|
2000
|
|
|
Euskal Herriarekin gertatzen ari den lurralde errepresentazio forma anitzareneskutik,
|
bere
identitate nazionalari eutsi ez eze identitate hori eraiki gura duen herria, gurea, aurrera egiteko oztopo ugarirekin aurkitzen da, zeren gaur egungo forma aniztasun horrek arriskutan jartzen baitu bihar etzi nazioartean ezagutua izango den euskalmapa politiko bateratua bera ere.
|
|
2001
|
|
|
Motibazioaren inguruan egiten ari ziren ikerketen emaitza kontrajarriak zirelaeta, Clement eta Kruidener ek (1985) aipatzen dute honen arrazoiak ondokoakdirela: 1) orientazio integratibo eta instrumentalari buruzko definizioaren ingurukonahasketa; eta 2) orientazioetan gizabanakoaren inguruneak duen eragina, hau da, gizabanako horrek bere ingurunean dituen sare sozialen,
|
bere
identitate sozialareneta inguruneko beste hainbat faktoreren eragina kontuan hartzekoa izango da.
|
|
|
1) subjektua dagoela, gizabanakoa, objektuekin (kasu horretan, euskara objektu moduan kontsideratuz) harremanak edo interakzioak egiten dituena, eta interakzio horien bitartezgaratzen doana eta portaera esanguratsuak dituena; 2) subjektuaren etaobjektuen arteko interakzio prozesua bi azpiprozesutan banatzen dela: ...psikosoziala, b) objektuengandik subjektuarenganako azpiprozesua, asimilazio eta sozializazio prozesu psikologiko eta psikosoziala; 3) subjektuak menderatzen du prozesu osoa (biazpiprozesuak barne), subjektu aktibo baten aurrean gaudelako, eta menderatze horren bitartez garatzen doa eta gertatzen zaizkio prozesu psikologiko eta psikosozial guztiak; hori posible da subjektuaren nortasunaren ondoan
|
bere
identitatea ere garatzen delako; modu horretan, eta euskararekiko, subjektuan kokatuko litzateke identitate etnolinguistikoaren prozesua;
|
|
|
Etiketan adierazitako zehaztapenek adierazten dute, hasteko, ontziratze enpresa dela ontzi itxi eta hondatu gabeetan dagoen produktuaren identitatearen, osotasunaren, kalitatearen eta osaeraren arduraduna, baina ez ontzi horiek ireki ondoren gertatzen denaren arduraduna. Kontsumitzaileak, beraz, bere gain hartu du
|
bere gain
identitatearen berezko erantzukizuna eta haren edukiak izan ditzakeen kalteak, kontserbazio desegoki baten edo behar ez bezalako manipulazio baten ondorioz. Etiketa argiak Fabrikatzailearen betebeharrak ur ontzien eta ur ontziratuen etiketari buruzko arau berariazkoetan biltzen dira.
|
|
|
Hirugarren paralogismoak nia pertsona bihurtzen du. Niak
|
bere
identitatearen kontzientzia du, hau da, lehen zen ni berbera dela jakin behar du une orotan. Sintesi ororen baldintza da hori.
|
|
2002
|
|
|
Baina, gure gizartea beharbada ez da modernoa, gure gizarteak ez du euskal literaturarik behar. Hizkuntzarekin nahikoa du
|
bere
identitatea eta legitimitatea markatzeko.
|
|
|
Beti dominazio bat dagoelako. Estatu demokratikoak balira, harremanak modu demokratiko batez arautuak izango balira, komunitate bakoitzak
|
bere
identitateari eutsiz bizitzeko modurik izango luke. Oraingoz baina, ez dugu asmatu estatu demokratiko hori, lurraldetasunaren printzipioa aplikatu gabe behintzat.
|
|
|
Propaganda zuria: informazioaren igorpenean igorleak ez du
|
bere
identitatea ezkutatzen, ezta aldatzen ere; informazioaren iturria ezaguna da, igorlea argia da, eta bere ekinbidea onartzen du.
|
|
|
Propaganda beltza: igorleak
|
bere
identitatea ezkutatu eta trukatu egiten du informazioa hedatzen duenean; informazioaren iturria ezezaguna da, igorleak bere burua ezkutatzen du; harrika eginda eskua poltsikoan gordetzen du, eta beste inori leporatzen dio egindakoa.
|
|
|
Propaganda urdina: igorleak ez du
|
bere
identitateaz berba egiten; gizarteak ez daki nor den igorlea, hots, enigma bat da informazioaren iturria.
|
|
|
Komunikatzea kokatzea ere bada, lekua egitea eta hartzea. Komunikatzean, oinarrizko informazioaren igorpenenean, mintzakideak ezin du bazterrean utzi bere izaera,
|
bere
identitatea. Ezinezkoa da, komunikazio egintza batean, bestearekiko harremana existitzen ez dela pentsatzea.
|
|
2003
|
|
|
–U.E.U.
|
bere
identitatea bilatzen, izenburua jarri zion Martin Orbek 1979ko urtarrilaren hasieran Anaitasuna aldizkarian kaleratutako idazlanari; eta, egia esan, ondo laburbiltzen du bai garai hartan, baita UEUren historia osoan ere, behin eta berriz azaltzen zaigun erakunde honen nondik norakoaren inguruko eztabaida.
|
|
|
136 Anaitasuna 377,/ 30. U.E.U.
|
bere
identitatea bilatzen?.
|
|
|
138 Anaitasuna 377,/ 30. U.E.U.
|
bere
identitatea bilatzen?.
|
|
|
Zibermundua gure mesederako artizar interesgarria da. Kontraesana dirudien arren, zenbat eta mundu uniformeagoarekin topo egin, orduan eta interes handiago sortzen da nork
|
bere
identitateari eusteko. " Hedatze prozesu honetan izugarri garrantzitsua da teknologia berriek betetzen duten papera, eta bereziki Internet sarea, berari esker gure hizkuntza mundu osoan zehar hedatzea posible baita55".
