|
2005
|
|
|
13 Euskokantabrismoari buruz Ortiz
|
de
Urbina-k zehazki honela dio: –La trama argumental se enriquece así, pues, con el enlace de la primitiva población peninsular derivada de Túbal, y sus descendientes los íberos, cuyos únicos representantes son los vascos, con una prueba más de su secular indenpendencia, de la que es viva prueba el mantemiento del idioma como es su enfrentamiento a las legiones de Augusto e incluso, en casos más extremos, su victoria?
|
|
|
–La trama argumental se enriquece así, pues, con el enlace de la primitiva población peninsular derivada de Túbal, y sus descendientes los íberos, cuyos únicos representantes son los vascos, con una prueba más de su secular indenpendencia, de la que es viva prueba el mantemiento del idioma como es su enfrentamiento a las legiones de Augusto e incluso, en casos más extremos, su victoria? (Ortiz
|
de
Urbina, 1996: 46)
|
|
2006
|
|
|
Sus primeras Ordenanzas Municipales lanean. Carlos Ortiz
|
de
Urbina Montoyak Euskalerriaren Adiskideen Elkartea 1764an sortu zenetik eta 1794an krisia jasan zuen arteraino nolakoa zen aztertu du Amistad, jerarquia y exclusion en los primeros años de la Sociedad Bascongada de los Amigos del Pais gogoeta sakonaren bitartez.
|
|
|
55 Díaz de Durana Ortiz
|
de
Urbina (1998: 170).
|
|
|
170). 56 Díaz de Durana Ortiz
|
de
Urbina (1998: 170).
|
|
|
57 Díaz de Durana Ortiz
|
de
Urbina (1998: 170).
|
|
|
170). 58 Díaz de Durana Ortiz
|
de
Urbina (1998: 172).
|
|
|
59 Díaz de Durana Ortiz
|
de
Urbina (1998: 173).
|
|
|
Kisses II/ Besos II/ Musuak II. (e). ORTIZ
|
DE
URBINA, Piedad. Siarte.
|
|
|
(e). ORTIZ
|
DE
URBINA MONTOYA, Carlos. Arabako Foru Aldundia.
|
|
2008
|
|
|
Etxepare, (2001). Reflexives and Reciprocals? Hualde J.I. & Ortiz
|
de
Urbina, J. (edits.), A> grammar> of> Basque, > 293 or.
|
|
|
Etxepare, (2001). Reflexives and Reciprocals? Hualde J.I. & Ortiz
|
de
Urbina, J. (edits.), A> grammar> of> Basque> (2001), 295 or.
|
|
|
Hualde, J.I & Ortiz
|
de
Urbina, J. (2001), A> grammar> of> Basque, 296 or.
|
|
|
9 Ikus Hawkins (1990, 1995) eta Ortiz
|
de
Urbina (1998).
|
|
|
zenbat eta sintagmak edo perpausak osagai gehiago (eta urrunago) izan, orduan eta osagaiak nolabait lotzeko premia handiagoa (Oroi Axularren on da/ gauza ona da). (Ortiz
|
de
Urbina (1998), Axularren ezen en erabileraz, ikuspegi honetatik).
|
|
|
– Hualdek (Hualde eta Ortiz
|
de
Urbina, (2003)) atal bakarrean bildu ditu guztiak,, ekintza, edo, ondorioa?
|
|
2009
|
|
|
Jon Ortiz
|
de
Urbina: Mandarinak 400 silaba inguru ditu, lau tonu ezberdinetan, nahiz eta silaba guztiek tonu guztiak ez dituzten.
|
|
|
Jon Ortiz
|
de
Urbina: Orain bai, baina historikoki eurek eskuinetik ezkerrera eta goitik behera idazten zuten.
|
|
|
Jon Ortiz
|
de
Urbina: Txinatarra ez den hitz bat txineraz idazteko hitzaren silaba bakoitza hartu eta txineraz antzeko soinua duen batekin lotu behar da.
|
|
|
Jon Ortiz
|
de
Urbina, filologoa, Deustuko Unibertsitateko irakaslea eta txinera ikaslea
|
|
|
Jon Ortiz
|
de
Urbina: Idazkeraz gainera, tonuen erabilera da deigarri gertatzen den lehendabiziko gauza.
