2000
|
|
" Gertatu zena da IRAk jakin zuela, nola edo hala, kontaktu hori gertatuko zela, eta ondorioz justizia
|
bere esku
hartu zuen: bost hildako egon ziren Lahinchen gertatutako tiroketan, denak protestanteak.
|
|
Edo, ba ote da munduan desohore handiagorik handiki bat neskame urdanga batekin ezkontzea baino? Hoa hemendik lehenbailehen, bastart ingrat hori, ezpata oraintxe
|
bertan
hartzea nahi ez baduk eta azala oihal brodatua baino zulatuago uztea! Zeren eta orainokoan babestu haut baina ez haut gehiago babestuko!
|
|
Baina historia bitxi hartan bazegoen kontu ilunik, zeren eta, kapatazekin eta bertze jende batzuekin mintzaturik, berant gabe jakin bainuen, konparazione, ezen erditzeko puntuan zeudenak zirela don Fidelek arbuiatzen zituèn eta etxetik egozten zituèn emazteki haietarik gehienak, eta ez nuen ulertzen zergatik... Izan ere, ez al zen arrazoin naturala emazteki haiekin izan zezakeen haur bat edo bertze
|
beretzat
hartzea eta etxeko primu eta heredero izendatzea.... Baina, ororen buruan, handik lau bat hilabeterat jakinen nuen kontu ilun haien kausa, zeren eta, don Fidel gizon fidagaitza zen arren, enekin zabaltzen hasi baitzen apur bana, harik eta goiz eguzkitsu batean ezin arraiago agertu zitzaidan arte, goresten zituela ene lana eta ene dohainak...
|
|
Eta, kontu haietan janzahar nintzen arren eta masailak gogorturik nituen arren eta hargatik beldur nintzen arren, hastetik
|
beretik
hartu nuen atsegin, lehen poxinetik eta ahamenetik, zeren oinaztura batek argitu baitzuen ene beldurraren eta ene bertze mugen baso iluna, haren ezpainek eneak ukitu orduko.
|
|
heldu duk hil edo biziko mementua, eta heldu duk, halaber, nork bere erabakien hartzeko sasoina. Eta nik orain
|
berean
hartuko diat neure lehen erabakia —eta, ezpata maginatik ateratzen zuela, eratxiki zuen—: Paradisua behin izan zuan, Adanekin eta Ebarekin, eta berriro izan zuan lehen giristinoekin.
|
|
—Eta zuk ere barkatu niri, Maddalen, zeren putatzat eta koldartzat hartu baitzintudan... —eta, luzatu zuen eskua Maddalenen eskua
|
berean
hartzeko, eraman zuen gero hura ezpainetarat, eta muin eman zion... eta Maddaleni ere busti egin zitzaizkion begiak.
|
|
—Harexek baizik ez naik lagundu ugaldeko atsoaren aferan —hitz erdika gaitzetsi nion azken egunetako jokaera.
|
Beretzat
hartu bazuen, ez zuen adierazi— Gero?
|
2001
|
|
Orduan bezala, damuak eta beldurrak
|
bere mende
hartu naute erdibana, eta bertigoaren pareko zorabio bat nabaritu dut nire barnean hazten. Negar egiteko beharra sentitu dut baina ezinezkoa egin zait, arnasarik ere ezin bainuen hartu.
|
|
Vikasek egunero, eskolara joateko, itzulinguruko bidea hartzen du, lagunek nondik datorren jakin ez dezaten. Goseak hamikatua badago ere, eskolatik etxera itzultzeko, luzeago izan arren, bide
|
bera
hartuko du.
|
|
Oraingo honetan zoriak lagundu zion. Vidykar zeritzan gizarte langile batek neskatxaren berri jakin zuenean,
|
berarekin
hartu zuen. Instituzio baten buruzagi zen Vidykar.
|
|
Senarraren gurasoek maitasunik ez badiote batez ere. Senarraren haurrak
|
beretzat
hartuko dituzte eta alarguntsa baztertu edo zapuztu.
|
|
Gero, ordea, senarraren etxekoek bortxaturik, esandakoa jan egin zuen eta poliziari esan zion sua
|
berak
hartu zuela, sukaldeko lurreko suaz konturatu gabe.
|
|
Alaba haurdun zela jakiten bazen, gizarteak eta senarraren ahaideek errukirik gabe madarikatu eta zigortuko zuten. Alaba
|
berarekin
hartu zuen eta erizain batekin batera ezkutuan alaba haurraz erdiarazi zuten. Haurra ito egin zuten.
|
|
|
Berak
hartu zuen lata eta sukaldera joan ginen. Nahiko ilun zegoen.
|
|
Baina broman ez, laster hasiko da lemazainarekin enbarkazioaren gobernuari buruz teman. Azkenean, nostromoak
|
berak
hartuko du lema. Eta zuen enbarkazioa izotzezko triunfoaren arkupetik pasatuko da; pasoa batere derrigorrezkoa ez izan arren, eta ikaragarria izango da, eta oso ederra.
|
2002
|
|
Horrelaxe ikusten zuen Pertseok
|
bere bizkar
hartutako eginkizuna: hasteko, urrezko hegoak zituen munstro batekin egin behar zuen borroka, eta borroka horretan hortz zorrotz luzeek nahiz brontzezko atzaparrek egin ziezaioketen triskantza saihestu; ondoren, burdinazko ezkaten gogortasuna gainditu behar zuen; eta, amaitzeko, gainera, gorgonari burua moztu.
|
|
Eleanorrek zakurtegira dei egin zuen, zakurra
|
berak
hartzen zuela gaztigatzeko.
|
2003
|
|
Bigarrenik, bide
|
bera
hartu zuten gero Europako beste erresuma zenbaitek eta bere gain utzi menturaz lau mende hartan eskutan zeuzkaten ontasunak: Hala nola, Portugalek Mozambike, Ginea, Angola eta Timor; Espainiak Maroko Iparra eta Sahara Mendebala; Belgikak Kongo, Burundi eta Ruanda; Herbehereek Indonesia; Italiak Libia, Etiopia, Eritrea eta Somalia.
|
|
–Badakit alferrik dela, badakit berandu dela neuk abian jarri nuen trena geratzeko –kexatu zen ondoren eta, eskuetan zeraman tabako paketeari azazkalekin estalkia kendurik, zigarro bat eskaini zidan
|
berea
hartu baino lehen. Azazkal zorrotzak zituen, zorrotzegiak nire gusturako, eta laztantzen zuenaren azalean ikararen antzeko lorratz hotz bat utziko zutela pentsatu nuen.
|
|
Deabruarekin obsesionatua zegoenez, deabruaz mintzatu zen apaiza Azpilen egin zuen lehen sermoian, baita bigarrenean, hirugarrenean eta enegarrenean ere: ez zuen beste gairik izan, ahotik jaurtitzen zituen hitzek beti norabide
|
bera
hartzen baitzuten, deabruaren azpijokoak eta jukutriak iparrorratz.
|
2004
|
|
–Unibertsalismoak partikularismoa baztertzen badu, Rousseauk esango zukeen bezalaxe, izateko eta funtsatzeko arrazoia galtzen baitu, gure ustez. Unibertsalismoak
|
bere baitan
hartu behar du partikularismoa. Unibertsalismoa partikularismoaren garapen natural bezala sortu behar da.
|
|
Pertsona irizpidetik abiatzen bagara, pertsona
|
bera
hartuko genuke, bere bakardadean, aniztasunaren sortzaile, ondare eta subjektutzat. Aldiz, lurraldetasuna balitz abiaburu, komunitatea joko genuke hizkuntza eta kultura aniztasunaren sortzaile, ondare eta subjektutzat.
|
|
Mendiburuk darabillen berboa aberats xamarra da, eta batez beste, oñarritzat
|
bera
artuko nuke.
|
|
Gogorrago jokatu bear du Euskaltzaindiak orain arte baño. " Jagon sailla", edo" comisión tutelar" dalakoak
|
bere gain
artu bearko luke euskeraren batasunaren eginkizun au, eta bere alde indartsuago jokatu; idazleai ortografia ori erabil dezaten lagunduz, gaizki idatziak zuzenduz, eta euskera biziari geiago lagunduz.
|
|
Nola uler, bestela, alemaniarren laguntza haundia? Nola ez gogoan har Estonia eta Suomi denbora
|
berean
hartu zituztela alemaniarrek. Nola azal Sueden’go 1.169 soldadu" oldezko" ren laguntza?
|
|
Ez hainbeste Bartali haren palmaresa itzela iruditu zitzaiolako, ezpada Bartali gora eta Bartali behera ari zirenek inork baino ozenago egiten zutelako berba, eta ondo iruditu zitzaiolako Ezquerrak fotografia zaharrak begiratu behar izatea, pelma halakoak. Roman, beraz, Bartaliren alde jarri zen, eta pelotoia Bidanitik pasatu zenean, Ezquerra eta Bartali buru zirela, argi geratu zitzaion huraxe zela
|
berak
hartu behar zuen ziklista, Ezquerrari aurre egiteko gai zen bakarra.
|
|
5) Bosgarren pedal kolpean beste ziklista baten gurpilean jarri zela, eta" allez, allez" entzuten zuela jendearen artetik. Eta ziur aski benetako ziklistarentzako izango ziren animo haiek, baina Romanek
|
berarentzat
hartu zituen, eta kontua da
|
|
Del Vallek eta Hansek gazte euskaldunaren bagoi
|
berean
hartu zuten tokia. Bestalde, treneko zaintzaileari emaniko eskupeko eder batek ziurtatu zien Oskarren txartela Pariserainokoa zela.
|
|
Landauk
|
berak
hartu zuen hitza:
|
|
Belarritik belarrirainoko irri zabala atera zitzaidan. Irriarekin batera, baina, bezperan bezala, Ikerren eskua hartzeko gogoa nagusitu zitzaidan, baina, bezperan ez bezala, eskua luzatu nion orduan, eta
|
berak
hartu egin zidan.
|
2005
|
|
Hauek erantzi aurretik bere goialdea biluzteari ekin dio, alkandora lehendabizi. Ametsen eskua
|
berean
hartu eta bularretako barrura labain eragin dio. Eskuak bizia hartu du, samurki laztanduz, muturtxo gogortua sentituz.
|
|
Ametsek ere
|
berea
hartu du, Athletic ena, probatu aurretik tarte batez putz egin diola ulerturik.
|
|
Amets Madokaren ohean datza. Naroak japoniarrak lehen erabili duen esku-oihal
|
bera
hartu du ile bustia biltzeko. Honen txabusina ere janzteko konfiantza izan du.
|
|
–deitu du– Tira, mutilak, utzi egin behar zaituztet. Esan Akiko sani zelako aldaketak nahi dituzuen, eta
|
berak
hartuko dizkizue. Orain jaun andere hauekin hitz egin behar diat.
|
2006
|
|
Gainera,. Lore gorrien balada? Santa Agedaren koplen doinuetatik hartua zegoen, eta hor bazituen tradizioak
|
bere esku
hartzeak.
|
|
Ezinean gaudenean horixe nahi dugu: norbait arduratzea eta gure beharrak
|
bere esku
hartzea; hortik aurrera, egin beharrekoak oro aurretik finkatutako protokolo batetik ikasi balitu bezain ziur eta zalu ibili zen Oriol. Kandela piztua argimutil batean han hurbil utzi eta gero, besoetan hartu ninduen(" Zikindu egingo zaitut".
|
|
Baina ez zen pasiozko sentimendu bat izan. Ezinezkoa zen egoera hartan desirarik sentitzea; izatez gerotan nazka emango zidan ondoan neukan gorputz hark; onginahizko uholde antzeko bat izan zen,
|
bere baitan
hartu eta eraman ninduena. Onginahizko uholde batek, bai.
|
|
Horixe esan nion, beste ezer ez, eta isildu nituen guztiak gezurrez betetako erdi egiak ziren. Etxean eduki nahi dut/ egunero ikusi nahi dut/ gosaria
|
berarekin
hartu nahi dut/ dutxan dagoela jakin nahi dut/ nigandik metro batera/ jaten emango ez didan platera mahaiaren beste aldean jarri nahi dut. Gainera, esan nion, denbora laburrerako izango zen.
|
|
Erregetza hartzeko eskatu zioten Cromwel garaitezinari. Cromwelek esan zuen erlijioak ez ziola uzten errege izaten, baina botereak
|
bere esku
hartuko zituela: Britainia Handiko" Lord Protector" izango zela, eta" gorentasun" izendatuko zuten, erregeekin egin ohi den bezala.
|
|
Bestalde, Lilithen mendekua ere ez da hutsala izan: Lilithek
|
beretzat
hartzen du haur jaio berrien bizitza indarra; haurrak behar bezala babestuta ez daudenean, haien odola edo bizi ahalmena zurrupatzen du banpiro baten gisa, eta indar horrekin sortzen ditu seme demonio gehiago.
|
|
Gainera, gizon bakartien etzalekuetan sartzen da lo daudela, eta amets lizunak eragiten dizkie haien bizi hazia
|
beretzat
hartzeko.
|
|
Baina alferrik izan zen dena. Andrew ez zen sekula moldatu eta bazirudien hainbeste erakartzen zuen itsaso hark ez zuela inola ere Andrew
|
bere baitan
hartu nahi.
|
|
1552ak Frantzisko Frantziakoaren heriotza ekarri zuen albiste. Haren seme eta oinordekoak Nafarroako erregeren izen
|
bera
hartu zuen: Henrike II.a.
|
|
Zamaria ofizial espainol batena zen. Anaiordearen ehorzketaren egun
|
berean
hartu zuen Migelek haren lekua zapategian.
|
|
Galdera gehiegi batera erantzuteko. Aterpearen barnealdeari zerion keru
|
bera
hartzen nion hari guztiari.
|
|
Soka berri bat eskatu nuen. Heldulekuetan gogor lotu eta lau gizonen artean igo zuten, kostata, munduaren pisu
|
bera
hartzen zuen kutxa.
|
|
Belardia gurutzatu eta, eguzki lorea iltzatutako ate batetik sartuz, pasabide estu eta ilun bat zeharkatu genuen. Ametsean bezala izan zen ia; alderantziz,
|
berak
hartu baitzuen nire eskua. Baina, ametsean bezala, beroa zuen.
|
2007
|
|
bere jatorrian ez da, erlijioak? asmatutako doktrina izan, Estatuak beretzat asmaturiko erlijioa baizik, geroago berebertu egin dena, baina Estatuarekin lehian haren nagusitzen aha legindu den arren, azkenean Estatuak berriro zangoperatua, erlijioaren eta Estatuaren arteko dialektika luzean, monoteismoa Estatuak atzera
|
beretzat
hartu duen une historiko honi erantzuten dio, laizismo, modernoak).
|
|
Ezaguna da, orobat, kontzeptuak metaforatik ernetzen direla, esan zuela jada Herder-ek (eta geroago Nietzsche-k, eta lehenago Voltaire-k?). Gerta liteke, beraz, zientzian kontzeptua jada desbaliatua egonik ere, metaforak baliagarri eta eder izaten jarraitzea, zientziak erreminta bezala
|
beretzat
hartu izan baino lehenago bezalaxe, gero ere. Esaterako, herriaren izpiritua hizkuntza dela; euskara dela Euskal Herriaren arima, euskal herri gogoa.
|
|
Hasteko, Babelgo dorrea, ez oraingo disgregazioa, baizik Sobiet Batasuna zela, asentatzen du Berlin-ek. Jarraian, galdegilearen suposizio inplizituen aurka, pazientziatsuki azaltzen saiatzen da, nazionalismoaren berpizkunderik eta eztandarik ez dagoela, mundu modernoan (Estatu modernoaren agresioekin nazioei, sorreratik
|
berak
hartu duen forman) nazionalismoa indar nagusietako bat beti izan dela, ikusi gura izan ez bada ere, eta nazionalismo ez agresibo, identitatearen defentsiboa, gauza guztiz hauta dela. Honen hastapen teorikoak Herder-en Volksgeist eta partzuergo ideietan seinalatzen ditu.
|
|
oso adeitsua eta xaloa zela zioen Barandiaranek. Berarekin oso ongi jokatu omen zuen eta izugarrizko eragina izan omen zuen
|
berak
hartu zuen bidean; izan ere, aholku hau eman zion: norberaren herria estudiatzea bizitza osoa eskaintzea merezi duen egitekoa dela.
|
|
Festschrift f. H. W. Klein, Göppingen 1976, 68 eta hurr. Ia ehun urte geroago (1720), Dubos ek bere Akademian sarrerako diskurtsoan gai
|
bera
hartuko du berriro, ik., orobat, MEINECKE, F., op., 95 (ik. 94).
|
|
Guztiak bertan sartu zituenean kaioen ondoan etzan zen. Itxuraz, nahiago zuen poltsei teilatua eman
|
berak
hartu baino. –Zerbait oso garrantzitsua izan behar du poltsa horietan?
|
|
Honezkero Amaia eta haurrek egingo zuten hondartzatik apartamenturako bidea. Aurtengo abuztuan ere apartamentu
|
bera
hartu duzue, baina ez duzu oraindik bertan lo egiteko aukerarik izan gau bakar batean ere. Lanak galarazi dizu.
|
2008
|
|
Hedapen eta monopolio bideetan sakonduz, mila bederatziehun eta hamaseian, EENk
|
beretzat
hartu zituen Espainiaren eta Frantziaren arteko muga egiten duen Bidasoa ibaiko uren baimenak, argindarra ekoizten segitzeko.
|
|
–Regina? , gero, neskaren eskua
|
berean
hartu eta, esku gainean musu ematen ziola, esan zion?: Eskerrik asko.
|
|
–Palma Uhartearen inguruan hartu zuen berea?, eta beste zirrimarra batzuk, hitz solteak eta ulertezinak gehienak. Ezin izan nintzen egon neure buruari galdetu gabe nor ote zen?
|
berea
hartu, zuen hura, eta zer ote zen, berea?
|
|
Erabat blai eta izuturik, lehengo postura
|
bera
hartu nuen segituan, eta horrekin coraclea zentzatu bezala egin zen, eta lehen bezain emeki eraman ninduen uhin handi haien artetik. Bistakoa zen bere kasa utzi beharra zegoela, eta, martxa hartan, bere bidea aldatzeko modurik ez nuenez, itxaropenik geratzen al zitzaidan lehorrera iristeko?
|
|
bere lehen jaunartze eguna. Beraz, ondorioztatzen zuen pasadizoa kontatu zuen idazleak, ezerezetik Frantzia gobernatzera iritsi zen gizonarendako, hamaika bataila garaitu zituen militarrarendako, Europa osoa bere mende eduki zuen enperadorearendako, bizitzaren mementorik gogoangarriena izaki imajinario bat
|
bere baitan
hartu zuen eguna izan zen. Eta ez dago gogorarazi beharrik zenbat gauza egin diren historian eta egiten ari diren gaur egun ere irudimenezko izaki horren izenean.
|
|
Lehenik eta behin, Nafarroako erresuma ez da inoiz euskal estatua izan. Horretaz, ni baino askoz hobeki aritu zen Xabier Zabaltza artikulu batean, eta hari jarraituko diot neurri handi batean9 Alde batetik, Nafarroako erresumak ez zituen inoiz euskal herrialde guziak
|
bere baitan
hartu; bertze aldetik, ez dirudi inoiz oso harreman estua izan zuenik euskararekin. Nafarroako erresuma, euskal estatua?
|
|
Sasoiko jendearen galerak xamurrago bihurtzen ditu bihotzak. Hamabost egun ez ziren itxura
|
bera
hartu zuela Pelloren hiletarako.
|
|
Nazionalismoak, demokratikoa izango bada, bere herriaren ezaugarriak, tasunak eta ondarea garatzeko eskubide eta betebeharra dauka, nazio ugaritasunak mundua pluralagoa eta askotarikoagoa egiten duelako. Aldiz, demokratikoa ez baldin bada, hots, bereaz gain beste nazio bateko nortasun ikurrak ere
|
beretzat
hartzen baditu, oker ez banago, euskara nazio espainolaren ondaretzat hartua du zorioneko espainiar Konstituzioak?, orduan, diot, ez gaude beste nazionalismo baten aurrean. Orduan nazionalismo inperialistaren aurrean gaude, beste nazioen izaera nazionala errespetatzen ez duen nazionalismo mota.
|
|
Batzuen esangura ezaguna da: uretako munstroa (norbait itota hiltzen bada azalpen hori ematen da dogon herrian, uretako munstroak
|
beretzat
hartu duela), apur bat harago deabrua ageri da behi burua eta suge gorputza dauzkala. Baina gutxienekoak dira, pintura gehienen esangura sekretua da.
|
|
Aitarengana arreta intentsibora joaten ginenean beti zegoen usain bera, garbikari baten usaina. Urte andana igaro eta gero, usain
|
bera
hartu nuen Bilboko jatetxe bateko komunera joan nintzenean. Orduan, esaldi bat etorri zitzaidan bat batean.
|
|
Diru horrekin kapa berria egin zioten Ama Doloretakoari. Eta kapa zaharra
|
beretzat
hartu zuen Susanak eta kutxa batean gorde. Gure amona Anparok, haren alabak, zertarako behar zuen kapa hori galdetu zion.
|
|
Badira ontzia eta portua utzi eta etxea
|
bertan
hartzea lortu zutenak. Hasieran beste marinel batzuekin batera bizitzen hasi ziren eta gero bakarka.
|
|
–Regina... –gero, neskaren eskua
|
berean
hartu eta, esku gainean musu ematen ziola, esan zion–: Eskerrik asko.
|
2009
|
|
–Ez bereziki, eta lepotik eusten zion botilatik txorrotada eskuzabala bota zidan txoletean?. Kanadan bada bertako indigenek euren lurra hura zela esanez bertaratu ziren europar kolonoei esaten zieten esaldia, beste txolet bat
|
berarentzat
hartu, kaferik gabe hau, eta bertan pattarra isuri ondoren nire alboan eseri zen. Pattar botilak bolatxo urdinak zituen beheko aldean.
|
|
Lanean pozik jarraitzen zuten nirekin, baina ez zidaten enpresako kontraturik eskaintzen, enpresaren politika urtebete pasatxo ETTren bidez egotea zen, enpresak
|
berak
hartu baino lehen. Niretzat hobea zen, horrela arrapaladan bertatik ihes eginez gero ez nion inori ezer azaldu, ez nintzen inorekin zorretan egongo.
|
|
Erlijio zaharraren ordezko erlijio berri, fede zahartuaren tokian fede berritu, arrafindua? . Zientziak ideal aszetikoaren lur
|
berean
hartzen du atsedena: bizitzaren halako pobretze bat da, bai kasu batean eta bai bestean, bere aurresuposatua?
|
|
Uda etorri eta aitak seme zaharrena
|
berarekin
hartuta atzerrira joango ziren. Beste biak han geldituko ziren, ama noiz etorriko zain.
|
|
–Ez duzu Ana ezagutzen, Armentia. Oso emakume mendekatia da. Xabier eta
|
bera
hartzen zituen keinu bat egin zuen Oskarrek?. Gurea bezalako traizio batek erotu eginen zuen.
|
|
Tokia zehazki non zegoen jakiteko deituko zien Anak, edo hitzordua egiteko. Zahar etxea Olabetik hamar bat kilometrora dago, eta errepide
|
bera
hartu behar duzu. Dena bat dator!
|
|
–Eta, nahiz eta geltoki
|
berean
hartu trena, ez genuen inoiz elkar ikusi.
|
|
|
Berea
hartu eta kasinora sartu zen Joseba. Eulia, euli lainoa zen hangoa; txanpon makinetan jendeak eulia zirudien, marmar gortzailez makina batetik bestera aldatzen zen; hogeita bost zentaboko txanpona sartu, palankari eragin, karrakaren bira itsuki jarrai eta, gelditzen zenean, zenbait txanponen erorketaren zarata entzun, ala deus irabazi ez zelako ziztukada elektronikoa,, biiipp?.
|
|
Biharamunean dena argituko zela esanez lasaitu nahi izan zuten elkar. Azkenean Garazi lokartu zen, eta Goiok, haren arnasaldiari jarraituz, bide
|
bera
hartu zuen handik gutxira.
|
|
Ohera laguntzen dio eta gero ondoan esertzen da, amumaren eskua
|
berean
hartuta.
|
|
Ordurako tabernako argiak apalduak zituzten, plastikozko botilak hustuta parketik bueltan zetozen hamalau urteko umeek begietan minik har ez zezaten. Gure balentria borobiltzeko, kafea eta patxarana
|
bertan
hartzeko asmoa genuen arren, kafe makina itzalia zutela jakinarazi zigun zerbitzariak. Ugarteren begiak kolorez aldatzen sumatu nituen berriro.
|
|
hauek helizeak dituk, hau termometroa eta hau manometroa; ikusi ere, ikusten zuen Domingok, gainera, haietakoren bat ere noizbait hegan, eta orduan barrua irauli egiten zitzaion: ez al zen, bada, hartarako etorri,
|
berak
hartutako erabakian, aitaren laguntzarekin?; eta orain zer, huts egin behar ote zion aitari eta huts Adari, mundu guztiaren aurrean inoiz baino barregarriago geratzeko?; ezin ahaztu baitzuen Adari egindako promesa, Adak berak oroitarazi ziona karta samur batean, zeharka bada ere: –badakizu jertse bat egiten ari naizela, tximeleta berdeak dituena?
|
|
–Ez ez. Zu zara anai arrebetan lehena, badakizu, segidan, baina, nebaren eskua
|
berean
harturik, gaineratu zuen?: Bueno.
|
|
Maria Bibianak ere eskua luzatu zuen, ahizparena
|
berean
hartu arte:
|
|
–Non dago zera?? , itzarri zen Ada, larri, itzarri orduko arestian utzitako amesgaizto
|
berak
harturik.
|
|
Domingo konbentzitua zegoen, ustez, bere erabakiaz; munduan bakarrik egon izan balitz ere, erabaki
|
bera
hartuko zuen, ausaz, baina, aldez edo moldez, Domingo ez zegoen bakarrik munduan; esan nahi baita jendeak begiratu egiten ziola, iraganean ez bezala begiratzen ere:
|
|
Haurrari begira zeuden, beraz, medikua eta erizaina, begiratu izugarri harekin, sentimendu
|
berak
hartuta: errua ez zuten arren, bere berena balute bezala.
|
|
liburu haietako gehienak Editorial Calleja argitaletxe ezagunekoak ziren 1, izeba Ernestinak edonoiz erabiltzen zituenak, dela neska mutilei irakurtzeko, dela haiei irakurrarazteko, bere institutriz karguan: hain
|
berekotzat
hartu zuen, izan ere, izebak azkenean kargu hura, non, haurrak jaioz eta haziz zihoazen bitartean, doña Engrazia maistraren irakaspenei jarraipena emateko asmotan, solfeo eta piano ikasketei berrekin baitzien adoretsu lauzpabost urtetan, musikari profesional baten akademian klase partikularrak hartuta; bestelakoan, neska mutilen hezibidean, bere logela ere neska mutilen korridorean zegoen, guras...
|
|
Teofilo Mariak beti oroituko zuen ganbaran sartu zituzteneko une latz hura, ganbaran lastaira bakarra zegoen, aitak
|
berarentzat
hartu zuena, Teofilo Maria zurezko zolan etzaten zen bitartean, bahitzaileek bakoitzari tapaki bat eman ondoren?, baita ondorengoak ere, zeinetan apenas egin ahal izan zuen lorik, baina hura baino buruan sartuago geratu zitzaion, beharbada, beste une hura, ganbaran zegoèn txikitik lehen argia sartu zenekoa, ganbarak biribil hura zuen argi iturri?, etzalekutik begiesten ari zen ikuskariak, izpi s... umetako estanpa hartara eramango balu bezala, zeinean hodeien arteko zirrikituetatik antzeko izpi sorta bat azaltzen baitzen, zerutik lurrerainokoa, lurrean landatuta zegoèn ezpata bat, erramu bonetak koroatua?
|
|
Joan zen Chaplin salmahaira saioa bukatu ondoren, ea zenbat ote ziren Domingok eta
|
berak
hartutako garagardoak, eta Andonik konfiantzaz esan zion:
|
|
eta nola ez baitiogu uzten, ez diogu utziko, eta abar eta abar: ...argudioak puntu hartan izan baitzezakeen ahulgunea; erabakiak, izan ere, osoa bezain sendoa behar zuen, harria bezain gogorra, eraginkorra izatekotan, eta Nazario beste iritzi batekoa izan zitekeen, edo, iritzi berekoa izan arren, bere ñabardurak erants ziezazkiokeen, ezezkoaren harrian zirrikituren bat edo beste irekiz, nondik guztiz zarta baitzitekeen, baita txiki txiki eginda geratu ere, amak
|
bere aldetik
hartutako erabaki zirrikiturik gabea, behin betiko zirudiena behin behineko bihurtuz: esan nahi baita bere lelo hartan trabatuta gelditzea baino garrantzitsuagoa zuela Reginak, agian, seguru baietz?, senarra bere kausarako irabaztea:
|
|
prima donna nolabaiteko baten papera jokatzen hasi zenean, gauzak guztiz aldatu zitzaizkion Adari, musikari bakarrik erreparatu beharrean, garai batean bezala, aurkariaren kantaerari erraparatzen baitzion, barruan beste sentimendu bat nagusitzen zitzaiola: aurkariak huts egiteko irrika, behin edo behin eraman zuena aurkariaren jarrera
|
bera
hartzera, saio haietako batean Gemma Lertxundi zangotrabatzera, alegia; nabarmena izan zen, esate baterako, biek ala biek. Adak eta Gemmak?
|
|
24043, 24411 eta 25914 legeen bidez Argentinako Estatuak
|
beretzat
hartu zuen Estatu terrorismoaren ondorioak berdintzeko helburua. Orain arte, preso politiko ohi eta desagertutakoen 9.000 senidek baino gehiagok bete dituzte kalte ordainak jasotzeko tramiteak.
|
|
Batez ere, presoek eskatuta. Baina batzuetan,
|
berak
hartu zuen neke hori bere gain, senideei biktimaren azken nahiak jakinarazteko beharra sentitzen zuelako. Behin eta berriro aztoratu baitzen ikusi zituen bidegabekerien aurrean.
|
|
liburu haietako gehienak Editorial Calleja argitaletxe ezagunekoak ziren1, izeba Ernestinak edonoiz erabiltzen zituenak, dela neska mutilei irakurtzeko, dela haiei irakurrarazteko, bere institutriz karguan: hain
|
berekotzat
hartu zuen, izan ere, izebak azkenean kargu hura, non, haurrak jaioz eta haziz zihoazen bitartean, doña Engrazia maistraren irakaspenei jarraipena emateko asmotan, solfeo eta piano ikasketei berrekin baitzien adoretsu lauzpabost urtetan, musikari profesional baten akademian klase partikularrak hartuta; bestelakoan, neska mutilen hezibidean –bere logela ere neska mutilen korridorean zegoen, ...
|
|
Haurrari begira zeuden, beraz, medikua eta erizaina, begiratu izugarri harekin, sentimendu
|
berak
hartuta: errua ez zuten arren, bere berena balute bezala.
