|
2000
|
|
|
Hori nabarmentzen da berriki egin diren Europako demografia azterketetan. Beti gertatu ohi denez, azterketa horiek egin dituztenentzat Euskal Herria ez da existitzen eta, beraz, bertako datuak
|
Espainiaren
eta Frantziaren osotasunean galtzen dira. Nolanahi ere, azterketa horiek baliagarri zaizkigu Euskal Herriko egoera ezagutzeko.
|
|
|
instituzionalak, politikoak, sindikalak, sozialak... bere baitan herri honen gehiengoaren iritzia eta borondatea islatzen dituztenak. Baina hala ere,
|
Espainiako
eta Frantziako gobernuek trufa eta muzin egin diote behin eta berriz euskal gizartean nagusitu den aldarrikapenari. Ondorioz, jokoan dagoena ez da soilik euskal presoen eskubideen berma (berez garrantzitsua dena), baizik eta Euskal Herriaren hitza eta erabakia ere jokoan dago.
|
|
|
Eta presoen askatasuna ez da garaipen politiko militarraren ondorioa. Epe laburrean edo ertainean, indar harremanak ez dira independentzia eta sozialismoaren alde, eta nekez ikusiko ditugu
|
Espainia
eta Frantziako gobernuak eta militarrak garaituta, Euskal Herriko independentzia onartzeko behartuak eta, ondorioz, preso guztiak askatzeko dokumentua izenpetzen. Helburuek mantentzen gaituzte, haien bila mugitzen ari gara, baina ez da oso egokia horien lortu arte presoek dauden egoeran jarraitu behar dutela onartzea.
|
|
|
Ez da maila kontua, horra heldu dugu baina horra iristeko bideak proposatzen ari gara gure proposamena aberastuz. Hemen bi aukera daude,
|
Espainia
eta Frantzia edo Euskal Herria, eta Euskal Herriko bidetik jotzeko batzar eratzaile bat dugu uneren batean, beste edozein naziok bezala.
|
|
|
PP, PSOE, UPN, PSN, RPR, UDF eta abarrentzat demokraten arteko batasuna deitzen duten horren atzean helburu bakarra dago:
|
Espainia
eta Frantziaren batasunaren defentsa, balore eta eskubide demokratikoen gainetik, eta errepresioa eta sufrimenduaren eskutik. Ez dago analisi politikorik, ez arrazionaltasunik, ez balore ez eta eskubide kolektiborik.
|
|
|
Baina, Lizarra Garazik biluztu egin zituen
|
Espainiako
eta Frantziako estatuak, beren izaera ukatzaile eta antidemokratikoa agerian utziz. Hori da beraien tzat benetako arazoa.
|
|
|
|
Espainiak
eta Frantziak ez dute Euskal Herriaren gerorik irudikatu nahi! Militante lana sekulan baino garrantzitsuagoa da!
|
|
|
ETAren zerbitzura eta honen laguntzarako lan egitearen akusazio generikoa da aipatzen den proba bakarra. Batzuk isilpean mantendu nahi dutenaz informatzeagatik, eta
|
Espainiako
eta Frantziako estatuek ezkutatu nahi dutena mundu zabalari azaltzeagatik edo Euskal Herriko herri mugimenduetan inplikatzeagatik besteak. Eta guztiak, menpekotasunean bizi nahi ez dutelako eta euskaldunak gure orain eta geroaren jabe izango garen Euskal Herria aske eta subirano baten alde egiten dutelako.
|
|
2001
|
|
|
Orobat, Giza Batzordeari eskaera bat egin zion:
|
Espainiako
eta Frantziako Gobernuei euskara arlo publiko zein pribatuan erabiltzea bermatzeko galdegitea.
|
|
|
Ofizialki ezer jakitera eman ez bada ere, Espainiako gobernua, patronala eta sindikatuak, erdi ezkutuka, lan arloko erreforma berri bat negoziatzen ari dira, eta erreforma horrek eragina izango du Hego Euskal Herriko langileengan, zeren, politikan ez ezik ekonomian eta lan arloan ere nahiko soberaniarik gabe jarraitzen denez, Euskal Herria
|
Espainiako
eta Frantziako gobernuen mende dago. Beraz, gauzatzen ari diren erreforma Espainiako gobernu, patronal eta sindikatuen esku dago.
|
|
|
Obrak kronologikoki antolatu eta testu osagarriez lagundu dituzte, bisitariak, begi aurrean dituen harri eta metal puska landuez haratago, ehun urte horietan eskultura munduan izandako aldaketa handia ikus eta uler dezan. Britainia Handia, Estatu Batuak, Italia,
|
Espainia
eta Frantziatik ekarri dituzten piezak ez dira tamaina handikoak, erakusketaren koherentzia mantentzeko, batetik, eta eskultura erraldioek garraio eta espazio arazoak eragingo lituzketelako bestetik. Dena den, obra txikiak izanik ere, ez zaie erraza gertatu izen handiko hainbeste artisten handiren obrak biltzea.
|
|
|
Zaila dago.
|
Espainiak
eta Frantziak borondate politikorik ez duten artean, eta Euskal Herriko politikoak bustitzen ez diren artean (orain arte hitz batzuk bota bai, baina ez dira batere busti), jai daukagu.