|
|
|
Jon Ortiz
|
de
Urbina: Hizkuntza tonala denez, oso adi egon behar duzu testuingurua ulertzeko.
|
|
|
Jon Ortiz
|
de
Urbina: Atzerrian ikasi ohi dena Pekineko mandarin txinera da, Txinako hizkuntza ofiziala.
|
|
|
Jon Ortiz
|
de
Urbina: Europan lehendabizi pinyin irakatsi ohi dute, hau da, txinera gure alfabetora itzulita.
|
|
|
Jon Ortiz
|
de
Urbina: Guretzat hizkuntza zaila da tonuengatik, baina denbora eta dedikazioarekin, 4 edo 5 urtetan maila ona lor daiteke.
|
|
|
Jon Ortiz
|
de
Urbina: Txineraren irakaskuntza, modu orokorrean, nahiko berria da eta gaztelaniaz testu-liburu gutxi dago, orain gehiago argitaratzen hasi badira ere.
|
|
|
Jon Ortiz
|
de
Urbina: Hiztegi arruntek 1.000 karaktere inguru biltzen dituzte, baina gehien daukanak 50.000 ditu eta 80.000 karaktereko bat osatzen ari dira, horietako asko erabiltzen ez badira ere.
|
|
|
Orpustan, Jean Baptiste (1996*) Ortiz
|
de
Urbina, Jon (1991) Otaegi Imaz, Lourdes (2003) Otegi Lakuntza, Karlos (1983) Pagola, Manex (1996)
|
|
|
Jaime Ortiz
|
de
Urbina Duran (Euskal Herriko Hazien Sarearen idazkaria). Ozeta Barrundia
|
|
|
Zeledonek 40.000 lagunen eztarriak urratu ditu jaietako abestiekin. Itsaso laranja baten aurrean,. Gora Andre Mari Zuriaren jaiak?, oihukatu du Gorka Ortiz
|
de
Urbinak, eta jai gozagarriak hasi dira. Hemendik aurrera izango da aurkera hainbat parranda, dantza eta kantu egiteko.
|
|
|
Hura ukitu nahi izateak bultzada bat baino gehiago eragin du inguruotan. Leher eginda bada ere, Gorka Ortiz
|
de
Urbinak zapaldu ditu elizako eskailerak. Zeledonek hitza hartu duen momentuan burrunba itzela entzun da.
|
|
|
Amaigabeko zortzi minutu plaza zeharkatzeko. Arnas estuka, izerdi patsetan, baina pare bat oihu egiteko prest heldu da Gorka Ortiz
|
de
Urbina beheko kalbarioa igaro ostean. –Gora Andre Mari Zuriaren jaiak!?, deiadar egin du euritakoa astintzen duela.
|
|
|
Bederatzi urte bete ditu Ortiz
|
de
Urbinak Zeledonen irudi izaten, ezin azal daitekeen esperientzia, haren hitzetan. –Aurten zertxobait gogorragoa izan da une batzuetan, ezin aurrera egin geratu naizelako, baina, tira, gasteiztar batentzat ezin ahaztu daitekeen esperientzia da?.
|
|
|
Plaza Berriko oholtza gainean ere ez zen ezer falta: Udal Musika Banda, Patxi Lazkoz alkatea eta Maite Berrocal kultura sailburua, eta hainbat gonbidatu; horien artean, Gorka Ortiz
|
de
Urbina Zeledon, eta bere semea, Be, at.
|
|
2010
|
|
|
XVI. mendeko Madrilen, idazle ezaguna izan aurretik Lope de Vegak bi emakumerekin izan zuen harreman sutsua da filmaren ardatza. Batetik, Isabel
|
de
Urbina dago, gerora haren emaztea izanen zena, baita alabaren ama ere. Bestetik, Elena Osorio, Velazquez familia boteretsuaren alaba.
|
|
|
PSEk eta EAJk adostu dituzte bi izendapenak, Arabako aurrezki kutxaren Administrazio kontseilua berritzeko. Virgilio Bermejo, Elena Girbau, Miguel Gutierrez, Francisco Javier Martinez de San Vicente, Izaskun Garaigordobil eta Enrique Ortiz
|
de
Urbina ere Administrazio kontseiluko kide berriak dira.
