|
2000
|
|
|
Nahiago dut horretaz ez pentsatu. Nahiago Dublin eta
|
bere
jendea gogoratu, Kilkennyko garagardoa eta Cashelen Rocío ezagutu nuenekoa, Killarneyn Rocíorekin edozer egiteko aske sentitu nintzenekoa, Dingleko leherketa, Connemara zer esanik ez, eta Ralphekin bizitako une zoragarriak.
|
|
|
Eta Dublin ere, inork ezer esan ez didan arren, aurpegi erraldoi bat da, hiri bat baino gehiago. Kalean eman ditudan ordu urriek erakutsi didatenez, hiri hau
|
bere
jendea da; milioika aurpegi txiki bizidunez osatutako aurpegi erraldoi oraindik bizidunagoa. Eta berriro kursia izateko arriskuan nagoen arren, esan egingo dut:
|
|
|
—Trufa egiten zieat nik, Joanes, halako ipuinei, zeren eta, deus izaitekotan, spiritu hutsa duk deabrua... eta spirituak ez dituk ikusten —zeren,
|
bere inguruko
jende gehienak ez bezala, osabak ez baitzituen aintzakotzat hartzen ipuinak, haietaz irri egiteko ez bazen edo haien bidez honi edo hari irri egiteko, nola egiten baitzuen, konparazione, Rabelaisek Pantagruel edo Gargantuari buruzko historietan.
|
|
2001
|
|
|
Alde batetik, animaliak errespetatzeko agintzen duen legea zabaldu zen India osoan 1972an. Bestetik,
|
bertako
jendeak ez du liluratzaileak ikusteko lehengo gogoa. Gizarteko aurrerapenek beste denbora pasa batzuk eskaintzen dizkiete.
|
|
|
Punjabeko askatasunzaleen eta polizien arteko herra dela eta,
|
bertako
jendea gaizki ibiltzen da.
|
|
|
Ez zen iraultzaile edo euskaldun etiketa paparrean ibilia eta ez zuen gero desbandadan alde egin. Bluefields aldean ezaguna zen,
|
bertako
jendearen estimazioa zuen gainera, eta han ez zen inor erizainaren paperei buruz galdezka hasi.
|
|
|
Eta forasteroak zaldi gainetik jaitsi gabe esaten zuen saloon alaiaren atarian, Neska ederrak bai, baina jakin nahi dudan bakarra da ea hemendik pasatu diren sheriffa eta
|
bere
jendea.
|
|
2003
|
|
|
Baina ehun urteren buruan, milioi bat eta ehun edo berrehun mila bizilagunetara iganez,
|
bere
jende kopurua biderkatua zuen Hegoaldeak, beti hein bertsuan zegoelarik Iparraldea, 200.000 bizilagunetara ezin helduz eta 5/ 6etarik 1era jaitsiz gure heina.
|
|
2004
|
|
|
Bitoriano, euskal literaturan honezkero bilakatua dagoen poeta ohoratuari begiz begi so paratuta,
|
bera
jende xume haren haurra besterik ez dela azken finean, tinkatzen da. Zein da hori, Gandiaga poeta?
|
|
2005
|
|
|
Baina Tomas ez zen kexatzen: aitzitik, atseginez hartzen zituen dei haiek,
|
bere inguruko
jendearen susmoak uxatzeko kode sekretu bat asmatu behar izan bazuen ere, Klarak bakarrik ezagutzen zuena: –Klara+ arriskua= Aitor?,. Tomas+ arriskua= Jone?, eta abar.
|
|
2006
|
|
|
Erabakigarria herri gogoaren zerketan geografia izan bide da: batetik, honen gogorrak bertoko jatorrizko biztanleen izpirituak gogortu dituelako; bestetik, lekuaren bazterrekotasunak eta klimaren eta lurraren lakarrak
|
bertara
jende tipo bat erakarri duelako: menturazale, sakats, gerraria, natiboekin urtu dena.
|
|
|
Herrimina gehiago jasan ezinik, faltsutu egin zuen pasaportea –Joseph Catharo izeneko Maltako hizkuntza irakaslea zela zioena–, eta Ukrainara joan zen, orain Nikolas I.a Errusia Guztien tsarraren agintepean zegoen Ukrainako bere Podolia maitera.
|
Bere
jendeak ezagutuko zuen, agian, baina ez zuen ezer esan, eta hamar hilabetez aritu zen hizkuntzak irakasten. Frantsesa eta italiera arras ongi menderatzen zituen, aise moldatzen zen ingelesez eta alemanez, eta eslaviarren hizkuntzak bereak zituen sehaskatik...