|
|
|
Euskal Herrian, Frantzia eta Espainiako estatuetan zatiturik, ikertzaileek %2, 5etik beherako hazkundea aurreikusten dute; Espainian, berriz, %2, 5ekoa; eta Frantzian %2tik beherakoa. Horrek esan nahi du datorren urteko ekitaldia, 2002koa, aurtengoa baino okerrago izango dela, eta Hego Euskal Herriko,
|
Espainiako
eta Frantziako hazkunde itxaropena ez dela %2tik gorakoa izango. Berez, Perez de Callejaren ustez, gure ekonomiak, Europako gainerakoek baino jokaera hobea izango zuela bazirudien ere, bere itxaropenen hondoratze oso azkarra erakusten zuen esportazioen esparruan gertatzen ari zen beherakadaren ondorioz, hain zuzen ere, nazioarteko merkataritzaren uzkurtzeari oso lotua dagoen esparruan, eta, esan gabe doa, esparru hori nabarmen kalteturik gertatuko dela erasoarekin eta haren ondoren sortu den gerra atari giroarekin.
|
|
2002
|
|
|
Baina, bada beste biolentzia bat ere, Estatuarena, balizko zuzenbidezko estatu batean eraikia.
|
Espainia
eta Frantziako estatuek nazioarteko giza eskubideen itunak sinatu bai, baina ez dituzte bermatzen. Hemen, nonbait, alde bakar batek sufritzen du bakarrik.
|
|
|
Irla honetan (urte erdian espainiarra eta beste erdian frantziarra dena) Luis XIV. eta Felipe V.ak" Pirinioetako Bakea" sinatu zuten 1659an. Akordio honetan gaur egun ezagutzen dugun
|
Espainia
eta Frantziaren arteko muga adostu zuten, eta horrenbestez Behobia eta orokorrean bi aldeetako herriak definitiboki banatuak geratu ziren.
|
|
|
Izan ere gure pilotarena paradigmatikoa da. Kirol baldintza guztiak betetzen ditu Euskadiko pilota federazioak nazioartekoan sarrera izateko, baina
|
Espainiako
eta Frantziako federazioek ez dute entzun ere egin nahi horrelakorik eta «betoa» jartzen dute mahai gainean, kantzelaritzak astindu eta mugitzeaz gain. Hauek ez daude Danimarkaren bide malgua jarraitzeko prest eta jeloskor jartzen dira beraien presentzia esklusiboari norbaitek itzal egin diezaiokeela pentsatze hutsarekin ere.
|
|
|
Lan honetan, 6 urtetik 14ra bitarteko neska mutikoek Euskal Autonomia Erkidegoan zein Nafarroan naziotzat zer ulertzen duten aztertzen da, adin horietako haurrekin izandako elkarrizketen bidez. Jean Piaget eta Anne Marie Weilek Suitzan, eta G. Jahodak Eskozian eginiko ikerketetan erabili zituzten gidoiak egokitu dira elkarrizketa horiek egin ahal izateko, eta galdera sorta moduan aurkeztu. Froga osagarri gisa, beraiek marraztutako mapa batean Euskal Herria,
|
Espainia
eta Frantzia koka zitzatela eskatzen zitzaien euskal haur horiei. Txikienek, mapa egiten ez zekitenez, lore bat edo txori bat erabiliz irudikatzen omen zuten Euskal Herria.
|
|
|
Udalbiltzaren Zuzendaritza Nagusiaren deialdiari jarraiki, Kursaalen bildutako EA eta EAJko bostehundik gora zinegotzik
|
Espainia
eta Frantziaren egungo markoak gainditu eta burujabetzarantz abiatzeko konpromezua adierazi berri du. Subiranotasuna, trantsizioa, nazio eraikuntza, Zuberoa, Nafarroa Beherea eta Lapurdi gisako hitzek leku berezia izan zuten bilkuran.
|
|
2003
|
|
|
Hori da iaz Donostian egin zen Electrogaia Jaialdira hurbildu zen pertsona kopurua. Antolatzaileek
|
Espainia
eta Frantzian Jaialdiak lortu duen ospea nabarmendu dute, aurtengo abuztuan burutuko den zortzigarren edizioari begira. Aurten gainera, zortzi egunetara zabaldu dute:
|
|
|
Gaur egun, kontserbategi guztiak desagertuak dira eta, ondorioz, haietako enplegua ere suntsitu da. Bestalde, ekoizleek Donibaneko enkanteen lonjako kontrola galdu dute, eta 1992an
|
Espainiako
eta Frantziako agintariek antxoari buruz izenpetutako akordioak galera itzelak eragin ditu sektorean (%30).
|
|
2004
|
|
|
Etxerat erakundeak Europan zehar salatu du euskal preso politikoek
|
Espainia
eta Frantzian bizi duten sakabanaketaren egoera. Presoen senideak agintari maila desberdinekin bildu dira beren ateraldi honetan, eta azpimarratzekoa da Bartzelonan Kataluniako Parlamentuko lehendakari berriak (ERC) ere hartu eta entzun dituela.
|
|
|
Konponbidea gure artean, hain anitzak garen euskal herritar guztien artean bilatu behar dugu. Eta gure arteko elkarlanerako oinarriak jarrita,
|
Espainia
eta Frantziako Estatuei exijitu diegu Euskal Herriaren aitortza.
|
|
|
|
Espainia
eta Frantzia bezalako estatuek bultzatutako historiografia ofizialak ezkutatzeko ahalegin guztiak egiten baditu ere, Nafarroa estatu europarra izan dela azaltzen du Tomas Urzainqui Mina historialariak bere azkenengo argitalpenean. Hiru atal nagusitan banatu du Kristo aurreko II. mendetik hasi eta gaur eguneraino doan azterketa historikoa.