|
|
|
Zeledonen hegaldia txalo artean hartu dute gasteiztarrek eta lur hartu duenean panpina haragizko Zeledonek ordezkatu du. Gorka Ortiz
|
de
Urbinak jendetzaren artean bide egin du, blusen batzordeak lagunduta.
|
|
|
Ohiturak agindu bezala Zeledon ukitzen saiatu da jendea, izan ere, ukitzea lortzen duenak ligatuko omen du. Alai eta izerditan 115 metroko ibilbidea bete du Ortiz
|
de
Urbinak San Migueleko balkoira arte.
|
|
|
Hamargarren urtez, Gorka Ortiz
|
de
Urbina Zeledon izan da. Jaietako pertsonaiak etxe berria eraikitzeaz gain, aurten Txabai elkarteak oparitutako txapela berria jantzi du.
|
|
|
Jaietako pertsonaiak etxe berria eraikitzeaz gain, aurten Txabai elkarteak oparitutako txapela berria jantzi du. Horrela, Ortiz
|
de
Urbinak, Iñaki Landa bere aurrekoak emandako txapela oroigarri gisa gorde du.
|
|
|
Saioak gainera, jaien inguruko ikuspegi ezberdina eskainiko du eta tradizio famatu honen jatorria ere gogora ekarriko du haren sortzaileen eskutik, Iñaki Landa eta Gorka Ortiz
|
de
Urbinaren eskutik, alegia. Gainera, tradizio honen inguruko bitxikeri ugari argituko dituzte kazetariek, hala nola, Zeledonen jaitsieran txokorrak erretzearen ohitura nondik datorren edota neska tradizionalen jantzia janzteko zailtasunak zeintzuk diren erakutsiko dituzte.
|
|
|
Hortik aurrera, antzerkian lan egiten saiatuko da eta aldi berean, bi emakume indartsuen amodioa ezagutuko du: Elena Osoriorena (Lopez de Ayala) eta Isabel
|
de
Urbinarena (Waitling). Lehiaketaz kanpo aurkeztuko dute zinta hau Veneziako eta Torontoko aurtengo Zinemaldietan.
|
|
2011
|
|
|
Egileak: Markel Andia, Joseba Artaraz, Josu Urtubia, Josu Badiola eta Xabier Ortiz
|
de
Urbina.
|
|
2012
|
|
|
Jarraian aurkezten dugun ikerlan hau 2010eko irailaren 17an Deustuko Unibertsitateko Donostiako egoitzan aurkeztutako tesiaren bertsio ukitua eta laburtua da. Miren Azkarate, Esther Zulaika, Jon Ortiz
|
de
Urbina, Igone Zabala eta Ines García jaun andereek osatu zuten epaimahaia eta, aurrera baino lehen, eskertu nahi dizkiet egindako oharrak eta galderak, lagungarriak izan baitzaizkit argitalpen honi ekiteko orduan.
|
|
|
Pour nous, nous devonsa nos concitoyens, nous devons a laffermissement de la Republique, de faire parler surtout son territoire la langue dans laquelle est ecrite la Declaration des droits de l' homme (cfr. Cantera Ortiz
|
de
Urbina, 1992) 1.
|
|
|
Cantera Ortiz
|
de
Urbina, J. (1992): –Lengua e imperio?
|
|
2013
|
|
|
Garai politak ziren, eta gogoan du ere ikusi nahi ez zuen bikotea: Fernandez Ortiz
|
de
Urbina, «Donostiakoak ziren, eta bolada bat egon zen ia beti irabazten zigutena». Albisu eta Arratibel elkarrekin joan ziren Bidegoiango Aurrera Saiaz taldera, Anizeto Lazkano eta Luis Galarragaren eskutik, eta han zegoela akordiorako oinarria sinatu zuen Asegarcerekin.
|
|
|
Urteotan EHUk, Eusko Jaurlaritzak eta Espainiako MINECOk diruz lagundutako zenbait ikerketa proiekturen buru izan da eta gaur egun ere ikerketa proiektu bat zuzentzen du MINECOren babesean, euskararen hizkeren gramatika bat egiteko asmoz.Artikulu askoren egilea, bakarka eta elkarlanean. Bi liburu eman ditu argitara Jon Ortiz
|
de
Urbinarekin batera, Hizkuntzari itzulia 80 hizkuntzatan (2007, UEU) eta Datiboa hiztegian (2010, EHU). Euskaltzaindiaren Gramatika batzordeko kidea da.