|
|
|
Oliver Cromwelen gobernuak 5 urte iraun zuen() eta diktadura militar baten ezaugarri guztiak izan zituen. Cromwelek
|
bere inguruko
jendea aukeratu zuen parlamentua osatzeko. Hautatutako gizon horien fanatismoa nolakoa zen sumatzeko, nahikoa da jakitea euren abizenak aldatu eta nolako izenak jarri zizkieten beren buruei:
|
|
|
Kondairak dioenez, Laffitteren ausardia handiagotzen joan zen denborarekin, eta berrogei urtera hurbiltzen hasi zenean, zuhurtziak indar hartu beharrean, bizitzeko gogo eroak bultzatuta edo, lehen egin ez zituen erokeriak egiten hasi zen. Lousianako kostaldeko hiriei eraso eta lapurreta eta sakeoan hasi zen, eta 1821 urtean amerikarren itsasontzi bat hondoratu zuen –zeuzkan ondasunak kendu ondoren– New Orleanseko gobernariaren pazientzia erabat agortu zen orduan, eta armadako ontziak bidali zituen Galvestonera," piratez betetako lapur habia hura suntsitu eta
|
bertako
jendea kateekin lotuta ekartzeko" aginduz. Laffittetarrak eta haien kideak gogor borrokatu ziren, baina, dena alferrik zela ikusi zutenean, hiriari su eman eta ihes egiteko agindu zuen Manexek.
|
|
2007
|
|
|
1) izan daiteke biztanleria edo populazio bat elkar hartua, biltzarrean adibidez, edo auzoan, nolabait bere forma sozial propioaren markarekin (gr. < démos>, lat. < populus>); 2) etorki
|
bereko
jendea oro har, positiboki markatu eta diferentziatua orobat, bere hizkuntzagatik, etab. (gr. < éthnos>, lat. < natio>).
|
|
|
Honela hartuta, herria eta nazioa kontzeptuak (1 eta 2) izan litezke sinonimoak, edo izan litezke ere diferenteak, hedadura diferentekoak?, baina inoiz ere ez lirateke kontrarioak: Atikan herri/ éthnos
|
bereko
jendea herri/ démos askotan sakabanatua tokikotzen da; 3) baina < Volk> izan daiteke baita ere edozein éthnos etako jende xumea,, hirugarren estatua?, goi mailen edo kleroaren kontrara soil negatiboki diferentziatua, ezdeusa (gr. < laós>, lat. < vulgus>, < plebs>), edo herri xumeko talde bat237, eta orduan herria eta nazioa kontrarioak bilaka daitezke (nazioa berdin noblezia; herria berdin jendilajea, bulgoa) 238.
|
|
|
< Volk>, < Nation> berbek ez dute inola ere izaten autore guztietan, ezta autore beraren pasarte guztietan ere, balio bera: herriaren batasun eta osotasuna esan nahi izateko erabiltzen dira batzuetan (berdin Nation) 241, beren
|
beregi
jende xumearen partea azpimarratzeko (positibo nahiz peioratiboki) beste batzuetan. Herder-engan < Volk> hitza, salbu Estatuarenean, beste esanahi guztietan aurkitzen da.
|
|
2008
|
|
|
Mister Arrow, lehenik eta behin, kapitainak susmatu baino okerragoa suertatu zen. Ez zuen aginterik gizonen artean, eta gogoak emandakoa egiten zuen
|
berarekin
jendeak. Baina ez zen hori okerrena, ezta gutxiagorik ere, zeren, itsasoan egun bat edo bi generamatzala, begi lausotuez hasi baitzen kubiertan azaltzen, masailak gorrituta, mihia motelka eta mozkorraren beste ezaugarri batzuekin.
|
|
2009
|
|
|
Bitoriano beti beha beha dago. HGBn bere
|
bere
jendea ikusten du, Mendatako eta Arratzukoa, Nabarnizkoa, Plaentzi eta Eibar eta Bergarakoa; euskararen herria, mende eta mendeek ezikustez kastigatua (ezizanean zuloratzeko modu bat). Jende hori dena Gandiaga bera da eta bere kanta lirikoan bil dezake.
|
|
|
Ideietatik, edo ideologietatik? libreago, Gandiagak, denborarekin
|
bere
jende txiro langilea sakonki maita maitatzera etorria denak, Jainkoaren gorazarre bat eta Naturarena ikusten du baserritar eta artzainen dantza eta poztasun horretan erromerian, jentilen arotik datorren bizi etenik gabe jarraikian. –Eta bedeinkatu/, ta, hala bitza Jaunak?,/ Sanberbardoz Artason/ dantzatzen diranak?.
|
|
|
ABG, 130). Artzaina eta laboraria dira
|
bere
jendea. Mendia bere espazioa.
|
|
|
Zaharrean tematu ez, eta tipus tapas ateismo agian errazegi, seguru asko antzuegi batera jauzi egin ez duenak ere, aurrietan eta biluzik ikusiko du bere burua, irtenbideren bat nahitaez bilatu du. Gandiaga, beti
|
bere
jendearekin, herriarekin, etxe zaharra eraberritzen ahaleginduko da; haren lagunen batzuek beste kultura batzuetara emigratu beste aukerarik ez dute aurkitu. Baina bigarren nabigazio bati Jainkoaren bila denok ekin behar izan diogu, Gandiagak ez gutxiago, gure nondik norakoak berriro meditatuz.
|
|
|
agindu dio Jaunak Abrahami. Bere Naturagaz (lurraldeagaz) eta
|
bere
jendearekin (tribuarekin) zuen jatorrizko batasuna etenez, haurtzaroko esperientzia gozoei uko eginez beraz, Abrahamek agur esan dio sorterriari eta bere barne gazteari, eta, Jainkoaren esanari obedituz, bidean jarri da urrutira, Jainkoak, aginduriko, lurralde ezezagunera, arrotzera, etsaira.
