|
2010
|
|
|
Lumiere anaiek 1895eko abenduan egin
|
zuten
lehen zine emanaldia Parisen publiko aurrean. Hilabete eskas batzuk geroago, 1896ko abuztuaren lean, Miarritzen proiektatu zen film bat lehenengoz Euskal Herrian.
|
|
|
Baionan 1969an eratu
|
zuten
lehen ikastola eta, segidan, Seaska Iparraldeko ikastolen elkartea.
|
|
2011
|
|
|
Preso gaituen abiadura gaitzat hartuta, XX. mende hasierako bikote baten ezkonbidaia kontatzen zuen. Baserritar haiek ere, beste aukerarik ezean, trena aukeratu
|
zuten
lehen eta, agian, azkena izanen zen bidaia egiteko.
|
|
2012
|
|
|
Yangambiko ofizialak lau taldetan banatuta ari ziren bazkaltzen, belarretan eserita ahuntz haragi erretiluen inguruan. Livok eta beste bost zerbitzarik hartzen
|
zuten
lehen hiru taldeen ardura; laugarrenarena, berriz—Lalande Biranek, Van Thiegelek eta Richardsonek osatutakoarena—, Donatienek.
|
|
|
Hiru gizonek isilik hartu
|
zuten
lehen kafea. Bigarrenarekin ari zirenean, guardiako subofizial beltza azaldu zen atean.
|
|
|
Bi zientzialari horiek atzeraka egin dute denboran zehar unibertsoak 400.000 urteko adina zeukan garaira iritsi arte (jakintsuek uste dute gaur egun 13.700 milioi urte dauzkala unibertsoak). Orduan, hor nonbait dauden/ zeuden" denboraren zimur" batzuk aztertzen aritu ziren eta, horrela, egiaztatu izan
|
zuten
lehen leherketa handi hartatik sorturiko unibertsoa gero eta gehiago ari dela hedatzen etengabe, aztertua zuten erradiazioa benetan datorrela Big Bang hartatik demostratu ondoren.
|
|
2013
|
|
|
Haien historia irakurtzen ari nintzen Dee Brown-en Bury My Heart at Wounded Knee liburuan, eta Sarah Winnemuccarena baino are tristeagoa iruditzen zitzaidan, masakre baten errelatoa. Inoiz inon gerta baledi zaldiek negar egin ahal izatea, nola egin omen zuten Julio Zesarren heriotzako orduan, eta galdetuko balitzaie norengatik egin nahi
|
zuten
lehenik, seguru esango luketela: " Bada, lehenik, Crazy Horse, Sitting Bull, Cochise, Jeronimo eta beste buruzagi indioengatik, zuriekiko azken gerra galdu zutelako, eta 8.000 urte eta gero —8.000 urte dituzte petroglifo batzuekberen erresumatik egotziak izan zirelako".
|
|
|
Astean behin, don Santiagok eta prefektuak elkarrekin egiten zuten galeriako ibilera, don Ramon apaiza lagun zutela batzuetan, eta errepaso bat ematen zioten une hartako kirol egoerari. 1968ko urtarrilean, Eguberrietako oporrak bukatu ondoren izan
|
zuten
lehen hizketaldian, panorama ez zitzaien poz handikoa iruditu. Sallekok bolada irregularra zeraman, eta bosgarren zihoan ligan; futbolean, Real Sociedadek zuzendua zuen hasiera tamalgarria —bederatzi eta bat Real Madriden aurrean—, Bartzelonaren aurka berdinketa itxaropentsu bat lortuz Camp Noun, baina hala ere, sailkapenaren beheko postuetan segitzen zuen.
|
|
|
Gorago aipatu da Atondoren garaian Aita Diego Marquinak bidalitako mahatsondo, granada eta irasagarrak landatu zirela. Ugarterenak, edozein kasutan, aurrera egin
|
zuten
lehenak izan ziren. jotzeko. Unerik okerrenetakoa 1704ko udakoa izan zen.
|
|
2014
|
|
|
Beti oroituko naiz, Barkoxen zen barrikadetan... Aitzindariek elkarrekin ematen
|
zuten
lehen dantza zen. Ene aitzinean bazen gizon bat, dantzari ohi soa zeukan puntuei josia.
|
|
2015
|
|
|
Bestetik, krisi ekonomiko globalak zafratzen zituen lazki ekonomia domestikoak. Mobilizazio laboralek eragin
|
zuten
lehen greba orokor arrakastatsua, Motor Iberica ko gatazkatik abiaturik, eta poliziak gogor zanpatuko zuena. Sujeta, klase langile gazte, solidario eta sakonki politizatua, industrialtze lasterretik jalgia, zeina elkarrengana ari baitzen biltzen, beharginen erakunde klandestino, egonkor, demokratiko, bateratu eta borrokalarietan, jarrera net ezkertiar batetik.