|
|
|
Lan horretan diotenez, nagusien antzera, nerabeek eurek hizkuntzari oro har eta euskarari bereziki dimentsio desberdinak aitortzen dizkiote: komunikatiboa (beste pertsonekin elkar ulertzeko), lurraldetasunekoa (hizkuntzak muga  funtzioa du), ludikoa (esperientzia jolasgarriak), kulturala (ohiturak, tradizioa, musika, gastronomia), identitarioa (gizakiaren
|
beraren
identitatea markatzen du), mitikoa (iragana, historia, etorkizuna), prestigioduna (estatusa markatzeko balio dezake), politikoa (gizarte gatazkekin edo bortxarekin identifikatzen da) eta pragmatikoa (lan bat bilatzeko). Teorian argi omen dago:
|
|
2004
|
|
|
harako hark zioen bezala, hobe sendagile edo erizain ona izatea, euskaldun izatea baino. Pentsatzeko logika ezaguna dugu hori, statu quo aren miresle, nork
|
bere
identitatearen hizkuntza kulturak gizartean jaun eta jabe dituenean..
|
|
|
–Baina gure gizartea beharbada ez da modernoa, gure gizarteak ez du euskal literaturarik behar. Hizkuntzarekin nahikoa du
|
bere
identitatea eta legitimitatea markatzeko?. Felipe Juaristi:
|
|
|
Gainera, hiriak zituen ezaugarri bereziak (independentzia eta buruaskitasuna) galtzen ari ziren. Horren ondorioz, politika eta etikarenarteko batasuna apurtu egin zen, hiritarrak
|
bere
identitatea gizabanakoarengan aurkitzenbaitzuen. Hau da, etika sozialaren ordez banakako etika hasi zen gora egiten, estoikoeiesker batez ere, horiek morala arrazoiaz baliatuz analizatzen zuten neurrian.
|
|
|
Birusak kalteak eragiten jarrai dezakeela gehitu zuen otsailaren 12ra arte. Bestalde, Birusei eta Segurtasun Informatikoari buruzko Alerta Goiztiarreko Zentroak (CAT), bere webgunearen bidez (www.alerta antiirus.es), atzo jakinarazi zuen joan den larunbatean 12:20an posta bidali zela
|
bere
identitatea ordeztuz: cat@alertaantiirus.es.
|
|
2005
|
|
|
Ilunpetik, bazterretik, idatzi nahi digun idazlearen aurrean gaude. Izena ez ezik,
|
bere
identitatea ere ezkutatzen du. Darabilen ezizena" Mikelats22 Gorroto" eta berak bere nortasuna zelan definitzen duen baino ez dakigu.
|
|
|
Fenomeno horrek ez die soilik komunitate batek bere historia eta tradizioarekiko identifikazio sinbolikoaren parametroei eta norbanakoaren
|
beraren
identitateari eragiten; horretaz gain, gizarte integrazio mailako gatazkak sortarazten ditu. Globalizazio faktorearen ondorioz gertatzen ari diren tentsioak kultur homologazioaren eta kultur ezberdintasunaren artean mugitzen dira.
|
|
|
Gaur egun arte, ezagutzen ditugun gizarteek produkzioaren eta kontsumo materialaren hazkundearen terminoetan planteatu badituzte aurrerapenak, beharbada orain horiek nola murriztu planteatu da. Prozesu luze baina etengabea izan daiteke, konbentzimenduan oinarritua eta gizarte bakoitzak,
|
bere
identitate ezaugarriez, bere ezaugarrietara moldatzeko moduan formulatzeko irekia, betiere aukera faktoretzat harturik alegia. Horretarako, gizarte eragileek eta hauen eta antolatzen diren inguruko erakundeen artean finkatzen diren harremanek eredu berrira egokitu dute atzera, gizarte krisi handiago bat gerta dadin saihestuz.
|
|
2006
|
|
|
Urteetara, biak helduakdirenean, berriro elkartzen dira aitaren altzarien salneurria zehazteko. Mementohorretan konturatzen dira bakoitzak
|
bere
identitatea bestearen bidez eraiki duelabaina oso modu ezberdin batean. Miguel de Unamuno-ren Abel Sanchez eta MiguelDelibes en El Principe destronado (Tronutik kendutako printzea) lanek ere nebaarreben arteko harremanek duten esanahi psikologikoa sakonki aztertzen dute.
|
|
|
euskal herrigintza eta langileriaren askapena. Erlijioa, nazioa eta klasea, hirurak izan dira, lehen modernitatean, iturri indartsuak pertsonen eta giza taldeen identitateak egikaritzeko orduan; Arrasateko kooperatibismoari dagokionez ere,
|
bere
identitatearen eta kulturaren osagai garrantzitsuak izan dira.
|
|
|
Orain, bere burua merkatuan arrakastaz saltzea du helburu.
|
Bere
identitatearen sentimendua ez da sortzen izaki bizidun eta pentsaeraduna den aldetik. Bere nortasunaren sentimendua ez da sortzen izaki bizidun eta pentsaeraduna den aldetik egiten duen jardueratik, bere rol sozioekonomikotik baizik.
|
|
|
Ikerketaren egileen arabera, “medikuntza modernoan gutxien ulertzen den eta etikoki kezkagarriena den baldintzetako bat da”. Emakumeak 23 urte ditu, eta
|
bere
identitatea ez da agertzen txostenean; garuneko lesio larriak izan zituen trafiko istripu baten ondorioz, eta bost hilabeteren buruan egoera begetatiboan zegoela zehaztu zen. Beren erreakzio neurologikoak eta kontzientzia maila neurtzeko, Cambridgeko Unibertsitateko (Erresuma Batua) Ikerketa Medikoen Kontseiluko eta Liejako Unibertsitateko (Belgika) Neurologia Saileko zientzialariek erresonantzia magnetikoko eskaner batera (MRI) konektatu zuten.