|
|
2014
|
|
|
purua, xanpaina eta, noski, zapiak. Gorka Ortiz
|
de
Urbinak zapi gorria jarri dio Javier Maroto alkateari, eta urdina, berriz, suziria bota duten Martxoaren 3ko elkarteko kideei. Gorria dute herritar askok, baina koadroduna daramate beste herritar askok eta askok.
|
|
|
Euskal Herriko Hazien Sareak (Deiene Rogriguez Izagirre, Jaime Ortiz
|
de
Urbina, Helen Groome, Elena Sauca, Marcelino Santiago). Localización y evaluación de los recursos vegetales no silvestres en riesgo de desaparición que existen en el territorio de la Comunidad Autónoma del País Vasco, lana egin zuen.
|
|
|
Hortaz, hauek dira Aholku batzordeko kide guztiak: ...te, Joxe Azurmendi, Martine Berthelot, Josu K. Bijuesca, Gidor Bilbao, Iñaki Camino, Ana Etxaide, Jose Ramon Etxebarria, Maite Etxenike, Patxi Goenaga, Ricardo Gomez, Manuel Gonzalez, Jose Ignazio Hualde, Itziar Idiazabal, Joseba Intxausti, Iñaki Irazabalbeitia, Jacinto Iturbe, Xabier Itzaina, Jabier Kaltzakorta, Jon Landaburu, Alberto Loizate, Juan Madariaga, Joan Martí, Eneko Oregi, Jon Ortiz
|
de
Urbina, Rosa Miren Pagola, Jose Antonio Pascual, Txomin Peillen, Ibon Sarasola, Joan Mari Torrealdai, Miriam Urkia, Xarles Videgain eta Juan Jose Zubiri.
|
|
|
Etxepare, R. eta Ortiz
|
de
Urbina, J. (2003): –Focalization?, in J. I. Hualde eta J. Ortizde Urbina (arg.), A grammar of Basque, Mouton de Gruyter, Berlin, 459
|
|
|
Ortiz
|
de
Urbina, J. (1989): Some parameters in the grammar of Basque, Foris, Dordrecht.
|
|
|
Informazio egitura oso eztabaidagai garrantzitsua izan da eta oraindik ere bada euskalhizkuntzalaritzaren barnean; izan ere, euskarak galdegaia markatzeko konfiguraziosintaktiko jakin bat erabiltzeaz gain, azentu nuklearra eta marka morfologiko jakinbatzuk ere erabiltzen ditu testuinguru batzuetan (izenordain indartuak,, egin? aditza, etab.) (cf. i.a., Azkue, 1923; Altube, 1929; Mitxelena, 1981; Rebuschi, 1983; Ortizde Urbina, 1989; Etxepare eta Ortiz
|
de
Urbina, 2003 eta Irurtzun, 2007). Galdegaiamarkatzeko erabiltzen den konfigurazio sintaktikoa hauxe da:
|
|
|
–The structure of inflexion: A case study in X° syntax?, in J. I.Hualde eta J. Ortiz
|
de
Urbina (arg.), Generative studies in Basque linguistics, John Benjamins Publishing Co., Amsterdam Philadelphia, Amsterdam, 21, http://www.ehu.es/HEB/ Itziar/ 1993structureinflection.pdf [Kontsulta: 2014/ V]. Leizarraga, J. (1970):
|
|
|
–Verb Agreement with Non Arguments: On AllocutiveAgreement?, in J. I. Hualde eta J. Ortiz
|
de
Urbina (ed.), GenerativeStudies in Basque Syntax, John Benjamins, Amsterdam, 89, http://artxiker.ccsd.cnrs.fr/docs/ 00/ 05/ 82/ 66/ PDF/ Allocutive_ agreement.pdf [Kontsulta: 2014/ V].
|
|
|
TZE argumentuetan subjektua pro motakoa izan daitekeela aspaldian ezagunada. Ortiz
|
de
Urbinak (1983) eta Goenagak (1984) ekarri zituzten lehen aldikotzhauek bezalako datuak eztabaidara (ikus ere Ortiz de Urbina, 1989; Zabala etaOdriozola, 1996; Elordieta, 2002; San Martin, 2004, eta Duguine, 2013). Bainagisa berean ezaguna da TZE argumentuetako datuak oraino konplexuagoak direla.Kasu batzuetan, absolutiboarekin edo datiboarekin gauzatzen direnek PRO motakosubjektua dute, eta ez pro motakoa.
