2000
|
|
Txikitan ez dira errealitate baten mugak oso taxuz neurtzen, eta gaur badakit osasun ahulekoa genuela, baina orduan ama ez zen ama besterik. Oso ongi betetzen zuen
|
bere
tokia, asko maite genuen eta beste inguru batean aztertzeko gaia izango dut gaixo edo erdi gaixo ote zegoen auzia. Auzia, hiru egun haiek bukatu ezinezkoak izan nituela, eta ez nuela hiru egun haietan amaren beste egunetako babes isila inorengan aurkitzen.
|
|
Eseki aurretik, Dabid, uste dut jakin egin behar duzula gaur Tom ez dela gainerako taldekideekin joan eta gelan geratu dela. Rakelen koadernoa
|
bere
tokian uztera itzuli naizenean, gizon pressé bat ikusi dut Tomen eta bion logelan sartzen; hobeto esan, sartu, batekin eta arropa edo oinetako denda batekoa zirudien poltsa batekin sartu da, eta, irten, bat ere barik irten da. Hori guztia igogailuaren atzealdean ezkutatuta ikusi ahal izan dut, eta net susmagarria egin zait.
|
2001
|
|
Z (harridurak jota, mangera
|
bere
tokian utziz): Zer... zer da hori?
|
|
Bizilegezko hizkuntza nahi zuen baten filosofiaren ispilua da Mitxelenak alor horietan guztietan jokatu zuen papera, eta Pedro Migel Etxenikek filosofia horixe zuen gogoan Mitxelenaren aipua hizpidera ekarri zuenean ere: " Gure herriak herri artean
|
bere
tokia behar duen bezala, gure hizkuntzak ere berea aurkitu behar du hizkuntza artean...".
|
|
" Gure herriak herri artean
|
bere
tokia behar duen bezala, hizkuntzak ere berea aurkitu behar du hizkuntza artean: handikeriazko menturarik gabe, iraupena eta hazkuntza segurtatzeko behar adinako tokia".
|
|
" Gure herriak herri artean
|
bere
tokia behar duen bezala, hizkun  tzak ere berea aurkitu behar du hizkuntza artean: handikeriazko menturarik gabe, iraupena eta hazkuntza segurtatzeko behar adinako tokia.
|
|
dekretuaren ondorio miresgarrietan40, ezta ofizialkidetasun nahiz ofizialtasunezko aitorpenetan ere. Gure herriak herri artean
|
bere
tokia behar duen bezala, hizkuntzak ere berea aurkitu behar du hizkuntza artean: handikeriazko menturarik gabe, iraupena eta hazkuntza41 segurtatzeko behar adinako tokia.
|
|
Nik ezagutu dudan hiztunik ederrena galdu dugu: ezin agortuzko iturri ezkutu batetik bezala zerion hitza eta hitz ozenak, ahotik irten orduko, lerro lerro antolatzen zitzaizkion zein
|
bere
tokian, soldadu ongi hezien antzera.
|
|
" Arana Goirirekin bizkaitar literaturaren garaipena dator, hark fundaturiko alderdi politikoaren eta aldizkarien bitartez Euskal Herri osotik zabaldu zena. Sasoi hartako jelkide guztiak, nahiz eta gipuzkoarrak izan, bizkaieraren tankeraz idazten saiatzen ziren, hitz asko eta ortografia
|
bera
toki guztietatik hedatuz. Non zegoen sasoi hartan gipuzkeraren nagusitasun hori?
|
2002
|
|
Hartan, sirena hots bat hurbiltzen ari dela konturatzen naiz. Odola zoruan nola, sirena ere etxadien artean
|
bere
tokia bilatzen ari den hots soil bat da lehenbizi. Hots bat beste hainbaten artean.
|
|
Hautsak ez du
|
bere
tokia aurkitzen,
|
|
Ez da sobera, egia aitortzen badut. Zein urrun dauden kezka hauek zure burua berotzen dituztenetatik, eta zein hurbil sentitzen ditugun guk, Dato kalean gabiltzalarik adineko senar emazte batzuk euskaraz entzun eta bihotzak salto egiten digunean. Ordea, handik metro batzuetara ikastolako liburuak besapean dituztela zu baino pixka bat gazteago diren mutiko neskatiko batzuk erdaraz entzuten ditugunean bihotza berriz ere
|
bere
toki naturalera itzultzen da.
