Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 45

2007
‎Horixe izan zen, hain zuzen ere, Gure> Herriari emandako ardura, Edmond Blazy kudeatzaileak azaldu zuenez: Ils nous ont demandé un organe de vulgarisation30 Baina euskal kulturara hurbiltzeaz gain, euskaltasuna goratzea ere hartu zuen helburu, Eskualduna> eta Eskualzaleen Biltzarrak beretzat harturiko pentsabideari atxikiz. Izan ere, Gure> Herriaren artikulu gehienek, euskaraz idatzirik egoteaz gain, lerroak eman zituzten euskaldunen hizkuntza (véhicule naturel et vivante expression de lâme de la race31), izaera eta ohitura zaharrak nabarmentzeko, miti, katzeraino.
2008
‎Muskildin sortu zen 1908an. Itxuratik beretik hartzeko, gizon guti horren indarrekorik. Bere sotanak lepoa tinke tinkia betetzen zion eta erdiko botoi etarik urratzen ere zuen betearen beteaz.
‎Hala ere, Txakolinaren> ospatzean soilik lehendabiziko lau salmoak agertzen ziren. Salmoez atal berri bat sortu eta atal horri izenburu hori jartzeak B. Gandiagaren protagonismoa eskatzen du, derrigorrez, V. VI. eta VII. salmoak idazteko konpromisoa olerkariak berak hartu behar izan zuen, zeren bakarrik lehendabiziko lau salmoekin ez baitzuen antolatzaileak atal berririk sortuko. Beraz atal berri hori osatzeko eta atal horretarako lau olerki berriak idazteko eginbeharra B. Gandiagari dagokio.
‎Jose Antonio Arana Martijak diruzaintza kargua, Jeanek euskaltzainburutza hartu zuen egun berean hartu zuen eta hala segituko zuen gaixotasunagatik utzi behar izan ez balu, 2003ko azaroan, nahiz eta hiru hilabete geroago nik hartu behar izan nuelarik kargu hori. Hamalau urte pasa izan ziren elkarrekin Zuzendaritzan Jean eta Jose Antonio eta uste dut, desadostasun gutxi batzuk gorabehera, elkarren errespetu osoz ihardun zutela, bai bakoitzaren eginbideetan, baita ere gobernamenduko amankomunetan, beti ere Akademiaren mesedetan.
‎– Bigarren graduko mug. sing. ori> dugu, gradu bereko erakuslearen itxura eta eremu semantiko bera hartzen dituela. Absolutiboan ori> (a) eta beste kasu batzuetan orrek, > orri, > orrendako, > > orrez> formak ditugu (b):
‎Era berean bigarren graduko ori> horrek gradu bereko erakuslearen eremu bera hartzen du gehienetan:
‎Altunak bere edizio kritikoan (1980, 261 or.) Ovidioganik hartua bide zuela zioen. Zeiharka hala izanagatik, Echeparek ez zukeen segu renaz ere Ovidioganik beraganik hartu, honen obran doi bat desberdinki itzulikatua baita errana: Flebile> principium> melior> fortuna> secuta> est> (Metamorphoses, VII. lib., 518).
‎Eta adiera horretan politika egiten du. Hala ere intelektuala ez da propioki politikaria, bere helburua ez baita (printzipioz behintzat) boterea bere esku hartzea eta gobernatzea (are gutxiago «boterea botereagatik» gozatzea). Horregatik intelektualak ez ditu, normalean, bere proposamenak parlamentutik, gobernutik edo alderdietatik egingo, baizik prentsatik, unibertsitatetik edo gisako tribuna soziokulturaletatik.
2009
‎Egiteko bakoitzarentzat elkarte bana behar zela uste zuten batzuek. Azkenean, baina, zera erabaki zen, elkarteak berak hartuko zituela bere baitan bi zereginak. Alegia, bi sail izango dituela Akademia berriak:
‎Gaur egun ere badu abantaila ez txikia: berau da Euskal Herri osoa bere baitan hartzen duen erakunde nagusia.
‎1999 urtean eratu zen Sustapen batzordea, Jagon sailaren barruan, euskararen estatusa babesteko helburuarekin. Hizkuntzaren defentsaren eta sustapenaren eginkizunari ez zion Euskaltzaindiak orduan heldu, Akademiak sorreratik beretik hartu baitzuen helburu hori, eta hain zuzen ere horretarako sortu zuen Jagon saila, orduan Yaursaila?, Arturo Campionen eta Pierre Broussainen ardurapean.
