|
2017
|
|
|
Hitz horiek esatean, Kristopherri begiratu zion. Ziur aski,
|
bera
ezagutu ezean, ziega batean sartuko zuen, badaezpada ere. Baina polizia burua portuko azpilanen portzentajea jasotzen zutenen artean zegoen, eta begirunea ez bazen, estimua zor zion seigarren nasako arduradunari.
|
|
|
Gainera, egunkari honek jakin du aita ezaguna zela Bostongo burdeletan prostitutak jipoitzeagatik, eta horietako bat omen zuela idazleak ama. Zortea izan zuen, ordea, aitak
|
bera
ezagutu eta ikasketak ordaindu zizkiolako, besteak beste irakurtzen eta idazten ikas zezan. Gizon hark jakin izan balu semeak heziketa hura krimen lazgarriak aitortzeko erabiliko zuela, agian patrikan gordeko zituen sosak.
|
|
|
Bigarrenez atera zen Martxelo komisariatik, baina oraingoan ez hiria ez komisaria bera, ezer ez zen lehen bezalakoa. Malusako kaleetatik zehar hasi zen alderrai, txoko guztietara begira, zehaztasun ñimiñoenei ere erreparatzen, ea
|
berak
ezagutzen zuen munduaren aztarnaren bat oraindik aurkitzen ote zuen, zeri heldu erokeriak harrapatu baino lehen: erakinak, kaleak, ibilgailuak, dendak, jendea, paperontziak, espaloietako lauzak... den dena ezberdina zen, ordea.
|
|
|
Eskerrak Espaloian eta Hutsa taldekoek gure emozioak berriz bideratu zituztela, fideltasunak eta urratu litezkeen xendrak gogora ekarriz. Mazarredon barna gero hurrengo elurte arte perpaus musikalak garunak inarrosten zizkigun eta ez naiz ziur, Iggy Pop dela uste duen James Ellroy
|
bera
ezagutuko nuenik kalean gurutzatu izan banu, haren zaunka erlastuak salbu.
|
|
|
Gizonei, ezagutu izan balute, pertsona atsegina irudituko zitzaiekeen. Baina
|
bera
ezagutzeko ahalegina egiten ari zirela pentsatze hutsak min ematen zion, eta ahalegin hori egiten zuen oro saihesten zuen.
|
|
2018
|
|
|
Baina ez nuen aurrez aurre ezagutzen, neure moduan miretsi arren. Carballon (Galizia)
|
bera
ezagutzeko parada izan nuen. Haren hitzaldia entzun eta, ondoren, Marije Manterola eta biok bi orduko elkarrizketa egin genion.
|
|
|
Ni neu German nauzue, irakaslea onddoez eta perretxikoez pitorik ez dakiena. Beno, pitorik ez, supermerkatuetan badakit bereizten azpil barruan datozenak, garbi baino garbiago jartzen baitu bertan izena eta guzti, baina Joxemielen basozain lanak direla eta, aurten baietz, aurten hasi behar garela onddoetan, eta
|
berak
ezagutzen dituela pare bat aditu edo, eta baduela kako," gantxo" bat, eta hura mugitzen hasten denean, guk ere gauza bera egin behar dugula Soriako lurretan. Hura izango da kolpearen unea, onddoen kolpea alegia, eta hasia da aurrera eta atzera dagoeneko, delako kako ezagunari mingainetik tiraka.
|
|
|
Herritik irten eta herritar batekin hitz egin behar. Ezagutzen dut
|
berak
ezagutzen ez banau ere. Baina ez diot ezer esanen.
|
|
|
Azaleko minak eta ekzemak dira bereziki osatzen Harpeko Saindian, baina besteak ere bai, kabalenak zein jendeenak. Sendatuak kontaezinak direla diote berriemaileek eta bakoitzak badu zerrenda bat
|
berak
ezagutu dituenez egina, gehienak haurrak.
|
|
2019
|
|
|
Mezu haietan elkarri kontatzen genizkion gure prozesuen gorabeherak, gure zalantzak eta gure pozak, gure aurrerapausoak eta etenaldiak. Eta bizitza zer den, egun
|
berean
ezagutu genituen gure alabak eta, are gehiago, egun berean jakin genuen toki berean egongo zirela gure zain!