|
|
|
Ama eta senide gehiegi ikusten ditut ordea astero astero milaka eta milaka kilometro egiten, etengabe manifestazioak eta kontzentrazioak egiten, eta komunikabideen oihartzunik jaso gabe. Ni preso politikoa naiz baina beste zazpiehun daude
|
Espainia
eta Frantziako kartzela urrunetan sakabanatuta.
|
|
|
Euskal espioitzaren historian 1936ko aurretiko eta geroztiko garaiak bereizi daitezke. Ordura arte espioi gehienak
|
Espainiako
eta Frantziako estatuentzat aritu ziren. 1936ko Gerra Zibilaren ostean, Eusko Jaurlaritzaren lehen euskal agenteak sortu ziren.
|
|
|
Ertzaintza sortu zuen nukleoa Eusko Jaurlaritzaren antzinako zerbitzu sekretuetan jardun zutenen ondorengoak omen ziren. Ertzaintza sortuz geroztik,
|
Espainiako
eta Frantziako zerbitzu sekretuak ziur bere gainean daudela. Baita gure inguruan ere bai.
|
|
|
ARGIA aldizkariari heldu zaizkion datuen arabera, horrela dirudi kontuak, eta, datorren kongresuan esan bezala gertatzen bada, historikoa eta berebizikoa izango litzateke ELAko zuzendaritzako aldaketa. Izan ere, Euskal Herrian,
|
Espainian
eta Frantzian »beharbada Europan eta munduan ere bai», masa sindikatu baten zuzendaritza hartuko lukeen lehen emakumea izango litzateke, nahiz eta Euskal Herrian emakume bat ezagutu dugun EHNE sindikatuaren buruan.
|
|
|
Alde batetik, Europar Batasunaren konstituzioari buruzko erreferendumak deituko omen dira
|
Espainia
eta Frantziako estatuetan, bigarren honetan hain argi ez badago ere. Frantziak, deitzekotan, maiatza ekaina aldera egingo luke, eta Espainiak, otsaila martxoa aldera.
|
|
|
Absolutismo hitzetik hasi eta zuzeneko ekintza arte, Euskal Herriko historiarekin zerikusia izan duten terminoak aukeratu ditu Txubillo taldeak lan hau osatzeko. Jakina, ondorioz,
|
Espainiako
eta Frantziako Estatuen garapen historikoarekin eta munduko historikoarekin lotura duten terminoak, gertaerak eta erakundeak ere agertzen dira hiztegian. Euskal Herriko historiaz eta Euskal Herriak Europan eta munduan bete duen zeregin historikoaz jabetu nahi duenarentzat aproposa.
|
|
|
Horren arabera, Batasunak plazaratu duen proposamena ez da aurretik adostu den ezer.
|
Espainiak
eta Frantziak Euskal Herriarekin duten gatazka politiko historikoa konpontzeko metodo bat eskaintzen du, aitzitik. Prozesu bat eskaintzen du, baina denen ekarpena onartzen duena.
|
|
2005
|
|
|
Horregatik, garrantzitsua da enpresa banatzaile ona izatea. Gabilondoren esanetan, kanpotik datozen pelikulak
|
Espainia
eta Frantzia osoko zinetan estreinatzen dira, kopia asko dituzte eta hilabete iraun dezakete aretoetan. Hemen egiten direnek, ordea, banatzaile txikiagoak dituzte, estreinatzea zailagoa da eta pantaila handian astebete baino gehiago irautea zer esanik ez.
|
|
|
Aspalditik datorkio Carlos Larrinagari Aldude mendiko trenbideaz duen interesa. Liburu honetan, XIX. mendearen erdialdera
|
Espainia
eta Frantzia Euskal Herritik barrena lotuko zituen trenbidea egiteko orduan nagusitu ziren bi aukeren berri ematen du. Batetik, Nafarroa Zumarraga Ordizia Irun bidea egin zezakeena zegoen, eta bestetik, Nafarroatik Aldude haran piriniarra zeharkatuz joango zena.
|
|
|
Mundu osoko surflariak, alde batetik. Euskal kostalde osokoak biltzen ziren han, baita
|
Espainia
eta Frantziako asko ere; Australiatik eta guzti etortzen ziren entrenatzera. Eta hori, ia egunero.
|
|
|
Batzuek Euskal Herria konkistatua izan zela eta bere izatea indarrez kendu ziotela diote, beste batzuek borondatezko zerbait izan zela. Hola edo hala izan zela ere, Euskal Herriak erabaki eskubidea izan behar du
|
Espainia
eta Frantziarekin batera bizitzeko edo ez. Auzi historiko hori berretsi egin litzateke.
|
|
|
Subiranotasun politiko eta ekonomikorik gabe, Euskal Herriko langileen pentsioak bi estaturen menpe daude:
|
Espainiaren
eta Frantziaren menpe. Izan ere, gure pentsioak Madrilek eta Parisek erabakitzen dituzte, euskal ordezkari bakar bat ere tartean izan gabe.
|
|
|
Atzera pausoa diogu, ordea. Inboluzioa
|
Espainian
eta Frantzian. Zergatia da sakon aztertu genukeena.