2010
‎Kalea bere mende hartua zuen erdarak, arnasgune nagusietatik kanpora. Hartara iritsi gabe ere, arnasguneetan bertan bietariko bizimodua gailentzen ari zen.
‎Elkarbatzeko prozesua egiten den bitartean, ikastolek, eskualdaturiko eskola publikoen tratu bera hartu behar dute, hau da, doakoak izan behar dute?.
‎Seaskak Iparraldean eskaintzen zuen euskarazko irakaskuntza eredua zerbitzu publikoa zela aldarrikatzen jarraitzen zuen, etengabe galdeginez ikastolak beste guztien ildo beretik hartuak izan zitezen.
2012
‎...da bada Joanes Leizarraga zeritzan Berakoizko aphez edo erretor zen batek noizbeit aspaldi inprimarazi izan zuela Testament berriko liburua, berak eskararat itzulirik; baiñan nola dohakabe hura, errelijione katholika eta egiazkoa utzirik ordukotz ja itzulia baitzen bera Kalbiñen sekta izurriztaturat eta haren heresia pozoatuaz kutsatua, ezin gelditu da bere obrari iretxeki gabe zenbeit lekhutan berak hartu izan zuen izurritik eta iretsi izan zuen pozoinatik (Haraneder 1740).
‎Lortzen den efektua, ordea, antzekoa da: bere esku hartzea poema horiek aurkitu eta itzulpenen artean tartekatzera mugatu dela iradokitzen digu Sarrionandiak, autoretzaren erantzukizunetik urrunduz beste behin ere.
‎André Bretonen antologia aipatzen dute Sarrionandiak eta Sarasketak Hamairu ate bildumaren hitzaurrean, hainbat ipuin bertatik hartu dituztela aitortuz:
‎J.A. Martínezen ustez,, segmentu intzidentalek? gertakizunen halako predikazio balioa ematen dute aditzera, bigarren mailako predikazioa bada ere (predicación secundaria); gertakizunek, izan ere, erreferentzia puntutzat ez dute komunikazio ekintza bera hartuko (bere eskuko perpausekin gertatu ohi den legez), lehen mailako predikazioa baizik.
‎3) Predikazio nagusitik at egon arren, ez dira bere eskuko edo independente. J. A. Fernándezek (1993) esango digun bezala, erreferentzia puntutzat ez dute komunikazio ekintza bera hartuko (bere eskuko perpausekin gertatu ohi den bezala), lehen mailako predikazioa baizik. Beraz, gertakizunen predikazio balioa ematen dute aditzera, bigarren mailako predikazioa, eta lehen mailako predikazioarekin harremanetan interpretatzen dira.
‎Horixe da, gainera, hurbilbide diskurtsibo hau aintzat hartu duten ia guztien lanetatik azpimarratu nahiko genukeen ideia: autore hauentzat guztientzat enuntziatu parentetikoak diskurtsoaren osatze eta barne antolamenduan zeresan handia dute, diskurtsoan bertan aktiboki hartzen baitute parte; hots, esatariak diskurtsoa norentzakoari egokitzeko egiten duen ahalegin horretan testuaren barrenetik bertatik hartzen du parte.
‎Halakoa egin digu oraingoan Junes Casenave Harigile zuberotarrak. Tenore berean hartu dugu guk ere euskararen akademian, uste baitut eskertzeko modukoak direla haren ahalegina eta obra, hain zuzen ere, Euskaltzaindiak Euskaltzainak izeneko bilduman barruratzen dituena ohore handiz.
2013
‎Donamartiriko apaizak erantzun zuen Eskualduna urte bat hartan baizik ez zela saltzen bere herrian, hots aski fenomeno berria zela. Ahatsako erretore Gracy k argitu zuen berak hartu zuela astekari hori herrira helarazteko ardura: «A mon arrivée, je n, ai trouvé que 12 numéros.
