|
2007
|
|
|
[Zuzera= umeske]. Argi dago arazoa ez zetzala bertsolariaren euskararen mailan, ezpada
|
beraren
kulturaren erreferentea ez zen baserria, uria baizen.
|
|
2009
|
|
|
• Komunitateak
|
bere
kultura bilakaera autoerregulatzeko gaitasuna berreskuratzen ahalegintzea.
|
|
|
Une txar batean heltzen ari da kultura global kontsumista hori Euskal Herrira. Euskal hiztun herria, mende askotan ahultzen eta desegituratzen ibili ondoren, oso murriztuta, sakabanatuta eta indarge dago, eta dagoeneko ia ez da
|
bere
kultur bilakaera autoerregulatzeko gai. Hala, masa kulturaEz dirudi epe laburrean ez ertainean mundu osoko kultura uniformatu daitekeenik, eta agian ezinezkoa da kultura guztiak berdinak izatea, zeren eta, heltzen zaizkigun mezuak globalak badira ere, hartzaileen pertzepziobaldintzak desberdinak izaten baitira eta, beraz, mezu berek inguru desberdinetan emaitza edo kultur produktu antzekoak baina diferenteak ematen baitituzte.
|
|
|
Gero eta gehiago kontsumitzen ari gara edozein gizarte" garatuko" biztanlek kontsumitzen duen gauza bera, modu bertsuan, antzeko lekuetan, erreferentzia sinboliko eta erlazio bertsuekin. Mundu metropoliarra eta globala etenik gabe eraikitzen ari da bere gizarte eredua,
|
bere
kultura oinarriak, bere hizkerak eta hizkuntzak.
|
|
2010
|
|
|
Eta partikularrak dira testuinguruak mugatuta edo behartuta. Erakunde edo enpresa bakoitza sare sozial bat da, bere egitura eta antolakuntzarekin,
|
bere
kulturarekin, bere balioekin, baina ez da gizartea. Bertan pertsonek rol oso zehatza betetzen dute, lanpostuarekin lotuta eta ekoizpenarekin lotuta, testuinguru globalizatu batean.
|
|
2011
|
|
|
Nola hurbildu euskararen mundura betidanik euskaradunak direnak? uste dut hortik hasi behar garela. komunitatea trinkotzen dugun heinean erakarriko dugu norbait. hiztun den jendea
|
bere
kulturan jantzita egotetik erakarriko dugu norbait, hor zerbait badagoela erakusten badugu. Arazoa da oso gutxi ezagutzen dela.
|
|
|
Komunitatea trinkotzen dugun heinean erakarriko dugu norbait. Hiztun den jendea
|
bere
kulturan jantzita egotetik erakarriko dugu norbait, hor zerbait badagoela erakusten badugu.
|
|
|
Berrinterpretazioa, Herskovits en definizioan (1981: 598)" es el proceso por el que los antiguos significados se adscriben a nuevos elementos o mediante el cual valores nuevos cambian la significación cultural de las viejas formas". Elementu berri bat talde bateko kulturaren atal bihurtuko da kultura horrek eta kultura horretako partaideek elementu hori asimilatzen dutenean,
|
bere
kulturaren beste elementuekin batera integratzen dutenean, lehengo ohitura eta patroi ereduen amalgamarekin bat egiten dutenean. Hori da berrinterpretazioa:
|
|
2012
|
|
|
" Auzoko talde hauek sarbide libreko eremuak izango dira, non norberak ez duen esplikaziorik eman bere jatorriaz, bere usteez,
|
bere
kulturaz, bere bizitza pribatuaz". 12
|
|
|
Batetik, curriculumak agertzen dituen aukera guztiez baliatzen da ikastetxea hizkuntzaren ezaguera lantzeko. Bestetik, curriculumaren bidez eskolari dagokio euskararen ezaguera
|
bertako
kulturan testuinguratua lantzea (1/ 1993 Legearen 3 artikulua). Azkenik, talde izaerari eusten diogu neurri operatibo egokia delako eginbehar guztiei aurre egin ahal izateko, baina, baita hizkuntzaren irakaskuntzarako jardunesparru eta rol harreman ugaritarako erabilera aukerak irekitzen dizkigulako; hala nola, ikasle ikasle, irakasle irakasle, ikasle irakasle, guraso ikasle, guraso irakasle, besteak beste.