|
|
2006
|
|
|
Izan ere, bien interpretazio irizpideek parte guztientzako egokiak diren konponbideak bilatzen dituzte bake sozialaren eta justiziarekin batera. Fenomeno bera euskal gatazkaren markoa den Zuzenbide Konstituzionalari egotzi dakioke, bai
|
Espainiako
eta Frantziako maila konstituzionaletan, bai Europako Batasunaren maila makro konstituzionalean. Gauza bera esan daiteke Nazioarteko Zuzenbideaz, ezinbesteko arloa baita erabakitasun askea bezalako gaiak lantzeko eta errealitate berriak onartzeko, edozein dela euren jatorria.
|
|
2007
|
|
|
Bizkondeak eta jaunak, berriz, oso gutxi dira leku guztietan. Bestalde,
|
Espainiako
eta Frantziako estatuek eta Europako pare bat herrialde gehiagok badute beste titulu bat aipatutako guztien gainetik. Handia, Espainiako kasuan; Parea, Frantziakoan.
|
|
|
Mugaren ondoan eta itsasertzean egonik, bere kokapen estrategikoa garrantzitsua izan da betidanik. Izaera horren erruz, askotan setiatua egon da herria, batez ere
|
Espainia
eta Frantziaren arteko gudetan, eta XX. mendean zehar, kontrabandorako leku egoki bihurtu zen, gerran nahiz gerra ostean. Kontrabandisten bidea ez dugu egin, baina gizakiak eraikitako harresiak utzi eta harresi edo muga naturalak zeharkatzeari ekin diogu bidaiaren bigarren zatian.
|
|
|
Independentzia eta komenentzia.
|
Espainiatik
eta Frantziatik arazoak gehiago badatozkigu mesedeak baino, komenigarri izan dakiguke independentzia. Hobeto bizitzeko komenentzia errazago partekatuko dugu egungo euskal herritarrok, Noaingo borrokan galdutakoa berreskuratzeko aldarria baino.
|
|
|
Esparru horrek, era berean, lan harremanetarako eta babes sozialerako (LHEE) euskal esparrua garatu behar du.Euskal esparru sozioekonomikoa egituratzeko, Euskal Herriko erakundeek eta gizarte eragileek legegintza ahalmen eta eskumen ekonomiko, sozial eta laboral guztiak izan behar dituzte. Beraz, argi dago lan araudi propio bat egin behar dela, azken urte hauetan
|
Espainiako
eta Frantziako legediek langileen eskubideei eragindako kalteei heldu ahal izateko. Euskal Herriko eragile politiko, sindikal eta sozialek definitu behar dute araudi hori, sektore publikoan nahiz pribatuan.
|
|
2008
|
|
|
Baina, agintarien omenezko afaria antolatu dute jaialdiaren lehen egunean, eta Areilzak nor den nagusi erakutsi nahi. Ikurrina dago Nugget kasinoan jarrita, AEBetako,
|
Espainiako
eta Frantziako banderekin batera. Areilzak legez kanpokoa dela hura, kentzeko.
|
|
|
oso industria indartsua daukagu, baina oso herri txikia gara eta gauden lekuan gaude.
|
Espainia
eta Frantziaren artean gaude, hau da, Iberiar penintsularen eta Europaren artean. Kamioi asko igarotzen dira gure errepideetatik, hemen gelditu gabe.
|
|
|
XX. mende hasieran, papergintzan erreferentzia zen Tolosa, eta negozio haren magalean fabrika ugari sortu zen. Hala, Norvegiako Mustad iltze enpresa Europan barna egoitza berriak irekitzen hasi zenean,
|
Espainiako
eta Frantziako estatuen artean mugatik gertu zegoen leku industrializatu bat hautatu zuen: Tolosa bera.
|
|
|
Tribuaren iragan oker idatzia ez zait arrazoi aski etorkizun jakin bat marrazteko. Aldi berean, independente izan nahi nuke
|
Espainiatik
eta Frantziatik, haien nazionalismo erasokor eta zabarrak egonezina eta larrigura sentiarazten dizkidalako.
|
|
|
Hilabete honetan egingo den LABen VII. Biltzarraren ondoren Ainhoa Etxaidek hartuko du sindikatu abertzalearen zuzendaritza, Rafa Diezen ordez. Lehen aldiz emakume bat izango da sindikatu bateko buru, bai Euskal Herrian baita
|
Espainiako
eta Frantziako Estatuan ere.Maiatzaren 22 eta 23an egingo du LABek VII. Biltzarra, BECen (Barakaldon). Egun horretatik aurrera Ainhoa Etxaidek ordezkatuko du Rafa Diez sindikatu abertzaleko Idazkaritza Nagusian.
|
|
|
|
Espainiako
eta Frantziako estatuetan ez bezala, alokairuko umetokia delakoa legezkoa da AEBetako estatu batzuetan, Kalifornian, esaterako. Baita umearen sexua erabakitzea ere.
|
|
2009
|
|
|
Hitzetik hortzera erabiltzen dugun terminoa da, baina nago ez litzatekeela batere erraza izango denok adostutako terminoaren definizioa lortzea. Batzuentzat euskal gatazka
|
Espainia
eta Frantziaren zapalkuntzaren ondorioz sortzen den gatazka da, beste batzuentzat ETA ren terrorismoa, beste batzuentzat klase borroka ezkutatzeko balio duen amarrua, edo horietatik guztietatik pixka bat. Eremu labainkorra, bistan denez, eta hala, kritiko bakoitzaren arabera, euskal gatazka modu batera edo bestera ulertzen da, bere hausnarketen ondorioak ere ezberdinak izango direlarik.