‎Frantziak bere baitan hartuak zituen herrietako nortasun propioek arazoa sortzen zieten zentralismoaren aldekoei, eta mugimendu erregionalista horiekiko mesfidantza edo aiherkundea agertu zen. Baina denak ez datoz bat erratean Frantziaren zentralismoaren edo batasunaren izenean, hizkuntza gutxituen ukapena eta haien kontrako jazarpena egin zirela.
‎22 urte zituenean, Euskal Herria utzi behar izan zuen ikasketen jarraitzeko. Larresoroko eskolatik Baionako seminariora joan zen ikastera, baina ezin izan zituen ikasketa guztiak han bukatu, 1906an, Frantziako Gobernuak seminario guztiak beretzat hartu zituelako eta ikasleak handik haizatu.
‎Gilen II.ak Alemaniako mugak inguruetako herrialdeetara zabaldu nahi zituen gisan, Napoleon ere inperialista izan zela esplikatu zuen Hiriart Urrutik, baina Napoleon Gilen II.a baino hobea zela ohartaraziz. Nahiz eta Napoleonen gerlarako joera eta inguruko herrialde guztiak bere esku hartu nahi izatea kritikatu zuen, Hiriart Urrutik «gizon handi» gisa aurkeztu zuen. Are garbiago utzi zuen ondoko astean, Napoleonen handitasunari zion mirespena.
‎Giuseppina Venturelliere Italiako prentsaz aritu da, egunkari giristinoen jarrera ikertu baitzuen, Italiako giristinoen jarrera jakiteko asmoz. Frédéric Medeiros ek, gerlako gaitik pixka bat urrunduz, baina garai bera hartuz, Parisko prentsak garai hartako gizarte mugimenduak nola aipatu zituen ikertu zuen, tesina batean. Alfred E. CornebiseLehen Mundu Gerran zehar, Amerikako Estatu Batuen eta Mexikoren arteko gatazkan, amerikar soldaduen eskutik egin zen kazetaritzaz aritu zen.
2015
‎Berak egindako bideari jarraituz berreskuratu zuen Lorenzo Vallak(), XV. mendeko humanistarik bikainena izan zenak, Zizeronen eta Kintilianoren latin klasikoa. Eta berari esker hartu zuen filologiak zientziaren (testu kritikaren) maila; Testamentu Berria interpretazio filologikoaren galbahe zorrotzetik pasarazi zuen. Haren ikasbidea baliatuz. Vallaren Elegantiae ren miresle zen?, Erasmok Elizaren Biblia kritikatu zuen.
2016
‎Berriz ere artikulua Piarres Larzabalen eskutik heldu da, frantsesez, momentuan berak hartzen du antzerkiaz norabideen emateko ardura. Hirurogei bat taldek antzerki obrak Choribit andereari eskatzen dizkiotela urtero dio.
‎Haatik, sailkapen honetan dauden antzerkiak heriotzarekin bukatzen dira, sakrifizioaren irudia eskainia izaten da, destino berezia duten pertsonaiak izaten dira. Gorago jarraitu dugun sailkapen bera hartuko dugu, alegia historiarekin harremanak dauzkaten antzerkiak eta bestalde garaiko euskal gizartean bizi ziren grinak edo kezken lekukotasunak diren antzerkiak.
‎Bere bizitegiaren apaintzeko, gure oroitzapen zaharrak bil eta bil ari da. Gure hilobi harriak berak hartzen ditu etxe edergailutzat.
2017
‎2016an Ipar Euskal Herri osoa bere baitan hartuko zuen erakunde berri baten sorrera onartu zuen Parisek. Ez Ipar Euskal Herrian aspalditik, behin eta berriz, hainbat herritako etxek eta herritarrek aldarrikatzen zuten Departamendua, baina bai Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoa biltzen dituen lurralde erakundea.
2021
‎sartze, hartze, ikuste, etortze edo jate gisakoak, alegia. Izen horiek aditzak berak hartzen dituen argumentuak behar dituzte, nolabait ere esateko, aditzak dituen argumentu berak heredatzen dituzte: ‘norbait sartzea’, ‘norbaitek zerbait sartzea’, ‘norbaitek zerbait ikustea’, ‘norbait etortzea’, ‘norbaitek zerbait jatea’ eta abar.
