|
2000
|
|
|
Bihotzekoak emango lioke. Eta
|
bertara
joatea. Okerrago oraindik.
|
|
|
Zu putetera beti arropa
|
beraz
joaten zara?
|
|
|
Obsesio zaharren loratzea ote zen? Nolanahi izanik ere, ez zitzaidan burua gehiegi berotzea komeni, eta, gogoeta patxadatsuago baten ondoren ulertu nuen beste hiru gonbidatuak eta neu itsasontzi
|
berean
gindoazela, eta gure kapitain gaiztoen eskuetan gorriak ikusi genituela laurok nola laurok ere, aurreko hiruren antzirudira. Eta, jarraian, begietara irudi bat, eskuetara dardar bat, belarrietara intziri orlegi bat:
|
|
|
Karmele belarretan eseri, eta, aurpegia eskuen artean ezkutatu zuelarik, konturatu ginen ez zuela gehiago jolastu nahi izango.
|
Berarengana
joan ginen.
|
|
|
Oker zaude erantzun dio Karmelok, baina quelquefois nor
|
bere aldetik
joatea osasungarria zaigu.
|
|
|
Ni imintzioka hasi, eta gainerakoak oihuka, dena izan da bat. Luze gabe, gidaria jakitun jartzea eta kamioneta gelditzea lortu dugu eta, salto egitekotan nintzela, Ruben aurreratu zait eta
|
bera
joan da bila. Jendeak adarra jo dio:
|
|
|
Baina horrekin batera eta, hain zuzen ere oso gogorra iruditu zitzaidalako, nik ezin hobeki oroitzen dut nobelako pasarte hau: emakume gazte bat Leongo mendialdeko herrixka batera joan da irakasle; han jende gutxi bizi da baina, neguaren etorrerarekin batera, gero eta jende gutxiago ikusten du kalean, gero eta ikasle gutxiago joaten zaio eskolara; hala ere, horrek ez du askorik kezkatzen herrixkako arotz batekin maitemindu delako; halako batean, gau ilun batez, arotza ezustean joango zaio etxera eta
|
berarekin
joateko eskatu, baina irakasleak ezetz erantzun; harrezkero arotza ere desagertu egingo da eta, jakina, horrek bete betean kezkatuko du emakume gaztea; handik gutxira, kalexketan barrena dabilela, irakasleak etxe batetik irteten den arnasketa sakon eta sarkorra entzun du: etxera sartu da, ganbarara igo, eta, han, sabaitik esekiak, bi zaku handi eta lirdinga  tsu ikusi ditu, barnean bizia dutenak eta arnasketa ikaragarri horren sortzaile direnak; gero, amona batek emango dio usadio bitxi horren berri:
|
|
2002
|
|
|
Baina, zergatik etorri duk Tabirara, bere herrira? Eta besteak,
|
berarekin
zihoanak, zer egin dik?
|
|
|
Burua gomuta horietan, begiak igurtzi behar izan ditut, Perti pasatu baita, pausoa baldar baina burua tente, nire ondotik.
|
Berean
doa, ez nau ikusi. Errepidea gurutzatzen hasteko puntuan, gelditu egiten da zerbaitez oroitu balitz bezala.
|
|
|
Arrantza debekatua zegoen urte sasoiko egun batez, nire aita amuarrainetara joan zen bere koadrilakoekin. Oso erreka zulo ezkutua aukeratu zuten, seguru zeuden han, kasik
|
bertaraino
joan behar baitzen hura ikusi ahal izateko. Toki amuarraintsua zen, harriarte eta ur laster askokoa.
|
|
|
berak jausgailuz salto egiteko asmo tinkoa zuen. Nahi bagenuen,
|
berarekin
joan gintezkeen, ala lurrean geratu bestela. Zalantzez beteriko unea izan zen hura gainerako guztiontzat:
|
|
2003
|
|
|
Bere azken misioan, Haron, 77 urte zituela, bakarrik onartu zuen asto gainean joatea. " Padre Caminos" deitzen zioten, eta
|
bera
joatea nahi izaten zuten guztiek, misioak emateko nahiz gogo jardunak egiteko. Izan ere, bera izan zen frantziskotarren artean Gogo jardunen ohitura zabaldu zuen lehenengoetako bat; ohitura hori jesuitak egotzi zituzten arte ez bazen orokortu ere (Villasante, 1961: 60).
|
|
|
" Gure herriaren arima", beraz, euskal mitologiak adierazten du Miranderentzat, eta kristautasunean du antitesirik handiena. Ildo
|
beretik
joango dira gero Krutwig, Ortzi eta beste hainbat idazle abertzale, eta are, gainera, Erdi Aro aurre kristautik aurre historiara eramanez euskal arima horren berezitasuna (Oteizaren erara), eta, nola ez, tubalismoak eta beste mitoek zekarten euskaldunen eta espainiarren arteko lotura genetikoa zeharo desagerraraziz.
|
|
2005
|
|
|
–Agindu badiozu, bete egin behar duzu;
|
berarekin
joan behar duzu.