|
|
|
Abila zen Carmen txisteak kontatzen.
|
Berari esker
jende asko ezagutu genuen Mirarik eta biok. Ziur naiz Carmenik gabe ez genituela Rampin anaiak ezagutuko.
|
|
|
Zerutik puskaz hurbilago behar zuen bere maiteak.
|
Bere
jendeek inguraturik, manta batean bildua lekutu zen plazatik. Quélus ederraren bizkar odolduaren gainean zuen eskua ezarria.
|
|
|
–Are gutiago
|
bere
jendearen hiltzaileekin bat egiten ahalketu ez den batekin, segitu zuen bertze batek. La Place noski, eman zizkidaten xehetasunen arabera, hala baitzuen izena sutsuenetariko batek.
|
|
|
Begi kliskarik ere ez zuen egin. Nola ez zen egonen,
|
bere
jendeez ibiltzen ziren omenen jakitun!
|
|
2010
|
|
|
nola ez, bada! Gero, erre zituzten sutan sorginak, juduak eta heretikoak; geroago, berriz, bultzatu zen esklaboen salerostea, Afrikako herriak deuseztatuz eta
|
bertako
jendearen bizipoza errotik moztuz.
|
|
|
Orduan, baldintza hau jartzen dugu ikus dadin beraiek hautsi dutela, ez dutelako lurralde batasuna onartu?. ETAk aitzakia hau asmatu zuen,
|
bere
jendeari esateko: –Ikusten?
|
|
|
nola ez, bada! Gero, erre zituzten sutan sorginak, juduak eta heretikoak; geroago, berriz, bultzatu zen esklaboen salerostea, Afrikako herriak deuseztatuz eta
|
bertako
jendearen bizipoza errotik moztuz.
|
|
2011
|
|
|
Nola txunditu gintuen aita zuri hark Afrikako kontuekin, batean hango animaliak zituela aipagai, lehoiak eta tigreak, zebrak eta elefanteak, hipopotamoak eta errinozeroak??, eta bertzean
|
bertako
jendearen ohiturak!
|
|
|
Nelson Mandela. Presidente bihurtu zenean, bileretan maiz entzuten zuen
|
bere
jendearen amorrua eta samina. Biktimak ziren.
|
|
|
Espainiako gobernua ez dago prest ezta euskaldunei uzteko publikoki adieraz dezaten beren ikuspegia beren etorkizunaz. Espainiako gobernuak auzitegiak erabili zituen euskal lehendakariari debekatzeko
|
bere
jendea kontsulta zezan autodeterminatzeko eskubideaz, loteslea ez zen erreferendum bidez.
|
|
|
Mende berriaren jaiotzarekin batera itzuli zen oraingoan, eta lehen baserriz osatutako herriak fabrikek indartuta aurkitu zituen.
|
Bertako
jendeak, andaluzen begietara oraindik basatiak izan arren, bazituzten nahikoa perratxiki patriketan. Hizkuntza arrotz egiten zitzaien, baina Diegok, oraindik ere euskaraz zerbait ulertzen zuenez, eta hitz gutxi batzuk esateko gai ere bazenez, azkar irabazi zuen fama hango jendearen artean.
|
|
2012
|
|
|
Ez da politikoa: politikak berari higuin ematen dio; baina nahi du jendea politikan konprometitzea eta
|
berak
jende horri bere ideiekin lagundu. Gorroto ditu armak, baina armek mundu honetan duten garrantziaz ez du bere burua engainatzen.
|
|
|
Ohorezko damek sarri gonbidatzen zuten Glumdalclitch beren geletara, eta ni ere eramateko eskatzen zioten, ikusteko eta ukitzeko atsegina izan zezaten. ...zeren eta, egia esateko, oso hats nazkagarria botatzen baitzuen haien azalak; eta ez dut hau aipatzen andere paregabe haiek gutxiesteko asmoz, beraiekiko begirune osoa baitut; baina nire sentiberatasuna, txikitasunarekin proportzioan, zorrotzagoa zelakoan nago, eta ez dut uste pertsona argitsu haiek beren maitaleentzako, edo elkarren artean, desatseginagoak zirenik, gure artean Ingalaterran maila
|
bereko
jendea den baino. Eta, azken batean, haien berezko usaina askoz jasangarriagoa zela ohartu nintzen lurrinak erabiltzen zituztenean baino, hauekin berehalaxe zorabiatzen bainintzen.
|
|
|
Bereziki katarroetan eta bularreko gaitzetan zuen arrakasta.
|
Bere
jendea hiltzeko beldur handiz, Charlesek, hain zuzen, edabe aringarriak ia besterik ez zuen errezetatzen, lantzean behin oka eragileren bat, oinen bainuak edo izainak. Ez zen kirurgiari beldur ziolako; barra barra egiten zizkizun odol ateratzeak, jendea zaldiak bailiran, eta haginak ateratzeko deabru guztien eskua zeukan.