|
|
|
Bikote harremanak legalki arautzeko
|
Espainiako
eta Frantziako kode zibilaren menpe dago Euskal Herria. Dena den, Euskal Autonomia Erkidegoak (EAEko Izatezko Bikoteen Legea) eta Nafarroak (Nafarroako Izatezko Bikoteen Legea) izatezko bikoteen egoera arautzeko eskumena duten gaietan lege propioak dituzte.
|
|
|
Hala ere, ñabardurak daude joera orokor horren barruan. Gurean, esaterako, badirudi bide desberdinetatik doazela
|
Espainiako
eta Frantziako estatuen politikak.
|
|
|
Bazterrean geldituriko Euskal Herria, orain arte euskal literaturan bazterrean utziriko medio batean. Gasteizko Gora tabernan egin dugu hitzordua, hain zuzen ere, komikia sortuz joan den gune berean.Nolakoa litzateke mundua
|
Espainiaren
eta Frantziaren 1808 eta 1813 arteko gerlan mugak hegoaldera hedatu ahal izan balitu Frantziak. Nolakoa Euskal Herria, gerla haren ondorioz, osorik Frantzian balego?
|
|
2010
|
|
|
Euskal Herriak ez du soberania politiko eta ekonomikorik erabakitzeko, besteak beste, bere sistema produktiboaz, lan ereduaz, lan harremanez, jubilazioaz edo pentsioez. Horregatik dago gai funtsezkoetan
|
Espainiako
eta Frantziako Gobernuen menpe. Herritarrek egoera hobean lan egin eta pentsio eta jubilazio duinago eta justuagoak izango lituzkete, baldin eta gobernu propioa eta antikapitalista edukiko balute, Euskal Herriko langileen eta herri sektoreen zerbitzura.
|
|
|
Herritarrek egoera hobean lan egin eta pentsio eta jubilazio duinago eta justuagoak izango lituzkete, baldin eta gobernu propioa eta antikapitalista edukiko balute, Euskal Herriko langileen eta herri sektoreen zerbitzura.
|
Espainiako
eta Frantziako Gobernuek euskaldunei aurrean jarri diguten atakak Euskal Herri libre, justu eta solidarioagoaren alde lan egin eta borrokatzeko ukuilua izan luke.
|
|
|
Arrantza Ministroen Europar Kontseiluak azkenean onartu du antxoaren arrantzaldia martxoaren 1ean hastea. Zer presio egin dute
|
Espainiako
eta Frantziako estatuek?
|
|
|
Gai honetan
|
Espainia
eta Frantzia bakarrik edukitzen dituzte kontuan. Beste ministroek ez badute zerikusi handirik, ez dute presiorik egiten, horregatik akordio guztiak Espainia eta Frantziaren ingurukoak dira.
|
|
|
Gai honetan Espainia eta Frantzia bakarrik edukitzen dituzte kontuan. Beste ministroek ez badute zerikusi handirik, ez dute presiorik egiten, horregatik akordio guztiak
|
Espainia
eta Frantziaren ingurukoak dira. Beraiek esaten dute ezetz, Arrantza Komisioa ibili zela erre que erre ez irekitzeko esanez, baina denok dakigu akordio politiko bat izan dela.
|
|
|
Bide horretan aurrera eginez gero ETA desagertu daitekeelako. ETAk
|
Espainiako
eta Frantziako estatuei argudioak baino ez dizkie ematen abertzaletasunaren aurka jotzeko. Ikuspuntu praktiko batetik, Europan Euskal Herriko arazoa demokrazian jokatzen ari dela dirudi ETA erdian dagoelako.
|
|
|
|
Espainiako
eta Frantziako gobernuek, Gasteizko eta Nafarroako gobernuek, eta gainerako Europako gobernuek egokitze planak martxan jarri dituzte, beren defizit publikoa murrizteko, finantza merkatuek hala behartuta: langile publikoen soldatak murriztea, pentsioak izoztea, jubilazioa atzeratzea, lan arloko erreforma kanporatzeak merkatzeko eta beste neurri antisozial batzuk.
|
|
|
Finantza merkatuek, hau da, kapitalismo basatiak," irribarre" egiten dute beraien morroiak eta Europako gobernuak hartzen ari diren norabidearen aurrean, batez ere zorpetuen dauden estatuek hartutako norabidearekin. Horien artean
|
Espainiako
eta Frantziako estatuak daude. Merkatu horiek irribarre egiten dute, gobernuei defizit publiko eta subiranoarengatik inposatu zizkieten" etxeko lanak" modu atzeraezinean betetzen ari direlako.
|
|
|
Hor dago soldata publikoak izoztea, baita pentsioak izoztea ere 2011 urtean; hor dago joan den astean Espainiako senatuan onartutako lan erreforma, kaleratzeko erraztasun handiagoa ekarriko duena eta kaleratze horiek merkatuko dituena; hor dago BEZaren igoera... Hor daude
|
Espainiako
eta Frantziako estatuetan jubilazioaren inguruko eztabaidak, erretreta hartzea atzeratu eta merkatzeko; zain daude zergen igoera eta PFEZaren erreforma...
|
|
|
Bestaldetik, ezin dugu ahaztu, Europako erabakiek ez ezik, Frantziako eta Espainiako gobernuen erabakiek zuzenki kolpatzen gaituztela. Horregatik gure beharra ere bada, langile gisa eta nazio gisa, Hegoaldeko eta Iparraldeko euskal langileok
|
Espainiako
eta Frantziakoekin batera kapitalismoaren aurka eta askatasunaren alde jotzea. Bestela jai dugu!