|
|
|
Datu hark hankaz gora ipini zidan ordura arte osaturik neukan puzzlea; zatiak ez zetozen bat elkarrekin. Gau batean, Alberto ikusi nuen sartzen, apaiza; hasieran, ez zitzaidan arraroa iruditu, eskolako haurren ekintzak antolatzeko konturen batekin igoko zela pentsatu bainuen, nahiz eta normalagoa izan egunez eskolara
|
bertara
joatea, bi maistrekin hitz egitera. Beste maistra, hain zuzen, ez zen etxe hartan bizi; egunero kanpotik etortzen zen.
|
|
2006
|
|
|
Baina Antonioren obsesioa handitzen joan zen heinean, gero eta jasangaitzagoa egin zen etxeko giroa Ainhoarentzat. Ez zegoen beste elkarrizketa gairik, ezta espaziorik ere etxe hartan emakumearentzat; umeak Antoniori zion atxikimendua, gainera, geroz eta handiagoa zen, eta amarekiko urruntasuna neurri
|
berean
zihoan zabaltzen, antza. Edurnerengana jo zuela jakiteak ezarri zuen itzulerarik gabeko puntua:
|
|
|
Itzalak jakintsuari diotso, bere jaun ohiaren itxura gaixotia aitzakiatzat jarrita, bidaiatu egin lukeela. Eta
|
berarekin
joateko eskaintza egiten dio. Berak ordainduko diola bidaia diotso, bere itzal bezala lagunduko balio.
|
|
|
Gustua ematen du Aingerurekin hitz egiteak. Aztoratuta nagoenean,
|
berarengana
joan, eta baretu egiten nau. Neure itzala aurkeztu, eta harekin adiskidetzen irakasten dit, eta zenbaitetan baita hari nire ingurutik alde eginarazten ere.
|
|
|
Amorrazioz gainezka,
|
berarenganaino
joan eta ostikoka hasteko gogoa etorri zitzaidan:
|
|
|
Jaiki nintzen, bada, baina
|
berarengana
joan eta ostikoka hasi ordez, nire gelara abiatu nintzen maleta egitera, zeharo erotu baino lehen. Angeloren ondotik pasatzerakoan, zinkurinen bat egin zuela iruditu zitzaidan, baina ez nion begiratu ere egin.
|
|
|
Frau Gerdak, ezetz, eta egongela seinalatu zuen galtzorratz bat airean jasorik.
|
Bertara
joan nintzen. Arropaz beteriko kartoizko kutxa asko zegoen han pilaturik.
|
|
|
Aurpegiz ezagutzen nituen mutil batzuk ikusi nituen Adlerhausera eraman behar gintuen trenaren lehendabiziko bagoian sartzen.
|
Bertaraino
joan nintzen lasterka. Gaztez gainezka zeuden jada leihoak, sekulakoa zen zalaparta.
|
|
|
Baina ez naiz horregatik tristatuko. Amaren tristura
|
berarekin
joango da.
|
|
|
Ordutegi bertsua errespetatzen dute senar emazteek nahiz seme alabek. Garbitzailea ordu berean iristen da egunero, eta, irteerako bost minutuak gorabehera, ordu
|
berean
joaten. Ez dute pertsona ezezagunen bisitarik izan hilabete honetan.
|
|
2007
|
|
|
Oso hitz gutxi esaten zioten elkarri. Sargoriaz edo txapapoteaz pare bat aipamen hutsal, eta nor
|
bere aldera
joaten zen: Lisa sukaldera, eta agurea salara edo, berriz ere, ohean etzatera, nahiz goizero dotore jantzita hartu ohi zuen, gorbata eta guzti.
|
|
|
Agurea bizi zen etxe sailaren eta elizaren artean institutua zegoen.
|
Bertara
joan ziren bere kuadrillako batzuk, Jesuitetatik egotziak izan ondoren. Han ere alferrik, ordea.
|
|
2008
|
|
|
Ea zertan ibili nintzen ostiralean, bat batean desagertu nintzela eta ez zekitela non nintzen, zergatik ez nien abisatu etxera nindoala. Istorio bat asmatu nuen, ezagun bat ikusi nuela eta kasualitatez etxe aldera zihoala, eta ni ere nekatuta nengoenez,
|
berarekin
joatea hobeto izango nuela iruditurik, hartara autoan eramango ninduelako etxera. Eta ez niola inori abisatu, bestela, betiko xantaia merkeak egiten hasiko zitzaizkidalako," ez zaitez joan, gelditu azken tragoa hartzera, bat baino ez", eta guztiok dakigula inoiz ez dela trago bat bakarra izaten horrelako kasuetan.
|
|
|
Bi egun geroago, Mifurekin elkartu naiz kanpoan gosaltzeko. Kontatu dit hilabete honetan ere ez duela hilekorik izan, eta ginekologoarekin hitzordua duela,
|
berarekin
joango al naizen.
|
|
|
–Mezu bat jaso nuen eskuko telefonoan;" Ez zaitut maite", jartzen zuen. Etxetik irtetekotan nengoen
|
berarengana
joateko. Ispilu aurrean jarri nintzen, ez dakit ni nintzen ispiluko irudiari hitz egiten ziona, edo alderantziz," ez zaitut maite".
