2008
|
|
Iraultza Loriatsuan militarrek izan
|
zuten
parte hartzea erabakigarria izan bazen ere, haien lana, ezkutuan ziharduten elkarte klandestinoek ahalbidetu zutela esan behar da. Ezkutuan ari ziren talde horietako kideak 1867tik ari ziren konspiratzen, eta iraultzarekin batera nonahi eratu ziren Batzorde Iraultzaileetan?. Junta Revolucionaria??
|
|
–Los que han servido en las filas carlistas en servicio activo? izenburua duen zerrendan 112 eibartarren nortasunak biltzen dira, gudaroste karlistan izan
|
zuten
parte hartzea zehazten duten beste zenbait daturekin: noiz irten ziren borrokara, noiz eta non entregatu ziren eta karlisten gudarosteetan egindako zerbitzuaren iraupena.
|
|
por la causa de Dios, el Rey y la Patria». Batzar horiek Arrasaten egin ziren, irailaren 1ean, baina eibartarrek ezin izan
|
zuten
parterik hartu,«, con motivo de haberse ausentado la Justicia, Regimiento y vecinos (como indefensos por falta de gente)) y todavia no han regresado los más de ellos por no tener casas donde retirarse»204 Edonola ere, harrigarria iruditzen zait abuztuaren 23an Bilbotik igorritako gutunak astebeteko epea behar izana Eibarrera ailegatzeko.
|
2009
|
|
Katolikoak eta kontserbadoreak, familia bereko kidebat baino gehiago heldu ziren errepublikako espetxeetara. Preso zibilen artean, gehienek ez
|
zuten
parte hartu altxamenduan, eta 1937ko ekainean oraindik epaitugabe zeuden.
|
|
Kontuan eduki beharreko beste alderdi bat da arkeologoak iragan hurbilhorren aurrean duen papera. Maria E. Prada eta Julio M.Vidal ek Priaranzakohobiko (Leon) esku hartzean izan
|
zuten
parte hartzeari buruz ondokoa aipatu dute:
|
2011
|
|
Harrigarria da etxaidetarrek biltzarrean izan
|
zuten
parte hartzea. Alde batetik Ignazio Mª Etxaidek, euskaltzainburu zenak, biltzarrean ez zuelako erakundearen izenean hitzik esan, baina Mogelen aditzaren gainean lana gaztelaniaz aurkeztu zuelako (nahiz eta azkenean ez zen irakurri) (Euskaltzaindia, 1960:
|
|
Lizardi, Zaitegi, Ibiñagabeitia...) eta handik edaten zuten euskaltzaleak baziren. Euskaltzale horiek, euskararen batasun prozesuan albo batera geratu ziren uneren batean, edota bertan ez
|
zuten
parte hartu nahi izan. Guztien artean EI/ SEV proiektua martxan jarri zuten.
|
2012
|
|
Baina horrelako asmoek ezin izan zuten nabari nabaria zen gertakari baten eragina aldatu: ia Afrikako estatu gehienek ez
|
zuten
parte hartu HIGEAren inguruko eztabaida luzean, eta HIGEAren puntu batzuen inguruan zalantzak eta beldurrak zituzten. Beldur eta kezka hauek Aide Memoire, izeneko dokumentuan bildu ziren.
|
2013
|
|
Gerratik sortu zen Estatuan ezin izan
|
zuten
parte hartu hil, erbesteratu edo aurreko erregimen demokratikorekin kolaboratu zuten eta zigortuak izan ziren profesionalak. Izan ere, heriotza, erbestea, kartzela, lan bortxatuak, depurazioak, zentsura eta edozein hirigintza eta arkitektura proiekturen kontrola izan ziren Estatu berriaren errepresio, baztertze eta berrezitze neurriak, bai eta garaipen militarra goraipatzeko, disidentzia baztertzeko eta izututa zegoen gizartea kontrolatzeko, «onbideratzeko» eta antolatzeko modua ere.
|
|
Baina Estatuaren berreraikuntza eta eraikuntzan ezin izan
|
zuten
parte hartu hil, erail, erbesteratu edo erregimen berriak zigortu zituen profesionalek. Gainera, gobernuak hiria eta arkitektura kontrolatzeko hainbat erakunde sortu zituen, arkitektoen trebakuntza, argitalpenak eta bizitza profesionala fiskalizatuz.
|