|
|
Arazoa, baina, ez ziren beti besteak; lehendik ere ikasia zuen Adak lezio hori hainbat alorretan –anai arreben arteko harremanetan, batez ere–, baina musikaren alorrean ia probatu gabea zegoen –orfeoiari lotutakoa beste arazo bat izan zen–, orfeoian ez beste abesbatzetan lehen izarra izatea egokitu zitzaiolako, ausaz; egia zen egun guztiak ez zituela berdinak, bistan da, baina egia zen, halaber, musikak, airezko gorputza zuen neurrian, airean igeri jartzen zuela, lurreko txikikerietatik eta jendearen liskarretatik urruti; musika zuen arteen artea, musika zuen bere eguneroko miserien kontsolagarria, musika zuen Jainkoaganako bidea, eta musikak ez zion artean huts egin; baina aurkaria ere –Gemma Lertxundi– prima donna nolabaiteko baten papera jokatzen hasi zenean, gauzak guztiz aldatu zitzaizkion Adari, musikari bakarrik erreparatu beharrean, garai batean bezala, aurkariaren kantaerari erraparatzen baitzion, barruan beste sentimendu bat nagusitzen zitzaiola: aurkariak huts egiteko irrika, behin edo behin eraman zuena aurkariaren jarrera
|
bera
hartzera... saio haietako batean Gemma Lertxundi zangotrabatzera, alegia; nabarmena izan zen, esate baterako, biek ala biek –Adak eta Gemmak– bi ahotsetako konposizio bat abestu behar izan zutenekoa, elkarri zirika –notak segundo hamarren batean luzatuz edo segundo hamarren batean moztuz, edo tonua erarik sumaezinenean igoz edo jaitsiz–, harik eta Adak Gemma pentagramaren bide... ez al zen bere jarrera hura, bada, musika –bere maite leial garbia eta bere guztia– prostituitzeko modu bat?; arrazoi ote zuen, bada, Damasok, zeinak behin baino gehiagotan esan izan baitzion ekintzarik ustez hotsandikoenen ezkutalekuetan aterpetzen zirela sarri askotan apoak eta sugeak?; non geratzen zen Domingok amets zuèn gizartea, anaitasunean eta askatasunean oinarritua, eta non geratzen ziren udaberriak, non tximeletak, non txoriak eta non Gabinoren globoak, Adak ere bere egiten zituenak?
|
|
Joan zen Chaplin salmahaira saioa bukatu ondoren, ea zenbat ote ziren Domingok eta
|
berak
hartutako garagardoak, eta Andonik konfiantzaz esan zion:
|
|
Teofilo Mariak beti oroituko zuen ganbaran sartu zituzteneko une latz hura –ganbaran lastaira bakarra zegoen, aitak
|
berarentzat
hartu zuena, Teofilo Maria zurezko zolan etzaten zen bitartean, bahitzaileek bakoitzari tapaki bat eman ondoren–, baita ondorengoak ere, zeinetan apenas egin ahal izan zuen lorik, baina hura baino buruan sartuago geratu zitzaion, beharbada, beste une hura, ganbaran zegoèn txikitik lehen argia sartu zenekoa –ganbarak biribil hura zuen argi iturri–, etzalekutik begiesten ari zen iku... Credo in unum Deum; esan ere, halaxe esan baitzuen Teofilo Mariak esaldi hura, bere artean ahoskatua –mutua eta ahotsik gabekoa, beraz–, ezpainen mugimenduari ederki antzeman zekiokeen arren; estanpak argi eta garbi bilatzen zuen, bere elementuen bidez, Jainkoaren esentzia, esanahiz betea, bere ezaugarririk muinekoenak –guztiz sinbolikoak– euskarri:
|
|
–Ez ez. Zu zara anai arrebetan lehena, badakizu –segidan, baina, nebaren eskua
|
berean
harturik, gaineratu zuen–: Bueno.
|
|
Maria Bibianak ere eskua luzatu zuen, ahizparena
|
berean
hartu arte:
|
|
hauek helizeak dituk, hau termometroa eta hau manometroa; ikusi ere, ikusten zuen Domingok, gainera, haietakoren bat ere noizbait hegan, eta orduan barrua irauli egiten zitzaion: ez al zen, bada, hartarako etorri,
|
berak
hartutako erabakian, aitaren laguntzarekin?; eta orain zer, huts egin behar ote zion aitari eta huts Adari, mundu guztiaren aurrean inoiz baino barregarriago geratzeko?; ezin ahaztu baitzuen Adari egindako promesa, Adak berak oroitarazi ziona karta samur batean, zeharka bada ere: "... badakizu jertse bat egiten ari naizela, tximeleta berdeak dituena?
|
|
–Non dago zera...? –itzarri zen Ada, larri, itzarri orduko arestian utzitako amesgaizto
|
berak
harturik.
|