|
|
|
Erabakitasun handiz eginiko lana izan omen zen, egunkari zein telebista guztietan mendiko etxolatik mutila ekarri zuen salbatzaile bezala agertu zen eta. Orduz geroztik, ez zen Oslon egongo, bertakoen zein kanpoko etorkinen artean,
|
bera
ezagutuko ez zuenik. Handik aurrera, norbaiten aurrera agertzen zenean, soilik esaten zuen bere abizena, nor zen argitzeko gehienetan ez baitzuen beste beharrik izaten.
|
|
|
Nolabait Norak aitarengandik jasotako Burundiko kultura sakontzeko ardura bere gain hartzeko gogoa zuela antzematen zitzaion Mweziri. Gerora ikusiko zenez, Norak asmoa begi onez jaso zion,
|
berak
ezagutu ez zuen amonaren ordezko bezala onartua baitzeukan.
|
|
|
Neandertal gizakian espezializatuta dago; orain Kantabriako Unibertsitateko irakaslea da, eta, horren aurretik, 2009ra arte, ikertzaile lanetan aritu zen Max Planck Institutuan, pare bat urtez. Beraz, bertatik
|
bertara
ezagutzen du neandertalaren genomaren azterketa lana.
|
|
2020
|
|
|
Gogoratzen naiz aspaldiko adiskidea den Joxemarirekin horretaz eztabaidatzen egon nintzela, eta berak eman zizkidan funtsezko argudioak ekonomikoak zirela, baita EIEko zuzendaritzan denak horrekin bat zeudela ere. Jasone Osoro zegoen lehendakaritzan garai hartan, baina Pako eta Joxemari aipatu baditut ere, beraiek Galeusca bertatik
|
bertara
ezagutzeko parada izan zutelako izaten da. Bigarren Errepublikatik ordura bitartean, klandestinitatea barne, izandako lotura hautsi egin zen, aspaldiko erreferentzialgarritasuna baztertuz.
|
|
|
Agure gaixoa batzuetan lotan ere etxean zehar ibiltzen omen zen. Horrelakoetan Bennyk laguntzen omen zion,
|
berak
ezagutzen zuela ondoen eta.
|
|
|
Horrela eman nizkion eskerrak.
|
Berak
ezagutu gineneko irribarre berberarekin erantzun zidan.
|
|
|
Lehenengo unetik
|
beretik
ezagutu zuen hunek esakuntza horren atzetik zetorrena: gomitu bat.
|
|
|
Mons' eko guziok ezagutzen dugu zure zoritxarra. Jemappes' ko guziok, alegia, eta Mons
|
berean
ezagutu zaitugun guziok.
|
|
|
Ideia bikaina esan zuen, pozarren goazen krokodilo hori ikustera! Europarantz abiatzeko honetan, ez da gauza txarra izango han bizi diren indigenak hemendik
|
bertatik
ezagutzen hastea eta hitz horiek esanik, emazteari besotik heldu eta instantean atera zen harekin Passagerantz.
|
|
2021
|
|
|
Gainerakoa, aldiz, hor zegoen, oroimenean galdua, baztertuta, badaezpada nire karrera nolabait oztopatzen zuen. Horrexegatik ez nion batere kontatu nahi nire senarrari
|
bera
ezagututakoan. Bai, nire aita arestian hil zen, badut neba bat oraindik nire herrian bizi zena, noiz edo noiz elkarrekin joango gara Euskal Herrira.
|
|
|
Joxe ematen duzu! Horixe bera esaten zuen
|
berak
ezagutu nuenean. Eskolan ezagutu nuen, eta egia esan nahiko ganberroa zen....
|
|
|
Europan zehar ari dira bidaiatzen, Parisen izan dira eta orain Bartzelonara joatekoak dira. San Sebastian eguna zela eta, ni bisitatzera eta Donostiako jaia
|
bertatik
ezagutzera etorriak dira. Oso jatorrak dira.
|
|
2022
|
|
|
Aurpegiko gihar guztiak banan bana tinkatu zituen, eta gorrotoak inoiz bisaiarik hartu badu, huraxe izan behar. Mila harrituta geratu zitzaion begira, hura ez baitzen
|
berak
ezagutzen zuen aita. Ama, berehala, zetorren ekaitza aurreikusita, senarrari aitzinatu zitzaion.
