|
2000
|
|
|
GONZALEZ
|
DE
GARAI, Iñaki; STURTZE, Alizia Euskal sorgina: estereotipo bat. 44 zk. (1987), 237
|
|
|
STURTZE, Alizia; GONZALEZ
|
DE
GARAI, Iñaki Euskal sorgina: estereotipo bat. 44 zk. (1987), 237 Merde!
|
|
|
STURTZE, Alizia; GONZALEZ
|
DE
GARAI, Iñaki Euskal sorgina: estereotipo bat. 44 zk. (1987), 237
|
|
2003
|
|
|
Euskaldun batek Juan
|
de
Garaik XVI. Mendean fundatutako
|
|
2008
|
|
|
Barcenillak eta Gonzalez
|
de
Garaik maisutasunez laburbildu dute faktore horien guztien eragina: «Gaur egun, ezin uka daiteke mugimendu karlista oso konplexua izan denik, ez eta, arestira arte egin ohi izan diren azalpen erredukzionista horiek karlismoa esplikatzeko baliorik ez dutenik.
|
|
|
Hauek bat eginik, Espainiako tronora D. Carlos eraman nahi izan zuten absolutista konspiratzaileekin. Azkeneko hauek dira gure ustez, merezimendurik handienaz karlista dei ditzakegunak» (Gonzalez
|
de
Garai eta Barcenilla, 1990: 75) 711.
|
|
|
foru diputazioen ordez probintzialak ezartzeko, udal hauteskundeak konstituzioak agintzen zuen erara egiteko, alkateei eskuduntza judizialak kentzeko820 eta aduanak mugetara eta kostaldera iragateko. «Azken urte haietan donostiar erakundeek adierazitako funtsezko guztia jasotzen zuen Dekretu hura Gasteizen izenpetu ondoren, Espartero Donostiara abiatu zen berriro, hirian ohore guztidun ongi etorria eman zitzaiolarik» (Gonzalez
|
de
Garai eta Barcenilla, 1990: 95).
|
|
2014
|
|
|
Horregatik, gaur lehen orduan ospatu den Ogasuneko Batzordean hainbat inbertsio berri egiteko baimena eman dela jakinarazi du. Hauek Tximistarreta urbanizazioa, Pablo Mutiozabal kalea, Kale Nagusia, Pintore Kalea eta Juan
|
de
Garai kaleak asfaltatzea eta bi ekipamendu partida, bata kirol ekipamendurako eta bestea Manuel Lecuona kultur etxerako. Inbertsio hauek Udalbatzarrean onartu behar dira eta onetsiak izanez gero, lanak aurten egingo liratekeela aurreratu du Ogasun batzorde buruak.
|
|
|
Joanes Leizarraga, Juan
|
de
Garai, Juan de Uharte eta beste....
|
|
2017
|
|
|
–La mañana del 26 (el bombardeo de Gernika sería por la tarde), la infantería enemiga ascendía impunemente las arboledas de la falda de Zengotitagane, por donde debimos nosotros su contención. Arriba, los destacamentos enviados por los caminos
|
de
Garai o Maguna, se evaporaron en la larga cumbre de Oiz, completamente pelada, al no poder quitarse de encima aviones rebeldes? (Beldarrain, 2012: 196).
|
|
2019
|
|
|
1985 urtean Paraguai eta Argentinatik itzuli bat egin nuen. Buenos Airesen Juan
|
de
Garai fundazioa bisitatu nuen eta han" usted ostenta el nombre de un benefactor de la patria Don Manuel de Sarratea" erran zidan idazkariak. Ikusmina sortu zidan eta hasi nintzen nire aitaren arbasoak ikertzen.
|
|
2023
|
|
|
Piketeek lau sarbide nagusiak moztu dituzte: Juan
|
de
Garai etorbidean, Enekurin, San Mamesen eta Salbeko zubian. San Mamesen, isunekin mehatxatu dituzte grebalariak; are, udaltzain batek esan die gaurkoa ez dela greba orokor bat, baizik eta «emakumeak feminismoaren alde».
|
|
|
Hori izan zen giro hori, Francisco
|
de
Garaik edo Lope de Agirrek aurkitu zutena, partidan sartu zirenean. Halatan, kontuak garbitze aldera, adur txarreko gizona izan zen Garai, eta esFrancisco de Garai (Goio Bañalesek eginda, 2010). kasia handiko gizona, Agirre:
|
|
|
Hori izan zen giro hori, Francisco de Garaik edo Lope de Agirrek aurkitu zutena, partidan sartu zirenean. Halatan, kontuak garbitze aldera, adur txarreko gizona izan zen Garai, eta esFrancisco
|
de
Garai (Goio Bañalesek eginda, 2010). kasia handiko gizona, Agirre: akats ugari eta dohain gutxi.
|
|
|
Hasiera ezin hobea izan zuen Francisco
|
de
Garaik, Sopuertakoak, karta onak iritsi zitzaizkion deskartean: Kolonek eraman zuen morroi bigarren bidaian eta haren itzalean aberastu eta hobetuzuen bizimodua.
