|
2002
|
|
|
Erupzioak 20.000 lagun hil zituen, agintariek ez zituztelako herritarrak ebakuatu, bulkanologoek hala jakinarazi arren. Bulkanismoa
|
Espainian
Espainian, komunitate bolkaniko nagusia Kanariar Uharteak dira. Lanzarote, Tenerife, La Palma eta El Hierro hirietan 17 sumendi erupzio daude erregistratuta.
|
|
2003
|
|
|
Espezialistaren esanetan, pneumonia geldiarazteko ingurune espezifikorik aurkitzen ez den bitartean, ez da “abiadura murrizteko” modurik egongo. Inoiz ez
|
Espainian
Espainiak, bestalde, ez du agerraldiaren kasurik erregistratu, nahiz eta Osasun eta Kontsumo Ministerioak ere zaintza neurriak hartu dituen eta aireportuetara, portuetara eta aireko lineetara gaixotasun horri buruzko oinarrizko gomendio batzuk bidali dituen. “Espainian ez dago kasurik, baina Ministerioa etengabe dago harremanetan OMErekin, eta dena prest dauka, bai sistema epidemiologikoa, bai klinikoa eta analitikoa, edozein gorabeherari aurre egiteko”, azaldu zuen atzo Ana Pastor osasun zorroko titularrak.
|
|
2004
|
|
|
Era berean, kafetegien, gaueko zentroen, jatetxeen eta gozotegien jabeei eskatzen zaie kafea zerbitzatzen duten tokiaren erdia sortzeko erretzaileentzat.
|
Espainia
Espainiari dagokionez, Gobernuak lege bat prestatu du leku publikoetan, aisialdian eta lantokietan erretzeko ohitura debekatu edo murrizteko. Berria ez dute gogo biziz hartu ez ugazabek, ez ostalaritzak, ez erretzaileek, baina bai medikuak eta tabakoaren aurkako elkarteek.
|
|
2005
|
|
|
Horrela, zoritxarrez,
|
Espainia
Espainia da eta ez dago ez bere azpian, ez parean, bere mendeko ez den errealitaterik. Zertarako gogoratu gaztelerazko literatur tradizioan nazio hitza gaur Espainia deitzen den errealitate horretako lurralde eta giza komunitate askori egotzi zaiola, edo hitzak kontzeptu politikoaren konnotazio nabarmenak izan arren jatorriarekin zer ikusi gehiago duela beste ezerekin baino.
|
|
|
Hori azaroan gertatu zen, Errusiak (emisioen %17, 4) Protokoloa berrestea erabaki zuenean.
|
Espainia
Espainiari dagokionez, Kyotoko Protokoloaren konpromisoetatik urrunen dagoen Europako Batasuneko (EB) herrialdea da. Zehazki, epe horretan emisioen igoera %15era mugatzea legokioke gure herrialdeari.
|
|
2006
|
|
|
Aditu horiei galdetu diezaiekegu zein den etxebizitzarako eguzki sistemarik egokiena edo aukera berriak, hala nola eguzki teilak, formari edo koloreari dagokionez konbentzionalen antzekoak baina, gainera, elektrizitatea edo beroa sortzen dutenak. Balazta fotovoltaikoa
|
Espainian
Espainia munduko hirugarren merkatu fotovoltaikoa da, potentzia instalatuko hiru gigawattetik gora ditu (GW), eta munduko merkatuaren %15, 5 hartzen du, Industria Fotovoltaikoaren Europako Elkartearen (EPIA) arabera. Hala ere, 2009an sektoreak geldialdi nabarmena izan zuen.
|
|
|
Prozedura bera erabiliko da enpresa berri bat zerrendan sartzeko, tresna hori behar den aldiro eta gutxienez hiru hilean behin berrituko baita. Bat ere ez
|
Espainian
Espainiak ez du aerolinerik proposatu EBko “zerrenda beltzean” sartzeko; izan ere, herrialde horretan dihardutenek “ez dute segurtasun gabezia larririk” adierazi du Sustapen Ministerioak egindako jakinarazpen batek. Erabakiak oharra behar du, “beste herrialde batek ere ez duelako proposatu herrialde horretan eta, gainera, Espainian lan egingo duen konpainiarik”.