|
|
2013
|
|
|
Bertako egoera politikoa eta batez ere boterean zeuden zuriek bertakoekin erakusten zuten arrazakeria arbuiatzen zituen. Gorroto zuen Afrika kolonialeko bizitza hura, zuri bihozgabeek eskrupulurik gabe dominatzen zuten
|
bertako
jendea. Bere ingurukoen jarrera horiek egunero ikusi behar izateak deseroso jartzen zuten Lessing, eta zoriontsuago izango zen beste leku batean bizi lukeela pentsatzen zuen.
|
|
|
Anitzetan, baina, noraino gertatu ez ote zitzaion argudio hura bertze gehiegikeria ugari estaltzeko aitzakia: beraiena eta
|
bere inguruko
jendearena, konparazio batera!
|
|
|
–Moro guztiak ez, kalifak eta
|
bere inguruko
jendea bakarrik. Mundu honetan eta bazter guztietan jazotzen baita hori, Errusian, Txinan eta Kuban izan ezik.
|
|
|
Koronelaren semeak, Erminio zeritzanak, hiriko akademia batean ikasten zuen batxilerra, eta akademiako bizpahiru mutilez gain, lagun zuen, halaber,
|
bere inguruko
jendea: beste hiruzpalau mutil, errejimentuko hainbat ofizialen seme zirenak.
|
|
|
Haratakotan, orga bat hirian barneratzen ikusia nuen, ardo upelez beterik. Lignerac ek eta
|
bere
jendeek izanen zuten zer edana, Bridoréko jauregian ostatatzen ginenok ez bezala.
|
|
|
Han, urdinez jantzitako emakume batek seriotasunez begiratzen zion inguruari, oinetan plano batzuk zituela.
|
Bere inguruan
jende asko zuen, gizonak gehienak, baina argi zegoen bera zela gunea, buruzagia, gidaria, mundu guztiak berari entzun eta berak agindutakoa egiten zuela. Koadroaren titulua irakurtzerakoan, areto egokian zeudela konfirmatuta gelditu zitzaien:
|
|
|
Anitzetan, baina, noraino gertatu ez ote zitzaion argudio hura bertze gehiegikeria ugari estaltzeko aitzakia: beraiena eta
|
bere inguruko
jendearena, konparazio batera!
|
|
|
Koronelaren semeak, Erminio zeritzanak, hiriko akademia batean ikasten zuen batxilerra, eta akademiako bizpahiru mutilez gain, lagun zuen, halaber,
|
bere inguruko
jendea: beste hiruzpalau mutil, errejimentuko hainbat ofizialen seme zirenak.
|
|
|
–Moro guztiak ez, kalifak eta
|
bere inguruko
jendea bakarrik. Mundu honetan eta bazter guztietan jazotzen baita hori, Errusian, Txinan eta Kuban izan ezik.
|
|
2014
|
|
|
Historiagabekoak deritzegun nazioak, kulturaren ekarleak izan behar zituzten klase nagusiez gabetuak izan diren herriak dira, elite gidariak kendu zaizkienak, kulturalki burumoztuak: edo konkistatzaileak zanpatu egin dituelako klase horiek eta
|
bere
jendea ezarri haien lekuan, edo asimilatu egin dituelako eta herri zapaldua zapaltzeko tresna gisa baliatu, etab.1753 Azken finean historia gabeko naziook eduki ez dutena, kultura garatuko zieten klaseak da, kultura propioa landuko zietenak euren patuaren bizipena kulturalki artikulatzeko, hausnartzeko, eta hori modu natural edo herri xumetar batean soilik espresatu ahal izan dutenak1754 Herri xu... Engelsek esan zuena, historiarik ez dutela izan eta ez dutela inoiz izango?
|
|
|
Jarraian Renanek egiten duen demokraziarik beteginenaren deskribapena, demokraziaren kalamitate guztien kontaduria da: jauntxoen autoritarismoa, miseria sozial eta ekonomikoa, ekandu zaharren tirania, etab1452; batez ere, gerra zibil etengabea, hondamendia besterik ez dakarrena, ezein aurrerapenen ahalbiderik gabe1453 Arraza berberea, erradikalki demokratikoa, ez da gauza izan
|
bere
jendetik, dinastia nazionalak, ernarazteko1454; beraz, nazio indartsurik eta handitasun eta loria nazionalik jasotzeko1455; hots, nazioa batere sortzeko azken batean.
|
|
|
Baina ez ziren garai onak lirikarako, gerra ez da eten, eta Hugoren umorea irauli egin da: alemanak barbaroak dira, etab. Victor Hugo bere burua eta
|
bere
jendea adoretzen ahalegindu da: orain galtzen ari bada ere, luzarora Frantziak garaitu egingo du Alemania.
|
|
2015
|
|
|
Puka asko aztoratzen zuen egoera horrek. Nola ikusten zuen
|
bere
jendea sakabanatuta zebilela, taldetxo bathemendik eta bestea handik, denak batzen saiatzen zen eta bide zuzena erakusten, artalde batekin egingo lukeen bezala. Korrika batean joaten zen Marieta Txokolaterengana bere buruari esanaz:
|
|
|
Aztertzen ari zen txostenetatik une batez lepoa altxatu eta pipertuta alde egin zuen lankidearengan ezarri zuen begirada Karmelek. Baina zer arraio gertatzen zitzaion azken aldian
|
bere inguruko
jendeari horren umore petralarekin egoteko. Sorbaldak jaso eta txostenera itzuli zen ostera.