|
|
|
TZE argumentuetan subjektua pro motakoa izan daitekeela aspaldian ezagunada. Ortiz de Urbinak (1983) eta Goenagak (1984) ekarri zituzten lehen aldikotzhauek bezalako datuak eztabaidara (ikus ere Ortiz
|
de
Urbina, 1989; Zabala etaOdriozola, 1996; Elordieta, 2002; San Martin, 2004, eta Duguine, 2013). Bainagisa berean ezaguna da TZE argumentuetako datuak oraino konplexuagoak direla.Kasu batzuetan, absolutiboarekin edo datiboarekin gauzatzen direnek PRO motakosubjektua dute, eta ez pro motakoa.
|
|
|
Kasu honetan, atera predikatuaren subjektuak Joni egiten ahal dio erreferentzia.Hala ere, Ortiz
|
de
Urbinak dioenez, hori ez da posibilitate bakarra, eta testuinguruannabarmena den erreferente bati edo erreferente multzo bati ere egin diezaiokeerreferentzia (ni/ Itsaso/ lagun multzoa etxetik ateratzean...). Gure argumentu isilentipologiaren arabera beraz, pro subjektua dugu hemen.
|
|
|
Preseski, aitzineko kasuetan ez bezala, dirudienez ez da PRO/ pro aldizkatzerikbatere, eta egitura hauetako subjektu isilak beti kontrolatuak dira (Goenaga, 1984; Ortiz
|
de
Urbina, 1989; Artiagoitia, 2003; Euskaltzaindia, 2011).
|
|
|
Arteatxek (2012), adibidez, oharmen predikatuek hautatutakoakKasu Ezarketa Bereziko testuinguruak direla argudiatzen du, eta Rezac, Albizueta Etxeparek (2014) horri gehitzen diote beste kasu batzuetan PROdun adjuntuakdirela (eta ez osagarriak, 2 atalean aintzat hartu dugun bezala). Haddicanek (2005), bestalde, batzuetan berregituratze lexikaleko egituretan parte hartzen dutelaargudiatzen du (ikus ere Hualde eta Ortiz
|
de
Urbina (1987), Laka (2006), Arregi etaMolina Azaola (2004)). Datuak (32) ko irudikapenak iradokitzen duena baino aisekonplexuagoak izan litezke beraz TZEN perpausei dagokienez.
|
|
|
Lehen lehenik, argi da TZE perpausek, haien artean eite handia badute ere, desberdintasunak dituztela. Aspaldian jakina da TZE perpausetako subjektu isilakaskotarikoak direla (Goenaga, 1984; Ortiz
|
de
Urbina, 1989; Artiagoitia, 1995, 2003; San Martin, 2004; Etxepare, 2005, 2012); lan honetan datu hori baieztatzen duguberaz, xehetasun maila handiarekin.
|
|
|
, (2003): . Complementation?, in J. I. Hualde eta J. Ortiz
|
de
Urbina (arg.), A Grammar of Basque, Mouton de Gruyter, Berlin, 640
|
|
|
Cheng, L. eta Demirdache H. (1993): . External arguments in Basque?, in J. I.Hualde eta J. Ortiz
|
de
Urbina (arg.), Generative studies in Basque linguistics, J. Benjamins, Amsterdam, 71
|
|
|
Hualde, J. I. eta Ortiz
|
de
Urbina J. (1987): –Restructuring with ARI?, Julio UrkixoEuskal Filologi Mintegi Institutua (ASJU), 21, 425
|
|
|
Bururatzeko, ohar (1) eta (4) ko adibideek argi uzten dutela euskaraz pro etaPRO motako argumentu isilak posible direla (ikus, besteak beste, Ortiz
|
de
Urbina (1983, 1989); Goenaga (1984); Eguzkitza (1987); Salaburu (1987); Laka (1988); Oyharçabal (1991); Cheng eta Demirdache (1993); Zabala & Odriozola (1996); Elordieta (2002); San Martin (2004); Artiagoitia (2003) eta Duguine (2012, 2013)).