|
|
|
familiek iraun dezaten, eta horietatik 126 milioi oso lan arriskutsuak egiten dituzte. Bidezko merkataritza
|
Espainian
Espainiako bidezko merkataritzaren negozio bolumena hamar milioi eurotik gorakoa izan zen 2004an, baina produktuen salmenta herrialdeko salmenta osoaren% 0,8 baino ez zen izan. Ehuneko hori oso urrun dago Alemanian lortutako% 27,30etik, Herbehereetan% 19,30etik, Erresuma Batuan% 18,80tik eta Suitzan% 13,80tik.
|
|
|
Horregatik, teknika immunologikoak edo biologia molekularrekoak erabiltzea gomendatu da, animalia eramailerik baden denbora gutxian eta zalantzarik gabe detektatzeko. Kontrola
|
Espainian
Espainian, ekoizten ari diren animalien kutsadura kontrolatzeko eskumena ez dagokio Osasun Ministerioari, ezta autonomia erkidegoetako osasun sailei ere. Ekintza hau Nekazaritza sailekin lotuta dago, ez baitute harreman oso arina aspalditik.
|
|
|
Britainiako gainerako aireportuek normaltasunez jarduten dute, nahiz eta eskuko ekipajeen erregistroak zehatzak izaten ari diren, eta horrek hegaldi asko atzeratzea eragiten du. Ezeztapenak
|
Espainian
Espainian, osteguneko 19:00ak arte, Espainiako aireportuek 366 hegaldi izan zituzten, Erresuma Batuarekin guztira 787 programatuta, Espainiako Aireportuen eta Aireko Nabigazioaren (AENA) datuen arabera. Bidaiariei bidaien egoeraren berri emateko aholkatzen die.
|
|
|
FDAk 1992an debekatu egin zituen silikona inplanteak, erabiltzen hasi eta 30 urtera, protesien segurtasuna bermatzen duten daturik ez zegoelako eta protesien eta zenbait gaixotasunen (minbizia, esaterako) arteko zuzeneko harremanaren beldur zirelako, baina egindako azterketek ez zuten lotura zuzenik aurkitu. Arrisku handiena
|
Espainian
Espainian inoiz ez dira debekatu silikona inplanteak, nahiz eta “arrisku potentzial handieneko” artikulu sanitariotzat hartzen diren. Horregatik, kontu handiz ibiltzea gomendatzen da, bai ebakuntzan bertan, bai ondoren haren jarraipenean.
|
|
2008
|
|
|
Libre bizi nahi duten herriei utzi egin behar baitzaie libre izaten, oso bolivarzalea naiz horretan, Ameriketan egon behar baita Ameriketakoa ulertzeko? eta
|
Espainiak
Espainia bera baitu arazo nagusi!
|
|
|
Halaber, GKE ekologista horrek uste du erreserba horiek funtsezko tresna global bat direla itsas ingurunea beste arazo batzuetatik babesteko, hala nola, era guztietako hondakinak isurtzeak eragindako kutsaduratik. Itsas erreserbak
|
Espainian
Espainiak hamar itsas erreserba ditu, guztiak Mediterraneoan eta Kanariar Uharteetan, eta Ingurumen eta Landa eta Itsas Ingurunearen Ministerioak (MARM) kudeatzen ditu. Imagen:
|
|
|
Gogoan izan behar da gordailu horiek Herbehereetako legediak arautzen dituela, porrot eginez gero, 100.000 euro arte bermatzen baititu titular bakoitzeko. 1,75 milioi bezero
|
Espainian
Espainian, batez ere ING Direct markak ezagutzen duen erakunde horrek 1,75 milioi bezero ditu, eta 13.800 milioi euro ditu. Gogoan izan behar da gordailu horiek Herbehereetako legediak arautzen dituela, porrot eginez gero, 100.000 euro arte bermatzen baititu titular bakoitzeko.