|
|
|
Kontatu zigun ere, zerbait berria proposatzen zaionean norbaiti (berdin da auto bat erostea izan edo gazte lokal bateko euskarazko jardueretan parte hartzea), eta norbait horrek hautatzeko askatasuna duenean, marketin aldetik oinarrizko legeetako bat dela bezeroak sentitzea eskaintzen zaion horretan irabazteko zerbait daukala, zerbait berezi sentiaraziko duena, hobetzeko balio duena,
|
bere
identitatea indartuko duena...
|
|
|
81), hausnarketa hori eman beharra dauka emakume protagonistak, espero ez zituen egoerei aurre egin behar dielako. Kritika feministaren ikuspegitik
|
bere
identitatea berreskuratzen ari den emakume baten aurrean gaude. Lehen pertsonan idatzita dago eta emakumearen gorputza sentitzeko moduak adierazten dira:
|
|
2007
|
|
|
ea noizbait esan dezakegun ez dagoela identitate batek izaera ofizialik duen tokirik. Bakoitzak izan ditzala
|
bere
identitate sentimenduak, baina erein ditzala dagokion tokian, ez Nafarroako Gobernuan, UPNk egin duen bezala.
|
|
|
Idazle aleman baten biografian, nazionalitate politikoak (estatalak) ez du fitsik esan nahi, jaka bezain erraz aldatzen du-eta edozein momentutan. Beraz, koordenatu kulturaletan ulertu dizu
|
bere
identitatea: hizkuntza, literatura, tradizioa,, izpiritua?.
|
|
|
Bakarrik, ez dira higiezinak, biziak dira, bizia (osoagotu gabe) modu batera edo bestera garatzen dute85 Eta biziak direnez, eta unibertsalak, edonondik hartzen dute beren bizi garapenerako ondo datorkiena. Ez da egon herri
|
bere
identitateaz jeloskorragorik erromatarra baino. Alabaina, literatura erromatar hoberena hitz, forma eta esamolde grekoak asimilatzeko ahaleginez josia dago.
|
|
|
ez, etnien Erdi Aro nabarra, Estatu monokoloreetako XIX. eta XX. mendeak baino zibilizatuagoa izan zen bake, gerra eta holokaustoei dagokionez. Nik neuk ez dut fedea abandonatu nahi, mundu bat, non ere komunitate bakoitzak, gaurko Estatu ereduetan ez bezala,
|
bere
identitate kulturala bake bakean lantzen duen eta tolerantea den besteekiko, ez dela utopia hutsa. Galdegileak:
|
|
|
Nazio identitatea ez da berezdatorkigun identitate historiko bat bakarrik, baizik eta eraiki behar dugun bizitzekomundu eta modu bat, giza eta gizarte balio batzuk aukerarazten dizkigun herri bidebat. Euskal Herrian euskalduna izatea da bizitzeko eta izateko modurik etikoena, herri bakoitzak
|
bere
identitatearen arabera bizitzeko eskubiderik eta duintasunik ezbaldin badu, herri hori ezin delako izan ez demokratikoa eta ez etikoa.
|
|
|
Gizarte zentro sinboliko horretako partaideak ez du arazorik zentro hori gauzatzen duten gizarte indarrak, diskurtso ezaugarriak, eta abar ahazteko edo naturaltzat emateko, ezta indar eta ezaugarri horiek
|
bere
identitatearen euskarriak direlaahazteko ere. Gizarte zentroetan gizarte mugak bigarren mailakoak dira, nagusienanorberaren nor izana da, hau da, ezaugarri sozialetatik kanpo omen dagoen pertsona hutsa.
|
|
|
Beraz, hainbat kontzientziatu bere burua modu berri batean ikusten hasi dira, bere burua askatzeko borrokari ekin diote,, bere burua?,
|
bere
identitate berri hori, zabaltzen hasi dira.
|
|
|
Horrexegatik, ahalegin asko eta asko eman dira kapital hori araztera, garbitzera eta bereiztera. Berezko balioa izan zezan, jendeak erabili ahal zezanbere identitate politikoa ulertzeko eta
|
bere
identitate kulturala eratzeko. Modernitatean, beraz, kultur borrokak borroka politikoak izan dira eta helburu jakin batizan dute:
|
|
|
bertan aritzen diren eragileei laguntzea eta euskaraz edo euskarari lotutakoa bultzatzea. Helburua, identitateak bizirautea, kultura biziberritzea, jendeakerabilgai izan dezan eta
|
bere
identitate eta kultur jarduera eta kontsumoetan baliagarri izan dezan. Baina horrek guztiak ez du zentzurik ez bada sortzen jarduera etaekintza horien publikoa, ez badugu euskal kultura eta euskal identitatea balioetsikoeta gozatuko duen jenderik.
|
|
|
Hemen lehenengoaz ari gara. Baina ez Bourdieu k sarri egin moduan, norberaren hezkuntza kapitalaz hitz egiteko, baizik eta talde batek ukan dezakeenkapitalaz,
|
bere
identitate edo gizarte tokia eta ezagutza antolabide dena. Hiruegoeratan agertzen edo izaten da kapital hori37:
|
|
|
Gure inguruari eta eskarmentuari begiratuta egin dezakeguhori. Orain dela hamar urte baino gutxiago, halako azterketa egin nuen era sistematikoago batean77 Ondorio orokorrik ateraz gero, honako hau izango litzateke: diskurtsoak, garai hartan behinik behin, bere horretan zirauen, hau da, jendeakdiskurtso honek ematen zizkion gako eta baliabideak erabiltzen zituen
|
bere
identitate eta bizipenei buruz kontu ematean, beraiek baliatzen zituen euskaltasuna, delaeuskalduntasuna, dela euskal herritartasuna, argudiatzeko. Euskalduna izatea borondatezko keinua omen zelarik, ikusitako gai eta berbagune hauek giltzatu egitenziren, euskalduna izatea, ekintza politiko?