|
|
Iparra edo hegoa, hori berdin zait, baina jakin behar du non dagoen eta zein den
|
bere
tokia. Lehen esan dut Euskaltzaindiari [21] dagokiola euskararen araugintza akademikoa, legeak hala aitortzen diolako, nahiz oraingoz politikari batzuek ez diren, antza denez, honetaz jabetu eta Euskaltzaindia auzo bateko edozein elkarteren antzera tratatzeko joera erakusten duten, kontuan izan gabe erakunde bat dela, halaxe onartua gure oinarrizko legeetan.
|
2003
|
|
Hor ikusten du lausoaren atzean, piezatxoak bere eskutzarretan ibiltzen. Piezak hartu eta jartzen ditu poliki poliki, bakoitza
|
bere
tokian. Baina serio dago aita.
|
|
Umeak esker oneko begiratu bat egin dio zapiaren freskura kopeta eta masailetan sentitu duenean. Zapia
|
bere
tokian utzi du gero, ezari ezarian.
|
|
Aitaren heriotzak eta ondasunen galera etengabeak nor
|
bere
tokian utzi zuten: anaia beti kontentu Argentinara bueltan, polizia politikoa orpoetan eta xentimorik gabe, eta emaztea pisu ziztrin horretan, bi umeren kargu harturik.
|
|
" [emaztea] geniño gaistocoa bada, soberbia, ta suster, ta izpi charrecoa, gangarra beeratuteco ondo litzateque nosic beinchuan azurric  ausico ezteutsan ciorchu bategaz lepoa neurtuco baleutso eta astinduco baleu" (Zabala, I: 66). Hona senarrari kontra egiten dion emazte setatia
|
bere
tokian jartzeko bidea, beraz:
|
2006
|
|
Eta horko hiztegi hori hartu, eta begiratu egingo luke, zehatz; zehatz, adiera guztiak banan banan, baldin eta bat baino gehiago balira. Ondoko hiztegian ere erreparatu kiswahilierakoa
|
bere
tokian uzterakoan, eta, bide batez, mandigoz ere nola esaten den begiratuko luke. Eta horrela, apalategiko hiztegi guztiak eskuetatik pasatu arte, inolako presarik gabe.
|
|
Baldintza bakarra batak bestearen eskubideak errespetatzea omen zen. Eta noizbait baldintza hori betetzen ez bazen edo egoera aldeko izan ez balu bietariko batek, bidaia abiatzen zuen, bizitzan
|
bere
toki egokia aur  kituko zuelako usteaz. Ausartuko al zinateke, Miren, Mikel utzi eta bidaia berria hastera?
|
|
Amona Erikak esaten zuen sukaldeko txukuntasunak erakusten duela etxekoandre baten nolakoa. Dena jasota zegoen, dena garbi eta gauza bakoitza
|
bere
tokian.
|
|
Afixak
|
bere
tokian utzi eta miaketarekin segitu nuen. Aurkitu nituen, jakina, ahaztu zaizkidan beste gauza asko ere, baina Angeloren nortasuna edo bizitza argitzen lagunduko zidana, ezer gutxi.
|
|
Bizitzaren aldirietan ezagutu nuen aspaldiko lagun zahar batek dio garaiz esaten ez den egiak
|
bere
tokia galtzen duela. Eta halaxe da.
|
|
Edozein modutan, kontua da ordurako guztiz zirtzildua zegoela denda: ez zen gelditzen oinetako bakar bat osorik, betunik gabeko paretarik, erreminta bat bere kirtenarekin, ezer
|
bere
tokian.
|
|
Judua nintzela jakin aurretik besterik uste banuen ere, ez dago zertan dena argitara ekarri: misterioak ere
|
bere
tokia behar du.
|
2007
|
|
–oihukatu zuen algaraka koinatuak, denek, atxilotuek batez ere, ongi entzun ziezaioten?. Baina aurrena lagundu behar zigutek gurutzeak
|
bere
tokian jartzen!
|
|
Lisari buruz buru begiratu zion gero, irribarretsu. Betaurrekoek ez zuten
|
bere
tokia aurkitzen:
|
2008
|
|
–Baina ezin daiteke esan zure gelan
|
berarentzat
tokirik dagoenik ere... –esan dio Sirak Crissi.