|
|
|
Eta Filipinetan? Libre bizi nahi duten herriei utzi egin behar baitzaie libre izaten, oso bolivarzalea naiz horretan, Ameriketan egon behar baita Ameriketakoa ulertzeko... eta
|
Espainiak
Espainia bera baitu arazo nagusi!
|
|
2009
|
|
|
zenbat eta handiagoa izan atmosferaren ezegonkortasuna, orduan eta handiagoa izango da txingor handia sortzeko aukera. Txingorra
|
Espainian
Espainian gertatu diren azken fenomenoak garai hauetan ohi denaren barruan daude. Hala ere, UAko adituak dioenez, klima ereduek iragartzen dute muturreko fenomeno naturalak muturreraino iritsiko direla, eta, beraz, ekaitzak eta kazkabar aldi horiek ugaritzea espero da Espainian.
|
|
|
Hego Euskal Herrian eta
|
Espainian
Espainiako Kopako historian ikusiena izan zen asteazkenekoa.
|
|
2010
|
|
|
|
Espainiako
Espainiako Sustapen Ministerioak, aire kontrolatzaileen sindikatuak Jose Blanco ministroarekin biltzeko egin duen eskariari erreferentzia eginez, erabat ukatu du bilera hori egingo dela.
|
|
|
Japonian, ehun modelo baino gehiago merkaturatzen dira, “Tsukiiso” izenekoak. Arrezife artifizialak
|
Espainian
Espainian arrezife artifizialak laurogeiko hamarkadaren hasieran hasi ziren erabiltzen. Egun, 130 daude penintsulako eta uharteko kostalde osoan, eta MARMren datu basean ikus daitezke.
|
|
|
Probek, ordea, ez zuten ezer anormalik hauteman ez hegaldian, ez aparatua osorik ikuskatzean.
|
Espainian
Espainiako aireportuak martxan dauden arren, Aenak gomendio bat egiten die bidaiariei: aireportuetara joan aurretik konpainiekin harremanetan jar daitezela, hegaldien etendurak eta atzerapenak izaten baitira oraindik.
|
|
|
Ondorio horretara iristeko, Kew eko Lorategi Botanikoetako artxiboetan ere oinarritu ziren. Landare mehatxatuak
|
Espainian
Espainia, Europan biodibertsitate handiena duen herrialdea, ez da landare espezieen gainbehera horretatik ateratzen. Arriskuan dagoen Espainiako floraren zerrenda gorriak (iaz Madrilgo Unibertsitate Autonomoak argitaratu zuen) adierazten du 1.221 espezie daudela mehatxatuta, eta kopuru hori %6 handitu dela zortzi urtean.
|
|
|
Amaren esnearen bankuak
|
Espainian
Espainiako lehen esne bankua 2001eko uztailean ireki zen Balear Uharteetako Odol eta Ehun Bankua Fundazioan. Fundazio pribatua da, eta giza esnea ematen die hainbat osasun zentrori, ahal duen neurrian.
|
|
2011
|
|
|
alderik okerrena Europako hegoaldean eta ekialdean dago. Hondamendi naturalek 15.000 hildako baino gehiago eragin zituzten
|
Espainian
Espainian ez da gertaera katastrofiko asko erregistratu (21 eta 30 artean, Frantzia edo Turkia bezalako herrialdeetan 50 baino gehiago). Hala ere, hildako gehien izan dituen Europako herrialdeetako bat da:
|
|
|
Elda Jacob Torreblancaren (Francisco Torreblancaren semea) gozokiz eta turroiz betetako sagar bat egin zuen. José Joaquín Ripoll Foru Aldundiko lehendakaria, Rafael García Santos “Gastronomiaren onena” lehiaketako zuzendaria, Ferrán Verdú alkate anfitrioia, María Pilar Martín
|
España
Espainiako lehendakaria eta José Garrijós de Camara Kontseilu Erregulatzaileko lehendakaria izan ziren ekitaldian.
