|
2000
|
|
|
Herriak, hala esan ohi da, ezin du korapilo horretan askatu zer saihestu behar den edo zer egin behar duen,
|
bere
eduki eta eskubideetan ziurtasunik indartsuena izateko.
|
|
|
Beharrezkoa da horretarako jurisprudentzia bat izatea. Objektu askoren zabal horietan, batik bat gai zibilek osatzen dituztenetan, epaitzea da, kasurik gehienetan, testu zehatz baten aplikazioa baino gehiago, testu batzuen konbinaketa, testu horiek, ebatzia
|
bera
eduki beharrean, ebatzira bertara eramaten gaituztela. Halakoetan ezin zokondora jaurti jurisprudentzia, legeekin batera behinik behin.
|
|
|
Zientzia esperimentalaren edozein proposizio itzulgarria da,
|
bere
edukian aldaketarik eman gabe, termino fisikalistak bakarrik dituen proposizio batera eta, ondorioz, proposizio fisikalista denera.54
|
|
2001
|
|
|
Eta horrela subjektuari espazioaren eta denboraren forma hutsen bidez zuzenki agertzen zaion begiespenaren objektu oro fenomenoa edo agerpena izango da. Agerpen orotan sentsazioari dagokiona bere materia izango da,
|
bere
edukia, baina gainera bere forma ere badago. Lehena a posteriori ematen bada ere, bigarrena a priori izango da, zeren begiespen hutsa sentsazioak jaso aurretik hauek elkartu eta hauei batasuna emateko gaitasuna baita.
|
|
|
Arrunki Kritika ren bigarren atal nagusi hau ez da apenas aipatzen, baina 150 orri betetzen ditu eta, beraz, Kantentzat berarentzat bazuen garrantzia. Hala ere, onartu behar da
|
bere
edukiaren batasuna ez dela hain argia, eta atal osoaren azken asmoa ere ez dela hain erraz ulertzen, nahiz eta han eta hemen gai interesgarriak aurkezten dituen. Hauek geroko lanetan azalduko dira berriro.
|
|
|
Hori da gizakiaren handitasuna, izen asko jaso izan duena, duintasuna adibidez: maitagogo (maitamendun, ezagumendun eta hautamendun) izan eta ondorioz
|
beragan
edukitzea onaren, egiaren, ederraren neurria. Hau da, bere gogoa izatea zerbait on, eder edo egia egiten duena maitatzean.
|
|
2004
|
|
|
...tu ez duenez, oraingoz behintzat, hedaduraren ideia horrekin nolabaiteko errealitate fisiko bat adierazten dela bermatzeko modurik, eta onartuta ez dagoela mundu materialean ideia horri legokiokeen errealitate fisiko baten existentziaren segurantziarik, ezta, gainera, mundu fisikoaren existentziaren segurantziarik ere, Descartesek erakutsi du ideia horrek objektibotasun maila bat adierazten duela,
|
bere
eduki propioa eta guzti, eta eduki horrek errealitate fisikoa determinatuko duela. Urrats hau eman guran Jainkoarengana joko du atzera, Jainkoaren existentziaren frogapenera.
|
|
|
Hirukia ez da existitzen (edo existitzen da), kiliogonoa existitzen den (edo ez den) bezala.
|
Berak
badauka objektibotasun logikoa, baina ez existentzia materialik, eta arazo bera izango genuke lerroarekin edo puntuarekin. Guztiak errealitate objektibo matematikoak dira, baina ez dute euren justifikazioa aurkituko mundu materialean, adimenezkoan baino.
|
|
|
Izan ere, hautu zuzen hori eta erabateko askatasuna Jainkoarengan emango lirateke modurik behinenean. Berak gure nahimen
|
bera
dauka, baina berak beti arrazoimenaren eta egiaren arabera erabiltzen du askatasun hori, osotasunaren ezagupena duelako eta berarengan bat egiten dutelako askatasunak eta nahimenak euren dimentsio osoan.
|
|
2005
|
|
|
8847 zk. Ikus ere Flitner & Giel, in Humboldt, WfB V 488 Idazlan hau, printzipioz, Java (Indonesia) irlako Kawi hizkuntzari buruzko ikerketa baten sarrera da eta, honengatik, guk berau" Einleitung zum Kawi Werk" bezala ezaugarritzen dugu. Beti ere" Einleitung" edo" Sarrera" honek, bai bere luzeragatik bai
|
bere
edukiengatik, obra autonomo eta independente bat osatzen du eta, orokorrean, era honetan kontsideratzen da berau.