|
|
|
Euskara eta bere kultura" humus" jakin batean erne izan dira, bizimolde askotarikoan baina sustrai sakonekoan eta enbor berekoan. Hizkuntzak eta
|
bertako
kulturak kanpotik zetozen berrikuntzak digeritu eta bere egiteko gai ziren, indarra zuten. Egokitzen jakin izan du.
|
|
|
Egokitzen jakin izan du. Era berean, berera hurbiltzen zirenak euskalduntzeko eta
|
bere
kulturan txertatzeko indarra zuen. Zenbat herri txikitan ez ote da gertatu, edonondik etorritakoak ere bertara bizitzera, denbora tarte nahiko laburrean bertako euskalkia ikasi eta herriko etDislokazio kulturala betebetean gertatzen ari da gure arnasguneetan.
|
|
2014
|
|
|
Hizkuntza erabiliaren gaineko hausnarketak egiten badakigu? Zenbaterainoko aukera izan dugu euskara eta
|
bere
kulturarekin harremanetan jartzeko? (Zabala, 2007:
|
|
|
Orain hiltzeko atarian gara(...). Hau hola da, herriak
|
bere
kultur herritartasuna abandonatu duelako, goretexez beztitzeko eta mendira joateko.
|
|
2015
|
|
|
(eta ditu) familia osaketan, zein
|
bere
kultur eta hizkuntz praktiketan. Migratzen ari diren familia horien artean, zergatik batzuk galtzen dute euren hizkuntza?
|
|
|
Baina ikasle etorri berri horiek eta euren familiak integratzen al dira
|
bertako
kulturan. Hau da, euskal kulturan?
|
|
|
Zentzu horretan, garrantzitsua izango da, benetan ikasle etorri berriak gure kulturara gerturatu nahi baditugu, eredu integratibotik egitea eta ez asimilazio eredutik. Berry eta besteek (1989), proposatutako akulturazio estrategiarik jarraiki, ikusten dugu nola eredu integratiboak, identitate aditiboak sortzen laguntzen du, hau da, etorri berriak ez du
|
bere
kultura baztertzen eta harrera lurraldeko kultura jasotzen du. Hori da eredurik orekatuena baldin eta benetako integrazio bat lortu nahi bada.
|
|
2016
|
|
|
Eta marka hau era ezberdinetakoa izan daiteke2 Ondorioz, esan genezake hizkuntzaren bitartez gauzak sortu ditzakegula (diskurtsoak, hiztegiak, literatur generoak, baina baita egoerak ere). Hitzak badu, zentzu horretan,
|
bere
kultura material propioa.
|
|
|
208 Gerrak eta gerraondokoak, genozidioa," scorched earth" edo" tierra quemada" ko inbasio politikak, esklaboak ehizatzeko espedizioak, populazio edo herrialde osoak espultsatzeko neurriak (sarri askotan, eufemismoz edo," reasentamiento/ resettlement"," transfer" edo" exchange/ intercambio" izendatu ohi direnak), hiztun herri hori bizi den lekuan lurra exhausto uztea, mehatzeeta oihan esplotazio neurrigabea eta, orainagokoetan, airea, ura, lurra, fruitu landareak, animaliak eta are gizakiak berak pozointzea. 209 Demografiaren alorrean egon ohi da, Fishman-en esanean,
|
bere
kulturan txertaturiko hizkuntza batek (kultura eta hizkuntza horren sorburu, erabiltzaile eta emaitza den konstelazio etnokulturalak) belaunez belaun bizirik irauteko duen arriskurik handienetakoa.
|
|
2017
|
|
|
— kultura nahasketa baino, nahiago da etorkin kopurua jaistea — britainiarrek etorkinekin izan dituzten elkarrekintza (txarrak) aitzakia dira
|
bertako
kulturak duen mehatxua salatzeko
|
|
|
6.2.6 Euskarazko irakaskuntzaren aldeko hautua, hainbat arrazoi elkarrizketatutako gurasoek hainbat arrazoi paratu dituzte mahai gainean: haien seme alabek euskara (ongi) ikasi eta mintzatzea, txiki txikitatik elebidunak izatea haien gaitasun kognitibo eta intelektualak garatzeko, komunitatean integratzea,
|
bertako
kultura aberatsa eta identitatea (ere) jaso ditzatela, haien hezkuntza pedagogia aurrerakoi eta humanista batean oinarritzea, eta, azkenik, eskola txiki eta asoziatibo batean eskolatzea, gurasoek parte hartzeko eta erabakitzeko aukera izaki. argudio edo motibazio anitzek hautu berera daramate. hala ere, baieztapen bat egin nahi genuke aurrerantzean gogoan izateko: aztergai dugun erabakian eragiten duten faktoreak gehienetan elkar hartuta agertzen dira gurasoen kontakizunetan; konbinatzeko moduak eta motibazio bakoitzarekiko azpimarra aldatzen dira.
