|
2000
|
|
|
Herrialde demarkazio ofizial frantsesek eta espainiarrek zazpiak batametsa kontenplatzen ez duten muga demarkazio administratibo bereziak ezarridizkiete euskal herrialdeei. Euskal Herri osotu grafikorik ez dago mapa frantziar etaespainiar ofizialetan, herriaren
|
beraren
botere aukerarik ezagatik.
|
|
|
Horretan,, american way of life" dakarren pertsona berria inposatu nahidu mundu mailan. Bere fortuna indibiduala,
|
bere
botere indibiduala eta bere profesioaren garapena soilik bilatzen dituen sustrai gabeko pertsona; horrek inolako sustrai sozial, nazional edo komunitariorik ez du, baina munduan zehar hedatuko da.Jakina, kapitalismo mundializatu eta inperalista egoera normaltzat onartuko duensubjektua ez da antzinako katoliko tradizionalista. Alderantziz, kapitalismo mundializatuak pertsona berria eskatzen du:
|
|
|
Beraz, egoera, naturalaren? ideologia den aldetik, estatua eraikuntza modernoa da, zeren eta, industria aro modernoaren sorrera arte, autoritate zentralizatuak arazo handiakbaitzituen
|
bere
boterea eta autoritatea distantzia luzeetan jartzeko, eta muga politikoak zaluak baitziren. Azken garaiotan eratu diren muga politikoen definizio zurrunarekin eta gobernu zentralizatuen etorrerarekin, gutxiengo egoeran dauden herriak, arazo?
|
|
2001
|
|
|
Oinarria Karlomagnok jarri zuen, batez ere, eta fruituak Luis Errukitsuarekinikusi ziren arlo horretan. Giles Brown ek8 Elizaren gaineko patronato eran ikustenzuen Elizarekiko jarrera karolingiarra, erreinu hain hetereogeneoa integratzeko baliozuena, eta baita
|
bere
boterea legitimatzeko ere; indar militarrari esker, Italia etaHispaniara, kulturalki aberatsago ziren lurretara, iritsi zen, eta Jainkoak irabaztera destinatu zituelako (erreformaren aurrera eramatearen babesaz) lortu zituenkonkistak.
|
|
|
Nekazaritzari zegokionez, donazioen ondorioz lur asko Elizarenak ziren, etaelizgizonak nekazarien prestazioetatik bizi ziren; beste aristokrazia laikoeta militarra zen, erregeak egindako emanaldiengatik aberastua (koroak honekinlurrak galduko zituelarik, bere sarrerak gutxituz, eta, horrekin,
|
bere
boterea). Beraz, lur jabego handia nagusitu zen; baina merobingiarren garaian esklabuez ustiatutakoerreserba edo latifundio handi baten eran zena, gutxituz joan zen.
|
|
|
Hasteko, nobleziarennagusitasuna ukatzen da.
|
Beraren
boterearen oinarri materiala ahula zen oraindik (berdin esan dezakegu Elizaren ondareaz, oro har). Iruñeko erresumako nobleenondasun higiezinak aztertuz gero, bi ezaugarri ikusten dira garbi.
|
|
2002
|
|
|
Zenbaitkasutan, tradizio akademiko eta diziplinarrek mugatuko dituzte aukerak; beste zenbaitetan, gizarte eta garai bateko intelligentsiaren baitan indarrean dauden tradiziointelektualek; azkenik, kulturgileak berak bere baldintzapen eta interesetatikabiatuz garatzen dituen orientazioek. Faktore horiek guztiek dute eragina kultursortzaileak gizartean
|
bere
botere sinbolikoa erabiltzeko duen moduan.
|
|
|
Beraien nahiak aurrera ateratzeko, baliabide desberdinak erabiltzen zituzten: botere ekonomikoa, ospea, ofizioa, maila ezberdinetako beren arteko erlazioak edokontrolatzen zituzten baliabideak eta ondasunak. Horrela, patroiak lehia partikularra zuen beste patroiekin,
|
bere
boterea, bere eraginkortasuna eta klienteen fideltasuna mantentzeko; eta mota, giro eta botere instantzia desberdinak kontaktuan jarrieta mantendu zituen. Lotura horiek zenbat eta zabalagoak, sendoagoak etabereziagoak izan, lorturiko eragina hainbat eta nabarmenagoa izaten zen.
|
|
|
Hizkuntza bera da, kultura desberdintasunak agerian uzteko erreminta argitzaile gisa aurkezten zaigun lehena. Historiaren joan etorrian, komunikazio berbatuak bere gorabehera linguistikoak eta sozialak izan ditu, eta horrek aldaketa semantikoak eta kontestualak ekarri dizkio hitzaren bitartezko harremanari, hizkuntzak
|
berak
botere estatus desberdinak nozitu baititu eta nozitzen baititu giza eta gizarteegoera desberdinetan.
|
|
|
Talde eragileek hizkuntzaren beharra dute boterera heltzeko; esate baterako, Grezia eta Erroma klasikoen barneko eztabaida politikoan, inor goi agintaritzara heltzeko tresna erabakigarria izan zen hizkuntza menperatzea. Klase agintaria, indar militarraz gain, hizkuntzaz ere profitatu da
|
bere
botereari eusteko. Klase agintariek berba dela medio agintzen dute, klase agintariek hizkuntza dela medio ezartzen dituzte modak gizartean, baita ontasunaren eta txarkeriaren arteko mugak ere.
|
|
2006
|
|
|
Estatu espainiarrak eredu deszentralizatu bat erabili du
|
bere
botere politikoaantolatzeko: Autonomien Estatua.
|
|
|
Antza denez, Baionako eliz barrutiak ez zuen arazorik izan nahi bere elizekin. Eta, berrespen horren bitartez,
|
bere
boterea mantendu zuen Bidasoa aldean. Izan ere, Bidasoaldeko eremua Baionako apezpikutzaren pean zegoen.
|
|
|
1451n Lapurdi osoa frantsesen esku geratu zen. Ematen du Karlos VII.ak,
|
bere
botere faktikoa Bidasoa ibairaino ezarri nahi zuela, Hendaian bertan dorre bat eraiki baitzuen.
|
|
|
Weber-en irudiz, administrazio burokratikoa ezartzen den tokietan
|
bere
boterea gaindiezina da, gertakari saihestezina baita gizarte modernoaren konplexutasuna taxuz administratu nahi baldin bada. Eta arazoak konpontzeko eta bizitza soziala egoki administratzeko tresna gisa sortu zena, bere horretan helburu bilaka daiteke.
|
|
2007
|
|
|
zentroak zapaltzenduena (partzial eta premodernotzat jotzen duena) periferiako botere egiturekberetzat hartzen dute, periferiako botere egitura horiek ezaugarri hori ez izanarren; hau da, beraiek ez diren, bestea? bilatzen dute eta erabiltzen dute bereburuaren bereizgarritasun politikoa (eta hola
|
bere
boterea) defendatzeko. Espainiar, burgesia?
|
|
|
Razionala Ilustrazioa da. Baina ez Iraultzara ekarri duen Ilustrazioa (Rousseau, Herder, erromantizismoa, inon izan diren herri apalaren juglare eta poetak, denak irrazionaltzat jotzen dira), ezpada despota ilustratuaren gortea, noblezia razionalki izenbelztu zuena (populua ere erdeinatuz), elizatik razionalki emantzipatu zena (burgesiak ez du
|
bere
boterea inorekin konpartitzen), baina desordena baino injustizia nahiago zuena, behiala Descartes-ek, bere modura Voltaire-k, eta orainagoan Goethe-k adierazi duten bezala. Burgesia aberatsaren boterearentzat herria ez da ukuiluko trakets edo errebaletako lumpen proletarioa besterik, ezjakina, arazo publikoetan eskua zer sartu ez duena, beste egitekorik gabekoa funtsean egun osoan lan egin eta gauean umeak mundura ekartzea baino, Estatuak behar dituen beharginak eta soldaduak.
|
|
2010
|
|
|
Jakina, teknologiak
|
bere baitan
botere harremanak ditu eta fenomeno sozial eta politikoei emandako erantzuna baldintzatzen du. Bere baitan darama ere herritartasunareneduki desideologizatua, indibidualizatua, eta testuinguru sozial eta kolektibotik geroeta isolatuago dagoena.
|
|
|
Lan prozesuan bakarrik agertzen den helegite hau, berezia edo ezohikoa eta debolutiboa da. Bakarrik legeak berariaz jasotzen dituen kariak ematen direnean aurkez daiteke (LPLren 188.2 eta 189 art.) eta aurkaratutako ebazpena eman zuen Gizarte Epaitegian prestatu ondoren (iudex ad quo), dagokion Justizia Auzitegi Nagusiaren aurrean jartzen da (iudex ad quem) (LPLren 188.1 art.). Errekurtso berezia den heinean, Justizia Auzitegi Nagusiak
|
bere
botereak mugatuak ditu: aurkaratzean alegatutako karia aztertzera mugatuko da, eta auzialdian eztabaidatutako guztia du berriro aztertu.
|
|
2011
|
|
|
...s judiciales en la doctrina del Tribunal Constitucional?, Poder Judicial, 1989/ 6 zk. Bikaintasunez, Igartua Salaverría, I. k, La motivación de las sentencias, imperativo constitucional, Centro de Estudios Políticos y Constitucionales, Madril, 2003, 25 or., Italiako Konstituzioa aipatuz, EKren 120.3 artikuluko betebeharra «botere jurisdikzionala duten subjektu eta organoek bere erabakien kontu
|
bere
boterearen iturriari emateko bidea» bezala defi nitzen du. Bere aldetik, Colomer Hernández, I. k, La motivación de las sentencias:
|
|
2012
|
|
|
Manuel Castells-ek, ildo beretik, aitortuko du «mundu globalizatuan nazioestatuari gero eta zailagoa gertatzen zaiola bere aurrekontua eta moneta politikakontrolatzea, produkzioa eta merkataritza antolatzea, zergak jasotzea eta beregizarte erantzukizunak betetzea, baina arautzeko ahalmena du, baita menekoengaineko kontrola ere». ...ilateralitatearen konplexutasuna nagusiden honetan, nazioarteko gizarte zibilaren eragina nonahi barreiatzen denean, delinkuentzia globalaren eta globalizazio ekonomikoa kudeatzen duten eragileen (FMI, etab.) presioaren aurrean, eta haien identitatea estatuaren bitartekoak erabilitababestu nahi duten komunitateen errebindikazioen eskutik, nazio estatua gotortzenari da azken urteotan, paradoxikoki,
|
bere
botere jarduera indartuz.