|
|
|
Baina ez, ez da hori kontua: lekuetara joan eta bertatik
|
bertara
ezagutu nahi ditu, sentitu, usaindu, gozatu; plan koherenterik gabe bada ere.
|
|
|
Gizonak aitortu zion zaldun pobre bat zela, eta, aberastasuna eta ohorea izateagatik, bere kontzientzia alde batera utzi eta sobera hurbileko emazte batekin esposatu zela, oso aberatsa zelako hura, itsusia eta zaharra izan eta maite ez zuen arren; eta, hari sos guziak atera ondotik, abentura bila jo zuela itsasora, eta hainbertze egin zuela bere lanari esker, non egoera ohoragarri batera heldua baitzen. Baina
|
bera
ezagutu zuenez gero, beraren hitz eta etsenplu sainduek bizitza aldarazi egin ziotela, eta osoki deliberatua zela, egin beharreko zuen mandatutik onik itzultzen bazen, bera eta senarra Jerusalemera eramatera, neurri batean kitatzeagatik horrela eginak zituen bekatu handiak, zeinetatik arrunt apartatua baitzen, nahiz eta oraindik kitatzeko zituen emaztearekikoak, zeinarekin laster baketuko zela es... Damaren gustukoak izan ziren gizonaren asmoak oro, eta, oroz gainetik, halako gizon bat Jainkoaren amodio eta beldurrera erakarri izanak pozten zuen.
|
|
|
Urte haietan, estuasunik gabe bizitzeko moduko egoeran zegoenez, osorik pinturari emanik bizitzeko aukera izan zuen. Hortik ondoriozta liteke han bertatik
|
bertara
ezagutu bide zuela Genovako eskolako ordezkari nagusietakoa zen Luca Cambiasoren izen bereko obra, eta artista haren lanaren erreprodukzio leiala dela Bilboko Arte Ederren Museoaren bilduman sartu berria den mihise hau. Litekeena da Sofonisba Anguissolak interesa sentitu izana ikonografia berritzaile harekiko; edonola ere, aipatzekoa da Haurra jada kozkortua eta amaren antz handikoa irudikatu zuela, eta horrek humanizatu egiten du haren irudia eta protagonismo handiagoa ematen dio eszenan.
|
|
|
Urte haietan, estuasunik gabe bizitzeko moduko egoeran zegoenez, osorik pinturari emanik bizitzeko aukera izan zuen. Hortik ondoriozta liteke han bertatik
|
bertara
ezagutu bide zuela Genovako eskolako ordezkari nagusietakoa zen Luca Cambiasoren izen bereko obra, eta artista haren lanaren erreprodukzio leiala dela Urybaoko Arte Ederren Museoaren bilduman sartu berria den mihise hau. Litekeena da Sofonisba Anguissolak interesa sentitu izana ikonografia berritzaile harekiko; edonola ere, aipatzekoa da haurra jada kozkortua eta amaren antz handikoa irudikatu zuela, eta horrek humanizatu egiten du haren irudia eta protagonismo handiagoa ematen dio eszenan.
|
|
|
Gorigixiko alaba Manolik oso aspaldikotzat dauka jazoera; baina Elbira auzoak uste zuen
|
berak
ezagututako Olabarriko Felipe izan zela neska bahituaren neba, eta hala dio: " Untzuetaben esaten eudien (zuten) eukiela (zeukatela) kastilloa (jentilek), eta han esan eudien Feliperen arrebea edo... kuxu eutsien (zioten) eta jentilak eukiela han sartuta".
|
|
|
Laster elkarrekin egonen zirela eta etorkizuna egitera zihoala adierazten zien. Mireni aparte idatzi zion,
|
berak
ezagutzen baitzituen zeuzkan zalantzak, ez kezkatzeko, eta laster ongi egonen zela ziurtatzeko. Gauean lasai hitz eginen zuten.