|
|
|
Euskal herritarrak nazio subiranotasunik gabe bizi gara, eta zuzenean eragingo digute
|
Espainiako
eta Frantziako gobernuek eztabaidatu eta azkenean onartutako bi pentsio erreformek. Iparraldeko herritarrak, mobilizazio eta greba guztiak gorabehera, jadanik onartuta dagoen erreformaren ondorioak pairatzen hasi dira.Euskal herritarrek gaur egun ez dute pentsio sistema publiko propiorik nahiz eta hala eskatzen duten sindikatu eta alderdi abertzaleek, ez dutelako nazio subiranotasunik eta Madrilen eta Parisen erabakitzen denaren mende daudelako.
|
|
2011
|
|
|
Dioguna da gutxieneko errespetu bat zor zaigula nazio bezala. Normaltasunaz hitz egitera ausartzen dira, baina normaltasun eza da, tamalez, hemengo kirolariak
|
Espainiako
eta Frantziako selekzioekin aritu behar izatea. Normalizaziorik egokiena izango litzateke kirolari horiek beren selekzioekin aritzeko aukera izatea, eta horretarantz pausoak emanez gero, guk ez genuke inolako arazorik izango Vuelta bezalako ekimenak hemen ongi etorriak izateko.
|
|
|
ETAk Donostiako Bake Konferentziaren ebazpenaren 2 puntua bere egin du. Hau da,
|
Espainia
eta Frantziako gobernuei gatazkaren ondorioei konponbide emateko elkarrizketa deia egiten die. Nola ikusten duzu aukera hori.
|
|
2012
|
|
|
Olentzero, ez al dugu behar euskal herritarrok
|
Espainiako
eta Frantziako botere faktikoek ezartzen dizkiguten mendekotasun askotarikoetatik aske, geure burua hobeki goberna dezagun. Besteak beste, oso luze doan krisi honek gehien kolpatzen dituztenendako eta, oro har, guztiondako politika bidezkoagoak abian jartzeko, langabezia murrizteko eta ongizatean sakontzeko?
|
|
|
|
Espainiako
eta Frantziako estatuen artean egonik, kontrabandoa ohiko jarduna izan da Euskal Herrian. Historiaren zati garrantzitsu honi heltzeko, protagonistei beraiei galdetu diegu, gau lanean aritu ziren gizon emakumeei.
|
|
|
Kontrabandoa denentzat zela negozioa dio Arburuak, eta funtsean
|
Espainiako
eta Frantziako estatuei ere interesatzen zitzaiela. " Esaterako, fabrikak martxan jartzeko parpailak pasatzea nahitaezkoa zen, eta hortaz, hein batean itxurakeria zen debekua.
|
|
|
Hori bai, mugarriek zutik diraute:
|
Espainiako
eta Frantziako koroek 30 urteetako gerrari amaiera emanez 1659 urtean sinatutako Pirinioetako Bakearen ondotik, mugak zehaztu zituzten bi estatuek, eta mugan zehar mugarriak jarri zituzten. Bada, sarri kontrabandistek orientatzeko eta erreferentzia gisa erabili zituzten mugarri horiek berak izanen dira kontrabandoaren gorabeherak hobekien ezagutzen eta haren memoria ondoen gordetzen dutenak.
|
|
|
Gauzak horrela, logikoa da euskal herritarren zati batek independentzia ekonomiko eta politikoaren beharra mahairatzea Aberri Egunean ikusi moduan.
|
Espainiak
eta Frantziak NATOren esklabo eta bere" defentsa" sistema milioidunen esklabo egiten gaituzte.
|
|
|
Ez dela berria eraiki behar, alegia. Alabaina,
|
Espainiaren
eta Frantziaren arteko lurralde akordioak aspaldikoak dira. Berrienak, Jacques Chiracen garaian sinatuak.
|
|
2013
|
|
|
Suposizioekin segituz eta zintzoki pentsatuta, gaur egun zergatik mugitu lukete
|
Espainiako
eta Frantziako estatuek?
|
|
|
Ni horren alde agertu naiz beti. Ulertzen ez dudana da
|
Espainiako
eta Frantziako espetxe politikari egoztea heriotza. Hori ez dut erraz nire eskeman ikusten.
|
|
|
Batetik, prozesu berritzaile baten urratsetan goaz, eta bestetik, geroz eta kontraesan sozial handiagoekin egiten dugu topo. Euskal jendartea gatazkaren sustrai politikoari heltzeko prest dago, eta
|
Espainiako
eta Frantziako estatuek iritzi publikoarekin batera aitzinatu nahi ez izateak tentsio kudeagaitzak sor ditzake. Funtsean, bake prozesu bat gatazka asimetriko bat da, eta inork gutxik espero zuen iragarritako ETAren porrot militarra ezker abertzalearen garaipen politiko bilakatuko zela.
|
|
|
Ehuneko horiek (%70) oinarritzat hartuta, eta Euskal Herriko,
|
Espainiako
eta Frantziako etxebizitza bakoitzaren urteko batez besteko diru sarrera errenta garbitik abiatuta, klase ertaina non kokatuko litzatekeen irudikatu dugu.
