|
2011
|
|
|
Argitze saio honi begira diglosia terminoak azaleratu dituen hainbat albo gai, teoria soziolinguistikoa osatu eta aberasteko aski interesgarriak diren (eta gure artean ere aplikazio eremu emankorra izan dezaketen) arren, alde batera utziko ditugu ondoren. Azkenik, diglosia hitzak" sociolinguistic discourse" horretan
|
bere
bereak dituen ezaugarriak, atributuak edo osagai nagusiak argitzen eta zehazten saiatuko gara. hori izango da, seguruenik, eskuartean izango dugun lanik zailena eta delikatuena. goazen, beraz, aurrera.
|
|
|
Bereizkuntza hori ezinbestekoa da, aurrerago ikusiko dugunez, diglosiaren gaineko eztabaidak eta kontzeptu lanketak
|
bere
berea duen helburu praktiko nagusirako: lehenengo bi kasuak ((a) eta (b) kasuak) egonkorrak dira, ezinbestean. hirugarren kasua, aldiz, ez da egonkorra. diglosiarik gabeko elebitasun egoera horietan botere indar eta gizartebilakaera osoarekiko babes lotura handiena duen hizkuntza ateratzen da beti, lehenxeago edo beranduxeago (askotan hiru belaunaldiren epe laburrean), garaile. honela esana digu hori Fishman-ek:
|
|
|
(zenbaitentzat: iraunkorra izan da orain arte), c)
|
bere
berea du diglosiak konpartimentazio soziofuntzionala, d) bertako H eta L hizkuntzak edo aldaerak ez dira berdin eskuratzen, transmititzen ere ez, eta e) baliteke (adostasunetik urrutiago gaude ordea horretan) diglosia hain gatazka iturri nabarmen ez izatea. jektibotasunari uko egiten diogunik edo uko egiteko prest gaudenik. Interesdun izanik ere egiaren (gustuko edo gustuz kontrako, baina benetako egiaren edo egia ustezkoaren) bila dihardugu guztiok, zuk ere bai seguru, zientzia moldez ari garen heinean.
|
|
|
a) batez ere fenomeno soziala da diglosia (ez, elebitasuna bezala, batez ere atributu indibiduala), b) iraunkorra da hainbatean (zenbaitentzat: iraunkorra izan da orain arte), c)
|
bere
berea du diglosiak konpartimentazio soziofuntzionala, d) bertako h eta L hizkuntzak edo aldaerak ez dira berdin eskuratzen, transmititzen ere ez, eta e) baliteke (adostasunetik urrutiago gaude ordea horretan) diglosia hain gatazka iturri nabarmen ez izatea. zaila da zortzi buru aburu bospasei lerroko esaldira biltzea. Are zailagoa, jakina, zortzi buruotako bat norberarena denean.
|
|
2016
|
|
|
euskaldunen kontzentrazio demolinguistiko altua dute orain ere157, eguneroko jardungune informal basikoetan euskara da herrian nagusi, eta bi elementu horiei eskerrak beren ama hizkuntzaren belaunez belauneko jarraipena bermaturik daukate, oraingoz158, haurrek eta gazteek. Eskolak,
|
bere
bereak dituen xedeak betetzeaz gainera, ekarpen handia egiten dio euskara indarberritzeko saioari: a) ikasle euskaldun horien mintzamen entzumenak irakurmen idazmenetara zabaltzen ditu159 (historian lehenengo aldiz, kasik); b) etxetik eta auzo girotik jaso duten hitz altxorra zabaltzen eta batasun girora hurbiltzen lan ohargarria egiten du bestetik eta, azkenik, c) estilo formal landuaz jabetzeko aukera eskaintzen die bertako haurrei eta gaztetxoei, hainbatean.
|