|
|
2023
|
|
|
Luterok hizkera bortitza zerabilen liburu horretan eta bazirudien nekazariak desagertzearen alde zegoela (Elton, 1964). Esaten zuen nekazari guztiak erail behar zirela, Jainkoak
|
bereak
ezagutuko zituela eta; printzeak errazago sartzen zirela zeruan nekazariak erailez, otoitzaren bidez baino; matxinada itzaltzen laguntzen zuenarentzat zeruan saria izango zela; gerra ezbehar txiki bat zela, ezbehar handiago bat ekiditeko erabiltzen zena; ez zela tolerantziaren, errukiaren edo pazientziaren garaia, haserrearen eta ezpataren garaia baizik; onak babesteko eta bakea mantentzeko jarri...
|
|
|
Gauguin-en gutuna jaso zuela berriro mozorroei eta esgrima eskularruei buruzko kontuekin, proiektuz betea eta dirua amaitzen ari zitzaiola esanez; Bruselara zela joan esaten bazuen, nola joango zen bada Danimarkara edo tropikora? Etorkizunean sendagile bat zuela, aldian behin, eta sendagileak
|
bera
ezagutzen zuenez, han bizitzen jarraitzeko beste arrazoi bat bazuela.
|
|
|
Sien ekin eta haren familiarekin alde batetik lasaitasuna ekarri zion, baina bestetik nekea eta estresa ekarri zizkion, gatazka batzuk izan baitzituzten Sien bere amari estuki loturik zegoelako. 1883ko otsailean (R21) Hagatik idatzitako eskutitzetako batean Vincentek Rappardi eskerrak ematen zizkion, esandako guztia modu onean hartu zuelako; esaten zion
|
berak
ezagutu zuenean erdi hilik zegoela emakumea; haren burua eta garuna asaldatuak eta desorekatuak zeudela; Leyden go irakasleak Sien i esan ziola etxeko bizitza erregularra eramateko. Emakumearekin esperientzia desatsegin batzuk ekarri bazizkion ere, patxara eta lasaitasun pixka bat ere ekarri ziola.
|
|
|
Begiak itxi eta loak harrapatzen du, bizitza luzean lagun izan dituen sentsazio bide errepikakorrak berriro dastatuz. Bat batean, aurpegi maitatu guztiak etortzen zaizkio burura, eta, haien oroimenean,
|
berak
ezagututako hainbat herrialdetako lurraren usaina, basoarena, zeruarena eta suarena, animalien, loreen eta gorputzen lurrina, usain guztiak batera, autoek eta itsasontziek botatakoak, haien kea, motorren kiratsa, frijituaren atxona, espaloira botatako fruta ustelaren afoinua. Hala eta guztiz, hemen, bere herrian, usainak, benetako usainak dira berarentzat, gatza, airea, arrain lehorra, lur bustia, pikea, algak eta ura daude.
|
|
|
Batimendu handia zen, dena porlanaz eta adreiluz eginda, eta hesitua.
|
Berak
ezagututako kartzelak etorri zitzaizkion gogora eta, handik haurrak eta gazteak irteten ikusterakoan, berriz, Unamunok zioena ere burura etorri zaio: eskolatik ateratzen diren ikasleen burrunba askatasunaren aldeko orroa besterik ez dela, hura bai Orroaga, eta ez Azkizupean dagoena.
|
|
|
Ez zen dena arrosa bistan dena: elaire batek salatu zidan, txikia zenean, Santueneko ikasleekin ez zirela sobera nahasten, eta berak usainetik
|
beretik
ezagutzen zituela atzerrietatik etorri haur horiek.
|
|
|
Urrutitik nabari zitzaion mutilari ez zeukala horretarako interes handirik. Kotxerako bidea hartzekotan zenean, ea egun batzuk edo Bilbon pasa nahi zituen galdegin zion, han ezer askorik zutela egin eta Iratiri eta Mikeli axola ez bazitzaien, aukera bat izan zitekeela Bilbo
|
bera
ezagutzeko behin baino gehiagotan azaldu zuen moduan. Harremanetan egongo ziren.
|
|
|
Perspektiba desberdina zuen handik, ordea, eta alde batera eta bestera egon zen begira, lehenago Joxek egin bezala. Pasatzen ziren guztiak agurtzen zituen, gehienak nortzuk ziren jakin gabe, eta gehienek ere ez zuten
|
bera
ezagutu. Anjelek bai.
|