|
|
Mesanotxeko gauzen ordenari erreparatu diot. Gauza guztiak
|
bere
tokian, elkarrekiko paralelotasun perfektuan, hamar zentimetroko tarteaz. Obsesiboa naiz, Teresa, esaten zidan irribarrez, nerabezaroan, horrelako gauzei erreparatzen hasi nintzenean.
|
|
Ispiluan so egin diot nire buruari. Begien gaineko izpil azulkarak eta rimela
|
bere
tokian daude. Egon naiz makillajea kentzekotan, baina aukeratu dudan arropari ongi doakiola erabaki dut.
|
|
Amaren dendatik hartu nituen, Egiptoko algodoizkoak dira, Dior. Errazak dirudite, baina, josturei erreparaturik, emakume baten gorputzari egokitzeko bakoitza
|
bere
tokian dago. Zenbat kontsolatzen duen arropak!
|
|
Ohartu naiz gustatu egiten zaidala agintzea. Ahotsari tinko eutsi eta hitz gutxi batzuk lehorki botatzeak jendea
|
bere
tokian paratzen du. Baina zer esaten ari naiz!
|
|
Oraindik bizirik dagoela esanen nuke, horren da zuri maindirea eta biziaren kolorekoa masailetako gorrikara. Dena
|
bere
tokian dago, liburuaren ertzek mesanotxearen ertzekin bat eginik, ur botila ondoan, klinex kaxa segidan; lurrean, zapatilak bata bestearen ondoan, ezkerrekoa bost bat zentimetro aurrexeago. Bizian bezalako gorputz zein bisaje keinu zurrunak heriotzatik bizitza berari hesiak paratu nahi lizkiokeela dirudi, anabasaren oldarrari ordenarekin erantzunez.
|
|
Aldeei tiratu die sorbaldak
|
bere
tokian jartzeko, faldoien erorketari erreparaturik bi tiradizo egin dizkie. Gizon osasuntsuari dagozkion keinuak.
|
|
Rosak kafesnea zerbitzatzen dio. Egunkaria
|
bere
tokian utzi eta gero, Tomasek azukrea nahasten du eta zurrutaka hasten da. Rosak edalontzi batzuk jasotzen ditu eta zapi busti bat pasatzen du mostradore gainean.
|
|
Manualetako erreakzio bat, beraz. Baina manualetakoa da, baita ere, solasaren arreta-gunea
|
bere
tokira itzularazita bakarrik lor daitekeela halako baten larderia apaltzea. Hortaz, horretan saiatu nintzen:
|
|
Pertsona onberak besteren tokian jartzen eta besteren minak aditzen ikasten du,
|
bere
tokian egon ezinez eta bere minei entzungor eginez. Latzagoa da gaizto ustekoaren atarramentua:
|
|
Latzagoa da gaizto ustekoaren atarramentua: ez besteren tokian jarri, ez
|
bere
tokian egon eta ez deusik aditu.
|
2009
|
|
Anderri galdetu nion, Iñigori gero, eta, azkenengoz, zeuri. Ez zenuten inork hartu, baina makina ez zegoen
|
bere
tokian. Asteak pasatu ondoren, etxeko zokondo guztiak ez dakit zenbat bider arakatu eta gero, aldendutzat eman nuen, zer gertatu zitzaion jakin gabe.
|
|
Guri geuri eguneroko bizitzan naturaltasunez beharrezko zaigun eta, beraz, ohartzeke erabiltzen dugun neurrian bakarrik, eta halaxe besterik ez? aurkituko du
|
bere
toki behar bestekoa euskarak.
|
|
Ez dugu zalantza izpirik aberatsagoa dela hori elebakartasunaren uniformetasun murritza baino; eta are aberatsagoa da, zer esanik ez, ahalik eta orekarik handieneko elebitasuna, elebitasun desorekatua baino. Nolanahi ere, eleaniztasun funtzional eta geografikoa gustukoa ez izaki, hizkuntza ordezkapen estrategiek eta elebakartasunak liluratzen dituzten horiek ere hobe dute berandu baino lehen onartzea Euskal Herri eleaniztunaren zelaian jokatu behar duela partida euskarak, nahitaez testuinguru eleaniztunean aurkitu duela
|
bere
tokia, ez baita, gustuak gustu, bestelako partidarik ez Euskal Herririk izango. Edo okerrago oraindik:
|
|
Atal honen hasierara aldatu ditugun Mitxelenaren hitzak burutik kendu ezinik ibili ohi gara hizkuntza politikaz dihardugunean: " Euskarak
|
bere
tokia aurkitu behar du hizkuntzen artean". Hain dira aproposak esku artean dugun langintzaren jomuga egoki finkatzeko!
