|
2017
|
|
|
haien tokian jartzea. Ez ahaztea ez dela denbora asko gu ere errefuxiatu izan ginela, maleta bat hartuta
|
Espainiako
eta Frantziako estatuen arteko muga igaro zutela milaka herritarrek etorkizuna hitz bat besterik ez zela, hitz itsusi bat. Haien tokian jarri, eta gure egunerokora ekarri.
|
|
|
Euskal Herria da Europako Batasunean polizia dentsitate handiena duen lurraldea, Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo Sailak,
|
Espainiako
eta Frantziako Barne Ministerioek eta Europako Eurostat Ikerketa Zentroak emandako datuen arabera. mila biztanleko sei polizia baino gehiago daude Euskal Herrian, Europar Batasunak gomendatzen duenetik urrun: milatik bi agente.
|
|
|
Beste urte batez milaka lagun bildu dira Bilbon euskal presoak Euskal Herriratzeko eskatuz. 349 euskal herritar dauzkate
|
Espainiako
eta Frantziako espetxeetan gatibu ETAk borroka armatua amaitu zuenetik bost urtera; ehunka iheslari eta deportatuk ere etxera itzuli ezinik jarraitzen dute. Nola askatu korapiloa?
|
|
|
Katalina ere ardi beltza da. Konkistan parte hartu dute euskaldunek
|
Espainiaren
eta Frantziaren alde. Euskaldunak zepoan harrapatuta ginen, bien artean.
|
|
|
Bai, baina gure errealitate hurbilean zaila ikusten dugu,
|
Espainiako
eta Frantziako Estatuetan alegia.
|
|
|
Kolonbiako bake prozesuaren haizeak dokumental eta erreportajeetarako baino gehiago ere balio luke hemen; areago oraindik
|
Espainian
eta Frantzian ia 400 preso direnean sakabanatuak eta baldintza estuetan. Ez da kanpainako gaia izan, baina izan luke legealdikoa.
|
|
|
Ez halakoak bereziki gustatzen zaizkidalako; bai halakoak egitea beharrezkoa dugulako. Ia 700 preso politiko daude
|
Espainia
eta Frantzian barreiatuta, eta nik ez dakit zenbat iheslari munduko txoko ezkutuetan gordeta. Gaur Bilbon Athleticen ereserkia inoiz baino presenteago izango dut:
|
|
2018
|
|
|
Baina gure baladako anderea laminen eta basandereen kopia da, horiek egoten dira-eta ur bazterrean, bilo luzearen orrazten, urrezko orraziaz (Ama Birginak biloa du urrezkoa, laminek orrazia), edo arropa ederrak zuritzen. Askotan
|
Espainian
eta Frantzian hasteko Ama Birgina ere irudikatua da latsan ari, Jesus Haurraren zapiak eta xatarren ikuzten, komunzki. Herri tradizioak laminen itxura eman dio Ama Birginari, bien eiteak uztartuz eta bi pertsonaien arteko sinkretismoa eginez.
|
|
|
Beste bost mende ezinean, euskal herritar guztiak ekologista, ateo edo komunista libertario bihurtzeko alferreko ahaleginetan. Eta deskuiduan hori lortuko bagenu,
|
Espainiak
eta Frantziak hauxe esango ligukete: " Eta orain, zertarako nahi duzue estatua, anarkistak bazarete?".
|
|
|
Euskarak bere hiztunak" egiazko" euskaldun bihurtzen ditu; ez, ordea, gaztelaniak eta frantsesak bereak. Horrek
|
Espainiako
eta Frantziako hizkuntzakerian du sorburua.
|
|
|
|
Espainiako
eta Frantziako nazionalismoen hizkuntzakeriek euskararen herria erdalduna nahi dute, gaztelaniaren eta frantsesaren uztarpean gatibu. Eta, hizkuntzakeria horiek, menpekotasun egoera hori betikotzeko, euskara beren makila guztien zahagi bihurtuta daukate.
|
|
|
Eta, hizkuntzakeria horiek, menpekotasun egoera hori betikotzeko, euskara beren makila guztien zahagi bihurtuta daukate. Eta, euskara bezalaxe,
|
Espainiako
eta Frantziako lurraldeetako gainerako hizkuntzak ere bai.
|
|
|
euskara Euskal Herriko berezko hizkuntza da, baina gaztelania eta frantsesa ere bai. Gaztelania eta frantsesa euskararekin alboz albo, maila berean jarrita, euskarak Euskal Herrian bertako hizkuntza gisa duen berezkotasuna eta zilegitasuna lortzea da
|
Espainiako
eta Frantziako hizkuntza nazionalismoek Cervantes eta Moliereren hizkuntzak gurean bertakotzeko eta etxekotzeko darabilten estrategia. Baina gaztelania ez da euskaradun guztien hizkuntza, ezta frantsesa ere.