|
|
|
Gerora askotan aipatu izan da Madril eta Londreseko biztanleen erreakzioen arteko alde itzela, antzeko atentatu baten ostean. Piccadilly lineako erasotik onik atera zen emakume batek,
|
bere
jendea lasaitzeko deiak egin ostean, ilea eskuarekin apaindu eta autobus bat hartu zuen, ez baitzuen laneko egun hura galdu nahi. Suizida bat sartu zen haren autobusean, 30 zenbakia zeraman zorigaiztoko autobusean, eta bigarren eztanda horretan ez zen libratu emakume langilea.
|
|
|
Oinak nekatzen ari zitzaizkion diskoteka erdian zutik egoteaz.
|
Bere inguruan
jendea dantzan eta jauzika ari zen, buruz zekizkiten abestiak ozenki kantatuz. Bera nazka nazka eginda zegoen ordea.
|
|
|
Otso handi bat erakutsi du otso multzoaren artean. Baina
|
bertako
jendeak uste du hura ez dela, beraien, piztia.
|
|
|
|
Bertako
jendeak, hasieran, mesfidantza pixka batekin begiratzen zigun. Euskaraz egiten genien guk agurra, baina (berehala konturatu ginen) frantsesez erantzuten ziguten beti.
|
|
|
|
Bertako
jendearen iritzia jaso nahi zuen, eta ez zuen denbora askorik galdu oskorri tropikalei begira, ez mulaten ibilera ipurdiformearen atzetik. Habanara heldu eta politikaz galdezka hasi zen jendeari, jende askori.
|
|
|
Hasierako Yurreta tik oraingo Iurreta-ra iristeko, azkenik, Ihorreta tik igaro beharra izan dugu, eta badira tankera horretako adibide gehiago. Batetik besterako aldakuntza horiek jendea aspertu eta gogaitu besterik ez dute egiten, eta Euskaltzaindiak eta, okerrago dena, euskarak
|
berak
jendearen begirunea eta arreta galtzen dute. Ondo legoke, beraz, erabakiak hartu aurretik arrazoiak zorrotz eta sakon bilatu eta zuzen eta zehatz azalduko balira.
|
|
|
Aramaio Baserri Barria proiektuaren xede nagusia da bertako nekazariei lana ematea,
|
bertako
jendea
|
|
|
–
|
Bertako
jendearentzat lan hobeak eta hobeto ordainduak
|
|
2016
|
|
|
Parez pare zeukan aurkariak berehala hark esandakoari buztana atera zion;
|
bertako
jendeari hori guzia berdin baldin bazitzaion, zer egin ote zen?
|
|
|
Emakume hura behar bezala artatzeaz bakarrik arduratu behar nuen nik, jaten ondo emateaz eta, goizero, gelako bazterren batean gera zitezkeen odol orbanak garbitzeaz. Izan ere, beti jo izan da bertute goresgarritzat senideei eta zure odol
|
bereko
jendeari laguntzea!
|
|
|
Zoritxarrez, aurreiritzi arrazistak hain ziren sendoak, ezen, Lucy Princek argudio logikoak azaldu arren, elokuentzia handiz, Vermonteko instituzioko kontseiluko kideek ez baitzuten iritziz aldatu. Hala ere, oldarrean defendatu zuen Princek
|
bere
jendearen hezkuntzarako grina, eta eskubidea?. Bi urte beranduago, Lucy Terry Princek lur erreklamazio bat defendatu zuen, eta irabazi, lurraldeko auzitegi gorenaren aurrean, eta gure garairano iritsi diren testigantzen arabera, bera izan zen AEBetako Auzitegi Gorenari mintzatu zitzaion lehenengo emakumea.
|
|
|
Douglassentzat, boto eskubidea ez zen baliabide bat alderdi errepublikanoak hegoaldea gobernatuko zuela ziurtatzeko. Aitzitik, bizirik irauteko neurri bat zen,
|
bere
jendearen iraupena bermatzeko tresna bat.
|
|
|
–Arrazaren kontuari buruz ari, bazter utzi zuen sexuari buruzko kontu txikiagoa?. Eskubide Berdintasunaren Elkartearen azken biltzarrean hitz egin zuen, eta bere ahizpa zuriei eskatu zien babes zezatela
|
bere
jendearen askapen borroka.
|
|
|
Ibilbide akademikoa edo politikoa egin nahi izan balu, eta, horien bidez, aberastasun eta asetasun pertsonala erdietsi, dudarik gabe lortuko zuen. Hala ere,
|
bere
jendearen askapen kolektiboa zuen kezka; beraz, helduaro osoa eskaini zion beltzen askapen borrokari. Mary Church Terrellek inork ez bezala gidatu eta taxutu zuen emakume beltzen kluben mugimendua, talde politiko boteretsu bat bilaka zedin.
|
|
|
Hala ere, emakume gutxi ziren Mary Church Terrell bezain eraginkorrak, bai behintzat beltzen askapenaren alde hitz egin eta idazteko orduan.
|
Bere
jendearen askatasuna lortu nahi zuen, eta, horretarako, logikaren bidez konbentzitu nahi zuen jendea. Idazle ele ederra, hizlari indartsua eta eztabaidatzeko artean maistra izanik, Terrellek etengabe eta betiere oinarri sakonekin defendatu zituen beltzen berdintasuna, emakumeen sufragioa, bai eta langileen eskubideak ere.