|
|
2014
|
|
|
Euskal Herrira egindako bidaietan NEBk hainbat eragileren eskutik ziurtatu ahal izan zuen ETAk" hilketak, atentatuak, mehatxuak eta estortsioak" egiteari utzi ziola. Era berean, azaldu zuen ETA prest zegoela
|
Espainiako
eta Frantziako gobernuekin desarmeaz hitz egiteko. Ordurako PPren esku zegoen Espainiako Gobernuaren erantzuna hau izan zen:
|
|
|
Argazkia ateratzeko hainbat iturri erabili ditu ezker abertzaleko gazte erakundeak, tartean Gaindegia, Emakunde, Euskadiko Gazteriaren Kontseilua,
|
Espainiako
eta Frantziako estatistika institutuak eta Ikasle Abertzaleak ek emandako informazioa. Hala, Gazteria, lana eta prekarietatea txostena xehatuz gero, lotsarazteko moduko datuak ageri zaizkigu.
|
|
|
Euskal Herriko AHTren obrak beste behin zurrunbiloaren erdian daude. Beti krisian dagoen proiektu bat da hau, bai Euskal Herrian baita
|
Espainiako
eta Frantziako Estatuetan ere. Pasatzen den egun bakoitzeko erokeria milioidun bat iruditzen zaigu, usteldua dagoena, susmoak baitaude gain-kostu handiak izan direla.
|
|
|
Hezkuntza sistema aipatu du berak. "
|
Espainiatik
eta Frantziatik datorkigun hezkuntza sistema goitik behera dago antolatuta eta inposatuta, gizartearekiko sistema mesfidatia da, ez duelako konfiantzarik herritarren gaitasunetan, eta agindutan oinarritzen delako. Demokratizazioa behar da benetako aldaketarako, bestela mugatuta eta estututa jarraituko dugu".
|
|
|
Gainbehera hori azaltzeko bi arrazoi nagusi daude eta Cindy Gibbons Parks Kanadako ikuskatzaileak azaldu dizkigu: batetik, euskaldunek harrapatzen zuten sardako balea eremu urrunago batzuetara zokoratzen hasi zen, hainbat arrazoi tarteko; bestetik, euskaldunen itsasontziak
|
Espainiako
eta Frantziako erregeen gerra ontziteriarako bahituak izaten ziren gero eta sarriago. Hala ere, euskaldunek balea harrapatzen segitu zuten beste portu mundu batzuetan, holandarrek eta ingelesek ordainduta, nolabait esatearren, enpresa multinazionalen enplegatu gisa.
|
|
|
Beste hogei minutuz haien galdera zorrotzak erantzun ditu," epaitua nik ematen nuen", dio irribarrez Enekok. Epaimahaiak ere baietz dio, badirela zantzuak Naparra indarrez eragindako desagertutzat jotzeko,
|
Espainia
eta Frantziako Gobernuari auzia iker dezaten gomendioa luzatuko dietela. Desagertzea gizateriaren aurkako krimena dela eta argitu arte auzia ez dela preskribatzen.
|
|
|
Desagertuen lan talde honek Haga edo Estrasburgoko Auzitegiek izan dezaketen aginte mailarik ez duela gororarazten du, baina aitortza bera oso garrantzitsua dela azpimarratzen du: "
|
Espainia
eta Frantzia ez ditu ezertara behartzen, baina onarpen hau errieta moduko bat da, gogorarazten baitie giza eskubideen esparruko hainbat itun sinatu dituztela eta ez direla egiten ari itun horiek eskatzen dietena". Aurrera begirako zailtasuna?
|
|
|
" Asko, auziak begi bistako osagai gutxi ditu eta duela asko gertatu zen". Eta horri gehitu behar zaio
|
Espainiako
eta Frantziako gobernuek ikerketarako erakutsi duten jarrera eskasa. Bestelako kasuez Espainiak NBEri emandako erantzunak ere txarrak izan dira.
|
|
2015
|
|
|
Ipar Euskal Herrian hainbat gauza lortu dira, Hegoaldean ere bai, baina oro har, oraindik ez da lortu
|
Espainiako
eta Frantziako estatuen jarrerak aldatzea. Hala ere, behin eta berriz esanagatik, batetik, badago aldebakarreko ekimen bat, urratsak ematen ari dena, eta bestetik, intrantsigentzia izugarria duen aldea.
|
|
|
Ez da Espainiako Gobernuaren ordezkariaren apeta,
|
Espainiako
eta Frantziako Estatuek Euskal Herriko hizkuntza neurrietan esku hartzeko duten politika baizik. Espainiako Gobernuak Nafarroan duen ordezkariak (Carmen Albak) ez du Urquijok duen osperik, hainbesterainoko lanik izan ez duelako.
|
|
|
Gatazka sortuko da, planteamenduetan ezberdintasun nabariak daudelako eta hezkuntza ereduok lan bat egin dugu, argi ipinita bakoitzak non dituen bere marra gorriak eta noraino hurbildu gaitezkeen denon artean. Ea guztion artean gure publikotasun sistema ezartzeko gai garen, gaur duguna
|
Espainia
eta Frantziako sistema publikoaren kopia delako".
|
|
|
Ageri zaio Koldo Izagirreri gaiarekin kezkatuta dagoela. 2010ean argitaratu zuen Susa argitaletxearekin" Autopsiarako Frogak, artseniko aztarnak gure hizkuntzan" liburua,
|
Espainiatik
eta Frantziatik euskara desagertarazten saiatu direla agerian utziz, eta salatuz gaur egun ere hizkuntza normalizazioren bidean emaniko edozein pauso oztopatzen dutela sektore politiko batzuek.
|
|
|
|
Espainiako
eta Frantziako gobernuek, frankismoan euskara erabat debekatzera iritsiz. Argazkian liburu erreketa 1936an.