|
|
Aspaldi idatzitako hitzak dira; horregatik gaude behartuta galdetzera geure buruari ideia hark gaur egun zer esan nahi duen. Zer esan nahi du gaur, hogeita hamabi urte geroago, euskarak hizkuntzen artean
|
bere
tokia aurkitzeak. Ba al da euskararentzat toki berezirik edo propiorik globalizazioaren aroan?
|
|
dekretuaren ondorio miresgarrietan, ezta ofizialkidetasun nahiz ofizialtasunezko aitorpenetan ere. Gure herriak herri artean
|
bere
tokia behar duen bezala, hizkuntzak ere berea aurkitu behar du hizkuntza artean: handikeriazko menturarik gabe, iraupena eta hazkuntza segurtatzeko behar adinako tokia.
|
|
Euskararentzako tokia, baina ez edonolakoa," iraupena" ez ezik" hazkuntza" ere" segurtatzeko behar adinako tokia". Euskararen aldeko jarrera aktibo eta sustatzailea eskatzen du horrek, euskarak bere kasa tokia noiz aurkituko zain egon gabe, bere kasa ez baitzaio
|
bere
tokia agertuko, beste inork ere ez baitio oparitan emango. Euskara iraupen eta hazkunde bidean sartu eta aurrera eramango duen hizkuntza politikaren aldarria da hitz horiek adierazten digutena, helburua hizkuntza integrazioa izan behar duelarik.
|
|
Gainerakoan, gauza nabarmena da ahalegin berezia egin zela praktika kultural tradizionalak euskal kantagintzan txertatzeko. Horietako askok
|
bere
tokia izan zuten Ez Dok Amairu kolektiboan bertan, musikari egindako ekarpen gehigarri gisa. Kirol autoktonoek, adibidez, Pelotari film laburraren emanaldiaren bidez, edota dantza tradizionalek, ikuskizunaren amaiera gisa.
|
2010
|
|
Mari: Gizon ala emazte,
|
bere
tokian untsa ez denak, aski du lekutzea!
|
|
Patxi: Ze domaia helduden igandean jiten dela, egun
|
zukeen
bere tokia hemen neska horrek!
|
|
Eta joan den mendean, Koldo Mitxelena maisu handiak munduan leku bat eskatu zuen euskararentzat eta euskal kulturarentzat [19]: " Gure herriak herri artean
|
bere
tokia behar duen bezala, hizkuntzak ere berea aurkitu behar du hizkuntza artean: handikeriazko menturarik gabe, iraupena eta hazkuntza segurtatzeko behar adinako tokia.
|
|
–Bai, nik ttikitatik ikasi nian: Haize gaizto gaixorik nahi ez bada, atea zabaldu ahala, itxi agudo
|
bere
tokian. Horrelako leherketekin ez diagu gauza onik:
|
2011
|
|
Hiltzaileak gorpua uretara garraiatzeko txaluparik lapurtu baldin bazuen, inork ez zuen haren falta sumatu. Seguru asko, beste nonbait akabatu zuen neska, haraino gauez edo eraman, inor ohartu gabe ontziren bat lapurtu, gorpua uretara bota, txalupa
|
bere
tokian laga, eta handik alde egin zuen lasai asko.
|
|
Jakin minak zirikaturik nonbait, apaiza argi ikaratu baten azpira abiatu zen, betaurreko txiki batzuk ipini zituen eta irudiak eta testuak ikertu zituen arretaz. Annak
|
bere
tokian jarraitu zuen, betazalak ere higitzera ausartu gabe, gizonak arreta gal ez zezan. Ordu laurden bat joan zitzaion horretan.
|
|
–Alexandraren etxean zerbait susmagarri gertatzen ari zela iruditu zitzaidanez, epaileari baimena eskatu, eta zelatari batzuk jarri genituen, bizikideen mugimenduak kontrolatzeko. Gaur arratsaldean neska horietako bat irten da etxetik, eta polizia bat joan da haren atzetik; teorian, agente pare bat genuen jesarpena behar den moduan egiteko, baina bietako bat ez omen zegoen
|
bere
tokian, ez dakit zer egitera joan behar izan duelako: egongo da denbora kontuak eskatzeko...