|
|
|
Louisianako Natchez hirian,, gauerdiko eskola? bat kudeatzen zuen emakume esklabo batek,
|
bere
jendeari gauzak irakasteko, hamaikak eta ordu biak bitartean, eta ehunka esklabo, graduatu, zituen.
|
|
|
–UPNk gutxieneko izendatzaile komun batekin funtzionatu du.
|
Bere baitan
jende anitz bildu du, eta barruan geunden guztiok ulertzen genuen berezko balio batzuei eutsi behar zitzaiela, foruari batik bat. Hori kenduta, gainontzekoa diferentea izan zitekeen, bat liberal sentitu zitekeen, bestea kontserbadore, hark ikuspegi sozialagoa izan...?.
|
|
|
Hark nahiago baitu hango jendea.
|
Bere
jendea.
|
|
2017
|
|
|
Managuako auzoak ere hala berreraikiko al zituzten? Alde Zaharreko etxeei begiratu eta soldaduak imajinatu zituen borrokan,
|
bertako
jendearen etxeak erretzen eta suntsitzen, urre lapurrak balira bezala.
|
|
|
Historialaria izan arren, ordea, garbitzaile eta zaintzaile lanak baino ez zituen lortzen. Inaxik esaten zion lasai egoteko,
|
berak
jendea ezagutzen zuela eta lagunduko ziola historialari lana topatzen. Hura zela bere pasioa eta hura izan behar zela bere lana.
|
|
|
Gu lehorreratu berriak ginen, irudizko naufragioaren ostean burutik oinetaraino ur hantuak. Erribera miresgarria ikertzen ari ginen eta
|
bertako
jendea zeremonia handitan agurtzen. Eta emakume hori, andere Hortense, irlako erregina iruditzen zitzaidan, zuela milaka urte hondartza hauetara erdi ustelik, usaingozoz hanpatua, alegerarik, hondoa jotzera heldutako foka dirdiratsu eta mustatxaduna.
|
|
|
Linda eta Beyonce oihuka hasi ziren, pozaz txoratzen, dantzan, inoiz ez bezalako ilusioz inauteri haietarako. Eta Babak ere onartzen zuen gustatzen zitzaiola
|
bere inguruko
jendea zoriontsu egitea.
|
|
|
Dena den, artean ez zen agertu gerora Eliza katolikoak sexu kontuei ekiteko izango zuen obsesio morbidorik. Hala ere, XII. mendeko Eliza
|
bere
jendeari logela barruan zelatan ez ezik, sexualitatea estatu auzi bihurtzen ere ikus dezakegu. Beraz, heretikoen ezohiko sexu aukerak autoritatearen aurkako jokabidetzat ere hartu behar dira, heretikoek beren gorputzak kleroaren atzaparretatik ateratzeko egindako ahalegin gisa.
|
|
|
–Muammar Gaddafiren jarraitzaileak batetik, eta matxinoak bestetik. Aldi berean, Tatauinen dauden errefuxiatu libiarrak etortzen dira gurera, bai eta
|
bertako
jendea ere, jakina?, zioen enpresariak. Aipatu ez bazuen ere, bosgarren bat ere bazeukan Sahaabek.
|
|
|
–Ea zer diostan horretaz erredaktoreburuak?. Hori, gehitu baino lehen zein gizon gozakaitza den delako erredaktoreburua, zein kontentagaitza eta egoskorra
|
bere mendeko
jendearen proposamenekin. Horrekin, bide erdia egina daukat.
|
|
|
Beharbada esana dago: gizon gozakaitza da,
|
bere mendeko
jendearen proposamenekin kontentagaitza eta egoskorra. Putakume bat, finean.
|
|
|
Izan ere, ez baduzu aurrea hartzen, gero ezin duzu ezarri duten irudia aldatu. Gure obsesioa zen lehen unetik
|
bertatik
jendeak osagai denak izatea, egiten ari ginena oso ondo ulertzeko?, esan du Etxeberrik. –Bruno Le Roux [Frantziako] Barne ministroak operazioaren ondoren, hurrengo goizean, ohar gogor bat atera zuen, baina, ordurako, sarean baziren gure edukiak, eta AFPk [Agence France Presse], Le Monde egunkariak eta besteek bazituzten.
|
|
|
Tentazioa jarriz beren barnea azaltzera behartu eta ondoren kaka ostikoka kentzea. Eta lan madarikatu hori gogorra dun benetan, Rose, maitea,
|
beraz
jendeari tranpak jartzen atera dezakedan gustoa ondo merezita zeukanat.
|
|
|
Baina orduan ikusten nuen lehendabizikoz zer ziren. Ez etxeak, ez
|
bertan
jendea bizitzeko lekuak, ez ezer. Hutsunea inguratzen zuten pinu oholak, besterik ez.