|
|
|
Horietako batean, bigarrenean hain zuzen, beste mila eta berrehun abenturazalerekin batera Francisco
|
de
Garai Sopuertakoa eraman zuen. Ezer gutxi dakigu bizkaitar haren gaztaroaz eta haren gurasoez.
|
|
|
Uhartean geratu zirenen artean, erdiak Kolonek kontra zituen eta beste erdiak, alde. Aldekoen taldekoak ziren, besteak beste, Francisco
|
de
Garai bizkaitarraetaMiguel Diaz de Aux aragoiarra. Ez zuen, beraz, Kolonek aukera handirik izan laguntzaileak hautatzeko Antilletako gobernuaren gauzetarako:
|
|
|
Ez zuen, beraz, Kolonek aukera handirik izan laguntzaileak hautatzeko Antilletako gobernuaren gauzetarako: bere anaia Bartolome Kolon utzi zuen gobernadore eta Francisco
|
de
Garai eskribau.
|
|
|
Itxuraetalogikaguztiakgorabehera, kolondarrakatxiloturiketadenagaltzekotan zutela, Francisco
|
de
Garaik haien alde trabes egin zuen, hots, uharteko gehienen iritziaren kontra eta gutxi batzuen alde. Luze jo barik jarrera horrek mozkin ederrak emango zizkion Garairi.
|
|
|
Garai hiriko prokuradore izendatzea ez zuen begi onez ikusi Antonio Serrano epaileak, eta horren kontra jo zuen, herritarrek behar bezala hautatu ordez Diegok Garai izendatu zuelako. Kasu horretan ere salaketa berandu heldu zen, ordurako Francisco
|
de
Garai gorterako bidean zihoalako. Beste makurrik ez izateko gau hartan bertan Serrano epaileari eraso zioten sikario batzuek eta, bizirik irten bazen ere, Diegoren aurkako susmoak hor geratu ziren.
|
|
|
Jokabide horrengatik domingotarrak ezjakin, matxino, bazter nahasle eta liskarzaletzat hartuta Gortean salatu zituzten espainolek. Salatzaileen ordezkari Francisco
|
de
Garai bidali zuten Fernando erregearekin hitz egitera. Garaik frantziskotar batzuk eraman zituen kolono espainolen eskaeren alde hitz egin zezaten, antza denez, horiek baitziren domingotarren lehiakideak eta kontrakoak.
|
|
|
Elizgizonen iritziak banaturik eta giro hura gehiegi ez nahastearren, Fernando erregeak ikertzeko batzorde bat osatu zuen Burgosen 1512an, eta, espero bezala, gauzak zeuden zeudenean geratu ziren. Bertan Francisco
|
de
Garaik frantziskotarren laguntzaz antillarren aurka eta espainolen eskakizunen aldeko defentsa garratzaeginzuen, LasCasasekhitzhauekjarri baitzituen haren ahotan: " que iafamaron los indios en la corte, de no sabmg regir y que habian menester tutores; y fue creciendo esta maldad, que los carcnroa hasta decir que no eran capaces de la fe, que no es chica henjia, y hacerlos igualss de bestias".
|
|
|
Cortesek orduko Nueva Españan, gaurko Mexikon, jarduten zuen batez ere, eta egindako hilketen artean indiarrenaz gain besterik ere leporatzen diote: haren lehenengo emaztea Catalina Juarezena, hilketa hori epaitu behar zuen Luis Ponce de Leon epailearena, Moctezuma Xocoyotzin buruzagiarena eta Francisco
|
de
Garai lehiakidearena. Heriotza lazgarri horiek guztiak galderaz beterik daude, ez ziren inoiz argitu, baina denetan Cortes ez beste zen susmagarria.
|
|
|
1523ko ekainean, Francisco
|
de
Garai bere aurreko espedizioen bila Mexikora heldu zenerako, Cortesek jadanik Tenochtitlan azpiratua zuen eta inguruko lurraldeak bereganatzen hasia zen. Garai, Karlos enperadorearen karta esku, enbidoka hasi zitzaion Cortesi.
|
|
|
Hor amaitu ziren, bada, Francisco
|
de
Garairen ezbeharrak, ez, ordea, haren gizonenak. Buruzagirik gabe eta Cortesen gizonek gaitzetsiak, handik eta hemendik ibili ziren garaitarrak inguruko herrixkak suntsitzen eta lapurtzen, harik eta huastecarrek Santistebango goarnizioari hiru bider eraso zioten arte, espainolen gehiegikeriez zeharo nazkaturik eta Pedro de Alvarado kapitainak xaxaturik Garairen gizonei erasotzeko.
|
|
|
Koloni eta bere ondorengoei Gaztelako errege erreginek hilketak, lapurretak eta bestelako lege hausketak barkatu zizkieten, salbu eta Hispaniola eta Jamaika uharteetan Gaztelatik bereiziriko erreinu bat sortu nahi izatea. Jamaikakoa burutzeko Francisco
|
de
Garaik egin zizkion morrontza lanak Kolon familiari. Hernan Cortesi hilketa guztiak barkatu zizkioten, harik eta Nueva España bere kabuz gobernatu nahi izan zuen arte; harrezkero, Karlos Habsburgoko erregearen uste ona galdu bazuen ere, Moctezumaren urreak salbatu zuen.
|