|
|
–Jende guztia prest
|
bere
tokian? –galdetu zuen Janek.
|
|
Egongelatik irten baino lehen, azken begirada bota zioten guztiari: hildakoa izan ezik, dena zegoen
|
bere
tokian, baita leihoetako kristalei argi urdin baten isla jaurtikitzen zien mahai gaineko ordenagailua ere. Franen aholkuei entzungor eginez, Anna konputagailura inguratu, eta bertan sarbidea zeukala egiaztatu zuen.
|
|
Poliziak baietz esan zion buruarekin Anaitasunaren buruzagiari, telefonoa
|
bere
tokitik atera, eta txikitu egin zuen oinkada batez.
|
|
Ile gaztaina kolorearen xerlo bihurri bat erdi erori zitzaion kopetan behera. Buru kolpe batez itzularazi zuen
|
bere
tokira, eta ahoa zabaldu zuen. Segurtasun handirik gabe hitz egin zuen, ahots ohi baino zoliago batez.
|
|
Garai bateko nire amets iraultzaileak gero eta oroitzapen lausoagoak proiektatzen ditu nire ganbaran, eta korromiorik ez kontzientzian. Bizitzak ez baitu
|
bere
tokia bilatu arteko onik izaten, ni neure buruari esaten ari natzaio nire mundualdiak Bartzelonan topatuko duela bere txokoa. Hiria, handia izanagatik ere, atsegina dela.
|
|
Aho ertz bat pixka bat zabaldu, eta putz egin zion xerloari. Ez zen
|
bere
tokira itzuli, eta eskuaz lagundu behar izan zion.
|
|
Libururen bat
|
bere
tokira itzultzen ez banuen, argiren bat piztuta uzten banuen, aurrena galtzak janzten banituen eta ez alkandora, zu ez zinen ezer esan gabe gelditzen:
|
2012
|
|
Lerrokatu eta zaindariek zenbatu ostean, nor
|
bere
tokira joaten zen brigadara sartutakoan. Galok, aurren aurrenekoz, komunerako bidea hartu zuen.
|
|
Komunekoa amaituta,
|
bere
tokiranzko bidea hartu zuen. Santiago alde egina zen norabait ordurako, ez baitzegoen bere lekuan.
|
|
Ez zien isurtzeko eragozpenik jarri begietara etorri zitzaizkion malkoei. Hala ere, ez zeukala barrua husteko zukeen denbora guztia han ematerik eta,
|
bere
tokian jarri zuen buruko zapia bi eskuekin, lehenbailehen alde egiteko. Une hartan, gaixotasunik larrienak baino oinaze handiagoa sorrarazten zion bizirauteak.
|
2018
|
|
Leo kukubilko jarri zen, eta arretaz aztertu zuen lauza. Lau er  tzetako zirrikituek aditzera ematen zuten harri hura askotan altxatu, eta ostera ere
|
bere
tokian ipinia zela. Teoria horren sendogarri, burdin barra bat ere topatu zuten bazter batean, paretaren kontra jarria; ez zen irudimen handirik behar jakiteko barra hartaz baliatzen zirela harria mugiarazteko.
|
|
Litografia prentsara bueltatu zen gero, eta kareharriaren gainetik pasatu zuen arrabola. Bukatzean, arrabola
|
bere
tokian utzi zuen berriz, eta urez garbitu zuen harriaren azala bigarren aldiz. Litografiari dagokion erreakzio kimikoa gertatu zen orduan; erreakzio hidrofugo haren eraginez, marrazkiak ez zuen urik hartu; aitzitik, odoleztaturik jarraitu zuen harriaren gainerako azalaren aldean, zati hori urez garbitu ondoren tindatu gabe geratu baitzen.
|
|
Hegoaldera apuntatzen zuten, Aljeriako zuavo konpainia bat mugitzen ari zen aldera. Fabianek ordezko gizon bat jarri zuen
|
bere
tokian, eta Leo zegoen aldera egin zuen, lepoa makur.
|
2019
|
|
Isilaldi luzea. Lale
|
bere baitako
toki ilunera sartu da. " Erabakiak hartzen dituztenek, badute familiarik, emazterik, haurrik, gurasorik?
