2007
|
|
Lan honetan leku zabala eskainiko diogu Eskualdunari, baita garai hartako gainerako argitalpen eraginkorrenei ere, haien orrialdeetan aurkitu baitugu Piarres La, tte eta garaikideen luma.
|
Esan
beharra dago urte horietako euskal astekari gehienak, ez guztiak, alabaina?, Elizaren eskuetan edo eraginpean sortu zirela. Izan ere, Frantziako Iraultzak ekarritako liberalismo eta agnostizismoari aurre egin nahian, Elizak euskara eta euskal kulturaren garapena bultzatu zituen, baita euskara horretarako tresna bihurtu26 ere:
|
|
|
Esan
beharra dago, lehenengo eta bat, elkarte biak sorrarazi zituzten motiboak desberdinak izan zirela: Eskualzaleen Biltzarra modernizazioak ekar zitzakeen aldakuntzei aurre egiteko sortu zuten.
|
|
|
Esan
beharra dago, euskaltzaleen egitaraua Action> françaiseren pentsamoldearen isla izan zela, Malherbek ere azpimarratzen duen bezala:
|
|
Jakina, Saint Pierre Eskualdunaren zuzendaria izan zen garaian Piarres La, ttek asko idatzi zuen Eskualdunan.
|
Esan
beharra dago, hala ere, La, tte ez zegoela ados garai hartako Eskualdunaren pentsamoldearekin, astekaria frantses zalea baitzen La, tteren ustez831, La, tte euskaltzalea zen bitartean.
|
|
|
Esan
beharra dago, hala ere, Jean Ybarnégaray, nazionalismo frantziarraren ordezkaria izanda, euskal abertzaletasun moduko bat sustatzen saiatu zela: euskara bikaina zerabilen Ybarnégaray politikoa antzinako euskal ezaugarriak babestearen alde agertu zen, Elizarekiko harremanak ere zainduz.
|
2008
|
|
Autrigoien eremuan, berriz, euskara ren lekukotzak eskasak ziren, zabalgune nagusienean, behintzat.
|
Esan
beharra dago, Errioxa Garaia, Bureba eta Tiron eta Oja ibaien gune gehienak autrigoinen mendeko ak zirela, eta euskal ezaugarritza duen toponimia anitz eskualde horretan kokatzen dela. Iritziak iritzi, aburu asko filologoen artean eskualdeko euskaltasunari buruz.
|
|
nortasun propioa azpimarratzeko ere. Edonola ere, Bonapartek ezarri zuen euskalkien banaketa hartu dugu ardatz bezala2, oraindik, neurri on batean, jarraigarria dena, eta lan honetarako bereziki aprobetxagarria, berak bilduriko testuek banaketa horri eran tzuten diotelako3 Baditugu, honela, zenbait testu hizkera bakoitzerako Bonaparten eskuizkribuetan eta, beharrezko den bezala, garai berekoak dira4
|
Esan
beharra dago, hizkera guziak ez daudela berdin ordezkatuak, hizkera batzutako testurik biltzen ez delako. Horrela Ip (GN) ko Arakil, Araiz, Gipuzkoako azpieuskalkiak murritz geldi tzen dira; era berean, Hg (GN) ko Iltzarbe eta Mendebaldekoak; eta, neurri on batean, (Aezk) ere, testu guziak dotrinaren itzulpenak baitira.
|
2010
|
|
Lotsa ere eman behar du, hainbatean, halako gauzak esan beharra.
|
Esan
beharra dago ordea, mende laurden honetan eramandako bideaz alde batetik eta bestetik entzuten diren baieztapen batzuen aurrean. Ez da egia EEN aplikatzen ez denik.
|
|
Ikastolen kolektiboak orduan erakutsitako jarreraz autokritika egin du Etxezarretak: ?
|
Esan
beharrean nago gu ez ginela oso azkarrak Legebiltzarreko gaietan, kultura parlamentariorik ez genuelako. Mundu hartatik kanpo geunden, eta benetan oso ezezaguna egiten zitzaigun mundu hura.
|
2012
|
|
Indiako, Brasilgo, Irlandako nahiz Quebec-eko testuinguru postkolonialek erakutsi digutenez, itzulpena zapalduen ahotsak entzunarazteko, kolonizatzaileen inposaketei aurre egiteko eta identitate kolektiboak (ber) eraikitzeko erabiltzen hasi dira hainbat idazle eta itzultzaile.
|
Esan
beharra dago, dena den, itzulpenaren bidez sortzen diren hizkera eta identitate propio horiek kolonizatzaileen kulturarekiko elkarreraginezko dinamika batean taxutzen direla eta, ondorioz, kultura postkolonialak ezinbestean izango direla kultura hibridoak:
|
|
237).
|
Esan
beharra dago, dena den, testuak interpretatzera bideratutako arte honen baitan korronte bat baino gehiago desberdintzen direla, eta denak ez datozela bat atal honetan azaltzen ari garen itzulpenaren epistemologia postmodernoarekin.
|
|
|
Esan
beharra dago, halere, Pott bandako idazleek eta Sarrionandiak bereziki asko zor diotela Arestiren poesiari eta itzulpengintzari, 92 euskaratu zituen idazleen hautua eta batez ere itzulpenaren eta sorkuntza originalaren artean egindako jokoak hurrengo atalean aztertuko dugun Sarrionandiaren itzulpengintzaren nolabaiteko aitzindaritzat jo baitaitezke.
|
2021
|
|
Etorriko balitz, mesede ederra egingo liguke; Ekarriko balu, bila joan beharrik ez nuke izango.
|
Esan
beharra dago, bestalde, euskalki batzuetan alegiazko aldiko adizki sintetikoen erabilera ahuldu bezala egin dela, eta orduan, alegiazko laguntzailea duen [tuko+ izan/* edun] adizki analitikoak erabiltzen dituztela sintetikoen ordez, egoera aditzekin kontrafaktualak adieraziz: Ingelesa jakingo banu, errazkiago bilatuko nuke lanbide berria.
|
2023
|
|
Hausnarketa edota kezka honi heldu eta hiru eragile desberdinek adostuta —Haur Eskolak Euskaraz guraso taldeak, Sortzen Elkarteak eta Dindaia Fundazioak—, Iruñerrian Parkean Euskaraz egitasmoa martxan jarri genuen.
|
Esan
beharra dago egitasmo horren antzeko esperientziak aurretik ere martxan jarrita zeudela hainbat tokitan, esaterako, Urtxintxa Gipuzkoak" Parketarrak" ekimena garatu zuen, eta Dindaia Fundazioak berak ere azken urteotan" Karrikara familiartean" izeneko egitasmoa antolatu du zenbait herri eta auzotan.
|