|
2000
|
|
|
Azaleko gaitzak sendatzeko ahalmena omen du santu honen urak. Sumusuako Maria Luisak kontatu zigunez,"
|
bertako
ura etxera eraman eta bederatzi egunez harekin behar duzu garbitu. Esaten dute sinistea behar dela..."
|
|
2002
|
|
|
Urola ibaia Aizkorri mendizerraren iparraldeko maldetan jaiotzen da, Legazpiko udalerrian, eta Zumaian itsasoratzen da.
|
Bere
ur emariak Legazpi atzean utzi ostean Urretxu eta Zumarraga bustitzen ditu, horiek igarotzean Azkoitiranzko bidea hartuz. Urolak banatzen ditu Kilometroak festa jasoko duten bi herriak.
|
|
|
Ateari dagokionean, arku zorrotzekoa du, eta gezileiho itsua. Aspaldian, baselizara erreguka joan ohi zen jendea Jasokundearen aurreko astelehenean, eta
|
bertan
ura eta gatza bedeinkatzen zituzten.
|
|
2003
|
|
|
»Iturriaga, iturria da» bota zuen Jon Sarasuak Bertso Egun batean Unai aurkezteko. Ubidez kanpotik datorrena da, inondik ere,
|
bere
ura: inoren burutan kabitzen ez den ideia jenialarekin harritzen gaitu noiznahi.
|
|
2004
|
|
|
Lehenago, eta dagoeneko hiriari agur esanda, Axerrota topatuko dugu, Bizkaiko haize errota bakarrenetakoa. XVIII. mendean eraiki zuten, Andra Mariko baserritarren mesederako; inguruan ez dago errekarik, eta
|
beraz
ur errotarik ere ezin egin. Artoa eho nahi bazuten, Berangoko errotetaraino hainbat kilometro egin behar izaten zituzten bertokoek.
|
|
2005
|
|
|
Hala ere, badira, ohitura osasungarri horri eutsi diotenak. Nafarroan, Bizkaian eta Gipuzkoan badago non gozatu ur terapiaz, berta
|
bertako
urarekin gainera. Nafarroan, Fiteroko bainuetxeak ematen digu horretarako aukera.
|
|
|
Bestalde, erlijiozkotasunaren bizipenaren inguruan, adibidez, Gregorio Ostiense Santuaren inguruan egindako festaz hauxe gehitu nahi dut:
|
bere
ura penintsulan barrena zihoan izurriteak akabatzeko. XIX. mendetik aurrera ordea, nekazal munduan teknologia sartu zenetik, izurriteen aurkako produktuak eta nekazal aseguru etxeak agertu ziren, orduan nekazal izurriteekiko beldurra apaldu zen neurri handian eta kultua aldatzen hasi zen.
|
|
2006
|
|
|
Adi esaldi horri, ez baita askotan entzuten. Adibidez, martxo honetan Mexikon Uraren Munduko 4 Foroa burutuko da, eta
|
bertan
urak XXI. mendean duen garrantziaz asko hitz egingo den arren, eztabaida gehienak herritarron eskuetatik kanpo geratzen diren alorretan zentratuko dira: kutsadura, uraren geopolitika eta gerrak, ura eta garapen iraunkorra...
|
|
2015
|
|
|
Ibai baten ertzetik oinez ibiltzean, bizitza bat harilkatzen dugulako irudipena hazten doakigu. Hala agitzen da Biduze errekaren kasuan, Donaixti gainetako harpe zulo ilunetik xirripa jazartzen denetik Aturri lasai eta zabalera,
|
bere
ur argi nasaiak isurtzen dituen uneraino jarraitzean. Samatzeko zubi azpian bukatzen da bidaia aberatsa.
|
|
2016
|
|
|
Administrazioaren eginbeharra da Itoizko ur ahalmena ahalik eta ondoen optimizatzea. Defizitarioa izan ez dadin,
|
bere
ur erabilera zabaldu egin behar da eta erabiltzaileen eskaerak ez dira falta. Baina egiten dena errentagarria izan da bai administrazioarentzat bai erabiltzailearentzat, horrekin jokatu da.
|
|
2018
|
|
|
Itxuraz pixa egitea eragiten du, herba urinaria deitzen zioten aspaldi. Udaberrian gorputzaren garbitasuna egiteko hartzen da
|
bere
ura, giltzurrunak eta abar arazteko, alegia. Diuretikoa da, pixagalea sortzen du, eta zenbaitek ohean ezin eutsi pixari.
|
|
2022
|
|
|
Pedro Arrojo ikertzaileak dio hau dena giza eskubideen aurkako erasoa dela. Villafrancan ezin dute
|
bertako
ura edan eta gobernuak ematen dien soluziobide bakarra da Nafarroako ubidetik hartzea, askoz garestiagoa izan arren.
|
|
|
Murillotik Aragoi ibaia pasatzen da eta
|
bere
uretan murgiltzea maite izan du beti. Amuarraina deitzen zioten txikitan herrian.
|