|
|
|
Gure estatuaren eraikuntza debekatuta dugun langile naziook jakitun egonbehar dugu inperialismoak
|
bere
boterea indartzeko dituen taktiken balioaniztasunazeta neurri zabalaz. Askotariko taktika horiek bere boterea indartzeko erabiltzen ditu, eta, behar izanez gero, baita «txotxongilo estatuak» eratzeko ere.
|
|
|
Gure estatuaren eraikuntza debekatuta dugun langile naziook jakitun egonbehar dugu inperialismoak bere boterea indartzeko dituen taktiken balioaniztasunazeta neurri zabalaz. Askotariko taktika horiek
|
bere
boterea indartzeko erabiltzen ditu, eta, behar izanez gero, baita «txotxongilo estatuak» eratzeko ere. Dena dela, EuskalHerriaren kasuan, azken aukera horrek erabateko erresistentzia topatuko lukeEspainiako eta Frantziako estatuen aldetik, eta horrek kontraesanak sortuko lituzkeinperialismoaren barnean, orain ez gara horrekin luzatuko?.
|
|
|
Hots, sexuaren botere mekanismoei ihes egiten dieten «gorputz eta plazerak»utopikoki amesten ditu Foucaultek bere historiaren amaieran,
|
bere
boterearen teorieikontraesankor zaizkien espazio eta jardunak hain zuzen. Hots, boterearen kanpoalde bat amesten du Foucault-ek, bere teoriek kontrakoa badiote ere:
|
|
|
Foucault-ek ezin du Mendebaldearenkanpoaldea pentsatu eta bere pentsaketan barneratu eta aztertu. Are gehiago, Mendebaldearen kanpoaldea
|
bere
botere teorien espazio utopiko bilakatzen da, espazio ez erreala. Hots, Foucault-en teoriek Mendebaldera mugatzen dute historiageografia, eta, beraz, Mendebaldetik kanpokoa aktiboki ukatzen dute espazio ezerreal, ez historiko modura.
|
|
2013
|
|
|
Estatuaren esku zeuden eta leku egokirik ez zuten Guardia Zibil eta Posta eta Telegrafoen zerbitzuak ere antolatu zituen Regiones Devastadas ek. Baita erregimenak
|
bere
boterea finkatzeko herri garrantzitsuetan eraiki zuen Etxe Sindikala edo Falangeren etxea ere.
|
|
2014
|
|
|
Laburbilduz, gorputzak eta indibidualtasunak dira biologiaren ehundurahistoriko, sozial eta kulturalak. Organismoa edo entitatea ahalegintzen da berepotentzialtasunak,
|
bere
botereak, bere aukerak berresten eta maximizatzen. Oldarhori ez da soilik barne osaketaren ondorioa, baizik eta soil soilik neur eta gaurkotudaitekeela gorputzaren egoerak gorputzari eskaintzen dizkion aukera zehatzenarabera.
|
|
2015
|
|
|
Azken urteotan AEBko inperialismoa berrindartu da Latinoamerikak hartutako norabideari aurre egiteko eta hori islatu da zenbait injerentzia saiakeratan. Hasteko, bere aliatu handienaren lurraldeetan, Kolonbian, hain zuzen ere, base militar gehiago bereganatu ditu, eskualde osoaren kontrola areagotzeko eta
|
bere
boterearen seinale zuzena bidaltzeko. Horrekin batera, azken boladan estatu kolpe gehiago ematen saiatu dira zenbait herrialdetan:
|
|
|
Alde batetik, 1979an, Iranen iraultza islamiarra deiturikoak eskualdearen botere harremanetan izugarrizko eragina izango du. Bestalde, Irakek
|
bere
botere, eragiteko gaitasun eta garapena sendotuko du urte hauetan guztietan, hein handi batean, duen petrolioarengatik eta, bestetik, SESBen babes militarra ere izango duelako. Horrek, Ekialde Ertaineko lurralde gehienen erreferentzia bilakatzea ahalbidetuko du, AEBren interesei dagokionez, beste fronte bat irekiz.
|
|
2017
|
|
|
Hizkuntza gizarte logika orokorrez zeharkatuta dago eta, gainera, oso aldagai berezia da kultura baten barruan hedapen elementu delako eta, era berean, ispilu gisa funtzionatzen duelako. Hizkuntza egitate konplexua da, eta
|
bere bitartez
botere sinbolikoa ezartzen da. Hizkuntzen erabileraren bidez, beraz, botere harremanak ezartzen dira, eta sortzen diren hierarkia horietan generoa garrantzitsua da.
|