|
|
|
...udukatu eta azpiratu eta mesprezatutako herrikorekin bilatzeko arrapaladan eta segi bidea, hala hala ehundaka urtetan iparraldetik peninsula helenikoa uhinka uhinka inbadituz joan ziren horda indogermanikoak(, grekoak?), ohartarazten du E. Bornemanek, artzain ehiztari nomada gizonezko hutsen hordak ziren gehienbat, ekonomikoki aberasteko armaz konkistatzen zuten lurraldea (kultura nekazarikoa) eta
|
bertako
jendea jopu gisa ustiatuz, eta sexualki histeko kasta gudariaren barruan garaituekin nahasteke homofiliara makurtuz edo populu azpiratuan harrapatzen zituzten emakume manupekoak gozatuz. (Gogoratzen bada, Erromako historia berdintsu hasia dela, alaba sabinoen arraptoaz?, mendebaleko gizarte politikoaren abiagunean ikusita dago sexuen arteko harremanaren oinarri eta funtsa zein izan den).
|
|
|
Arrazoia. Apaiz hau EH gaixoa da, baina EH obseso nazkagarria da,
|
bere
jende guztiarekin.
|
|
|
abuztu hasieran esango nuke, Saninazioak pasata. Loiolara joateko agindu ziguten, San Inazioren Santutegira, hantxe juntatu baitzuen alderdiak
|
bere
jendea, komandantzia batean. Irun aldean zegoen orduan gerrako frontea, baina gu instrukzioa egiten aritu ginen:
|
|
|
Ez du horretan nortasun berezirik erakusten. Jakinarazten digu, guri denoi,
|
berak
jende guztiaren aurrean egin dezakeela txortan. Historian zehar eskandalurako eskubidea izan duen gizarte mailakoa da; herriari ezartzen zaizkion arauak ez betetzeko eskubidea izan dute beti.
|
|
|
Desordu horretan herrietako jende gehiena etxean egonen zen, lotan. Beraz, bi egun horietan errepikatzen diren zenbakiak
|
bertako
jendearenak izanen dira, ia segurtasun osoz.
|
|
|
–Ez dut uste Drexler eta
|
bere
jendea harat honat ibiliko direnik. Tokiren batean ezkutatuko dira gauzak lasaitu arte.
|
|
|
–Ekarri ur pixka bat –eskatu zion Asiainek Txuekari– Eta erraiozu Olanori
|
bere
jendea erretiratzeko. Lasaitasuna behar dugu hemen.
|
|
2018
|
|
|
Horrenbestez, berariaz, Lernerrek galdera hau planteatu du: Yaveh k gorputzeko marka bat beharrezkoa bazuen
|
bere
jende hautatua bereizteko, zergatik eskatu zuen marka jakin hori. Emakumeek, argi eta garbi, ez dute modurik Abrahamen akordioan parte izateko, baina, kontratu sozialaren teoria klasikoaren testuetan, emakumeek jatorrizko kontratuan parte hartu ezin hori askoz ere modu patriarkal ezkutuagoan segurtatzen da.
|
|
|
Rivierek gizon homosexualaren eta emakume maskaradunaren artean egiten duen analogia ez da, bere iritziz, homosexualitate maskulinoaren eta femeninoaren artekoa. «Maskulinotasuna nahi duen» emakumeak femeninotasuna hartzen du
|
bere gain
jende aurrean maskulino agertzeak ekarriko lizkiokeen errepresalien beldurrez. Gizon homosexualak maskulinotasuna hartzen du bere gain bere ustezko femeninotasuna ezkutatu nahi omen duelako (ez besteei, baizik eta bere buruari).
|
|
|
Han milizia eta kazetariak baino ez direla gelditu esaten dute. Mundu guztia Makhmurrez eta
|
bertako
jendeaz kezkatuta dagoen bitartean, ni zer egin pentsatzen ari naiz. Azkar hartu dut erabakia:
|
|
|
Arratsaldean, Dohukera itzuli gara. Parke batetik goazela,
|
bertako
jendea ikusten dugu, hainbat te etxetan tea hartzen, iturri batzuen freskotasunean. Handik metro batzuetara dagoen plastikozko poltsa meta handi batek gure arreta erakartzen du.
|
|
|
Gaizki interpretatzea bultzatzen dute: eliteak informazioa hartzen du, buelta ematen dio, eta
|
bere
jendeari pozoituta bidaltzen dio?.
|
|
|
Gauza berria.
|
Bere
jendearen falta somatizatzen ari zen. Bai, barrenak itzultzea eskatzen zion.
|
|
|
Beirek ere, herria bere aurka egon zen unean alde egitea erabaki zuen, besteek esaten edo pentsatzen zutena egia balitz bezala.
|
Berari buruz
jendeak zeukan ustea errotuz, alegia, Beire pertsona gaiztoa zela, min egiteko gai. Eta orain ospitale bateko gela hotz batean zegoen, bakarrik.
|
|
|
Iritsiko zen lagunekin egoteko garaia. Institutuak eta
|
bertako
jendeak ez zion inolako emoziorik sentiarazten. Asko jota, haserre modukoa, ezer jakin gabe salatu eta epaitu zutelako, garai batean sorginekin egiten zuten bezala sutara bota zutelako.
|
|
|
Aitortu beharra daukat, bere alde? ez zuela bakarrik utzi
|
bere
jendea?.