|
|
Nazkagarriak dira?. Gona
|
bere
tokira erortzen utzi zuen?. Seguru zuk ez dauzkazula, hain argala egonik...
|
|
Ibuprofenoa lanean ari zen. Orkatilako benda
|
bere
tokian jarri, behar beste arropa jantzi eta zigarreta bat egin zuen. Leihora atera zen erretzera.
|
|
Han ziren. Bakoitza
|
bere
tokian. Patxik puskak bilduak zituen eta iheserako Marianek gidatuko zuen autoaren kofrean zerratuak.
|
|
Jakin min aseezina dut. Hartu ditut behar ditudan Larousse ilustratuko liburukiak eta bukatutakoan ez ditut atzera
|
bere
tokian ipini, lurrean barreiatuta utzi ditut interesatzen zaizkidan orrietatik zabalik.
|
|
Zer eskain dezaket nik, trukean bizirik ateratzeko? Burua argitzen dute galdera horiek, esaten du amak?, eta gauza bakoitza
|
bere
tokian ipintzen dute".
|
|
Berehala etorri zait segurtasun zerbitzuko senide bat, eta gona jaisteko agindu dit, desegokia dela eta. Amak
|
bere
tokian jarri dit gona atzera, eta gorritu egin da. Desegokia zer den galdetu diot.
|
|
Gure asabek beldur zioten armiarmari:
|
Bere
tokitik ateratzen bazen, edo berri txarren bat, edo euria. Xiberuan honela zioten:
|
|
Baina, badaki onetik soka dezentekoa ekartzen ere. Eta baserri inguruan lan asko egon ohi da garaiotan, bai soroan, bai basoan, baita uzta gordetzen eta
|
bere
tokian kokatzen ere, eta zeresanik ez aziendak gobernatzen... beharrak behar eragin, lanak berak jartzen zaitu lanean. Eta lana, hortxe zegoen haziaren aro izatearena, garia ereitearena.
|
|
Berotu delako, aireak dentsitate eskasa dauka, eta horrek egiten du presioaren beherakada: airea arindu egiten da, eta burua
|
bere
tokian eta sano duenak ez du horrenbeste sentitzen; arinak bai, arinago pasatzen du. Bero horrek, normalean, goranzka doanez, altuerako aire geruzetan egiten du bere nahasmentxoa.
|
|
Merkuriok non zituen
|
bere
toki sakratuak. Beti bezala, mendi kaskoetan:
|
|
Urte berri, asmo berri. Beti da onuragarri, etxeko sabaiko itoginei errepaso bat ematea, teila berriren bat
|
bere
tokian kokatzea: asmo berriak bakoitza bere txokoan ipintzea.
|
2020
|
|
Lanean jarraitu zuen, zer egin ondo ez zekiela ematen zuen arren. Gantxoa zintzilik zeukala konturatu zen orduan, eta ziztu batean eraman zuen
|
bere
tokira. Barrez hasi zen Gonzalo, jangelara zihoala, ez zituela-eta aztoratu nahi.
|
|
Atearen beste aldetik Gonzalo hain harrituta ikustean, muzina kendu, eta eltzea sutatik atera zuen. Mutilak bekainak jaso zituen, baina ez zuen ezer esan, amak purrustada bat jaurtiz, botila
|
bere
tokian utzi eta marmarka alde egin zuen arte. Algara egin zuen Gonzalok orduan, lasai.
|
|
Luperekin egotea eta Inesita txikia zituen Mikelak egunen bizigarririk preziatuenak, eta, haiek gogoan, saltoan jaikitzen zen goizetan, aurren aurrena indi gaztainak
|
bere
tokian jarraitzen zuela ziurtatzeko.
|
|
Haizeak sarrerako haritzari erauzi zion adarraz gain, ez zuten aldaketarik topatu bere begiek. Guztiak
|
bere
tokian jarraitzen zuen.
|
|
Guadalupe, si no espabilas voy a tener que castigarte. . Eskuan zeukan klarionaz Mikelaren ondoko eserleku hutsa seinalatu zuen, sartzeko baimena emanez, eta Lupe
|
bere
tokiraino joan zen, begirada lurretik altxatu gabe.