|
|
|
–Itzarkunde? horretan jendea
|
bere
identitatea galtzen ari zela ohartu da. Arriskuan egon da.
|
|
|
ezbezala, euskaldunak esango du gauza asko dela aldi berean: hemengoa eta hangoa, honelakoa eta halakoa, eta, azkenean,
|
bere
identitatearen argazkiak izango duenitxura ez da izango nortasun nabar ugari eta oparoaren soslaia, mendeko nortasunlardaskatu eta zatikatu baten egitura izango da. Jakina, nortasun mota horribadakigu gure herrian nola esaten zaion:
|
|
|
Hala, herri menderatuetan abian jartzen diren elebitasunaren eta kultur bitasunaren ordezkapen prozesuak ez dira
|
bertako
identitatea indartzeko prozesuak, bere buruaren berrekoizpen gaitasuna galdu duen herriaren atarramentu hitsaadierazten du prozesu horrek. Bere etnikotasunaren edo naziotasunaren identitatezimenduak pitzatzen hasten direnean hasten dira herriak besteen hizkuntza, kulturaeta nazio ezaugarriak bereganatzen.
|
|
|
Hor, gehienik ere, subjektu alienatu baten oihartzun galdua dago: hots, jadanik euskal identitatea galdu eta
|
bere
identitate gatazka joera inperialistenplanoan kokatzen duenaren lekukotasuna. Alegia, alde batetik kultura anglofonoaren eskutik datorren globalizazioaren zurrunbiloa eta, bestetik, hemen espainiaredo frantses izateak bere erroetan sustraiturik daukan zilegitasun ustela.
|
|
|
Zergatik gara ez garenak? Euskaldun asko dago krisilarrian
|
bere
identitatea dela medio: ez da izan nahi lukeena, izatera behartzendutena baizik.
|
|
|
Euskal nazio identitateareneraikuntzan, noski, indar abertzaleen asmoa dago eginkizun, baina abertzaleakeuskaldunak ez diren neurrian, botere nazionalak ezin du euskal izaera etaidentitatea duen herririk eraiki. Etnozidioaren ondorioz eraldatua izan den herrihau ezin da orain estrategia politiko hutsetik jaso,
|
bere
identitate dimentsioarenosagarriak erauziak izan direlako gehienbat. Multzo honetan kokatzen ditudaneuskaltzale intelektualak jakinaren gainean daude horri buruz.
|
|
|
imajinarioarena. Ezagutza orok bere baitan sare metaforikoa du eta sare horrek ematen dioezagutza horri
|
bere
identitatea, bere diferentzia, bere ametsa. Zoe teknologiakbirdefinitu egin du bizitza, genetizazioaren prozesua garatuz, eta dogma nagusiaren bitartez informazio genetikoari irakurketa determinista zehatz bat eranstenzaio; orain, berriz, zoe teknologiaren ametsa (politikoa) izango genuke:
|
|
|
Perfekzio hori, balizkoa betiere, onerako nahiz txarrerako izan daiteke, alegia, subjektua jainko edo deabru kontsideratzeko. Horrela, subjektua
|
bere
identitate propioaz definiturik dago, eta ez haren ekintzek eskain lezaketen irakurketen arabera. Objektuaren gainetik dabil subjektua argudio eredu honetan, eta haiek baino jasoagoa da.
|
|
|
Zilegia dirudi, bada, norbanakoaren eskubide zibilei eskubide kulturalak eta linguistikoak gehitzea. Hala, herritar orok izango du aukera tradizio bat bere egiteko eta
|
bere
identitatea egonkortzeko, beharrezkotzat jotzen duen kultura komunitatean eskubide osoz parte hartzeko. Hedabideen diskurtsoak eta kazetarien jardunak gogoan behar dute izan hori guztia.
|
|
|
Behatzen badugu orain ohartasunez, aipatu «gertakaria zoriontsuaren» inguruan egin duen euskaldunen gorazarrea, zer aurkitzen duen zehazki euskaldunengan goraipagarri, hauxe aurkitzen dugu: ...ageri duena herririk herri (hala pentsatu behar da antzinako hiri grekoen arteko lehia, gehitzen du esanahitsuki) 154; 4) lezio bat da, nola hizkuntza ez den gramatika eta hiztegietan biltzen den masa hilotz hori, baizik eta herriaren ahotik dariona eta etxea bezala dena, non herria bizi den izpiritualki155 Hots, herri baten karakterearen, nortasunaren, izpirituaren ardatza hizkuntza da; herri bat
|
bere
identitateari bezala atxikitzen zaio bere hizkuntzari; unibertsalaren (komunaren) atxikitasun horrek ez du indibidualitate pertsonala eta lokala ukatzen, horri forma ematen baizik. Labur:
|
|
|
Idazle aleman baten biografian, nazionalitate politikoak (estatalak) ez du fitsik esan nahi, jaka bezain erraz aldatzen du-eta edozein momentutan. Beraz, koordenatu kulturaletan ulertu dizu
|
bere
identitatea: hizkuntza, literatura, tradizioa, izpiritua.
|
|
|
[sic] de Txillardegi», 1967). Txillardegiren gaia da hizkuntzak egiten duela naziotasuna; hizkuntza galtzen duen nazioak berehalatik galtzen duela
|
bere
identitate kulturala. Asmo ardatz horri lotuak hizkuntza eta pentsamenduan ohiko ideiak agertzen dira, hizkuntza eta mundu ikuskeran laburbil daitezkeenak.