|
|
2020
|
|
|
Halere, bideragarriago suertatu zaigu kontaktuak eta itzulpenak Georgiarekin, Esloveniarekin, Finlandiarekin eta urrutiko kulturekin egitea,
|
Espainiarekin
eta Frantziarekin baino.
|
|
|
Iruñean, 2015ean egin zuen hitzaldian esandakoa jasotzen duen Hizkuntza, Nazioa, Estatua liburuan (2017), esan digu independentismoa beste itxaropenik geratzen ez deneko azken esperantza dela, azkeneko soluzioa.
|
Espainia
eta Frantzia hain zentralista eta jakobino izango ez balira, beste planteamendu batzuk posible izan zitezkeen, benetako federalismo edo konfederalismoaren ildotik.
|
|
|
Ezker abertzaleak sufrimendua eragin du bai, baina seguru nago jasan eta pairatu askoz gehiago. Eta segitzen du pairatzen,
|
Espainia
eta Frantzia ezagutzeko bidaia turistikoak egiten kartzeletara Hernanin bizi naiz, herriko 19 daude preso, eta batez beste 700 km-ra daude; beraz, 1.400 km egin behar dituzte senitartekoek. Errepideko istripuz hildakoak 16.
|
|
|
Mahaian zabal zabal egin dien orduko, galdetu egin diote, zer esan nahi ote duen, zergatik den ageri toki guztietan. Saltzaileak Euskal Herriaren adierazgarria dela esplikatu die mantso,
|
Espainian
eta Frantzian banatuta dagoen lurraldea sinbolizatzen duen sinboloa dela, eta ikurrina duela izena...
|
|
|
Gaur independentzia askoren ahotan egongo den arren batzuen kasuan bihotz bihotzez; besterenean, aho handiz baina gogo txikiz errealitateak hauxe dio: gure herria
|
Espainiak
eta Frantziak administratzen dutela. Modu desberdinez, noski, baina azken hitza Madrilek eta Parisek dute.
|
|
|
Gehiegi janez eta edanez beste gizakiek baino gehiago sublimatzen duzue sexua? Egia da ikastoletan
|
Espainiaren
eta Frantziaren kontrako gorrotoa bultzatzen duzuela. Euskaldun fededun klixeak zenbateraino eragiten dizue oraindik?
|
|
|
Bere ondorengoek nafar erresuma librearen lurraldeak frantses estatuaren barruan kokatu zituzten, eta horrela bukatu zen nafar errege erreginen ametsa. Nafarroa galdua eta zatikatua gelditu zen
|
Espainiaren
eta Frantziaren artean.
|
|
2022
|
|
|
Arzayuz abizeneko kafetegi jabe atsegina, bart bertan, Cartagenan), eta euskal presentzia hori materialagoa bihurtzen da. Hala ere, jende askori azaldu behar zaio oraindik non dagoen País Vasco delakoa, eta bidaiariak, batzuetan, tankera berriko misiolari gisa ikusten du bere burua,
|
Espainia
eta Frantziaren artean badela herri bat, Andorra ez dena, azaltzen hasita. Aspaldiko proiektua du txarteltxo batzuk diseinatu eta inprimatzea, mapa eta guzti, jakina, hor zehar banatuz joateko, baina ez du sekula egin; eta bidaia hauxe zuen aukera horretarako, baldinbaitere.
|
|
|
Sorginen pertsekuzio prozesuetan akusatuek egiten zituzten aitorpenak torturaren ondorio izan direla ez da zalantza handirik, eta akelarreaz eman zituzten deskripzioak epaileek berek iradokiak zirela uste dute ikerle gehienek. Lancre epailea harritu egiten da gero, baizik eta istorio bera derasatela Italiakoek, Alemaniakoek,
|
Espainiakoek
eta Frantziakoek, akelarre berdinak egiten dituztela denek eta denek begizkoa jaurtikitzen (Caro 1975: 225).
|
|
|
Justizia, Osakidetza, Ertzaintza...; eta euskararen normalizaziorako hain garrantzizkoa den EITBri (bereziki ETB2, Radio Euskadi, etab.) gagozkiola, oraindik orain izendatu dute zuzendari pertsona bat euskaraz (ondo) moldatzen ez dena. Zergatik jazotzen dira gurean
|
Espainian
eta Frantzian pentsaezinak eta guztiz onartezinak izango liratekeen gertakariak. Guretzat, garbi gera bedi, euskara eta euskal kulturarik gabe EAE Errioxako edo Kantabriako erkidegoaren pareko bilakatuko litzateke identitate nazionalari dagokionez; badirudi, administrazio autonomikoak ez duela horrela ikusten.
|
|
|
Berak dioenez, Puigdemont sartu zen politikan katalanen hizkuntza defendatzeko, eta
|
Espainiak
eta Frantziak ez dute katalan hizkuntza defendatzen; onest omen da hala aitortzea. Katalan hizkuntzari buruzko bi erreferentzia baino ez daude liburu berri honetan, eta aurrekoan ere apenas.
|