|
|
|
" Indibidualitatea", ikusten ari garen bezala, Humboldten antropologiaren giltzarrietako bat da eta, honengatik, komenigarria iruditzen zaigu
|
bere
edukia zenbait ideia nagusitan laburbiltzea, zeregin honetan C. Menzeri jarraituko diogularik. Gizakiaren" indibidualitateaz" hitz egiten dugunean, lehenik, ez gara haren zatiezintasunaz bakarrik ari, baizik eta baita haren berdingabetasunaz ere.
|
|
2006
|
|
|
Politikoki ere indartsua izan zen: Egipton ezagutzen zen; hiribildu mizenikoen artean zabalena izan zen, esaterako,
|
bere esku
eduki zuen Eubea uhartea; Aulisen, Beoziaren kai naturalean, biltzen da akeoen itsas flota Troiara abiatu baino lehen; Itsasontzien katalogo homerikoa ere Beoziarekin hasten da78.
|
|
|
aristokratikoak izanik, bortxa eta gerra maite zuten jainko andere homerikoek. Hori nabarmena da jainko eta jainkosek
|
beren artean
dauzkaten borroka eta liskarretan, edo, giza abereen gerratan esku hartzen dutenean. Nabarmenagoa, agian:
|
|
|
Munduan orain ‘katu’ adiera bakar eta bera duten morfema guztiak alderatuz gero, nabaria izango da askoz ere alde handiagoa dagoela beren artean, katu baten eta zakur baten artean dagoena baino adibidez. Gainera, ezer gutxi dute komun soinuzko morfema batek eta morfema grafiko batek, edo mimikoak, adiera bakar eta
|
bera
eduki dezaketen arren. Nolanahi ere, zakur baten eta katu baten arteko aldea aski da katuaren esentzia ezin gauza dadin katuarengan baino, eta ez zakurrarengan.
|
|
|
Izan ere, egia osoaren edukia ez da erlazionatzen bere buruarekin baizik: Liburua da
|
bere
edukia. Ordea, Kojevek zehazten duenez, Liburuaren edukia ez da osotoro nabarituko Liburuaren amaieran baino.
|
|
|
Alde batetik Liburua espirituzko izaki bat izango da. Eta haren edukia osoa izango denez, eta ez duenez erakutsiko
|
bere
edukia baizik, bidezkoa da espiritu osoa izango dela esatea: Hegelen der Geist.
|
|
|
Baina bestetik Liburu hori ez da gizaki bat izango. Aldatu gabe agertuko du
|
bere
edukia. Ez du desirarik izango, ez da jardungo.
|
|
2007
|
|
|
• Iluntasuna skotoj da, printzipio negatiboa, eta argitasuna zein eguna baino lehenagokoa202; aktiboa da, alegia,
|
bere baitan
dauka mundua sortzeko ahalmena203.
|
|
|
Heladen —mundu garaikidean bezala— errealitatearen desenkantamendua ez zen eragin, absolutuki, bere buruaren jabe zen arrazoimen baten zabalpenarekin317 Jakin ere badakigu —jakin genuke, honezkero— arrazoimenaren izaera absolutua ilusio bat besterik ez dela318: arrazoimena beti da arrazoimen erreala eta historikoa, alegia,
|
bere azpian
dauzkan ekonomiarekin, gizartearekin eta egitura politikoarekin lotuta ulertu behar da319.
|
|
2008
|
|
|
Judizioaren formak eduki enpirikoaren (pentsamendu formalak ukatzen duen horren) eta forma logikoaren (identitatearen eta ezberdintasunaren arteko kontraesanak ukatzen duen horren) deuseztatzearen esperientzia besterik ez du adierazten. Geratzen zaiguna, orduan, enpirikoaren forma da, hau da,
|
bere
eduki logikoa; eta aldi berean logikoaren edukia ere geratzen zaigu. Biak gauza bera dira.
|
|
|
Alderantziz, lehenago erakutsi denez, pentsatze aditzailean negatibo dena edukiari berari dagokio eta positibo dena da bai haren higidura immanente eta determinazio gisa baita haren osoki gisa ere. Emaitza gisa atzemanez gero, higidura horretatik eratortzen dena da, negatibo den determinatua, eta horrenbestez era
|
berean
eduki positiboa.
