errentagarritasuna ematera iritsi zen.
|
|
|
Halaber, erreforma egokia dela ere esan du,
|
Espainiak
bere buruan konfiantza duen herrialde bat dela, eta besteen konfiantza merezi duela erakusten duelako. Bere iritziz, erreforma honekin Espainia berriro egongo da lidergoan, gobernu ekonomiko zehatz eta zorrotz batekin, eta diru batasunari eta ekonomia batasunari ekarpen bikaina egingo dio.
|
|
|
2012an
|
Espainiak
bere urteko hazkundea EBkoarekin egokituko du, eta% 1,1 haziko dira, Funtsaren aurreikuspenen arabera.
|
|
|
Handik bi egunera jakin genuen Euskal Herriak 129 milioi euro xahutu zituela loteria espainolean. 129 milioi euro bidali zituen
|
Espainiara
bere borondatez. Jendeak inkestetan esaten du euskara dela garrantzitsuena, autodeterminazioa, presoak Euskal Herriratzea.
|
|
|
Ikerketa atzetik aurrera egin bada ere, lanaren egituraketa aurretik atzerakoa izan da ulergarritasunaren bidean eta Tolosaren gertakarien azalpen soiletik hastea irla bat bezala gera ez dadin. Zentzu horretan, lehen pausua 1934ko Urriko Euskal Herrira eta
|
Espainiara
bere orokortasunean hurbiltzea izan da, greba haren ezaugarri orokorrenak bilatze aldera. Bigarren puntu batean Tolosaren aurrekari historikoak azalduko dira, batez ere bere bilakabide industrialean, langile klasearen sorreran eta honen antolaketa moduetan azpimarra eginez.
|
|
|
Gainera, eguzki gehiago dugu, eta, beraz, haiek baino askoz lehenago irits gaitezke parekotasunera.
|
Espainiak
bere lidergoa berreskuratu ahal izango du. Aukeran.
|
|
|
Orduz geroztik, Gobernuak estrategia bat ezarri du hainbat alderditan (EB, Alemaniako Gobernua, Hanburgoko agintariak), Espainiako barazkiei buruzko edozein susmo ezabatzeko. Era berean,
|
Espainiak
bere analisiak egin ditu Lugoko Laborategian. Horren emaitzek Andaluziatik datozen pepinoen kontsumoaren eta brotearen arteko edozein erlazio baztertu dute.
|
|
|
Irudia: Przemyslaw Szczepanski Europar Batasunaren gune gogorrean, Europar Batasuneko organismoari eragiten dioten finantza arazo larriak konpontzeko aukera dago, nahiz eta analista ekonomiko eta politiko gehienentzat neurri hori kaltegarria izango litzatekeen bai Bruselako Gobernuarentzat, bai
|
Espainiarentzat
berarentzat. Gure herrialdeak kalte egingo lioke Europako bizilagunen aurrean duen lehiakortasunari, baita bere gobernu organoen bidez Europar Batasuneko arazoetan lehentasunez esku hartzeko ezintasunari ere.
|
|
|
Urrea
|
Espainian
bertan lana egiteko ere behar zen. Toki zehatzetara eramaten zen.
|
|
|
Espainiako obituario idazle entzutetsuenak pilatzen ari ziren, astiro. Paganik legez, denek sentituko zuten
|
Espainia
bera zegoela hil hurren, eta eurek erredaktatu behar zutela azken ohar nekrologikoa. Han ziren, besteak beste, ABC, El Alcázar, Hola, Blanco y Negro, Pueblo, La Gaceta Ilustrada eta Actualidad Española ko maisuak.
|
|
2012
|
|
|
Horrela balitz, inbertsiogileen kezka nagusia argituko litzateke: zer gertatuko den beren bonuekin,
|
Espainiak
bere zorra berregituratu behar badu. Izan ere, ESM behin betiko funtsaren estatutuek diote hark emandako maileguek lehentasuna dutela beste edozeinen aurretik.
|
|
|
Maileguek %3 eta %4 arteko «arrazoizko interesa» izango dutela esan du Altafajek, eta gaineratu du «oso baldintza zuhurrak» ezarriko zaizkiola finantza sistema osoari, «eta ez soilik eragindako bankuei». Azken urteotan
|
Espainiak
bere kontuak doitzeko erreforma asko egin dituenez, adierazi du ez zaiola berririk eskatuko. Baina Espainia zorrotz kontrolatuko dutela aitortu du:
|
|
|
EFSFren bidez egiten bada, paradoxa bat gertatuko da:
|
Espainiak
bere buruari ematen dion dirua bermatu du, %12, 5 alegia. Eta berak epe laburreko zorrean baizik ez du lortzen %3 inguruko interesa.
|
|
|
Zenbaitek jada aurreratu dutenez, bilera horretan arazotan diren herrialdeen zorra erosteko plana zehaztuta egongo da. Era berean, ordurako,
|
Espainiak
bere finantza sektoreari egindako ikuskaritzaren inguruko datuak emango ditu: zenbat kapital duen banku bakoitzak.
|
|
|
Bankuei zuzendutako laguntza albo batera utzita,
|
Espainia
bere indarraz irten daiteke krisitik, eta, dagoeneko, bide onean dago, Schäuble ministroaren ustez.
|
|
|
|
Espainiak
bere lana egingo duela esan du De Guindosek
|
|
|
Defizit muga bete ahal izateko,
|
Espainiak
bere lana egingo duela esan du Luis de Guindos Ekonomia ministroak, bilerara sartu aurretik. Halaber, printzipioz zorroztasun neurri gehiago ez direla uste du ministroak.