|
|
Gorputz dantzaren biharamunean, on Emiliorekin hitz egin zuen, eta karrera militarra egiteko asmoa zuela jakinarazi zion. Garbi zeukan hori egin nahi zuela, han aurkituko zuela
|
bere
tokia. Eta lana gogor eginez gero, hogeita hamar urte bete baino lehen izan zitekeen teniente.
|
|
Haur  tzaroko gaixotasun arruntenak, eta egilea ezezaguna zen berarentzat. Konturatu zen haietako asko medikuntzako tratatuak zirela, apaletik atera eta atzera
|
bere
tokian berehala utzi zuen liburuaren ondokoak batez ere. Baziren filosofiako liburuak ere, literaturakoak, artekoak eta poesiako asko eta asko.
|
|
Seguru asko on Dario eta Duarte izango ziren. Segundo bat galdu gabe, bizi bizi jarri zituen atzera koadernoak
|
bere
tokian eta apalategiko kristalezko atetxoa itxi zuen. Bera etorri aurretik dena zegoen bezala uzten saiatu zen.
|
|
Eskua hartu eta pultsua nabaritzen den ezkerreko puntutik bereizi zaio. Anxela beldurtu egin da gertatu berri denarengatik eta, bihotza barrutik lehertu beharrean sentitzen duela, atzera
|
bere
tokian ipintzen saiatu da, ume batek eraikuntza joko bateko piezekin egingo lukeen bezala. Atzera bere lekuan ipintzen saiatu da, badakielako betikoa datorkiola eta garrasika ekingo diola beti bezala.
|
|
Etengabea da zuraren karraska eta handitu egiten da eta mendratu, eta ene ustea da hemen gizonak sartuko balira gelak topatu aitzin entzun eta sentituko genituzkeela. Goiko pisuan bada bainuontzia eta bada konketa, zein
|
bere
tokian, eta amak lo egiten duen gela eta nik lo egiten dudan gela, eta besaulkiak dauden gelan ere beste tximinia bat dago, baina nik ez dut sekula pizten, bi su aldi berean kontu behar ez izatearren.
|
|
Gero, Antton Valverderekin, LP oso bat eskaini zion; eta, azkenik, 200 urtez bertsotan sail eskergako zazpi diskoetatik bi. Antzerkiaren esparruan ere Txirritak
|
bere
tokia izan zuen: Txirritaren asto lasterra eta Gabon, Txirrita ondu zituen Letek.
|
|
Zuen baimenarekin, eta, pixka bat gauzak
|
bere
tokira ekar  tzeko, esan nahi nizueke, niri kontatu didatenez, eta hau denei esango dizuet, errespetatu dezazuen bakoitzaren saioa, esango dizuet Oiartzungo alkate zahar integrista batek esan omen zuena garai batean: " Nire kokotzaren azpiko bizarraren azpian egon du Oiartzungo herriak".
|
2021
|
|
Helduak gara behin bizitzea suertatu zitzaigun une labur horrengatik, zeinean azken aldiz bezala egon baikinen lurreko gauza guztiei begira, eta haiek edukitzeari uko egin, eta Jaungoikoaren borondatearen esku utzi baikenituen atzera; eta, bat batean, lurreko gauzak beren toki doian agertu zitzaizkigun zeruaren azpian, eta gizakiak ere bai, baita gu geu ere, dagokigun toki doi bakarretik begira, urduri: gizakiak, gauzak eta memoriak, dena agertu zitzaigun
|
bere
toki doian zeruaren azpian. Une labur horretan, oreka aurkitu genion gure bizitza gorabeheratsuari; eta iruditzen zaigu beti aurkitu ahal izango dugula berriz une sekretu hori, hor bilatu gure lanbiderako hitzak, hurkoarentzako hitzak; hurkoari beti egokia eta librea den behako batez begiratu, eta ez aurrean duen hurkoa nagusi edo morroi ote duen bere buruari galdetzen dionaren behako izu edo destainariaz.
|
|
Isilik igaro genituen herriko galtzadak, segak lepoan. Bidean aitaitari txapela
|
bere
tokian jarri behar izan nion behin baino gehiagotan. Beti aurrerantz makurtuta zebilen, laneko jantzi anila soinean beti, gorpuzkera handiko eta indartsu.
|
|
Ez dakit, badakizu zaila egiten zaidala batzuetan zuk erabiltzen dituzun kontzeptu abstraktu horiek ulertzea. Hortzak
|
bere
tokian mantentzeaz arduratzen naiz ni, zu eraikinetako harri bakoitza bere tokian mantentzeaz. Dentista eta arkitektoa gauza bera ez direla aspaldi adostu genuen.