|
|
|
Bakarrik, ez dira higiezinak, biziak dira, bizia (osoagotu gabe) modu batera edo bestera garatzen dute815 Eta biziak direnez, eta unibertsalak, edonondik hartzen dute beren bizi garapenerako ondo datorkiena. Ez da egon herririk
|
bere
identitateaz jeloskorragorik erromatarra baino. Alabaina, literatura erromatar hoberena hitz forma eta esamolde grekoak asimilatzeko ahaleginez josita dago.
|
|
|
1797an jada Hölderlin, Schelling, Hegel-en pentsamenduak bere lehenengo formulazioa aurkitua du Idealismo alemanaren sistemaren programa zaharrena («Ältestes Systempro gramm») lanean; Schelling-ek, bere aldetik, urte horretantxe Naturaren filosofia baterako ideiak eman du argitara, hurrengo urtean Munduaren arimaz publikatuz jarraitzeko. Kant-en subjektu (izpiritu) transzendentala, ezagutzailea, bera ezin baita hori zuzenean ezagutu ahal (ezaguketaren objektu bihurtzea litzateke!), Fichte-k Ni absolutu bihurtu badu, ezagutzaile ezezik bera naturaren ezarle ere (natura Nia n hurrupatuz nolabait), Schelling-ek Ni absolutua natura bihurtu du, natura eta izpiritua bat eginez
|
bere
Identitatearen Filosofiarekin. Natura ez da ikusten honezkero subjektuari edo Nia ri oposatua bezala, Ez nia, baizik eta Ni bat da bera ere; ez da makina hilotza, organismoa da, biziduna eta biziemailea, kreatzailea, hots, izpiritu materializatua.
|
|
|
Kolonizatuaren sindromea esaten zaio. Kolonizatuak metropolian behar du
|
bere
identitatearen onarpena. Kolonia metropolira begira dago.
|
|
2008
|
|
|
Etxetik irtetean edo etxera bueltatzean ez genuke begiratuko ea atarian dagoen txoko ilunean itzal mehatxugarririk dagoen, kalean ibiltzean eta terraza baten aurretik igarotzean ez genuke begiluzeen errepasorik jasan beharrik izango arnasari eutsiz, ikastetxera edo lanera ailegatzean ez genituzke leku periferikoak bakarrik edukiko aisiadirako, ezta jarrera erasokor eta lehiakorra derrigorrez izan, ezindu intelektual eta fisiko edo ume handiaren sentsazioa ere ez genuke edukiko, isilik geratzeko beharrik ez genuke sentituko, autoritatea edo boterea besteak duela pentsatu ere ez genuke egingo. Norberak
|
bere
identitatea aukeratu eta eraikitzeko askatasuna izango luke eta sexualitatea bizitzeko aukera aniztasuna bermatua legoke.
|
|
|
Familia edota bikote (hirukote, etab.) eredu anitzak ohikoak lirateke eta kalean lasaitasunez gurutzatuko ginateke; nor
|
bere
identitatearekin gustura eta askatasunez biziko litzateke.
|
|
|
–Nik ezetz uste dut?. Euskal hizkuntzaren eskuak ez dirudi euskal nazioaren orea
|
bere
identitatearen eraginpean moldatzeko kemenik duenik. Hori da behinik behin Ansolak azpimarratu nahi diguna:
|
|
|
Borroka politikoak besterik gabe, borrokaren hitzaz edo hitzaren borrokaz arduratu gabe, dena konponduko duelakoan?
|
Bere
identitate ideologiko hutsak lasaitu egiten du, zabartu, dirudienez, gure militante abertzalea, identitate politiko horrek besterik gabe euskaldun gisa dugun nortasun krisi ezin larriagoa berez gaindituko duelakoan edo. Itxuragabeko sinplekeria deritzagu horri.
|
|
|
nolako hizkuntza, halako nazioa. Gauzak egiteko moduak, hizkuntzak,
|
bere
identitatea ezartzen diolako nazio eraikuntzari. Hizkuntza bat erabiltzea, azken buruan, horixe baita:
|
|
|
Gizarte bat kulturarteko estatus batean biziko bada, gutxienez bi nazio kultura egon behar dute elkarrekikoak egiteko, eta horietako bakoitzak bere buruaren jabe izan behar du, beregain, inor inoren mendeko eta morroi izango ez bada. Nork bere kultur esparruak eratzeko eskuko, eta dagokion bizitza sozial eta ekonomikoa
|
bere
identitate autonomoaren arabera antolatzeko gai.
|
|
|
Nortasun eta eskubide pertsonalek ez baitute inon herri hizkuntza eta kulturarik sortu. Aniztasunaz mintzo baldin bagara, auzi honen barrutian behintzat, aniztasun hori etnia eta nazio jakinei dariena da, eta, horrenbestez, herri euskaldunak eskubide osoa dauka
|
bere
identitate historikoan bere gizarte bizitza eratzeko, beste inoren hizkuntzak eta kulturak partekatu gabe.
|
|
|
Era horretara, Sabino Aranarekin izandako gorabehera pertsonalak gaindituz, Azkuek beti agertu zuen begirunea euskal nazionalismoaren aitarekiko. Bai errespetu pertsonalagatik (azken finean gorago ikusi denez, Azkuek
|
bere
identitate politikoa hari zor zion: «soy en el fondo lo que me hizo Arana Goiri»), eta baita alderdi jeltzalearen inguruan biltzen zen euskaltzale ugariengana heltzeko ezinbestekoa zelako ere.
|
|
|
Baina hotza dator azoka, Pertsonak ezin duelako bere izana erakutsi omen da anonimoa. Edota zorrotza arrazoiak direnak direla, ez delako nahi
|
bere
identitatea inori erakusterik. Sinpletasunarekiko apostua aurtengoa, konplexutasunean identifikatzeko ditugun arazoei irteera emanaz.
|
|
|
Haritzaren azalera zehatza. Neska itsu batek
|
bere
identitatearen bila egiten duen bidaia da, hain juxtu. " Argia, ikusten ez zuen neska batek kontatu zuen gezur bat da".