|
|
2021
|
|
|
Euskarak balio sinboliko apartekoa duela agerian geratu da informatzaileen iritzietatik. Alegia, gehienek adierazten dute euskaldunen artean bizitzeko euskarak aukera ematen duela
|
bertako
kultura esparruan barneratzeko. Gainera, ondorioetan gaztelania baino afektiboagoa ere badela iritzi diote zenbaitzuk.
|
|
|
Horietako zenbait bertan sortu eta hasieratik euskaraz eskolatuak dira, eta bertzeak gure eskualdera beranduago iritsi eta eskolatutakoak. Profil horretako haurrak eta familiak, euskararen ezagutza apala izateaz gainera,
|
bertako
kulturarekiko, hizkuntza ohiturekiko eta bizimoduarekiko urruti egoten dira maiz. Baina aipatu ere dugu, ikastetxeek hala baloratuta, euskaraz ez dakiten bertako gurasoen seme alabak egitasmoan parte hartzen ari direla; eskola orduz kanpo euskara indartzeko egitasmoen beharra dute horiek ere, kultura eta hizkuntza distantzia hain haundia ez bada ere.
|
|
2022
|
|
|
Kulturarekiko eta hizkuntzarekiko atxikimendua ardatzak ulertzen du nola euskal hizkuntza eta kultura bezalako elementu immaterialek maitasun adierazia ere izan dezaketen eta horren inspirazio iturri izan daitezkeen. Era berean, aukera da gizabanakoak bere hizkuntzarekiko,
|
bere
kulturarekiko duen atxikimendua aztertzeko, bertako mailatik (auzo, herri, probintzia) unibertsalerantz joateko, eta besteei irekitzea nola den posible eta desiragarria galdetzeko. Azkenik, euskal kultura tradizionalaren dokumentuez gain, interesgarria da azken ikerketa soziolinguistikoen emaitzak aztertzea eta gogoeta bat egitea benetako praktiken eta euskal hizkuntza eta kulturarekiko atxikimendu sentimenduaren arteko bazterketaren inguruan (Ministère de l’Éducation Nationale et de la Jeunesse, 2019: 10) 8.
|
|
|
Jarduera soziokulturalak ebaluatzeko orduan kontuan hartzekoak izango dira honakoak:
|
Bertako
kultura, hizkuntza, ohiturak sustatzea jasoko al du helburuen artean. Erabiliko diren irudi leloak bertako ezaugarriei lotutakoak izatea sustatuko al du?
|
|
|
31
|
Bertako
kultura, hizkuntza, ohiturak sustatzea jasoko al du helburuen artean?
|
|
|
Horri dagokionez,
|
bertakoen
kultura industriatik ateratako adibide benetan adierazgarria da. Autoktonoen kultur ekoizpena Lehen Nazioetako kulturen balorizazio ekonomikoan oinarritzen da, Quebeceko frantses kulturaren ereduaren antzekoa, non hizkuntzaren erabilerak funtsezko garrantzia hartzen baitu.
|
|
2023
|
|
|
Euskaldunen artean, galtzeko arriskuan zegoenari eustea edota galdutakoa berreskuratzea zen sentimendu orokortua. Etorkin jatorriko biztanleen artean, bere aldetik,
|
bertako
kulturara hurbiltzeko eta hura barneratzeko beharra inoiz baino indartsuago azaleratu zen. Eta horrek hurbilarazi zituen aipatutako ekimenetara, batez ere seme alaben kasuan.
|
|
|
Integrazio kulturala gerta dadin
|
bertako
kulturarako irisgarritasuna erraztu eta sendotzea kontuan hartu behar da. Kasu honetan, bi norabideko kanalak erabiltzea ezinbestekoa da kultura eta hizkuntza artekotasunaren ikuspegitik, joan etorriko zubiak eraikitzeko.
|