|
|
Ez dakit, badakizu zaila egiten zaidala batzuetan zuk erabiltzen dituzun kontzeptu abstraktu horiek ulertzea. Hortzak bere tokian mantentzeaz arduratzen naiz ni, zu eraikinetako harri bakoitza
|
bere
tokian mantentzeaz. Dentista eta arkitektoa gauza bera ez direla aspaldi adostu genuen.
|
|
–Utzak hori orain. Bazkalondoan ipiniko ditiagu gauzak
|
bere
tokian. Edo gauean!
|
|
Burua makurtu zuen lotsatuta. Neskak
|
bere
tokian jarri zuen.
|
|
Lito aitarekin batera altxatu zen. Alkatearen emaztea bakarrik geratu zen
|
bere
tokian.
|
2022
|
|
...t gehiago giltzapetu baino lehen, hobeko dute hautsi dezaketena hautsi inork zeharo isilarazi aurretik, eta nora eramango ditu munduaren azkeneko ikuspenak hedatzeak, inora ere ez seguruenik, ez dira inora joango baina baten batek aditu egingo die, eta aditzen dienak ezin izango dio ezikusi egin haien zoramenak gogora ekartzen duenari, bizialdia bidea dela, inor ez dela bakarra eta ezer ez dagoela
|
bere
tokian, amek beren umeak aitaren galtzarrera uzten dituztela, jendeak eta gauzak ugaldu egiten direla eta hiltzen direnean denetarik ere gehiegi dagoela munduaren ordena aldaraziko duen ezer ere gabe.
|
|
...ngo dute, larruazala aurpegia arrailduko didaten ehunka zaintxoren azpian gorrituko zait, bai, esan egin behar da, horixe da itsuskeria, xehatzea, ezabatu behar diren gauzen zerrenda, gainerakoa eta uste izatekoa estaltzen duten orbanak, bereziki deigarri ez delako hizpidera ekar  tzeko gogorik ematen ez duen hori guztia, belarrien simetria, begi urdinak, hanka txikiak, pianista eskuak, zilborra
|
bere
tokian, nire bezeroen buztanen gainean batera eta bestera mugiarazten ditudan gerria eta aldakak.
|
|
...a da elkarrekin lo egiten zutela, elkarren artean albait tarterik handiena uzteko ohitura zuten, bata eskuinean eta bestea ezkerrean, ama ezkerrean eta aita eskuinean, bata bestearen artean ez igarotzeko moduko muga bat zegoen, hirugarren pertsona bat bezain handia, garbiro erakutsiz tarte hartan besteren batek ere zukeela, zegokionaren eske noiznahi azaldu zitekeen baten bat, nire gurasoen artean
|
bere
tokia hartzeko asmoz, tarte sakratutzat hartzen zen, eta gurasoek ez zuten tarte hura berenganatzen lorik sakonenean zeudenean baizik, ondokoaren presentziaren kontzientzia galtzen zutenean, eta beharbada gauerdian gurasoak batu egiten ziren, beren ametsen miasmen artean non edo non, bataren belaunak bestearen hanka ukituz, beharbada ohartu gabe ukitzen zuten elkar, baina ez dakit bada, nik uste ...
|
|
...glofonoaren aldera, ni somierrik ez duen ohe berean hamaikatan sakrifikatua eta inoren eskura utzia arrazoia zeinahi dela ere, eta nire gurasoak ikusi zenituzke elkarrekin daudenean, ez begiratzen diote batak besteari, ez hitz egiten diote elkarri eta are gutxiago elkar ukitzen dute, ez zaio bata besteari zuzentzen hirugarren pertsona erabiliz baizik, zure aita ez dator afaltzera, zure ama ez dago
|
bere
tokian, zure aitak lan egiten du gau guztian eta zure amak lo egiten du egun guztian, zure aitak gaurgero ez dit hitz egiten eta zure amak ez dit erantzuten, eta halaxe segituko lukete nik hemendik alde egin arte, eta hiltzen naizenean beren panpina maitea galduko dute, bien artean kulunkatzeari utziko diot, bereziki inori zuzentzen ez zaion hitz lauso bat batagandik besteagana zamatuz ni beti, e...
|