‎galdegaiena12 ala mintzagaiena. Galdegai/ mintzagai jokoari dagokionez, funtsean egitura berekotzat hartzekoak dira adibide horiek eta goraxeago eman dugun Laguna badoa, aita ez (§ 41.4.2b). Gertaera bat baieztatzen da eta inplizituki zein esplizituki beste bat ezeztatzen eta, aldi berean, gertaera horretako mintzagaiak dira kontraste bidez nabarmentzen direnak (§ 41.5.4).
‎42.19.2m Orain arte ikusi ditugun adibideetan ez bezala, zenbait kasutan ere diskurtso markatzailea perpaus koordinatu baten barruan agertzen ahal zaigu. Azkeneko esaldia bera har dezagun lekuko: Peru gaur etorriko omen da eta Jone ere (bai).
‎15.4.2a Erakusle hauen lekua, adibideetan zehar ikus dezakegunez, izen sintagmaren azken muturra da. Beraz, mugatzaileak hartzen duen leku bera hartzen du: Atzo ikastolarakoan kontatu nizuen ipuin polita; Atzo ikastolarakoan kontatu nizuen ipuin polit hura.
‎Erakusleetatik sortzen diren adberbioek ere bide bera hartzen dute: Jauna balia dakidala!
‎Orduan aise maizago ikusiko dugu izenordainaren erabilerarekin (§ 13.3.8): Berak ordea guziak aterarazi zituen, eta bere hiru ikasleak eta neskatxaren aita amak berarekin harturik neskatxa zetzan tokira sartu zen (Iraizoz); Nekazariak alkate, edo nagusi balira, bakoitzak nahiko luke berari hori gordetzea (Kardaberaz); Gero eskaintzen dizkiot nire bizitza, eta egun guziko hitz, pentsamendu eta obrak, guziekin eta bakoitzarekin berari agradatu nahiez (Agirre Asteasukoa); Belar bakoitzak hartzen du berari doakion gozoa (Duvoisin).
‎Adibide batzuetan zalantza sortzen da zein den gobernatzailea izen soila ala izena barruan duen predikatua: lotsa izan, beldur (ra) izan. tzeko forma bera hartzen dute ondoan subjuntiboko osagarria dutenek ere: isilik egon gaitezen agindu digute> isilik egoteko agindu digute> isilik egoteko agindua eman digute.
‎Ez dirudi, ordea, barik juntagailua denik. Ez partikulak hartzen duen leku bera hartzen du hor barik hitzak, ondotik inolako juntagailurik ez duela. Hortaz, alborakuntzaz eginiko elkarketa dakarkigu gogora egitura horrek:
‎B. Elizanburu); Gauza horiek guztiak egiten amaitu zutenean (Zaldua). Baina, jarduera baten amaiera markatzeko adiera horrekin lehian, forma bera hartzen du gertakari kate bateko azkena adieraz dezakeen perifrasiak: Beste guztien gainetik agintzen bukatu zuen [azkenean, hori gertatu zen].
‎P. Arbelbide). Eta balio bera hartzen du, galde perpausetan egon arren, galdegai ez diren juntagaien aurrean ezartzean: Nondik jali, asko herri ttipi erromesetan, ala mutikoen ala neskatoentzat eskola berezi baten egiteko[...] dirua?
‎13.10.7.6c Besterik edo beste ren aitzinetik (orduan horrek inor en kasu edo postposizio marka bera hartzen du zenbaitetan): Gauza orobat premiazkoa da nehor bertzerik ez iuiatzea, eta bere burua bera iuiatzea (Pouvreau); Ote da inor besterik etxean?
‎Konturatzen garenez izenordain indartua aposizioan doa, eta aurretik duen izenordain arruntaren kasu marka bera hartzen du. Molde hori da gehien erabiltzen dena.
‎bietan kasu absolutiboa. Beraz, hitz gutxitan esateko, subjektuak bi marka har ditzake, aditzaren arabera, ø (absolutiboa) edo k (ergatiboa), eta aditz trantsitiboetako osagarri zuzenak eta aditz intrantsitiboetako subjektuak marka bera hartzen dute: ø.
‎Ekinez ekinez lortu du lasterkariak txapelketa irabaztea; Saiatuz saiatuz lortzen dira garaipenak. Partizipioak soilik azaltzen dira errepikaturik, beste inolako perpaus elementurik gabe, eta marka bera hartzen dute egiturako bi zatiek.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia