|
2000
|
|
|
Hala ere, alde nabarmenakdaude beren artean. Horrela, EUSKALDUNON EGUNKARIAk,
|
bere
albisteen %7, 2dedikatzen dizkio Iparraldeko errealitateari, Euskal Herriko populazioaren barneanipartarrek duten pisutik oso hurbil (euskal herritarren %9 bizi baita Iparraldeko herrialdeetan). GARAk, Baionan delegazioa eduki arren, oso informazio gutxi eskaintzen die, ordea, Iparraldeko biztanleei beren inguru hurbilaz:
|
|
|
Azpimarragarria da, bestalde, hizkuntzari
|
berari buruzko
albiste asko eta askoargitaratzen direla egunkari honetan euskaraz. Euskarak metahizkuntza egiteko baliodu, batez ere, egunkarian.
|
|
|
Leada laburra eta argia izan behar da,
|
bertan
albistearen datu garrantzitsu guztiak egon ez arren. Egia esan, prentsako informazio titularren antz handia dauka:
|
|
|
Hau dela eta, behin eta berriz entzun dugun" egunkari pertsonalizatuari" buruzko leloak inoiz baino gaurkotasun handiagoa hartzen du eta beste dimentsio berri batean sartzen da. Orain, nabegatzaileak berak aukera dezake
|
bere
albiste zerbitzu propioa, webgunearen eskaintza sorta bere nahien arabera diseinatu eta gero. Horrez gain, doan edo ordaindurik lortzen duen material digitalizatuarekin bere datu base partikularra gauzatu dezake.
|
|
2002
|
|
|
Eguneko santuen izenak, urteurrenak eta zozketak eman eta gero, prentsaren irakurketa egiten dute. Ondoren,
|
bertako
albisteak garatzen dituzte, Oarso Telebistarekin, Errenteria Oreretako Lau Haizetara, Lezoko Orraxi eta Oiartzungo Udala Informatzen aldizkariekin konexioa eginez. Emisio ordutegia osatzeko, musika eskaintzen dute.
|
|
2003
|
|
|
Bestalde, lotsagarria da negoziaketak ondo amaitzen ez badira Munduko Merkataritza Erakundeak alternatibarik prest ez edukitzea. Baina horixe da aldi
|
berean
albiste ona ere: duela hamar urteko itunaren berrikuspen hau ondo borobiltzen ez badute, negoziaketak blokaturik geldituko direla beste puska baterako.
|
|
|
Euskarak
|
bere
albiste agentzia propioa behar du, bere herria eraikitzeko. Euskaraz biziko den albiste agentzia.
|
|
2005
|
|
|
Ez neukake bizitzen jarraitzeko ahalegin txikienaren lanik ere. Ez neukake ezta hilda egotearen
|
beraren
albisterik ere. Ez neukake loaren atsedena baizik.
|
|
2006
|
|
|
Nahiago eskapo egin Gaztelako errege katolikoak ebatsi lurretara, Nafarroako beren erregina higanotak atxiki zituenetan gelditu baino. Bi egun geroago, kutsu
|
bereko
albistea etorri zen guregana: Mendibeko, Donazaharreko eta Ezterenzubiko herritarrak ere Iratira jotzen ari ziren, Aezkoako eta Zaraitzuko lurrak helburu.
|
|
|
Egun
|
bereko
albisteak ziren, goizean berean gure ofizialei adituak. Ez zuten Gilenen bihotza sobera hunkitu.
|
|
2007
|
|
|
Kazetarion lana beste bat izan behar dela iruditzen zait. Askotan, albistegarrantzitsuak ematen dira prentsa oharretan, baina ez beti, eta kazetariak profesionala izanda,
|
bere
albiste propioa egituratu behar du. Bestela, kazetariareneta prentsa bulegoen arteko lotura estuegia baldin bada, azkenean, kazetaritzajokoa desagertu egiten baita.
|
|
|
Horretarako, Nazio Batuen agentzia akordio batera iritsi da Afrikako Eliza Ortodoxoarekin. Hotel kateak
|
bere
Albiste Buletin monografikoan jakinarazi zuenez, ekimenak bide ematen ari da Etiopian haurtzaroaren lehen urteetan haurrak txertatzeko, herrialdeko biztanle guztientzako tokiko kulturaren parte bihurtzeko. Starwood kateko (Sheraton, Le Meridien, St Regis, W Hotels, The Luxury Gruion, Westin, Four Points eta Aloft Hotels) hotel guztietako bezeroek jasotako dohaintzei esker, UNICEF medikuak prestatzen ari da.
|
|
|
Hiritar kazetaritza egiten zuen batek idatzita, Korrikako fotoak argitaratu berri genituenoi publikatzeko baimena aukera eskaini eta eskatu zigun. Eta
|
berak
albistea egin zuen han, hirian nowpublic.com izeneko metagunean, gureari buruz, gureaz, munduan ezagutzera emateko moduan. Eta milaka eta milaka sortzaile, kazetari, irakurle, hartzaile dituen Interneten Korrika race to save basque language dela ikasi genuen euskaldunok, ikusi zuten munduan.
|
|
2008
|
|
|
«Aurrerantzean albistegien formatua aldatu eta informazio hutsa eman ordez magazine moduan emango dugu.
|
Bertako
albisteak izango ditugu ardatz, eta berri bakoitza sakon landuko dugu».
|
|
2009
|
|
|
Sagardoa asko gustatzen omen zaio. Helbide elektronikoa hartu dit eta pentsatu nahi dut egunen batean
|
bere
albisteak izango ditudala. Goiztiar izan nahi zuenetako bat Gerard paristarra da, baina beldurra ematen zion egunak, gaurko eguraldiak, eta Vicente eta biok noiz animatuko garen zain egon da puska batean. Euritan egin dugu hirurok kilometro sorta bat. Honela pasatu ditugu Caravia, La Isla eta abar.
|
|
|
Hautaketa horrek soka luzea ekarriko du, haren bitartez hedabidearen eta irakurleen agenda tematikoa mugatzen ari baita.
|
Berak
albiste batiemango dion trataerak irakurlearen ikuspuntua ere baldintzatuko du. Horregatik, kazetaritza enpresek zeregin horietan eskarmentu handia duten profesionalakbakarrik aukeratzen dituzte, oro har.
|
|
|
Salbuespenen artean salbuespena da, kazetaria
|
bera
albiste bihurtzen den kasuberezia, baina iturrien arazoa ulertzeko oso adibide esanguratsua.
|
|
|
Vilawebek (www.vilaweb.cat) Herrialde Katalanetako informazio oparoabiltzen du eta abiapuntu interesgarria da
|
bertako
albisteak jasotzeko.
|
|
2010
|
|
|
Izena sartu zuen bilatzailearen leihotxoan eta emakumearen deiturari erantzuten zion sarrera dezente zegoela aurkitu zuen. Hiru enpresatako web-guneetan administrazio kontseiluko partaide edo lehendakari ageri zela ikusi zuen, hasteko, baina ondoren aldizkari edo egunkari digital batzuetan
|
berari buruzko
albiste batzuk ere bazeudela ikusi ahal izan zuen. Albisteetako bat azken udakoa zen, aurrekoetatik erabat beste estilo batekoa.
|
|
2011
|
|
|
«Parte hartu». Atal horreklehiaketetara, blogetara, Aupatu ra (EITBk 2007an martxan jarritako webguneada, erabiltzaileak Interneten topatzen dituen albiste interesgarrienak bidalita etabozkatuta parte hartzen du) eta Kazetaritza Herritarrera (tresna horren bidez, besteakbeste, audientziak zuzenean
|
bere
albisteak, 4 bideoak, argazkiak, testuak eta audioakbidaltzeko aukera du, eta EITBko profesionalek garatzeko gaiak proposa ditzake) sartzeko aukera ematen du.
|
|
|
Galdetuta herritarrak modurik ba ote duen
|
bere
albistea aireratzeko, bere iruzkina egiteko hedabideetan, era guztietako iritziak daude.
|
|
|
Egunkariak irakurtzen ditu goizero,
|
berari buruzko
albisteak dakartzaten orrialdeak moztuta ekartzen dizkioten arren. Asteek aurrera egin ahala, ordea, egunkariak ia artazirik pasatu gabe hasi zaizkio iristen:
|
|
2012
|
|
|
Era berean, informazioa jasotzen den unean
|
bertan
albistea zabaltzeko joera agertu dute hedabideek. Prentsaurrekoek, adibidez, oraingotasunaren zama ekarri bazuten ere, sareko hedabideek horixe areagotu dute.
|
|
|
Prentsaurrekoek, adibidez, oraingotasunaren zama ekarri bazuten ere, sareko hedabideek horixe areagotu dute. Kazetariek informazioa jasotzen duten unean
|
bertan
albistea zabaltzeko joera garatu dute. Adibidez, 2008ko abenduaren 19an Miguel Sanzek, Nafarroako presidenteak, Eguberrietako mezua grabatu zuen.
|
|
|
Erredakzioen barne egiturak ez du kazetarien elkarreraginik ahalbidetzen: erredaktore bakoitzak
|
bere
albistea lantzen du. Hala ere, banakako lanek gaien bikoizketa ekar dezakete.
|
|
|
Kazetaritza lasterraren ezaugarriak Euskal Herritik kanpo sortutako albisteetan nabarmenagoak dira. Horregatik, kazetaritza estandarrekiko utzikeriak euskarazko kazetaritza eredua ere kutsa dezake,
|
bertako
albisteak lantzean kazetaritza jarduera oker hori nagusitzen bada: gardentasunik gabekoa, informazioaren osotasunik agertzen ez duena, ikuspegi kopuru bakarra agertzen duena eta elementu gehigarri egokirik (irudirik, soinurik, argazkirik) eskaintzen ez duena.
|
|
|
Horregatik, aurrera begirako estrategiak bi jomuga izan behar ditu:
|
bertako
albisteak ugaritzea eta Euskal Herritik kanpoko berrien lanketa prozesuan hedabideon autonomia handitzea.
|
|
|
Adibidez, aurkezlea (ikus entzunezkoen kasuan), kazetaria bera, ezaugarri grafikoen arduraduna (diseinatzailea) eta kameralaria edo argazkilaria. Horregatik, aurkezleak edo lehen orriko albisteen arduradunak landutako berrien gainean lan egiten duen legez, kazetariak
|
berak
albistearen alde guztien ardura izan luke, albisteari trataera osatuagoa emateko. Etorkizun hurbilak kazetari multimedia helburu duenez, teknologiak errazten duen neurrian, kazetaritza jardunaren kontrola kazetariak berak gauzatu luke.
|
|
|
Hala ere, 1983an Radio Euskadiren sorrerarekin gertatu ez bezala, telebistako albistegietarako talde bakarra osatu zuten. Hortaz, kazetari
|
berak
albiste bera ETB1erako euskaraz eta ETB2rako gaztelaniaz landu behar du (Alkorta eta Zuberogoitia, 2009: 124; Garmendia, 2005:
|
|
|
Ondoren, erredakzioaren kudeaketak baliabideak helburuen arabera optimizatzeko jarraibideak emango ditu. Azkenik, erredakzioaren funtzionamenduari
|
berari
albisteen kalitatea ziurtatzeko neurriak aplikatzen zaizkio (Beyer eta Carl, 2004: 147; Ruß Mohl, 2003:
|
|
|
Albisteak lantzen dituen erredaktorea funtsezko kazetari lana da.
|
Berari
albisteak bilatzea, osatzea eta aurkeztea dagozkio. Horregatik, ikertzeko grina eta elkarrizketatzeko gaitasuna beharrezko ditu erredaktoreak.
|
|
|
Hala ere, albistegietarako talde bakarra osatu zuten. Hortaz, kazetari
|
berak
albistea euskaraz eta gazteleraz landu behar du (Alkorta eta Zuberogoitia, 2009: 124; Garmendia, 2005:
|
|
|
Horregatik, aurrera begirako estrategiak bi jomuga izan behar ditu:
|
bertako
albisteak ugaritzea eta Euskal Herritik kanpoko berrien lanketa prozesuan hedabideon autonomia handitzea.
|
|
|
Kazetaritza lasterraren ezaugarriak Euskal Herritik kanpo sortutako albisteetan nabarmenagoak dira. Horregatik, kazetaritza estandarrekiko utzikeriak euskarazko kazetaritza eredua ere kutsa dezake,
|
bertako
albisteak ematean kazetaritza jarduera oker hori nagusitzen bada: gardentasunik gabekoa, informazioaren osotasunik agertzen ez duena, ikuspegi kopuru bakarra agertzen duena eta elementu gehigarri egokirik (irudiak, argazkiak) eskaintzen ez duena.
|
|
|
Gutti omen da, Kolombia Britanikoan gisa hortako arnesa baten jabe. Mundu guzitik hartzen ditu ordu
|
bereko
albisteak. Badaki Frantzia hortan ere zer zalapartak dabiltzaten, urtean bizpalau aldiz gobernu buruak erortzen zizkiote!
|
|
2013
|
|
|
Proba nuklearra era arrakastatsuan egin duela berretsi du Ipar Koreak, 2006an eta 2009an egindakoen ostean, hirugarrena, KCNA
|
bertako
albiste agentzia ofizialak jakinarazi duenez.
|
|
|
The Times egunkarian horrela hasi zuen
|
bere
albistea:
|
|
|
Gortesau adiguritsuak bakarrik jasan zezakeen halako trataera haserretu gabe; baina Sir Williamen heziera onak hori guztia onez eramaten lagundu zion; eta,
|
bere
albisteak egia zirena erabat ziur zegoela esateko baimena erregutu bazuen ere, gizalegerik pazientziatsuenaz entzun zituen dama bien errebeskeria guztiak.
|
|
|
DOROTHYharrituta dago ordenagailuan egunkari digitala(. Albiste Digitala?) irakurtzen.
|
Berari buruzko
albistea begira ari da.
|
|
|
Nahikoa zen gorantz begiratzea konturatzeko. Hantxe zebiltzan bueltaka poliziaren bi helikoptero beren argi gorriekin, hantxe zekartzan haizeak
|
bere
albiste eta zurrumurruak: " Orain bost urte ume koskor bat bahitu zuten, eta harrezkero ez du inork ikusi";" laz hiru neskatila bortxatu zituzten Sparksen";" Duela bi urte, orgia batean parte hartzen ari zen mutil bat hil zen alkohola eta drogak nahastuta".
|
|
|
Errealitatean metropolia/ herria, irekitasuna/ itxikeria, modernoa/ iristenezdena binomioak aplikatzen ditu oharkabean, batzuetan asko sofistikatuta, zerbait gainditzeke dugula seinalatu eta gainditzen laguntzea bere gain hartu. Eskema horretan funtzionatzen duena ez da ohartzen
|
berak
albistea ekartzerako herrian jendeak badakiela horren berri. Poro guztietatik sartuta dauka herri honek eragin globala.
|
|
2014
|
|
|
Horretan ziharduen bitartean, Harry Blount leihora joan zen patxada ederrean, eta, largabista begietan jarririk, Kolivan inguruan zer gertatzen ari zen begiratu zuen,
|
bere
albisteak osatzeko asmoz.
|
|
|
Orduan, Lukas Montxonek hilabete t' erdi lehenago gertatutako beste pasarte tamalgarri bat gogoratu zien. Bazirudien azken boladan telebista
|
bera
albiste iturri bihurtu zela. Martxoa hasieran bertako programazio burua urkatuta agertu zen Artxandako parke abandonatuan.
|
|
2015
|
|
|
Eta berak bere burua hilko ez duenez gero, hilez dago hiltzearren, benetan hiltzeko arriskua izateraino, eta zeruaren eta lurraren artean zintzilik bezala ikusten du bere burua, hartaz zer egin ez dakiela. Eta apurka apurka Jainkoa
|
bere
albiste bat emanez doakio zer galtzen duen ikus dezan, ezin esanezko modu bitxi batean; izan ere, ez dago munduan, nik igaro ditudan gauzen artean behintzat, hura berdintzekorik. Ordu erdiko iraupena nahiko da, gorputza hain lokaturik eta berna hezurrak hain irekirik uzteko, non eskuak, oinaze bizi biziekin, ez baitira geratzen idazteko eran.
|
|
|
Jakina, ez zen kasualitatea izan egun
|
berean
albiste hura iragartzea. J.C. Flowersek bankuaren kapital beharrak aseko zituen, baina zer egiten zuen Wall Streeteko inbertitzaile hark Nafarroako Kutxaren talde batean?
|
|
2016
|
|
|
eitb.eus en artxibo digitalak testuingurua eman diezaioke aktualitateari. Ahal den neurrian, albiste bakoitzari gai
|
beraren gaineko
albiste zaharragoen estekak erantsiko zaizkio. Bakoitzak bere data izango du, edukia irekitzean xehetasunen artean ikusiko dena.
|
|
|
Seguru zegoen Guiomarrek esaten zuenaren egiaz, baina albisteari bere garrantzia eman nahi zion: hitz egin zezala Guiomarrek, eman zitzala
|
bere
albiste onaren argibideak. Guztiarekin, kezka bat ere bazeukan.
|
|
|
Ez zekien zein ertzetatik heldu gaiari. Alde batera, minduta zegoen Carlosek
|
bere
albistea Laurarekiko harremana ostera sendotuz zihoalazapaldua ziolako beste asbiste drama itxurakoarekin; baina, bestera, kezkatuta ere bazegoen.
|
|
|
XIX eta XX. mendeetan bildutako euskal mitologiako materialak ez dira jatorri bakar eta berekoak, jatorri anitz eta anitz eraginpeko baizik. Ez da harrigarria beraz, pertsonaia
|
beraren inguruan
albiste diferenteak eta areago, albiste kontrajarriak agertzea. Alderantzizkoa litzateke harrigarria.
|
|
2017
|
|
|
–Beire, Beire... , ahopeka Kar,
|
bere
albistea emateko antsiaz.
|
|
2018
|
|
|
Baina luze zihoan patxada hobeto bizimoduaren iristea, eta inoiz ez zen ezer gertatzen. Inor ez zetorren
|
beragana
albiste txarrik ematen, eta aldiz, beti zetorren gizona gerlariaren atsedena bilatzen etxera, nahi zituen guztiak eginda kanpotik.
|
|
|
Ez zitzaion batere axola telesail hura.
|
Berarentzat
albiste on bakarra Linda esnatu zela entzutea zen. Beste guztia txikikeria hutsa zen.
|
|
|
Hedabide bakoitzak bere medioa du, bere hizkuntza, bere gauzak esateko modua; ez da gauza
|
bera
albiste bat telebistan ikusi edo irratian entzun edo egunkarian irakurri edo sarean harrapatu, bakoitzak bere espezifikotasunari erantzun behar baitio ezer baino lehen. Telebistak irudiak behar ditu, eta, beraz, irudiak lortzen baditu badu albistea; aldiz, albistea ezin du eman irudirik ez badu, eta irudiak sortu beharra du ezer kontatu nahi badu, kazetaria bidali aterkipean elurretara, esate baterako, kamera aurrean jarri eta elurra ari duela konta dezan, atzean paisaia elurtua ikusten dugun bitartean.
|
|
2019
|
|
|
Epailearen aurrean, errugabe jo zuen bere burua, esanez Harvey bere zakurrarena zela erantzukizun guztia, Luziferrek haren bitartez ematen zizkiola hiltzeko aginduak. Egunkari estatubatuar batean irakurri zuen
|
berak
albiste hura, eta orduan ondu zuen Eliseoren aurkako plana. Berkowitzek Harveyri bezala, Troyri egotziko zion berak errua.