|
|
|
Jendearekiko adeitasun handia dauka, xarma dario, eta esparru guztietan mugitzen asmatzen du. Eta, gainera, euskaltzalea da, herria maite du, eta
|
bere inguruan
jendea biltzen eta antolatzen daki. Lider bat da?.
|
|
2019
|
|
|
Ba, barruko ametsei ahotsa emanez, nik ere holako bidaia bat egin nahi nukeela esaten nion, Hego Amerika osoa gurutzatuz Patagoniatik Kariberaino. Antonek, berriz, Amerika hispanoa baino gusturago edo lehenago ezagutu nahi lukeela Atlantiko aldekoa, Brasilgo herri musika
|
bertako
jendearen ahotik entzunez eta edanez.
|
|
|
Urrutirago joanda, ausarkeriazko arriskuaz, esaten dute egile horiek gaur egun ikusten eta ezagutzen diren kausa guztiek beren efektuak sortu dituztela, efektu horien agerpena itxarotea baizik falta ez dugularik, eta, esaten dute, baita ere, efektu guztiek, agerpena egin dutenak bezala agerpenik gabeak ere, badutela beren kausalitate saihetsezina, pairatzen ditugun gabezia anitzek efektuak beren kausekin harremanean jartzeko moduan identifikatzea galarazi diguten arren, harreman hori ez delako beti lineala, ezta beti agerikoa ere, hasieratik esan den bezala. ...usnarketa nekezak gu arazo sakonagoetara eraman aitzin, esaterako Leibnizen munduko kontingentziaren frogara edo eta Kanten froga kosmologikora, zeren orduan bete betean ibiliko baikinateke Jainkoari galdezka, ea benetan baden edo goi mailako izaki bati duin ez zaizkion zehaztugabetasunekin gu nahasten ibili ote zen, hori bezalako izaki batek dena argi eta garbi egin eta esan behar zuen bitartean,
|
beraz
jende guztia bezala mintzatuz, egile horiek aldarrikatzen dutena da ez duela merezi biharko egunarekin kezka gaitezen, zeren, aldez edo moldez, gertatuko den guztia dagoeneko gertatu baita, eta kontraesana itxurazkoa baizik ez da, demostratua geratu denez, zeren, harria berau bota zuen eskura itzularazi ezin dela egia izanik ere, egia baita, halaber, guk ezin izango diegula zartakoari eta zauriar... Hau da, bizitzea ez da, bakarrik, zaila, ia ezinezkoa da, batez ere kausa ikusmiran ez dagoelarik, efektuak galde egiten digun kasuetan, efektu izena oraindik egoki baldin bazaio, efektuak eskatzen duenean bere oinarri eta jatorriak azal ditzagun, bere aldetik jada izaten hasi den kausa bezala azal dezagun, zeren, jende guztiak dakien bezala, geuri dagokigu, kontradantza honen erdian, esanahiak eta definizioak aurkitzea, benetan gustura egingo genukeena begiak lasai lasai itxi eta guk menderatzen duguna baino aise gehiago menderatzen gaituen mundu bat iragaten uztea den arren.
|
|
|
Horregatik almuedanoak mutu jarraitu zuen, horregatik eta beste arrazoi batengatik, bigarrena zen itsua zenez ez zekiela erabat pozik egoteko arrazoirik ote zegoen, Denak joan al dira, galdetu zuen, eta bere babesleak erantzun zuen, ziur jakiteko hartu zuen isilaldi baten ondoren, Itsasontziak bai, Esan garbi, zer gehiago dago itsasontziez aparte, Kontua da batzuk hor daudela, ibaiertzean, orain badoaz galiziarraren zelairantz, itsasontzitik jaitsi diren ehunen bat izango dira, armak eta ekipajeak daramatzate, hemendik ez da erraza zenbatzea, baina ez dira ehun baino gehiago izango. Almuedanoak esan zuen, Horiek gelditu badira, gurutzadetara joateari uko eginez, besterik gabe, eta beren lurren trukean hauek hartu baldin badituzte, Ibn Arrinque gure aurka datorrenean, setioa eta gatazka baldin badira, berarekin elkartuko dira, Zuk uste duzu, almuedano,
|
bere
jendea gutxi izanik eta elkartzen ahal zaion beste hau are eta gutxiago, Ibn Arrinquek, madarikatua bedi bera eta bere odoletik sortutakoak oro, Lisboa setiatuko duela, Behin saiatu zen gurutzatuekin, eta huts egin zuen, orain frogatu nahiko du ez zituela behar, gurutzatuak berak lekuko direla, Espioiek diote galiziarrak hamabi mila soldadu baizik ez dituela, ez da nahikoa hiria inguratu eta seti... Une honetan, han beraiekin zegoen beste gizon batek besoa luzatu zuen, seinalatuz, Kristauen zelaian mugimendua dago, galiziarrak badoaz, Okertu egin zara, nonbait, esan zuen almuedanoaren babesleak, Zu zeu niregana etorri eta inguratzen zaituen lurraren biribiltasun guztian ez dela soldadu kristaurik ikusten esaten didazunean jakingo dut okertu naizela, Hementxe geldituko naiz zain, eta gero meskitara joango naiz berria ematera, Musulman ona zara, Alak eman diezazula, bai bizitza honetan, baita behin betikoan ere, merezi duzun saria.
|