|
|
|
Horren izaera bitxiak zer ikusi estua du lehen aipatu den ideiaren zerizanarekin edo, areago, ideia hori adierazten du, atzemate pentsatzailea den higidura gisa agertzen den aldetik. — Oraintxe hizketagai izan dugun haren jokaera negatiboan pentsatze arrazoitzailea
|
bera
edukiaren itzulera jasotzen duen norbera den bezala, alderantziz bere ezagutze positiboan norbera subjektu errepresentatua da, zeinari edukia akzidente eta predikatu gisa lotzen zaion. Subjektu horrek edukia lotzen zaion oinarria ezartzen du, eta higidura horren gainean dabil hona eta hara.
|
|
|
Arrazoitzeak subjektu lasaian aurkitzen duen lur irmoak dar dar egiten du, eta higidura hori bera soilik bihurtzen da objektu.
|
Bere
edukia betetzen duen subjektuak utzi egiten dio horretatik haraindi joateari, eta ezin ditu beste predikatu edo akzidenteak izan. Edukiaren sakabanatzea, alderantziz, horren bidez norberaren azpian lotzen da; ez da orokor dena, subjektutik aske askori dagokiona.
|
|
2009
|
|
|
Marxek" aurrerapen handitzat" balioesten du" emantzipazio politiko burgesa"," gaurko baldintzatan giza emantzipazioaren azken forma" 34 Auzitan jartzen duena" emantzipazio politikoaren inperfekzioa" da, baina ez horren garrantzia gutxiesteko, askatasun horiek mantentzeko eta garatzeko eta
|
bere
edukia areago eramateko baizik. Iraultza Frantsesaren ondoren, eskubide natural eta eskubide positiboaren arteko, izateko eskubidearen eta jabegoaren eskubidearen arteko gatazka ezin da alde batera utzi, jabegoaren eskubidea instituzio sozial, historiko eta iragankorra baizik ez baita.
|
|
|
Indar horien garapena ezin da altzairu eta ikatzaren tonen arabera soilik neurtu, kalitatezko irizpideak, kulturarekin eta adimenarekin loturiko irizpideak ahaztuz, eta lanaren organizazioa eta helburuaren kontrola baztertuz. Lanaren beraren produktibitatea,
|
bere
edukia kontuan hartu gabe, ezin da zibilizazioaren adierazle bakartzat balioetsi.
|
|
2010
|
|
|
Hizkuntzak, nola edo hala," indar eragilea" du gizakiaren pentsamenduan —ez da" tresna soila" —, eta, horrexegatik, ezinbestekoa da hizkuntza hori antropologikoki kontsideratzea eta bere dimentsio dinamikoan aztertzea. Hortik dio Weisgerberrek hizkuntza bakoitza
|
bere
eduki historiko kulturaletan aztertu behar dela, ze finean hizkuntza baten esanahiek ez dute kaosa osatzen —hizkuntza gehiago da kontzeptu pilaketa arbitrarioa baino—, baizik eta zentzu sare baten moduko kosmosa. Baina berori, azpimarra dezagun, ez da estatikoa, dinamikoa baizik; zentzu horretan, gure autoreak —Humboldt bera baino humboldtiarrago izanik— batez ere" hizkuntza irudiaz"(" Sprachbild") hitz egiten du eta ez hainbeste" hizkuntza ikuskeraz"(" Sprachansicht").
|
|
2016
|
|
|
Darwin gizakiaren jatorri anatomiko fisiologikoaz beste, dohain intelektual eta moralen(" espirituaren") etorki naturalaz interesatzen da orobat. Gizakiaren beraren eta emozioentzako giza espresioen etorburua beste edozein organismo bizidunen antzera ikertzen du;
|
berak
zeuzkan baliabideen neurrian noski (paleontologia, genetika, etab.en laguntzarik gabe). Metodo mailan batik bat, gizakia, bere osoan eta definitiboki, ‘gizabere’ soil bihurtua geratu da zientziarentzat.
|
|
2017
|
|
|
Horrela, beraz, nire situazioa, Besteak gainditzen duenean eta gainditzen duelako, finkatu eta antolatu egiten da nire inguruan forma moduan, gestalt zaleek termino hori darabilten zentzuan: badago hor emana den sintesi bat non eta ni funtsezko egitura naizen, eta sintesi horrek aldi
|
berean
dauka kohesio ek statikoa10 eta bere baitakoaren tankera. Nire lotura mintzo den eta espiatzen dudan jende horrekin kolpe batean eta nigandik kanpo ematen da, neronek ezarritako loturaren oinarri ezagutezin bat bezala.
|