|
|
|
ELA eta LABentzat" guztiz onartezina" da epaileen gaineko" presio politiko eta mediatikoek" baldintzatutako epaia," zuzenbide estatuaren garantiarik eza" erakusten du, eta ohartarazpen garbia da ikusmolde sozial zein nazionaletik" ezarritako boterearen parez pare jartzen garenontzat"; bestalde," euskal gatazkaren trataera estrategia jakin batean" kokatu behar da epaia; estrategia horrek," errepresio neurritan oinarritzeaz gain, euskal gizarteak ozenki aldarrikatzen dituen elkarrizketan oinarritutako irtenbideak itxi nahi ditu"; ELA eta LABen aburuz, gero eta garbiagoa da dinamika ezkorretatik aldendu eta elkarlanerako topaguneak irekitzeko borondatea; gizartearen erantzun irmo eta zabala eratu behar dela uste dute," bide errepresiboetan oinarritutako politika honi gaitzespena argi utzi eta gure herriak behar duen bake bidea neurri demokratikoetan oinarritua izan dadin"; bi sindikatuek indarrak batu nahi dituzte eta enfrentamenduak sortu ditzaketen dinamikak baztertu, eta egiten duten proposamenarekin" ahalik eta pertsona eta talde gehienak eskenatoki politiko eta sozial berri baten aldeko konpromezu aktiboa" hartzea nahiko lukete (Egunkaria,). ELA eta LABen agiriak garrantzia zuen bi sindikatuek aspaldian egiten
|
zuten
lehen agiri politiko bateratua zelako eta adierazten zuelako urtzen ari zela izotza bi erakundeen arteko harreman politikoan.
|
|
|
...utikeko Josetxo Riviere eta Joxe Iriarte" Bikila", Abertzaleen Batasuneko Jakes Abeberri eta Richard Irazusta, Herri Batasunako Jon ldigoras eta Arnaldo Otegi, Euzko Alderdi Jeltzaleko Jose Antonio Rubalkaba eta Xabier Arzalluz, Eusko Alkartasunako Carlos Garaikoetxea eta Inaxio Oliveri, lU Ezker Batuko Javier Madrazo eta Antton Karrera eta Batzarreko Tere Saez eta Manuel Burguetek osatu
|
zuten
lehen lerroa".
|
|
|
783. Sozialistek 1982tik babesten
|
zuten
lehen greba orokorra izan zen; PSE EEk argitu behar izan zuen grebari emandako atxikimendua ez zela ospatzear zeuden hauteskundeei begira oportunismoz emana izan (El Correo Español,).
|
|
|
ENAMek giza-jardueraren zeinahi arlotan bere diziplinapeko antolakundeak izateko zuen grinari egozten zion ELAk LABen mugimendu politikoarekiko menpekotasuna; menpekotasun horrek sindikatuen arteko harremanari ondorio zeharo kaltegarriak zekarzkiola uste zuen ELAk: " familiako" betebeharrek hartzen
|
zuten
lehen tokia sindikatuaren jardueran, eta beste erakundeekiko lehia areagotzen zuen, mugimenduarentzako ahalik eta leku zabalena irabazi beharraren poderioz.871
|
|
|
Nafarroan agintzen zuten botereek eta Urangatarren moduko familiek kolokan ikusi zuten bere eragin eremua. Laster, beste inork baino lehen, mugitu
|
zuten
lehen fitxa. Nahiz eta oraindik hiru urte falta ziren lehen foru hauteskunde demokratikoetarako eta beste bost urte Foru Hobekuntzarako, 1976ko martxoaren 4an sorrerako aurrezki kutxaren estatutuak aldatu zituzten.
|
|
|
Horri buruz ez zen inongo bileratan hitz egin". Gainerako partaideek aipatu
|
zuten
lehen bilkura hartan ez zirela ezertaz jabetu. Alvaro Miranda izan zen salbuespen bakarra.
|
|
2016
|
|
|
Gela honetan eman
|
zuten
lehenez Hordi enganatua. Gela honetan entzuten dut euskal musika zaharra.
|
|
2017
|
|
|
Eguna Bilbon emango dute gaur. Hala adostu
|
zuten
lehen eguneko afarian bere whatsapp a erabiltzen utziko al zion galdetu zionean izekori. Hegoak ez zekien izekok ez duela whatsapp ik erabiltzen.