|
|
|
Kontuan hartu behar da EBn ez dagoela produktu ekologikoetarako HGMrik, eta gainerakoetarako aplikatzen diren berberak aplikatzen direla. Pestizidak
|
Espainian
Espainiak emaitza hobeak ditu elikagaietako plagizida hondarrei dagokienez Europako batezbestekoak baino Espainiaren kasuan, programa horren esparruan, 2009an 1.500 lagin baino gehiago aztertu ziren, frutak, barazkiak eta bestelako landare produktuak, animalia jatorriko produktuak, elikagai prozesatuak, haurrentzako elikagaiak eta zerealak barne. Horietatik% 98,7k betetzen dute finkatutako HGMa.
|
|
2012
|
|
|
Tabakoaren gaineko tasak soilik eman du diru gehiago (%21, 3), zerga hori igo egin zuelako Espainiako Gobernuak. Defizita gora
|
Espainian
Espainian ere urtea ez dute ongi hasi. Ogasun Ministerioak atzo zabaldutako datuen arabera, jaso baino 19.696 milioi euro gehiago gastatu ditu estatuak.
|
|
|
Irudia: Pertsona maiestikoa Photography Abortu osteko haurdunaldi duelua Hamar haurdunalditik bik berezko abortu bihurtzen dute
|
Espainian
Espainiako Ginekologia eta Obstetrizia Elkartearen datuen arabera, haurdunaldien %10 eta %20 artean huts egiten dute eta abortu espontaneoetan amaitzen dira. Haurdunaldian haur bat nahi gabe galtzeak ondorio fisiko batzuk dakarzkio bai amari bai bikotekideari.
|
|
|
Almadan (Portugal), auto pribatuaren erabilera murrizteko kanpaina bat edo klima aldaketaren aurkako tokiko estrategia bat; Antibes Juan les Pinsen (Frantzia), udal langileak energia aurrezkiaren inguruan sentsibilizatzeko plan bat; Fontenay Le Comten (Frantzia), funtzionario publikoentzako bizikleta elektrikoen zerbitzu bat; Frankfurt pasevamje Mituain en (Eslovenia). Energia gutxiko hiriak
|
Espainian
Espainiako zenbait hirik osatzen dute Energy Cities. Figueres izan da azken boladan inplikatuenetako bat.
|
|
2013
|
|
|
Irudia: Raphael Goetter Erditze baginala segurua da zesarearen ondoren Osasunaren Mundu Erakundeak gomendatutakoak baino zesarea gehiago sortzen dira
|
Espainian
Espainian erditzeen% 25 zesarea bidez egiten da, Osasun Ministerioaren arabera. Kopuru horrek aise gainditzen ditu Osasunaren Mundu Erakundeak emaniko gomendioak(% 15).
|
|
|
Gainera, azterlanaren egileek hiru eta bost urte arteko zerrendako egoera «kezkagarria» dela diote, lau haurretatik batek obesitatea baitu. Denbora gehiegi pasatzen dute haurrak telebistaren aurrean Haur bakoitzak, batez beste, bi ordu eta 44 minutu ematen ditu egunero telebistaren aurrean
|
Espainian
Espainian telebistaren aurrean pasatzen den denbora kopurua ez da hazten ari. Azken «Kids TV Report», Mediametrie eta EurotechTV k egindako dokumentua, 2012an batez bestekoa bi ordu eta 44 minutu izan zela adierazten du.
|
|
2014
|
|
|
Egoera onean dagoen ur faltak eragindako gaixotasunen aurkako borrokak, halaber, ahalegin ekonomiko handia eragiten du, eta, askotan, ezin dituzte herrialde horiek beren gain hartu. Pobrezia hidrikoa
|
Espainian
Espainian, uraren kalitatea eta hornidura publikoa bermatuta daude, Fernando Morcillo Ur eta Saneamendurako Espainiako Elkarteko (AEAS) zuzendari nagusiak nabarmentzen duen moduan. Hala ere, gero eta herritar espainiar gehiagok dute pobrezia hidrikoa, Ur Publikoaren Sarearen arabera, eta horrek hainbat kolektibo eta gizarte instituzio biltzen ditu.