|
|
|
G Street en gustuko taberna bat topatu dut," Darwin, s Theory" izenekoa, eta eskolekin hasi aurreko egunetan arratsaldero
|
bertara
joateko ohitura hartu dut. Taberna txikia da, eta musika, ona; Indigo Girls en kanta bat jartzen ari ziren sartu nintzen lehenengo aldian.
|
|
|
Ez dakit, horixe izan da burura etorri zaidan lehendabiziko kontua, baina nahiago dut
|
bertara
joan gabe gelditu.
|
|
|
Foro horretan elkartrukatzen dituzte mezuak bai dagoeneko haurra ekarri duten familiek bai adoptatzeko asmotan daudenek ere, eta bertan irakurri genituen mezuek bultzakada ederra eman ziguten. Izan ere, ia denak norabide
|
beretik
zihoazen. Denek nabarmentzen zuten prozesuaren garbia eta gardentasuna, denek esaten zuten ez zegoela gorabeherarik, ez zegoela arazorik eta, izatekotan, txinatarrak ziztu bizian saiatzen zirela konpontzen.
|
|
|
Bazkariak txangoen arabera antolatzen genituenez, afariak gure kontura egiten genituen baina hoteleko jatetxea ez genuen oso gustuko ânabarmen garestiagoa zen, gaineraâ, eta artean afaltzeko toki aproposik aurkitu gabe geunden. Gau hartan, ordea, familia bakoitza
|
bere aldetik
joan zen afaltzera, edo behin  tzat gu bakarrik egon ginen afaltzen presako janariko jatetxe batean. Kit Kat moduko egun bat izan zen, geldialdi bat atseden apur bat hartzeko.
|
|
2009
|
|
|
Gizon haiek, ordea, ez ziren etorri. Edo ez zuten etorri nahi, kontu egin zuen Irenek, edo ez zen beharrezkoa
|
bertara
joatea. Jakin beharrekoa bazekiten.
|
|
|
Baina begietako malkoak benetakoak ziren. Esaten zutenez, beti taberna
|
berera
joaten zen, sorterrian hildako lagunengatik topa egitera. Hildakoen izenak paper batean idatzi eta hustutako vodka botilan sartzen zituen gero.
|
|
|
Estimatzen zuen hondakin bilatzailea; eta are gehiago estimatzen zituen hark kontatutako istorio eta pasadizoak. Irenek hitza eman zion, egunen batean
|
berarekin
joango zela motorrontzian bueltaxka bat ematera. Azken batean, Irenek ere bazuen gogoa Heraklitoren teoria ber bertatik ezagutzeko.
|
|
|
Antza, Marioren amak goizean bankura deitu zuen, semea gaixorik zegoela eta ez zela lanera joango esateko. Goizean zehar, ordea, kobratzaile batek ez omen zituen letra batzuk aurkitzen, eta Amañako etxera
|
bertara
joan omen zen, Mariori ea non zeuden galdetzeko asmoz. Ama, etxeko atea ireki eta bankuko gizona ikustean, izutu egin omen zen, eta benetan sinetsi omen zuen, desagertutako letrak bere semeak lapurtu zituela.
|
|
|
Carlosek sei biltzarkide ondo ezagutzen zituen: Bilbotik
|
berarekin
joandako Maxi eta Txiki, Gipuzkoatik etorritako Pepe eta Pello, Eibar Ondarroako herrialdeburua zen Unai, eta propaganda arduraduna zen Teo. Beste biak âPottolo (Jokin Gorostidi) gipuzkoarra eta El Mudo (Javier Larena) bizkaitarraâ lehenengo aldiz ikusten zituen bere bizitzan.
|
|
|
Etxebarrieta abizeneko organizaziokide bat hila suertatu omen zen guardia zibilen kontrol batean.
|
Berarekin
zihoan beste kideak, berriz, ihes egitea lortu omen zuen. Hala Carlos nola abisua ematera joan zitzaiona elkarri begira geratu ziren, esanez bezala:
|
|
|
Bat batean, parrokia aurretik zihoanean, Caritaseko kartelari erreparatu, eta buruan argia egiten zitzaiola juzkatu zuen.
|
Bertara
joan, eta hantxe aurkitu zituen Maria Luisa Ruiz eta Olga Arizmendiarrieta, Tefisoko adiskideak. Maria Luisak bulegoan jendea zerbitzatzen zuen bitartean, Mariok bere arazoa kontatu zion Olgari.
|
|
|
Ondarroatik pare bat kilometrora, Saturrarango kanpina inauguratu berria zen, eta Marioren lagun koadrila osoa
|
bertara
joan zen, udako oporrak pasatzera. Han ederki gozatu ziren, hondartzan bainatuz eta hegaluzea plantxan janez....