|
|
|
Horrela, bada, migrazioeta integrazio ereduan gertatu diren aldaketen ondorioz, nork
|
bere
identitateari, kulturari, hizkuntzari eta erlijioari ematen dion balioak garrantzi handia hartu du, baita hemengo zein jatorrizko tokiko erreferentzia taldeetako elkartasun sareek ere, eta erabakigarriak dira immigranteen eguneroko bizitzan. Egoera gogorra da haiena, eta, beraz, identitatea eta erreferentzia taldea dira dituzten euskarri irmoak gure artean bizitzen jarraitzeko; eta, azken batean, horiek eskaintzen diete guk eman ezin dieguna, gaur egun egoera nolakoa den ikusita:
|
|
|
Ikuspegi demokratikotik eta subiranotasunaren ikuspegitik, aurreko atalean bezala, bi erronka ditugu. Lehendabizikoa, immigranteen kolektibo horiei jakinarazi behar diegu guztiok, inolako bereizketarik gabe, dugula nazionalitate politikoa izateko eskubidea, eta guztiok, inolako salbuespenik gabe, dugula nork
|
bere
identitate sentimendua, kultura eta hizkuntza bermatuta izateko eskubidea. Eta, beraz, halaber, Euskal Herrian bizi garen euskaldunen berri eman, eta jakinarazi ez ditugula ez hiritar eskubide guztiak, ezta nazionalitate politikoko eskubidea ere bermatuta.
|
|
|
Pentsamendu formalean, subjektuak bere burutik at uzten du dena, hau da, munduaren aberastasunari sistematikoki uko egiten dio, ukatutako hori bera baino bestea izango balitz bezala; pentsamendu formala, horrela, ezezkoaren esperientzia da, determinazio negatibo horiek, hain zuzen,
|
bere
identitatearen aukeraren oinarria direla kontuan hartu gabe.
|
|
2009
|
|
|
Hiritar bezala bere betebeharrak ditu. Beraz, inork ez du
|
bere
identitatea ukatu behar eta besteen identitateen errespetuan, denok gure herrialdearen eta gizateriaren printzipioak atxiki behar ditugu. Zentzu horretan Marseillesa kantu basaren hitzen eta humanitatearen printzipioen artean, bigarren hauek nahiago ditut, bistan da.
|
|
|
Basamortuko atmosfera itogarria, eskrupulurik gabeko gaizkile bat eta Clint Eastwood gogorarazten zuen protagonista izan ziren, besteak beste,
|
bere
identitate zeinu nagusiak.
|
|
|
Taldeko laugarren lapurra ez dute atxilotu oraindik, baina Poliziak
|
bere
identitatea ezagutzen du eta laster harrapatuko dutelakoan daude.
|
|
|
Gladiadore modernoak ahalik eta denbora luzeenean bizirik jarraitzen saiatu behar du. Ezinbesteko baldintza da jokotik ihes egin, familia askatu,
|
bere
identitatea berreskuratu eta gizateria Castleen teknologia ankerretik salbatzeko.
|
|
|
Hala ere, Teodizearen arazoa errigortsuki moderniarena da. Naturarena bezalaxe eta
|
bere
identitate razionalistarena bezalakoxea, modernitateak bere kontzeptu razional matematikoa eta logikoa dauka Jainkoarena ere,, izaki erabat perfektuarena, alegia, hots, den guztiaren kausa infinitu eta beteginarena (Descartes).
|
|
|
Baina, kasu, Gandiagaren Euskal Herria ez da, aitaren etxea?; Orbelaun pobreko natura da, jende xume apala, marjinatua (Euskal Herrian bertan), euskararen herria. Gandiagarengan haurtzaroa, Natura, euskara,
|
bere
identitate pertsonala, elkar aurkituz eta elkar osatuz doazen elementuak dira. Horien inguruan elementu gehiago (askatasuna, etc.). Ez da aski metaforak ohartzea, barnagoan dabilen arima ohartzen ez bada.
|
|
|
Euskal Herria nazio bat da, beste nazioetatik berezitua, subjektu politiko burujabe bilakatu behar duena, Espainiatik eta Frantziatik aparte. Beste erantzun antropologiko kulturalago baten arabera (Arana Goirik ere asumitzen duena ordea) Euskal Herria euskararen herria da eta
|
bere
identitatea hor indartu behar du: Foruen galerari euskara eta euskal literatura sendotzeko enkarnu berritu batek jarraitu dio.
|
|
|
nonbait bilduz, ekitaldi baten aitzakian: nonahi bil zitzakeen, baina toki sekretu batean nahi zuen, taldeari hasieratik
|
beretik
identitate marka bat ezarri nahian bezala, Jainkoaren aurrean bai gutxienez, Mahai Biribileko zaldunak bezalaxe; bazuen, gainera, hiriko erregimentuan, kapilau militar bat, don Ladislao?, irizkide eta adiskide mina, bere asmoen berri jakinarazi zionean halaxe erantzun ziona:
|
|
|
integrazioa, asimilazioa, bereiztea, marjinalizazioa (Berry eta Kim, 1987) sorburuko kulturaren eta harrerako kulturaren arteko oreka berreskuratzeko estrategia edo modu gisa hartuta: a) asimilazioa, sorburuko kultur identitatea baztertu eta harrera egiten dien gizartera bideratu nahi izatea adierazten duen jarrera; b) integrazioa edo bikulturalismoa, edo taldearen berariazko kultur identitatea iraunaraztea eta gizarte berrian parte izateko nahia; c) bereiztea, edo etorkinen taldeak harrerako gizartearekin harremanik sortu nahi ez izatea, nork
|
bere
identitatea eta sorburuko kulturaren tradizioak eta jokabideak iraunarazi nahi izatearekin batera; eta d) marjinalizazioa, edo harrerako gizartearekiko nahiz sorburuko gizartearekiko uzkurtasuna eta distantzia. Jakina da integrazioa eta asimilazioa gizarte berrian egokitzeko joera handiagoa erakusten duten estrategiak direla, eta segregazioak eta marjinalizazioak baino estres sozial gutxiago sorrarazten dute.