|
|
|
Ortiz
|
de
Urbina, J. (1983): –Empty categories and focus in Basque?, Studies in theLinguistic Sciences, 15, 133
|
|
2015
|
|
|
Hauexek izan dira zintzo eta eskuzabal lagundu didatenak: ...cianteparaluzeta (Zigoitia), Xabi Goikuria eta Vidal Valmala (Agurain), Rikardo Gonzalez de Durana (Oreitia), Mikel Herrador (Kanpezu), Xabier Izaga (Zuia), Serapio Lopez (Baranbio), Elena Martinez de Madina (Gasteiz, Axpuru, Narbaxa), Ernesto Pastor Diaz de Garaio (Okariz), Felix Placer (Ozeta, Zigoitia), Toño Sagastui (Korres), Luis Sogorb (Apinaiz), Dani Urbina, Florencio Urbina eta Rosa Ortzi
|
de
Urbina (Luna). Kike Fernandez de Pinedok, azkenik, Gasteizkoak, bere jaioterrikoak, eta Arabako beste bazter askotakoak (Kontrasta, Araba errioxarra?) jarri dizkit eskura.
|
|
|
___, 1993a,. Topics in Souletin Phonology?, in J. I. Hualde & J. Ortiz
|
de
Urbina (arg.), Generative Studies in Basque Linguistics, Amsterdam Philadelphia, Benjamins, 289
|
|
|
Hualde, J.I. eta J. Ortiz
|
de
Urbina (ed.) (2003): A Grammar of Basque, Mouton de Gruyter, Berlin.
|
|
|
Bestelako hizkuntzetan bezala (Lahiri, 1998), galderek ondo zilegitzen dute inongo beti ere beheranzko egia aurresuposizioa tartean dagoelarik. Ortiz
|
de
Urbinak (2003: §4.5.4) ere deskribatua du hau euskararako:
|
|
|
Hasiera hasieratik esan behar da Lahirik emandako mendeko hauek, eta bai Ortiz
|
de
Urbinak hizpide hartutako gehienek ere modifikatzaile funtzioa betetzen dutela, eta beraz oso urrun ibiliko garela mendekoak aukeratzen dituzten predikatuen sintaxi esparrutik(? §2.2.1), bai eta dagokien esparru lexikotik ere. Kontuan har bedi oraingo honetan perpaus nagusiak ez duela inongo eraginik gure aztergaian, eta batez ere mendekoek daramaten konplementatzaileari erreparatuko diogula, beheranzko egia aurresuposizioaren ikur gisa.
|
|
|
Alegia, PNOak zilegitzen dituen testuinguru bakarrak ez dira ezezko perpausak. Horrela, euskal hizkuntza aztertu dutenen arabera (De Rijk, 1972, 1996; Ortiz
|
de
Urbina, 2003: §4.5.4.1), horrelako osagaiak berdin berdin azaldu daitezke besteak beste bai/ ez galderetan, galdera erretorikoetan, baldintzapenen protasietan, baino lehen perpausetan, eta baiezko perpausen mendeko perpaus batzuetan.
|
|
|
Edonola, irakurleak gogoan izan du hurrengo hauek jokatzen dutela inongoere+ izena+ partitiboa/ determinatzaile eza() egitura honen antzera: 1) izena laguntzen ez duten inon, inoiz, inora, ezer (Laka, 1990; Ortiz
|
de
Urbina, 2003: §4.5.4.1), 2) inoizko, inolako eta inorako eta 3) izen soilak hartzen duen partitibo determinatzailea ere (De Rijk, 972, 1996; Ortiz de Urbina, 2003:
|
|
|
1) izena laguntzen ez duten inon, inoiz, inora, ezer (Laka, 1990; Ortiz de Urbina, 2003: §4.5.4.1), 2) inoizko, inolako eta inorako eta 3) izen soilak hartzen duen partitibo determinatzailea ere (De Rijk, 972, 1996; Ortiz
|
de
Urbina, 2003: §4.5.4.4).
|
|
|
honen zilegitzaile modura dagoeneko baiezko testuinguruak bai euskaraz (De Rijk, 1972, 1996; Ortiz
|
de
Urbina, 2003), baita bestelako hizkuntzetan (Lahiri, 1998). Bukatzeko, gure helburu goren modura hartuko dugu era objektibo batera deskribatutako beheranzko irakurketa dela testuinguru zilegitzaile hauen guztien gakoa.