|
|
|
Uso baino ez zinena, orain harlauza pisutsu dirudizu; usoa harlauza bihurturik, gure arteko maitasunari gertatu zitzaion bezala, Sara; baina elurrak garbituko du dena, gure maitasunak zerua zeharkatuko du, oraindik garaiz gabiltza, egin ezazu irribarre, bai, horrela, ia indarrik gabe nago, baina ez zaigu askorik falta, giroak itxura txarra dauka, trumoiak jo du, babesleku bat bilatu behar dugu, edo geuk prestatu, hortxe dago Petrechemara doan bidea, laster hasiko gara jaisten Linzarantz, eskuinaldera, segi irribarrez, emadazu adore, Sara, ikusten, orain ez duzu hainbeste pisatzen, hankak akiturik dardarka badauzkat ere, ez naiz eroriko, jada ez zara harlauza, laster izango zara berriro uso, eta biok hegan iritsiko gara Linzaraino eta bi egun segidan lo egingo dugu, logela txikia utziko digute biontzat bakarrik, jende gutxi egongo da, zerbait beroa hartuko dugu, eta lo eta lo, zuk nahi erara egingo dugu txortan, baldintzarik gabe, eta gero beste bizitza bati ekingo diogu, zentroa eta etxebizitza saldu, beste herrialde batera joan, gustatzen Italia?, jatetxe bat zabalduko dugu edo zerbitzari gisa lan egin, zuk nahi duzuna, gure eginbeharra amaitua da, ados, Sara, Hiru Erregeen proiektua alde batera utziko dut, pikutara arraza berriaren igarpena, ados, Sara, ez eldarnio gehiagorik, familia normal bat osatuko dugu, ez itzali irribarre hori, horrela, horrela, zuk nahi adina ume izango ditugu, bakarra, aski dugu bakarra, mundu hau latza baita, ados, Sara, bakarra ekarriko dugu, neska edo mutila, berdin dio, eta Felix deituko diogu, edo Lidia, ez dut txorakeria gehiagorik egingo, Sara, agintzen dizut, ez dizut gehiago eskurik erantsiko, inoiz ez, besoa moztu nahiago, zuk nahi bezala joko dugu larrua, gauzak diren bezala adieraziko ditut, larrua jo, izorratu, ostiaputa eta halakoak botako ditut, zure gurasoak bisitatzera joango gara eta oilasko zati bat ere jango dut, eta baso bat ardo edan, haiekin esker oneko agertzeko eta zoriontsu sentiarazteko, zure nebarekin aurrez aurre eztabaidatuko dut eta teoria iraultzaile usteko horiek eraitsiko dizkiot, ozen hitz egingo dugu, builaka, zer ostia, berari gustatzen zaion bezala, eta kopa bat ordaintzen utziko diot adiskidetzeko, baina gure diferentziak berdindu gabe noski; zure lehengo lagunak gonbidatuko ditugu, eta esango diegu etor daitezkeela Italiara edo bizitzen jartzen garen lekura, nahi dutenean, zure gurasoak ere etorriko dira, eta bidaia ahaztezin bat oparituko diegu, Florentzia, Erroma, Venezia, Bergamo... zuk nahi dituzun lekuetan barrena, ez naiz zutaz jeloskor jarriko berriz, Sara, nire emazte leiala, eta egunen batean norbaitek limurtzen bazaitu, ulertuko dut, urte hauetan guztietan ito egin baitzaitut, ezereztu, eskubidea duzu maitale bat hartzeko, edota nahi dituzun guztiak, ez galdu irribarre hori, horrela, horrela, dena ongi aterako da, hankek ez diote eusten zure gorputzari, baina hemen nago ni, ikusiko duzu, berriro eskalatzera igoko gara eta mendiz mendi ibilaldiak egingo ditugu, Apeninoak eta Dolomitak zeharkatu, Suitza eta Austria bisitatu, gure seme Felixi edo gure alaba Lidiari eskalatzen erakutsiko diogu txikitandik, ausarta izango da, karrera bat ikasiko du edo gustuko duen lanean arituko da, familia bat osatuko du edo bakarrik biziko da, berak nahi bezala, utikan arraza berria, Sara, arraza berria giza arraza bera da, etengabe berrituz doana, Kali Yuga, Satya Yuga, arketipo sinboliko zaharrak dira, ez ditut gehiago mekanikoki erabiliko gure bizitzan, itzuli nigana, Sara, munduko emakumerik onena, bakarra niretzat, arrazoi duzu, amak abandonatutako ume koxkor bat naiz, beldurrez betea, eta mitologia fantastiko bat eraiki dut zulo hori estaltzeko, arimako zauritik odolik isur ez dakidan, zulo huts hori zuk betetzea nahi izan dut, hori ez da maitasuna, badakit Sara, ulertu dut, ulertu dut, hori zu mirabetzat hartzea ...la, neuk bidali nuen dena pikutara, orain neu izango naiz zure atzetik ibiliko dena, bizkor ikasiko dut, fida zaitez nitaz, ez galdu irribarre hori, nik salbatuko zaitut eta gero zuk gidatuko nauzu, nora eraman zaitut, nora, eskerrak garaiz ohartu zaren, bestela erotu egingo nintzen, Iñigo bezala amaituko nuen, hura bai pertsona ona, idealez betea, baina eromenik handienari atxikia; ni haren bide
|
beretik
nindoan, baina garaiz konturatu naiz, zuri esker, auto txiki bat erosiko dugu, gainerakoek bezala, hipermerkatuetara joango gara erosketak egitera, pizzak jango ditugu, ez dut berriro jalvarik prestatuko hainbat urtean, haren zaporea ahaztu arte, gauero gauero jalva, aitak erakutsia zidalako, titietaraino zeunden jalvaz, ikusten?, hasi naiz zure lagunak eta neba bezala mintzatzen, gauzak gordin a... Sara, eutsi pixka bat gehiago, eutsi, segi irribarrez, elur malutek zure begi ninietan bizitza berri bat argitzen dute, ilun argiekin, garbitasun osorik ez dago, ulertzen dut, ulertzen dut, ikusiko duzu nola aldatuko den guztia, jarri aurpegitxo hori nire lepoaren kontra, hotz zaude, berotu nire lepoan, kilimak egiten dizkidazu sudurraz, ezpainez, segi musu ematen, nolatan ez ote naiz lehenago jabetu zenbat maite nauzun, ergel hutsa izan naiz, ia dena hondatu nuen, eskerrak garaiz konturarazi nauzun, Sara, emadazu beste aukera bat, egin irribarre, zeinen zoriontsu naizen, ostiaputa.