|
|
2020
|
|
|
Txinako Medikuntza Tradizionalaren Administrazio Nazionala herrialde hartako Osasun Ministerioaren barne dago 1949tik geroztik. Txinako Alderdi Komunistaren agerkari ofiziala den Herria Gaur hedabideak (gaztelaniazko bertsioa ere badauka) martxoan titulu hau eman zion
|
bere
albiste bati: COVID tratatzeko 6 botika tradizional txinatar eraginkor.
|
|
|
Bestalde, Wired atarian neke horren ondorio kezkagarriaz aritu ziren, beharrezkoa izango baita aurrerantzean ere atentzioa mantentzea, ondo informatutako herritarrekin baino ez zaiolako pandemiari egoki aurre egingo (Bedingfield, 2020). Lotura bat dago
|
beraz
albisteen kontsumoaren eta krisiaren ulergarritasunaren artean, eta datuen argitara albiste irakurleak hobeto informatuta daude.
|
|
|
Era berean, tokiko albisteen azpikategoria edo multzokatzeak batez bestekoa baino hazkunde handiagoa izan zuen: % 89 igo ziren tokiko albisteen bisitak (martxoak 16 eta otsailak 17 alderatuta), eta epe
|
berean
albiste orokorren azpikategoria% 62 hazi zen. Tokiko albisteen hazkunde handi horrek azaltzen du egunerokotasunean eta beren komunitate zehatzetan krisiak nola eragingo zuen ulertzen saiatzeko herritarren beharra (Molay eta Essling, 2020).
|
|
2021
|
|
|
Aurrekoak ekimen partikularren emaitza diren bezala, 86koa telebista publikoak hartutako erabakia izan zen, bertsolariekin hitzarmen bat lotu ondoren hartutakoa, eta aurrekoak ez bezala zuzenean emititu zena, finala osorik eskainiz. Horrela, emisioa
|
bera
albiste bihurtu zen: Jaiegin, 1986/III/22," Bertsolarien finala ETBn"; El Diario Vasco, 1986/III/23," Amplia difusión de la final del campeonato de bertsolaris"; eta El Diario Vasco, 1986/III/23," ETB:
|
|
|
Bere ezkonbizitza bukatu eta gero, etxeko errutinak utzi, eta ongi ezagutzen ez dugun jarduera berri batean hasi zen. Bere bertsoei esker —guganaino ailegatu diren puska hondatuei esker—, eta
|
berari buruzko
albisteen bidez, urte haietan bizi izan zuen giro ez konbentzionala berreraiki dezakegu. Badakigu neska gazte talde baten buru zebilela:
|
|
2022
|
|
|
Kalean mugikorrarekin albiste bat eguneratu edo argazki bat atera eta
|
bertatik
albiste bat sortzeko gai izatea. Hori izan zen berrikuntza honen abiapuntua duela urtebete inguru; beraz, erabiltzaileentzat ikusezina izango den arren, lanerako darabilgun tresnaren administrazio gunean aldaketa oso garrantzitsua da.
|
|
|
Txupinazoa girotzeko aldiz, Jaixkipe txarangakoak ibiliko dira kalez kalez, eta ondoren eguraldiak eragozten ez badu behintzat, erraldoi eta buruhandien itzulera espero da. Sortzaileak eta emaileak gogoanUdaletxeko balkoia izango dugu
|
beraz
albiste, asteazken arratsalde honetan, 19:00etan. Hunkituta, ilusio eta ohore handiz jaso du Usurbilgo Odol Emaileen Elkarteak hiru urteren ostean bueltan datozen herriko festei hasiera emateko eskaini zaien aukera.
|
|
|
Horien artean ez da euskaldunik falta izan. Egun ere, Twitterren izenez sinatzen duen arabar batek hantxe jarraitzen du, lantzean lantzean bertatik
|
bertarako
albisteak ekarriz Euskal Herrira.
|