2010
|
|
Eskualdea menpean zuen Kasio konde godoak, islamera aldaturik, agintean segitu zuen, baina Kordobako Omeia dinastiak eratutako estatu musulmanaren mesedetan oraingoan. Haren semeek Banu Qasi Kasioren semeak, literalkidinastia osatu zuten, eta harreman estua izan zuten familia harremanagarai
|
berean
Iruñean sortu zen baskoien lehen erresumarekin, Eneko Arista errege zuenarekin, alegia.
|
2013
|
|
Gazte taldeko zortzi neska mutilak, bitartean, gero eta zaratatsuago eta bihurriago zebiltzan, elkarrekin txantxaka, barrezka eta zirrika. Baina
|
beren arteko
Iruña izeneko neskatxa lodikotetxo eta irribarretsuak zirriak eta kilikak egiten zizkion Tzurdiori behin eta berriro, sardekada bakoitzeko garraio bidaian, begiz jota baleuka bezala; nerabea, urdurituta eta beste gazteak bere bizkar barrezka ikusirik, ihes egiten saiatzen zen, baina batzuetan sardea bota behar izaten zuen eskuetatik kiribilekin ezin eutsiz. Une batean mutikoak haserre amorraturik jarri zela eman zuen lotsaren lotsaz.
|
2015
|
|
Kanpotik heltzen ziren sendagaiak ikuskatzen zituen. Baten bat
|
bere
Iruñeko paziente partikularrentzat ongi etorriz gero, botika hura hartzen zuen eta kitto.
|
2016
|
|
Euzko Gogoa aldizkarian argitara emaniko" Eskola oroit omenai batez: txitxokundea" deitura daraman olerki honen gaiak ez gaitu sobera harritzen, behar, jakin baitakigulako, jakin ere, Nafarroako haurren zuzentzaile aritu zela Gurbindo euskarazko azterketetan, laketaren laket, hil hurren zegoela ere bai, Etxalarren 1962.eko urriaren 10eaniko saioak frogatzen duenez, bada, soilik bederatzi egun beranduxeago zendu baitzitzaigun
|
bere
Iruñeko etxean.
|
2017
|
|
Ezpeletak irailaren 23an, Espozi Dibisioa desegiteko agindua eman zion. Agindu horren arabera, Espozek lizentziatu ez zituen gizonak Aragoira bidali behar zituen, Palafox Aragoiko gobernadore militarraren esanetara jartzeko, eta Espozek
|
berak
Iruñera bildu behar zuen, troparik eta destino zehatzik gabe.40 Irailaren 25eko eguerdian, agindu hura Aragoira zeramaten Ezpeletaren mezulariak Oliten atxilotu eta, posta lapurtu ondoren, Iruñera bidali zituzten atzera Espozen zalditeriako gizon bik. Gehiago luzatu gabe, gau hartan bertan, elkar harturik, Mina barrutik eta Espoz kanpotik, Iruñea hartzen saiatu ziren. Horretarako Jose Gorrizen agindupean Gareseko kasernan utzi zituen soldaduak erabiltzea pentsatu zuen Espozek.
|
2018
|
|
Baina egia ere bada, gure txikian, oihartzun eta sona handia dugula. Adibidez, Euskal Idazleen Elkarteko zuzendaritzan
|
bertan
Iruñeko idazleak egon dira ia beti. Aipatu hitzaldiak egin zen garaian Aingeru Epaltza zen Nafarroako eleduna, haren atzetik Jon Alonso eta ni neroni joan ginen hurrengo urteetan.
|
|
Iruñean lehen egiten zen euskara deskribatzeko dauden arazoak ikusi ditugu. Jakina da ez direla gauza
|
bera
Iruñeko euskarak mendeetan zehar izandako aldakortasuna eta galdu ondorengo azken hamarkadetako berreskuratze prozesuan aurki daitekeen aniztasuna, baina gauza batzuetan badu antzekotasunik. Ausartuko litzateke inor XXI. mendeko Iruñeko euskara nolakoa den zehatz deskribatzera?
|
|
Horren lekuko dugu Ebroko Erriberaren buruzagi musulmana zen Musaren eta Aritzen arteko koalizioa, VIII. mendearen azken urteetatik IX. mendearen hasiera arte iraun zuena. Ludovico Pio errege
|
bera
Iruñean zen 812 urtean, konderri franko berri bat sortzeko asmoz. Kontraeraso kordobarrak porrota ekarri zion.
|
|
Gerra denbora da
|
beraz
Iruñearentzat V. mendeko lehen erdialdea. Kalteak kanpoan, etsaiak hurbil daude eta.
|
|
Burgu honetako Cuchilleria karrikako Carlos Labayenen inprentan (egungo San Frantsizko kalea), adibidez, Juan Beriainen bi liburu ezagunak moldatu ziren, 1621ean eta 1626an, eta gauza jakina da zer erran zuen aitzin solasean egileak:
|
berak
Iruñeko euskara moldean izkiriatu zuela, horixe izaki Erresumako toki gehienetan mintzatzen zena eta toki guztietan hobekien ulertzen zena.
|