|
|
|
Inork ez zakik nola izorratzen nauen Sara Anandaren bakebide
|
beretik
doala ikusteak. Halakoei ezin diek aurre egin ere, onaren eta gaizkiaren gainetik daudela ziruditek, ez dituk ezertan sartzen, aldaketak banakakoa izan behar omen dik, notejode.
|
|
|
Gaur goizean deitu dit berriro ere Nuriak, prest zutela nire peluka berria esateko. Prestatu, eta beren
|
beregi
joan naiz pelukaren bila, goizean ez baitut kalera irteteko asmorik eduki.
|
|
|
Eta, ia seguru nago, horregatik joan zen Busturiara bakar bakarrik bizitzera. Bueno, bakar bakarrik ez; neuri deitu zidan
|
berarekin
joateko. Bere ezaugarririk handiena lasaitasuna zen; astiro astiro egosten eta egiten zituen egin beharreko gauza guztiak.
|
|
|
Erretiroko paperak egiteko, berriz, Anderri eskatu nion, bere karrerarengatik hurbilagoko gaia zuelako, badakizu. Trankil egoteko esan zidan, berak egingo zituela-eta egin beharreko buelta guztiak; baina batzuetan
|
berarekin
joateko eskatu zidan, hala neuk ere entzun egingo nituela-eta erabakiak hartuko ziren lekuetan azalduko zizkigutenak. Niretzat, esan beharrik ere ez dago, erosoagoa izango zen Anderrek paper guztiak eginda ekartzea, nik ezertariko ardurarik hartu gabe.
|
|
|
Oro har, diferentzia batzuk gorabehera, Kataluniako Hizkuntza Politikaren Legean [49] arlo sozio-ekonomikorako finkatutakoaren bide
|
beretik
doa Euskadiko kontsumitzaileen hizkuntza eskubideei buruzko lege araudia. Esparru pribaturako araubide hau, euskararen erabilerari dagokionez guztiz berritzailea dena, esaldi bakar batean laburbiltzera jarrita, honela esango genuke:
|
|
|
Kanpoan dago sufrimendua, urruti: hegazkina hartu behar da
|
bertara
joateko. Eta telebista kamerak eramaten badira, hainbat hobe.
|
|
|
Fama da oso liburutegi ona zeukatela Urdazubin, Axular jaio zen herrian. 1840 urtean Fabre izeneko kazetari katalan bat
|
bertaraino
joan zen, liburutegiaren garai bateko izen onak erakarrita.
|
|
|
Eta gure etxean, gauzak ildo
|
beretik
joan ote ziren. Gure kantagintzak uzkur samar jokatu zuen lortu nahi genuen nazio kulturalaren izena âHerrialde Katalanakâ beldurrik gabe ahoskatzeko orduan.
|
|
2010
|
|
|
Baina ez zen ezer gertatu. Iñaki Aldekoa
|
bere aldetik
joan zen. Horrela nahiago nuen, bidaian zehar inorekin ez hitz egiteko eta gauzak buruz errepasatzen joateko.
|
|
|
Poltsa itzuli zioten, bi berokiekin batera. Nicolas atzera
|
berarekin
joango zela esan nahi zuen horrek. Inaugurazio ondoko festaren bat izango zenez, igual ez ziren bakarrik joango, beste norbait ere eramango zutela pentsatu zuen Danielak.
|
|
|
Ez zeukan joateko gogo handirik, fedea ere falta zuelako, Yohimberaren eragina ikusgarria izan bazen ere. Joaten bazen,
|
berarekin
joatera gonbidatuko ninduela esan zidan, beste planik ez baneukan. Ez zen plan txarra, barre egiteko, batez ere.
|
|
|
Patxintxiren memorien atal bat omen zen, hurrengo egunean egingo genien bisitarako prestatuta joan nendin utzi zidana. Korreo elektronikoz bidaltzea zeukala komentatu nion Mariori, baina
|
beregana
joan behar zuela aprobetxatuz ekarri zituela erantzun zidan. Izan ere, Danielak lehenbailehen berarekin solasaldi bat izan behar zuela deklaratu zion eta erabaki zuten bazkal ordua horretarako ordu egokia izan zitekeela.