|
|
|
Azpimarratu da, langileentzat, asko aurreztuko lukeela bizikleta erosterakoan, ez baitute ordainduko dagokion PFEzaren zatia, soldata tartearen arabera, ibilgailuaren preziotik aurreztuko bailuke. Ekimenak
|
Espainian
Espainian, proiektu gehienek herritarren artean bizikletaren erabilera sustatzea baino ez dute bultzatzen, eta horrek ingurugiroan dituen abantailak lehenesten ditu, baina hirietako mugikortasunaren alde ere bai, baina inoiz ez lanera joateko garraiobide gisa. Ildo horretan, «Andaluziako Bizikletaren Plana» k bidegorri gehiago sortzea proposatu du, bizikletak hiriburuetan ibil daitezen.
|
|
|
Alta eman ondoren, egin nahi duen kanpaina diseinatu, sustatu eta lortu denean ezagutzera ematen da. Azenario mugimendua
|
Espainian
Espainiako lehen azenario kanpaina Zaragozan egin zen 2011n. Guztira 25 taberna sartu ziren lehian, gau batean bezero kontzientziatuak zein izango ziren ikusteko.
|
|
2015
|
|
|
Baina ezinbestekotzat jotzen genuen urrats hori egitea, abenduaren 28ko adierazpenaren hartzaile nagusi izan ziren euskal jendartearen ahalegina eta nazioarteko instantzien babesa bideratzeko.. Urrats berri bat egin berri du EPPK-k aurrekoaren segidan:
|
Espainiako
Espainiako Auzitegi Nazionaleko Zaintza Epaitegian urruntzeak guri eta gure hurbilekoei eragiten digun kaltearen berri emanez salaketa jarriko dugu gure kideetako batzuek (Espainiako kartzeletan gauzkaten Kolektiboko ordezkariek, gaixo gauden kideek, adinekoek eta hogei urtetik gora giltzapean gauzkatenek). Salaketa horiek jasoko duten erantzunaren araberakoak izango dira emango ditugun hurrengo urratsak.
|
|
|
Aurreko adibide berari helduz, Jorge honela kodifikatuko litzateke: Japón Japón Ontario Ontario Roma Roma Guatemala Guatemala
|
España
España.
|
|
|
Irudia: Dawei DING 9
|
Espainia
Espainiak bost Gizateriaren Natur Ondare izendatutako alderdiak. Ohore hori jaso zuen lehena Garajonay Parke Nazionala izan zen, 1986an La Gomera uhartearen (Kanariak) erdian kokatua.
|
|
|
Irudia: Affinity Fundazioa Animalia abandonatua lau minutuan behin
|
Espainian
Espainian, animalien babesek urtero 107.000 txakur eta 33.000 katu baino gehiago biltzen dituzte kaletik, Affinity Fundazioak egindako «Uzteari eta adopzioari buruzko azterketa 2014″ delakoaren arabera. Horrek esan nahi du lau minutuz behin katxo bat erakunde babesle batek jasotzen duela.
|
|
|
Bere bizitzan eragina duten erabakiak hartzeko eta bere eskubideak baliarazteko ahalmena duen pertsona ahalduntzea. Osasun mentala
|
Espainian
Espainian milioi bat pertsona inguruk gaixotasun mental larria du Espainiako Osasun Mentalaren Konfederazioaren datuen arabera, milioi bat pertsona inguruk gaixotasun mental larria dute, hau da, helduen %2, 5 eta %3 artean. Hala ere, gaixotasun horiek ez dira ezagutzen, eta gizartean ez dira nabarmentzen, pertsonaren «ahulezia» edo «erru» gisa ulertuta, eta ez nahasmendu edo gaixotasun mentaltzat.