|
|
|
Koroa jaso aurretik, baina, Teofilo Mariak bere bidea egin behar izan zuen, bere zereginean buru belarri sartuz; lehenik, fabrikako zuzendaritzatik eta erdi mailako kudeatzaileen artetik konfiantzazko sei gizon aukeratu zituen, zailduak eta gogorrak, antiiraultzaile amorratuak, haiekin banaka hitz egin ondoren; Teofilo Mariak marra zehatz bezain garbi bat ezarri nahi zuen, bai denboraren ibilbidean –" Orain arte gauzak horrela izan dira, baina hemendik aurrera, guztiz bestela" – eta bai espazioarenean ere, sei gizon haiek –lotura estuz lotzeko– nonbait bilduz, ekitaldi baten aitzakian: nonahi bil zitzakeen, baina toki sekretu batean nahi zuen, taldeari hasieratik
|
beretik
identitate marka bat ezarri nahian bezala, Jainkoaren aurrean bai gutxienez, Mahai Biribileko zaldunak bezalaxe; bazuen, gainera, hiriko erregimentuan, kapilau militar bat –don Ladislao–, irizkide eta adiskide mina, bere asmoen berri jakinarazi zionean halaxe erantzun ziona:
|
|
|
Horregatik esan dugu lehenago euskara eta hizkuntza bizikidetzaren gainean guztiok identifikatu gaitzakeen identitate zabal, baturagile eta berri bat eraiki behar dugula. Izan ere, euskaraz hitz egiteagatik eta euskaraz, ez luke inork kolokan edo kuestionaturik ikusi behar
|
bere
identitate sentimendua, zeinahi delarik ere. Euskararen aldeko adostasuna areagotuko bada, lortu egin behar da euskaraz hitz egin eta neurri batean euskaraz bizitzea guztiz bateragarria izatea espainiar sentitzearekin, edo ekuadortar, kolonbiar, errumaniar edo marokoar sentitzearekin (gaztelaniaz hitz egin eta bizitzea euskaldun edo euskal herritar sentitzearekin bateragarri zaien bezala milaka eta milaka euskal herritarri).
|
|
|
Nago Espainiaren identitate nazionala hortxe eraiki dela luzaroan, besteon bizkar gainean nolabait, Joxe Azurmendik sakon aztertu duen bezala (beharbada identitate kolektibo orok egin ohi du hori, neurrian datza aldea). Etengabe bilatu izan du pagaburu bat
|
bere
identitatea puntalatzeko. Ezaguna da Espainiaren eraikuntza, estatu nazio gehienena?, bazterketan, ukazioan eta odol isurian espezializatutakoa dela.
|
|
|
Hori guztia gutxi balitz, identitatea kontu konplexua da gurean; bereziki konplexua, Nafarroan. Euskal Autonomia Erkidegoko euskal herritarron artean, ehuneko ia 70 luze batek dio
|
bere
identitatean badagoela espainoltasunik, neurri batean ala bestean. Eta, identitate sentipenak dinamikoak izanik, alderdi hori erraz bizkortzen da futbolak edo bestelakoren batek deituta, Estatuak bere mekanismoak aktibatzen dituenero.
|
|
|
Gauzak horrela, datu etnografikoak, abestiak, gure kasuan?, elementu identitarioen edukitzaile gisa hartuak, baliagarriak izan dakizkiguke aztertzeko zer neurritan iristen diren bertan dautzan sinboloak komunitate politiko baten kontzientzia nazionalaren parte izatera. Komunitate politikoak sinbolo horiez egiten duen erabilera sozialak garbi erakusten digu giza kolektibo batek talde berezi gisa imajina dezakeela bere burua, eta horrek berezitasun hori politikoki egituratzera zuzendutako giza ekintzak sortzera bultza dezakeela,
|
bere
identitate beharrizanak asetzearren. Beraz, nazio nortasuna, edozein dela ere?
|
|
|
Eta sinagogan berarekin egindako hitzarmenari esker, guk bilatzen dugun fruitua aurkitu zuten. Horrela, erbestean galduta zegoen komunitateak bere norabidea astero berreskuratzen zuen; horrela,
|
bere
identitatea ahazteko zorian zegoen komunitateak Jainkoarekin egindako aliantza astero gogoratuz bere nortasunari eusten zion. Eta Babel hartan bere mintzoa eta nortasuna galtzeko zorian zegoen komunitateak mintzo xume hartan Jainkoaren salbazio promesa gordetzen zela aitortzen zuen astero; eta mintzo xume hartan, Jainkoaren ahots entzunezina gorpuzten eta munduratzen zela.
|
|
|
Eta Babel hartan bere mintzoa eta nortasuna galtzeko zorian zegoen komunitateak mintzo xume hartan Jainkoaren salbazio promesa gordetzen zela aitortzen zuen astero; eta mintzo xume hartan, Jainkoaren ahots entzunezina gorpuzten eta munduratzen zela. Horrela, Jainkoaren ahotsa entzunez eta harekin egindako aliantza aitortuz, erbestean zegoen herri hark
|
bere
identitatea eta biziraupen itxaropena berreskuratzen zituen.
|
|
|
Informazioa" zerbait berria dakarren berrikuntza" baldin bada —definizio arrunt bat da hori—, orduan gerta liteke informazioaren kultura bat ere ez existitzea
|
bere
identitate propioarekin, identitate hori beharbada informazioaren teknologien nonahikotasunak emango bailioke. Ikuspegi horren arabera, nahiz eta gu informazioaren gizartean bizi ahal izan (ikus Castells 1996, van Dijk 2006), gizarte horrek ez ditu forma kultural berriak sortarazten.