|
|
|
Ardoa eta pastelak Joxe Marik eraman zituen etxe barrura. Eskutik heldu ninduen Manuelak,
|
berarekin
joateko gonbitea eginez. Baserritik urrundu ginen pixkanaka, etxetik goraka zihoan gurdi-bide bati jarraituz.
|
|
|
Algaraka ari zela sartu zen Manuela. Haurrak iritsi al ziren galdetzera etorri zen,
|
berarekin
joan nahi al zuten zelaitxora. Bide batez, Raimundori kontatu ziola liburuarena eta pelikularena eta gauza bat jakin nahi izan zuela.
|
|
|
Laburtasuna izan zen harreman haren balio nagusia, luzatu balitz gaizki bukatuko zukeelako. Mistikarako dudan ezina frogatzeko balio izan zidan; auto ezagutza, meditazioa, kharma, dharma...
|
berarekin
joan ziren, baina ahaztuta neukan lekuko bat utzi zidan eta goiz hartan erabili nuen, zer zen erreparatu gabe.
|
|
|
oso ondo iruditzen zaiola udal langileei uniformea jartzea baina higieneari buruzko kontuetan malguagoa izan behar zela, batzuentzako zikina dena besteentzako naturala delako eta, inork zalantzarik baldin bazuen, Positorekikoak utzitakoan Arretxe andrea bere seme Alfonsorekin nobiotan ibili zela, nahiz egun elkarrekin ez ibili. Eta besterik ez bazegoen,
|
bera
bazihoala jubilatuen etxera saldatxo bat hartzera.
|
|
|
–Zurekin bukatu eta
|
beregana
goaz. Detaile guztien jakinaren gainean jarri nahi dugu, gaia batzordera eraman aurretik, komentatu zuen Satisek.
|
|
|
Gauaren kargak eragotzi ziona aurkitu zuen goizeko lehen orduekin batera: ez zen Bedaiopen Nicolasen zain egongo,
|
bera
joango zen Madrila bila, ezer esan gabe, jakina. Eta Mariorekikoan dena kontatuko ziola erabaki zuen, hasieratik bien arteko engainurik egon ez zedin.
|
|
|
Gasteizen jaiotako Maria Josefa Sancho de Guerra() Jesusen Sierbetako lekaimeen fundatzailea, santa izendatu zuen Joan Paulo Bigarrenak, San Pedro plazan urriaren lehenengoan. Ibarretxe lehendakariak
|
bertara
joatea erabakita zeukan horretarako. Ospakizuna baino egun batzuk lehenago, Lehendakariarekin elkarrizketa bat egiteko asmoa adierazi nien, bai Eusko Jaurlaritzari eta baita irratiko programa zuzendariari ere.
|
|
|
Eusko Irratia utzi eta berehala Vaticano Irratitik
|
bertara
joateko konbitea egin zidaten. Nonbait, programazio aldetik aldaketa handiak egitekotan zebiltzan, batez ere informatiboetarako beste egitura bat asmatzen.
|
|
|
Baina orain eskaintzen zidaten lana, erabat ezberdina zen. Gehiago jakiteko, Erromara
|
bertara
joan, 1986a zen, eta orduan ikusi nuen eskaintzen zidaten lana interesgarria eta garrantzi handikoa zela. Alegia, nazioarteko informatiboetako buru egitea eskaini zidaten.
|
|
|
Inaugurazioa 1931ko otsailaren 12an izan zen. Pio XI.a aita santua
|
bera
joan zen horretarako. Guglielmo Marconi, 1909ko Nobel sariduna izan zen, hasieran, irratiaren zuzendari nagusia eta teknikoa.
|
|
|
Bulgariako komunistek prestatu zutela atentatua. Handik urte batzuetara, 2002an, Joan Paulo Bigarrena Bulgaria
|
bertara
joan zen bisita egitera. Ni ere han nintzen Vaticano Irratiko kazetari lanean.
|
|
|
Kontua Iruñera bidali, eta Errege Gortetik bueltan etorri zenean, 1737ko maiatzaren 20an, eskribau
|
bera
joan omen zen Angelari aditzera ematera a la casa llamada Auspaguillenea, baina, ahizpa Sebastiana atera omen zitzaiola, eta etxean ez zela esan.
|
|
|
Eta gure kantako Joxepek goiko deklarazio horiek denak, a veinte y cinco de Julio de mil setecientos quarenta y siete eginak zituen, Iruñeko Auzitegitik propio Goizuetara deklarazioak hartzera bidalia zuten Martin de Garralda, colsultor y receptor jaunaren aurrean. Handik bost hilabetera, Joxepe
|
bera
joango zen ordea, Iruñeko kartzelera.
|
|
|
Etxera joanda, esan ziola Makuso neskatxari, eta hura etxetik atera zenean ohean sartu zela nekatuxea, eta handik berehalaxe Klarak esan ziola joateko atzetik iloba Klaratxoren bila, eta ezetz, bazekiela ongi bueltako bidea bai, eta etorriko zela. Eta atzenean Klara olandrea
|
bera
joan omen zela ilobaren bila zeloz josia, eta gero gauerdi aldera, berriz, joanda esnarazi zuela Juanetxe morroia, eta sukaldera eramanarazi, eta han ikusi zituela zorioneko gurutzearen disputarekin: izeba ilobak eta Minondo gibelaundia.