|
|
|
Irudia: Martijn Hammers Arriskuan dauden hegaztiak
|
Espainian
Espainian, Europako biodibertsitate handiena duen herrialdean, egoera ez da askoz hobea. Hamaika espezie mehatxu handiagoa zerrenda gorrian.
|
|
|
Gainera, jatetxe berriak ireki dituzte, eta, beren foodtrucken arrakastak bultzatuta, su finetatik lau gurpilak aldatzea erabaki dute. Gourmet kamioiak
|
Espainian
Espainian, legeak arautzen du janari salmenta ibiltaria, eta, beraz, ez da ohikoa kalean horrelako kamionetak aurkitzea. Araudiak erabilera murrizten du horretarako prestatutako guneetara:
|
|
2016
|
|
|
Teknologia hori aukera bideragarria izan daiteke Karibe itsasoan eta Indiako Ozeanoan dauden Ebko itsasoz haraindiko lurraldeentzat. Itsas energiak
|
Espainian
Espainiak, duela hiru bosturtetatik, energia kontsumoaren eta energia intentsitatearen hazkunde nabarmena izan du, kanpoko energia mendekotasun handiarekin, azken urteotan% 80 ingurukoa. Egoera horri erantzuteko, energia berriztagarriak finkatzeko eta garatzeko fasean dago gure herrialdea, Energia Berriztagarrien Ekintza Planaren (PANER) esparruan, ingurumena zaintzeko, karbono emisioak murrizteko eta garapen jasangarria ziurtatzeko beharrari dagokionez.
|
|
2017
|
|
|
Irudia: MSC MSC ekoetiketa
|
Espainian
Espainian 440 arrantza produktu daude ekomerkatuetako hainbat katetan ekoetiketa honekin. Aurten, MCC arrain freskoa eskaintzeko 350 supermerkatu eta hipermerkatu inguru ziurtatu ditu EROSKIk, batez ere euskal flotak ziurtatutako espezieekin lotutakoak.
|
|
|
Irudia: Gérard Bontoux Elkartasunaren erradiografia
|
Espainian
Espainiako ‘Fintonic Radiografía de la Solidaridad’ saioan, Espainiako herritarrek irabazi asmorik gabeko ekimen eta erakundeekin duten inplikazio ekonomikoa aztertuko da 2016 urtean. Analisi hori datu erreal agregatu eta anonimoetan oinarrituta dago, eta datu horiek Finonic eko 150.000 erabiltzailetik gora dira, doako banku app mugikorra.
|
|
2020
|
|
|
Atochako atentatu jihadistaren ondoren, moroek Espainiari dioten gorrotoa aipatu zuen, eta VIII. mendean gertatutako kanporaketa zela gorroto horren arrazoia. Aznarren ustez, bazen Espainia bat, Espainia nuklearra, esentziala, eternoa,
|
España
España, eta halako batean sartu ziren atzerritar arabiar eta berbereak eta bertan gelditu ziren zortziehun urtez. Baina, zer dira zortziehun urte eternitatearen aldean?
|
|
2022
|
|
|
Kinder arrautzak eta salmonelosia
|
Espainian
Espainiak berretsi egin ditu Belgikako Kinder txokolate fabrikari lotutako salmonelosiaren lehen bi kasuak. Gaixotasunen Prebentziorako eta Kontrolerako Europako Zentroak egin du iragarkia, eta beste 14 kasu ere aipatzen ditu.
|
|
|
Control de la manera de la manera de la medida. Lege proiektua
|
Espainian
Espainian, Europako ebazpenaren erantzuna «Elikagai gehiago, hondakin gutxiago» estrategia, Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioaren ekimenez (MAPA). Ia 10 urte geroago, ekainean, Ministroen Kontseiluak elikagai galeren eta hondakinen lege proiektua. Helburua elikadura katearen eraginkortasunik eza prebenitzeko tresna juridiko aitzindaria. 2023ko urtarrilean indarrean sartzea espero da, parlamentuko tramitazioa gainditu ondoren.
|