|
|
|
Bere ikerketan, azpi arauak gazteen identitatearen ikurrak zirela argi geratzen zen. Ghettoko talde bakoitzak bere lengoaia propioa zeukan,
|
bere
identitatea azaltzen zuena, talde baten edo beste baten kidea izateko seinalea zena.
|
|
2010
|
|
|
Guk herriak erabakitzea nahi dugu. Nazionalismo espainiar eta frantsesak
|
bere
identitatearen inposizioz eta erabakitzeko eskubidea ukatuz irmo ixten dira. Gu, ordea, prest gaude euskal herritarren erabakia errespetatzeko.
|
|
|
Eta, laburpen gisa, arestian aipatutakoa: ez dela behar adina sozializatu komunikazioaren ekarpena, herri bakoitzak
|
bere
identitatea edo nortasuna saltzen jakiteak dakarren onura, batez ere, ekonomiarako, eta hemen produktua badaukagula. Esanaz bezala, egiten jakin badakigula baina saltzen" ez hainbeste".
|
|
|
Ez naiz politika kontuetan aditua, baina beti iruditu izan zait interesgarria gatazkan bizi diren herrien egoera: akordio batera heldu edo
|
bere
identitate politiko, linguistiko edo sozial propioa definitzeko gatazkan bizi direnen kasua, alegia. Argi dago gaineratu du kontraesan asko dituzten egoerak direla, baina beti material oso interesgarria plazaratzen dutela.
|
|
|
Valerie Plame CIAko agente sekretuaren istorioa kontatzen du. Egunkari batek
|
bere
identitatea ezagutzera ematen duenean, bere bizitza goitik behera aldatuko da. Valerieren senarrak New York Times egunkarian idatzitako artikuluak hika mika handia sortuko du.
|
|
|
Gure gizartemendebalekoan, Bizimodu Onaren gizarteetan, Euskal Herriko hainbat lekutanikusten den paradoxa kausituko dugu maiz: mobilizatzen dakien mikrogizarte bat,
|
bere
identitatean erasorik onartzen ez duen jendea, honako proiektuak «zertarakodira?» galdetzen duen giza taldea. Ekologismoak. Ekologismo Politikoak edota«Deep Ecologyk» (Castells, 1998:
|
|
|
Ospitaleetako kontsultetan, harrera zerbitzuetan edo erradiologia zerbitzuetan jartzen ditugu postuak, besteak beste, pazienteen aztarnak filiatzeko eta profesionalek azkar eskura ditzaten beren datuak. Bigarren fasean, pazienteak
|
bere
identitatea egiaztatzeko eta historia klinikoaren zati batera sartzeko aukera izatea nahi genuke, jakiteko zer proba gainditu gabe dituen, probak noiz egin behar dituen, zer proba mota egin behar dituen edo itxaron zerrendan zenbat pertsona dauden (ez nor, konfidentziala baita). Zein da identifikatzaile digitalen zeregina?
|
|
|
Europako ukatutako hainbat naziok beren burujabetza osoa dute helburu, eta bakoitzak
|
bere
identitate zeinu ororen osotasuna berreskuratzeari ekin dio: Eskoziak, Groenlandiak, Irlandak… Hori da jada Kataluniar Herrien eta Euskal Herriaren ibilbidea.
|
|
|
Bizikidetzan arazo gehiago sortzen dira taldeak eskubide politikoak eskatzen hasten direnean. Minoriek diskriminazioaren kontzientzia hartzen dutenean, indar guztia jartzen dute
|
bere
identitatearen defentsan. Borroka homosexuala, feminismoak, minoria arrazialak, nazio minorizatuen eskariak... honelako mugimendu sozialek ekarri dituzte langilearen mugimenduaz geroztik aldaketa sozialik handienak.
|
|
|
Bestaldea. edo motibo bereizten ditu identitateetan, 946 kontuan harturik horiek botere harremanen arabera eratzen direla: ...razionalizatzen ahalegintzen dena;" erresistentzia nortasuna" botereak agindutako identitatea guziz ametitu ordez, identitate menperatuaren alde egiten den erresistentzia da;" proiektu nortasuna" deitzen dio Manuel Castellsek hirugarren identitate mota bati, menperatutako identitatea politikoki antolatzen denean eta, errepresentazio politikoan, alternatiba bat aurkezten duenean
|
bere
identitatea aurrera eramateko.
|
|
2011
|
|
|
aisia, lagunartea, politika, kalea, festak, gaua edo lan mundua, esate baterako. Eta hauen bidez joango da gaztea gizarteko kultura bereganatu eta
|
bere
identitate soziala garatzen. Horrela joango da pertsona egiten.
|
|
|
Nerabezaroan gaztea
|
bere
identitate soziala eraikitzen ari den prozesuaren bi ezaugarri nagusi hauek dira: helduen munduarekin apurtzea eta, era berean, helduen mundu hau imitatzeko gazteak duen joera eta beharra.
|
|
|
Nerabezaroan gaztea
|
bere
identitate soziala eraikitzen ari den prozesuaren bi ezaugarri nagusi hauek dira: helduen munduarekin apurtzea eta, era berean, helduen mundu hau imitatzeko gazteak duen joera eta beharra.
|
|
|
dira, ez azken arrazoi edo helburuak modu abstraktuan. Arrazoi sentituok bakoitzak bereak balio absolutu bezala bizi ditu,
|
bere
identitate pertsonalak horiekin bategiten du, horien arabera taxutzen du bizimoldea, berarentzat sakratuak eta ukiezinak dira: bere moralaren iturburuak.
|
|
|
Agian bai, baina sinbolo eta identitate baliorik ez badu ez dut uste erabileraren erronkan ezer lortuko dugunik. Nolanahi ere, hizkuntzak (eta
|
beraz
identitateak) bakarra izan beharrik ez dauka, jakina? .
|