|
|
|
Beste blusa eta neska talde batekin, Andra Mari Zuriaren plaza igarotzeko laguntzaile lanak egiten ditu, Zeledoni bidea eginez. Kuadrilla guztietako blusa eta neskak elkartuko dira aurten ere Gorka Ortiz
|
de
Urbina laguntzeko, 25 bat hasieran eta beste hainbeste ibilbidean zehar. " Esperientzia oso polita da, gogorra bada ere; hala ere, bagoaz bideari neurria hartzen eta urtez urte beharrezko aldaketak egiten".
|
|
|
Txapela berriarekin batera, euskarazko doinua estreinatuko du aurten Gorka Ortiz
|
de
Urbinak (Gasteiz, 1971), Zeledonen zapia jantziko duen 15 jaietan. Ilusioz dago:
|
|
|
Sasoian iritsi da aurten ere Gorka Ortiz
|
de
Urbina abuztuaren 4ko hitzordura, bere 1,90 metroko garaierarekin Andra Mari Zuriaren plaza osorik zeharkatzeko itxaropenez eta, uzten dioten heinean, abenturaz gozatzeko gogoz.
|
|
2016
|
|
|
Gredos. [José Manuel Pabóny Suárez
|
de
Urbinaren itzulpena].
|
|
|
Pabón y Suárez
|
de
Urbina, José Manuel, 1997, Diccionario manual griego español. 18 ar., berrin.
|
|
2017
|
|
|
Díaz de Durana Ortiz
|
de
Urbina, J.R., De los Bandos a la Provincia: Transformaciones económicas, sociales y políticas en la Guipúzcoa de los siglos XIV a XVI, 1995, EHU Eusko Jaurlaritza.
|
|
|
A case study in Xº syntax?, Generative Studies in Basque Linguistics. Jose Ignacio Hualde & Jon Ortiz
|
de
Urbina (arg.): 21 John Benjamins Publishing Company.
|
|
|
Trask, R.L., 2003,. The noun phrase: nouns, determiners and modifiers; pronouns and names?, A Grammar of Basque, J.I. Hualde & J. Ortiz
|
de
Urbina (arg.): 113 Berlin:
|
|
|
Zabala, I., 2003,. Nominal predication: copulative sentences and secondary predication?, A Grammar of Basque, J.I. Hualde & J. Ortiz
|
de
Urbina (arg.): 426 Berlin:
|
|
|
Ezeztapenaren fokoa ezeztapenaren irismenean argien edo indar handienez ezeztatutako elementua da (Huddleston eta Pullum, 2002). Hurrenkera edo intonazio bidez antzeman daiteke (Altuna et al., 1985), baina bi faktore horiek ez dira beti nahikoak fokoaren identifikaziorako (Ortiz
|
de
Urbina, 2003). Aurkaritzan agertzen den elementu batek, ordea, fokoa identifikatzeko informazio zehatza eman diezaguke; hala,
|
|
|
OrtIz
|
DE
Urbina, Jon. 2003 Ezezko perpausetako fokoak:
|
|
|
Beraz, (28) eta (29) adibideak honela azaltzen ditut: A0 Inf0 ra mugitzen da, lexikalizatzekobeharrak bultzatua (Ortiz
|
de
Urbina 1993), eta, ondoren, [A0 Inf0] osagaia Part0 ra mugitzen da. Une00 0 0 0 0
|
|
|
Oro har, gutxi dira partikula modalak (a, ahal, al, bide, ei, omen eta ote) aztertu dituzten lanak (deRijk, 2008; Hualde & Ortiz
|
de
Urbina, 2003; Euskaltzaindia, 1987); are gutxiago, monografikokipartikula jakin bat aztertu dutenak, omen izan ezik (Etxepare, 2010; Zubeldia, 2010), besteei ezbaitzaie banakako azterketarik egin. Partikula horiek talde berean sailkatu izan dira sintaxiaren etainterpretazioaren aldetik berdintsu jokatzen dute eta.
|
|
|
Hualde, J. I. & Ortiz
|
de
Urbina, J. (2003): A grammar of Basque.