|
|
|
Humanitario tituluz jantzi zen Frantziako Asanblea Nazionalean egindako bilkura, baina Frantziako gunerik politikoenean egin zen berau eta pentsatzekoa da Parisen izango dela plaza samurragorik halako ekitaldi bat bideratzeko. Baina han egin zen eta
|
Espainiako
eta Frantziako gobernuei egin zitzaien eskaria, bi estatuetako eguneroko jardunaren agintaritza politiko nagusienei.
|
|
|
Bai. Azken 226 urteetan
|
Espainiako
eta Frantziako Estatuetan euskararen aurka egin den legedia aztertu dut IVAP HAEErekin aurten argitaratutako liburuan. Esan daiteke eraso guztiak hiru multzotan sailkatu daitezkeela:
|
|
|
Gure kasuan,
|
Espainiako
eta Frantziako estatuek dituzte eskumen guztiak gai honetan, eta antzera jokatzen da bietan; eredua da aldatzen dena aterpea pisuan edo zentroetan ematea, esaterako. Iritsi eta asiloa eskatzen duen herritarrak bi babes galdegin ditzake:
|
|
2016
|
|
|
Momentuan momentuko egoerara moldatu behar izaten du Mirentxinek. Gaur gaurkoz, 370 presotik gora daude
|
Espainiako
eta Frantziako estatuetako 71 espetxetan sakabanatuta (2016ko apirilaren 27ko datua).
|
|
|
Arazoa jatorrian konpontzen ez den bitartean, Europak,
|
Espainiako
eta Frantziako estatuek eta Euskal Herriak, baliabide ekonomiko, politiko eta sozial guztiak jarri lituzkete milaka migratzaile horiek aterpea eta ostatua jaso dezaten, bizitzari duintasunez ekin diezaioten berriz. Euskaldunok, historiako zenbait momentutan beste herri batzuen babesa jaso genuen.
|
|
|
Aieteko bigarren puntuak egiten dio erreferentzia gatazkaren ondorioei, baina ezin dugu
|
Espainiako
eta Frantziako Gobernuen jarrera aldaketaren zain egon. Giza eskubideen zapalketa lazgarri honi aurre egiteko funtsezkoa da gizarte zibila aktibatu eta antolatzea, baita bertako alderdi politiko eta erakundeen konpromisoa ere.
|
|
2017
|
|
|
Bi estatuek prozesuari ezezko borobila ematen diotelako modu are interesatuagoaz arduratu da gaiaz: " Gatazka armatuetan inplikatua dagoen alde batek
|
Espainiako
eta Frantziako estatuak, kasu honetan hasieran ezetza eman arren, une batean prozesua finkatzeko tenorea iritsi behar dela sinesten dut. Alta bada, gaian inplikatzea `pertsona enblematiko' en gain al dago?', galdetu diot usu ene buruari".
|
|
|
|
Espainiako
eta Frantziako estatuetako emaitzetan ere islatu da nekazaritza ekologikoaren goranzko joera hori. Espainiako Nekazaritza Ministerioak ateratako datuen arabera, 2015ean ia 2 milioi hektarea hartzen zituzten ekoizpen ekologikoko lurrek estatu osoan.
|
|
|
Baina, guztia ezin daitekeelako alde bakarretik egin,
|
Espainiako
eta Frantziako gobernuei deia luzatuz bukatzen da manifestua: " mintzatzea onar dezaten, herentziaz utzi dizkiguten urte guzti horiek gogora ekartzeko gisan.
|
|
|
Egunari ez zioten trabarik jarri Frantziako agintariek eta Luhusoko ekimenaz geroztik izandako negoziaketei esker dela jakin izan da. Ez trabatzeaz gain, gerora
|
Espainiako
eta Frantziako gobernuen partetik elkarrizketarako jarrera egonen den ageriko da ondoko egunetan. Hala da, elkarbizitza, aitortza eta erreparazioa aldebakarretik bakarrik ezin delako egin.
|
|
|
Aukera paregabea, aldebakartasunetik armok non zeuden esan eta erakundea desegiteko. Baina" irabazlerik eta galtzailerik gabeko eskeman" tematurik, errealitateari bizkar eman eta gurago izan zuen"
|
Espainiako
eta Frantziako gobernuei dei" egitea," gatazkaren ondorioei konponbide ematea helburu izango duen elkarrizketa prozesu zuzena zabaltzeko, konfrontazio armatua gainditu ahal izateko". Espainiak paso egin zuen, noski:
|
|
|
Arazoaren jatorria," traba administratiboak". Abereen eskumenak eta diru-laguntzak Europar Batasunak zehazten ditu, baina estatu bakoitza da interpretatzen dituena eta erabakitzen duena hauek nola aplikatu, eta Agorretak azaldu digunez,
|
Espainiako
eta Frantziako estatuen kudeaketa ereduek ez dute zerikusirik: Frantziako araudiak nekazari eta abeltzain txikiei mesede egiten dien bitartean, Espainiakoak agroindustria bultzatzen du.
|
|
2018
|
|
|
Pacific Standard egunkariak" Nola Txinak birziklatze merkatu globalak inarrosi ditzakeen" dioenez, Txinari beren zakarrak bidaltzen dizkioten esportatzaile handienak dira AEB, Japonia eta Alemania. Ondoren datoz Britainia Handia eta Malasia, eta horien atzetik datozen zazpi herrialdeen artean daude
|
Espainia
eta Frantzia. da, beraz, Txinak uretara jaurtitako harrikadaren uhinak Euskal Herriraino iritsiko direla.
|