|
|
|
Gauza bera gertatzen da atzerriko bankuen filialekin. Izaera hori duena(
|
Espainian
bere banku fitxa duen atzerriko bankuaren filiala) Espainiako zuzenbide osoko entitatea da. Atal honetan sartzen dira, besteak beste, BNP Paribas España, Barclays Bank, Deutsche Bank SAE, Banco Caixa Geral, Banco Cetelem edo Banco Finantia Sofinloc.
|
|
|
Brasil eta Mexiko Latinoamerikako eskualdeak ere erakartzen ditu ondare kudeatzaileak. Azken bi urteetan, %6, 1 eta %4ko tasan hazi da, Italia edo
|
Espainia
bera bezalako herrialdeek izan duten hedatze edo atzeraketarekin alderatuz gero. Nazioarteko Moneta Funtsaren aurreikuspenen arabera, hazkundea moteldu egingo da 2012an eta 2013an, baina, nolanahi ere, %3, 5etik gora geratuko da (Latinoamerikarako eta Kariberako BPGaren hazkundea %3, 6koa izango da 2012an, eta %3, 9koa, 2013an).
|
|
|
Zabalkunde Jardunaldian, besteak beste, Jill Cousins Europako Fundazioko lehendakariak parte hartu zuen. Europako kultura ondarearen digitalizazioan izandako aurrerapenak aztertu zituen, herritar guztiei irisgarritasuna errazteko eta
|
Espainiak
bere bolumen eta kalitateagatik egindako ekarpenaren garrantzia aztertzeko. Beste txosten batzuek Espainiako museoek, artxiboek eta liburutegiek eta Espainiako Kultur Ondarearen Institutuak (IPCE) Europako liburutegi digital honi egindako ekarpenak aztertu zituzten, azaldu zuen Hezkuntza, Kultura eta Kirol Ministerioak.
|
|
|
Madrileraino iritsi da alemana eta gobernuak Cadizeraino egin du ihes... Azkenean, amerikarren parte hartzeari esker, naziak garaituak izango dira eta
|
Espainia
bere onera hasiko da itzultzen pixkanaka, bederatzi urtez gerra nozitu ondoren. Dokumentalak eszena bitxiak eskaintzen dizkigu hipotesi historiko horren baitan:
|
|
2013
|
|
|
anitzetan arma gordetzen duen lehenbizikoak irabazten du.
|
Espainia
bere kontraesanen atakan dago, baina egoera ekonomikoak eragindako desorekak ez dio urratsak egiteko adorerik ematen. Hori gutxi ez eta, arrisku handi bezain zinezkoa dauka Kataluniak zein Euskal Herriak bere egituretatik askatzeko.
|
|
|
Baina ez, bere agintaldian itxi zen estatutuaren atea. CiUren katalanismo kontserbadoreak Kataluniaren presentzia normaldu nahi izan zuen Espainian eta orain ikusten zuen nola
|
Espainiak
bere birsortze historikoa amaitu zuen helburu historiko hori lortu barik.
|
|
|
«España es el problema; Europa, la solución» («Espainia da arazoa, Europa irtenbidea»). Etsi etsirik zegoen (eta baita bere ondorengo belaunaldiak ere) bizitza politiko, sozial eta ekonomikoaren erabateko europartzeak aterako zuela
|
Espainia
bere zorigaiztoko iraganetik. Orain Europa bera da arazoa.
|
|
|
Amorrua haserre sartu da
|
Espainian
Bere izenean, 1978az geroztik Penintsulan izandako lehen txakur infekzioa erregistratu ondoren. Marokotik egin du, pit bull lau haur eta heldu bati hozka egin dien infektatua.
|
|
|
Baina berton izan zena, ordea, inperioen arteko borroka bat izan zen. ...en arteko borroka horren ondorioz beste independentzia batzuk sortu baziren ere —adibidez, 1813an Bolivar sartu zen Caracasen, garai bertsuan Hidalgo borrokan zegoen Mexikon, Paraguaik ere lortu zuen bere independentzia, Mar de la Platan hasi ziren borrokaldiak ere, gero, Argentinaren independentzia ekarriko zutenak—, Euskal Herriak behintzat ez zuen orduan independentzia eskuratu ez eta
|
Espainiak
berea ere galdu. Orduan, zergatik independentzia gerraz batailatu?...
|
|
|
San Agustm en galerak, Santa Ana ren hondamendiari gehituta, argi utzi zuen alferrik zela Manilatik karga karga eginda eta eskifaia akituta heltzen ziren galeoiekin esploratu nahi izatea Kaliforniaren iparraldeko kostaldea. Ontzi arinagoak behar ziren horretarako, eta Nueva
|
Españatik
bertatik aterako zirenak. Gainera, jakina, pertsona egokia bilatu behar zen eginkizunaz arduratzeko.
|
|
|
Ez zen izan edonolako jabetzea:
|
Espainiak
beretzat hartutako punturik iparraldekoena zen, eta espainiarren subiranotasun errebindikazioen oinarri bihurtuko zen hurrengo urteetan.
|
|
2014
|
|
|
" Bozkatu, bozkatuko da" diote Masen alderdikoek, kontsultan ez bada hauteskunde autonomiko aurreratuetan. Hori litzateke, agian, CDCren platerik gustukoena, kontsulta ez egitea eta
|
Espainiak
bere debekua luzatu ondoren, Legebiltzarra desegitea eta hauteskundeak aurreratzea, horietara ERCrekin zerrenda bateratua aurkeztuz. Baina gaitza dirudi Esquerrak halakorik onartzea oso baldintza argiak izan gabe eta horietako garrantzitsuena zera litzateke, hauteskunde programak argi adieraztea emaitzek hala ahalbidetuz gero Kataluniako Legebiltzarrak independentzia aldarrikatzea.
|