|
|
|
Ortiz
|
de
Urbina, J. (1993): –Checking Domains in Basque and Breton?, ASJU 27, 751
|
|
|
Sintaxiari dagokionez, gramatika guztiak (de Rijk, 2008; Hualde & Ortiz
|
de
Urbina, 2003; Urquizu, 1996; Luders, 1993; Euskaltzaindia, 1987; Mitxelena, apud Villasante, 1980; Arotçarena, 1976; Altube, 1930; Azkue, 1905; Xaho, 1836; Campion, 1884; Geze, 1875; Lardizabal, 1856; Archu, 1852; Larramendi, 1729) bat datoz partikula horiek inflexioari atxikita agertzen direlako deskribapenean.Ondokotasun honen ebidentzia honako testuinguruetan argi ikusten da:
|
|
|
Eta ezagutza horretan oinarrituta, hasiera batean behintzat, gure lana honako egitura sintaktiko hauetan zentratuko da: denbora eta modua (Mounole, 2011), determinatzaileak (Manterola, 2015), aditz perifrastikoen egiturak (Mounole, 2011), numero morfologikoaren sorrera eta bilakaera (Etxeberria, 2014), kasu morfologikoaren eta funtzio gramatikalen parekatzea (Fernández eta Ortiz
|
de
Urbina, 2010), forma pronominal zehaztugabeen sorrera (Etxepare, 2001), aditz laguntzaile jokatuen estatusa eta komunztadura ezaugarriak (Gómez eta Sainz, 1995), menderagailuen bilakaera adberbio sintagmen eremuan, erlatibozko perpausak eta egitura korrelatiboak (Rebuschi, 2000, 2009; Rebuschi eta Liptak, 2009) eta ebidentzialak (Etxepare, 2010a eta 2010b; Etxepare eta Uria, 2016), postposizio e...
|
|
|
Etxepare, R. eta Uria, L. (2016): «Microsyntactic variation in the Basque hearsay evidential», in Fernandez eta Ortiz
|
de
Urbina (ed.), Microparameters in the grammar of Basque, John Benjamins (ISBN: 9789027208309), 265
|
|
|
Fernández, B. eta Ortiz
|
de
Urbina, J. (2010): Datiboa Hiztegian [El dativo en el léxico], UPV/ EHU (ISBN:
|
|
2018
|
|
|
Galsterer Krollek, 1973, 281, 284s, 289, 299, adib., duoviri direlakoen presentzia seinalatzen du eskubide latindarreko kolonia edo munizipio ez ziren eremu zeltarreko civitas edo erkidego hainbatetan, bertako biztanleak indibidualki latindar hiritartasuna gozatzen bazuten ere. Zernahi pentsatu ere eztabaida horietaz, asko dira Pompelo k latindar munizipioen estatutua Vespasianoren latinitate ediktuari esker lortu izan zuela uste dutenak (ik., adib., Galsterer, 1971, 14 eta 71; Mezquiriz,, 130; Castillo eta Fernandez, 1987, 365 Ik., ordea, Gonzalez Rodriguez, 1988, 156, eta Ortiz
|
de
Urbina, 1996, 138, biak ere Pompelo ren kasua hizpide dutelarik: hiri erkidego bat, diotenez, majistratu duunbiralen presentzia ongi aski egiaztatzen duena, baina ez, horratik, konstituzio munizipala edo koloniala era nabarian dokumentatzen...
|
|
|
Ezaguna dugu Pompelo koa zen flaminica bat ere (CIL II 4246), berau geroxeago hizpide izango dugun C. Cornelius Valens pompelotarraren emaztea. Ik. Ortiz
|
de
Urbina, 2009, 457
|
|
2019
|
|
|
Syntactic Theory and Basque Syntax, Joseba Lakarra eta Jon Ortiz
|
de
Urbina (eds.), 309
|
|
|
Hualde, Jose Ignacio, eta Jon Ortiz
|
de
Urbina. 2003 A grammar ofBasque.
|
|
|
Gramatiken arloan ere landu da gaia, gramatika formaletan bereziki (Abeille eta Schabes, 1989). Euskararidagokionez, gramatikek eta lan deskriptiboek nahiko zabal aztertu dituzte oso ohikoak diren UF batzuk, beste lanbatzuetan aditz esapide edo aditz konplexu ere deitu izan zaienak hain zuzen (Hualde eta Ortiz
|
de
Urbina, 2003,223, 235, 307 orr.): ari izan, behar izan, min hartu/ eman eta gisa horretakoak.
|