|
|
|
Horra zeinen aise ikasten zuten Goizuetako berri Maulen, edo alderantziz. Eta baita
|
bertaraino
joan ere Joan Domingo Alduntzin, garai hartan Goizuetako eskolako maisu ere bazena. Baina leku gehiagotara ere jo zuten lapurren aztarren bila.
|
|
|
Ilunabarreko 19:58an, ia gaueko hamarrak bi gutxiagoan. Aurreko ilbeheraren arrasto
|
beretik
doakigu: lehor joeran, bero lamada bat edo beste ekarriz.
|
|
|
Zalantzarik gabe, filosofia eta erlijioa bide
|
beretik
joan dira behin baino gehiagotan. Hori ez da halabeharraren kontua izan.
|
|
2011
|
|
|
egongo da denbora kontuak eskatzeko... Neska alde zaharrera abiatu omen da, gizon batekin elkartu, harekin hitz egin du eta nor
|
bere aldetik
joan da. Gure agenteak berehala hots egin dio nire taldeko bati galdetzeko ea nori jarraitu behar zion; hark niri deitu, eta gizonaren atzetik joateko agindu diot.
|
|
|
Driant
|
berarekin
joan zen.
|
|
|
Berriro, ateko txirrina joka hasi da. Oraingoan izeba
|
bera
doa bezeroaz arduratzera. Emakume zahar zahar bat da morroi izugarri handi bati besotik helduta.
|
|
|
Sertek isilik jarraitu zuen;
|
bera
zihoan orain bidea urratzen eta tiraka zeraman Rémy, leher eginda. Azkenean, itxitura batera heldu ziren; txakur amorratu batek egin zien harrera.
|
|
|
Iaz Certificado de Buena Conducta eskatu behar izan nuen pasaportea ateratzeko, eta agiriok kuartelean baino ematen ez dituztenez,
|
bertara
joan behar izan nuen. Haurretan irakurtzen nituen ipuinetako ziega edo kobazulo edo gaztelu beldurgarri haietako batean bezala sartu nintzen kuartelean.
|
|
|
Tabernako telefonoa ikusten dut pareta kantoi batean. Dei bat egin ez egin zalantza izan eta gero,
|
bertara
joan eta numero bat markatzen dut. Hots bat beste aldean.
|
|
|
Barrura sartu eta ez nuen ikusi inor ezaguna. Andrazko batzuk zeuden, eta haietako batek
|
beragana
joateko keinua egin zidan. Ederra zen, baina goibel nengoen, eta ostatu hartan ikusitako giro arrotzak beltzago jarri ninduen.
|
|
|
Etxeginen genbiltzala, Azti Nagusiak Inti eta biok
|
beragana
joateko agindu zigun. Zaharra zen Aztia.
|
|
|
Batzarra egitea erabaki zen. Hirurehunen bat lagunek jaso zuten
|
bertara
joateko deia eta tartean nintzen ni ere.
|
|
|
Baina ez nuen beharrean luzaroan jardun. Don Anjel abadea etorri eta
|
beragaz
joateko agindu zidan. Bere gelara eroan ninduen eta, mahaiaren alde banatan jarrita, bata bestearen aurrean geundela, hauxe esan zidan, burua makurtuta eta, koldarrak legez, begiak behera begira zituela:
|
|
|
Garai haietan, telefonoz solasteko, hitz egin nahi zenarekin harremanetan jarri bertan zegoen pertsona batek jartzen zuen, eta aita Etxalarko telefonozaleaz ez omen zen fidatzen. Nahiago
|
Beraraino
joan eta bertatik solastu. Ekintza honekin berriro ere kontrabandistak diskrezioz eta mesfidantzaz jokatzen zutela garbi dago.
|
|
|
Eta hala egin zuen. Nik erraiten nion non izaten ahal zen arriskua eta
|
bera
joaten zen hamar bat metro aitzin. Biharrik ez zela eltzetzorik edo alemanik atera, bertzenaz garbituko zitun!".
|
|
|
Eskutitzak burukian gorde zituen, eta polizia sartu zenean esan zion Oiartzungoa zela eta baserri batean egiten zuela lan. Poliziak ez zion sinistu eta
|
berarekin
joan behar zuela esan zion.
|
|
|
Izan ere, oso leku polita zen eta errefuxiatu mordoxka eta oso ikastetxe onak zeuden, umeak oraindik txikiak baziren ere, denengan pentsatu beharra zegoen, han geratzen baginen eskolara Clermont Ferrandera edo Saint Etiennera joan zuten eta. Lagun bat nuen Enghien les Bainsen eta egun batean
|
berarekin
joan nintzen judu baten etxea ikustera. Ez zegoen gaizki.
|
|
|
Baserrian aitona amonak, seme alaba ezkongabeak eta iloba bat bizi ziren. Nik esan nien beti ordu horretan iritsiko ginela eta egun
|
berean
joango ginela atseden pixka bat hartu ondoren, eta ongi ordainduko niela. Lasaiago geratu ziren eta nik anaia zaharrenarekin, Frantziskorekin, egin nuen tratua, batez ere, gosaria eta alpargatak beti prest eduki zitzaten.
|
|
|
Azkenean ibaia zeharkatu eta oso berandu iritsi ginen, ia egun argiz. Frantxiska ordurako gurdia zaldiarekin prestatzen ari zen Donibanera esnea saltzera joateko eta neska
|
berarekin
joan zen. A ze bakea.
|
|
|
Gauza asko azaldu zizkidan eta denak egiak, esan bezala gertatu baitziren denak.
|
Bera
joateko eguna iritsi zenean oso triste geratu nintzen, batez ere goizeko lauretan iratzargailuak jo eta behiak jeztera bakarrik jaitsi nintzenean. Baina seietan, aipatu zidan gizona etorri zen eta kontua pixka bat aldatu zen.
|
|
|
Hurrengo egunean Suiza kafetegira joan nintzen, errefuxiatuak elkartzen ziren tokira, eta han topatu nuen Oyarzabal doktorea, Bilboko El Sitio ospitalean zaurituta egon nintzenean sendatu ninduena.
|
Berarengana
joan nintzenean esan zidan bera ibiltzen zela errefuxiatuen paperak konpontzen, bazuela nolabaiteko itzala, eta momentu horretan zaila bazegoen ere, ahaleginak egingo zituela, baina inondik ere ez joateko gune librera edo Espainiara. Horrela bada, paperik gabe ibiltzen nintzen eta egun batean jendarme batek gelditu eta dokumentazioa eskatu zidan, eta ez neukanez ezer, jendarmeriara eraman eta esan zidaten hogeita lau orduan herritik alde egin behar nuela.
|
|
|
Orain, aldiz, minutu eskas batzuetan abiada bizian igarotzeko pasabidea baino ez da. Anaiaren bizikleta hartu eta egunen batean berriz
|
bertara
joan behar nintzela otu zitzaidan, garai zaharrak gogoratze aldera.
|
|
|
Eta euskaldunak ere hor daude, jakina. Baina horien izenak gorde egin behar dira; ia denak ezagunak ditut, ontzi
|
berean
goaz.
|
|
2012
|
|
|
Horrela egiten dute, hasiera hasieratik, beren artean ezertxo ere adostu gabe, hitzez behintzat. Gaur egungo psikologoek esaten omen dute gauzak modu ezberdinetara egin behar direla, hau da, ez dela beti bide
|
beretik
joan behar leku batera, ez dela beti toki berean jarri behar bilera batean...; osasuntsuagoa omen da horrela jokatzea. Poztekoa da afaltiarren sena ongi landuta egotea halakoetarako.
|
|
|
Inas, etxera bidean, Jose
|
bere aurretik
zihoala konturatu zen, urrutian. Atzetik jarraitu zion, hura ez ohartzeko gehiegi hurbildu gabe betiere.
|
|
|
Itzultzeko bidea hartzeko unean, astakume bat eta haren astama zeudela ikusi zuen hormaren barrualdeko soroan.
|
Beregana
joateko eskatu zion Joseri.
|
|
|
Bera geldituko dela-eta, zerbait hartzera ateratzeko aukera aipatu die Inasek. Mari Tereri ez zaio aproposena begitandu bera beilagelatik irtetea; hortaz, Inasek erabaki du
|
bera
joatea bueltatxo bat ematera, arratsalde erdira arte edo beste inor gutxi etorriko dela bisita egitera pentsaturik.
|
|
|
–Ea ongi ateratzen diren arratsaldekook, esanez agurtu zaio Edurne, eskuarekin egindako keinu batez aditzera emanda Zuzendaritzatik ez dela
|
bera
joango, biekin topo egin duen Miriam ikasketaburua baizik, 4.A ko ebaluazio saiora.
|
|
|
Barealdi batean, zutitzen laguntzeko eskatu zion, komunera joan nahi zuela eta.
|
Berarekin
joan zen Galo. Txiza egiten saiatu zen, behin, bitan...; ez zitzaion ezer ateratzen.
|
|
|
–Elkarrekin ibiliak gara eskolan, txikitan, jarraitu du Jesus Marik, etenaldi baten ostean?, eta noizbehinka sartzen da lan egiten dudan tabernara. Laguntzeko eskatu zidan eta
|
berarekin
joan nintzen, etxera bidean. Hizketan gindoazen, eta, halako batean, ni konturatu orduko, aurrez aurre azaldu zitzaigun mutil zaharrago batekin hasi zen tratuan Alde Zaharreko kale kantoi batean.
|
|
|
–Seietan, erantzun dio Mari Terek?. Labritera
|
bertara
joango naiz ateratakoan, elizatik hurbil daukat; horrela babespean egongo zarete.
|
|
|
" Gizona horrela bakarrik ezin utzi eta, etxean emaztearekin hitz egin ondoren, berriz ere
|
beregana
joan eta gosetuta al zegoen galdetu nion. Emango geniola afaltzen eta ostatu.
|