|
|
|
Nahasketa hau are nabarmenago agertzen da euskaldunengan. Badirudi Mendebaldeko" bigarren nekazari" hauek hainbat zonaldetara hedatu zirela (Alemania aldera, bereziki), osagai paleoeuropar txikiagoa
|
zuten
lehen nekazarien kaltetan. Oraindik ez daude batere argi bigarren mailako prozesu honen xehetasunak, ez dagoelako datu zehatzik, baina badirudi bigarren olatu ilun hau lotuta dagoela Megalitismoa, Imutu formako Zeramika, Artenac eko kultura edo eta Kanpai formako Zeramika bezalako fenomenoekin, eta hirugarren geruza bat osatzen duela Europako herrien genesian, lehen neolitoko populazioen tokia hartu ondoren zonalde askotan.
|
|
|
taldeak lehen akordeak eman aurretik hiru bertso botatzen zituen, eta azken abestiaren aurretik, agurrekoak. Esperimentua 1992an egin
|
zuten
lehen aldiz, eta 1997an Exkixu desegin arte, guztira 200 kontzertutan egin zuten.141
|
|
|
1985ean sortutako taldea izan zen Estigia, Euskal Herriak inoiz izandako trash metal talderik onena, behar bada.185 Hasieran gaztelaniaz kantatzen zuten eta gero ingelesez ere hasi ziren. Mikel Kazalis izan
|
zuten
lehen baxu jotzaile eta kantaria, ondoren Negu Gorriak taldeko kide izandako Mikel bera —Mikel Anestesia goitizenez ezagunagoa da musikazaleen artean.
|
|
|
Eta horrela egin zuten, Onisen enbaxadorearen etxera lasterka joan zirelako Minaren berri ematera. Minak salbuespen bakarra Paviarekin egin zuen, honek New Yorkera joan nahi baitzuen bere emaztearekin eta horregatik, New Orleansen utzi beharrean, jo
|
zuten
lehen portuan, Norfolken, militar bazter nahasle hura lehorreratu zuen, baldin eta Bordeletik etorri behar zuten ofizialen eta Martin Josep Minaren anaiaren aiduru gelditzen bazen.
|
|
2018
|
|
|
1847an inauguratu
|
zuten
Lehen Hezkuntzako Ikastetxe Normala, neskentzako ikastetxe publikoa, andereñoentzako heziketa zentroa eta maistrak prestatzeko ikastegia izan zen. Mauricia Armas izan zuen lehenengo zuzendaria, 1855ean Claudia Ayerra Sanchez izango zen zuzendari berria, eta ikaskuntza programa berri bat aplikatu zuten.
|
|
|
Aurrerantzean bai, Iruñea erresumaren hiriburu bihurtu zen, Nafarroako errege erreginak bertan bizi ez arren. Hori egin
|
zuten
lehenak Albreteko Joan eta Katalina izan ziren, baina beranduegi zen. Hiria eskuz aldatu zenean hasi zen hiriaren berreraikuntza.
|
|
|
Kontu horretan funtsezkoa izan zen matxinatutako militarren egitekoa. Gobernuaren aurkako posizioetara lerrarazi zuten Guardia Zibila euren komandantea azpikeriaz erail ostean Emilio Mola jeneralarekin elkarrizketatu ondoren, talde armatu karlistekin zuten akordioa erabili
|
zuten
lehenik hiriburua edukitzeko kontrolpean eta gero herrialde osoa, iparraldeko frontera bidean eta Guadarramako mendikatean (Madrilera bidean) armadaren erretagoardia babesturik errepresio ezin latzagoaren bidez.
|
|
|
Frantziako entziklopedistek ekarritako ideia modernoen eragina hedatu egin zen XVII. mendean gertatutako aldaketa ekonomiko eta sozialen abaroan. Oparotasuna, aurrerabide zientifikoa, bizimoduaren hobekuntza eta baliagarritasun publikoaren ideiek, denak garai berrien ezaugarritzat har daitezkeenak, herri lanen garapenean izan
|
zuten
lehen agerbidea. Iruñean bultzada nabarmena izan zuten.
|
|
|
Alde batetik, ikastola zen, haur erdaldunek euskaraz ikasten zuten beraz, ez baitzen nahikoa euskarazko eskolak ematearekin; bestalde, eskolaurreko etapatik gorako neska mutilak zituzten, hau da, Diputazioak babesten zuen eskola garaia baino goragoko mailetakoak. Hala ere, 1968/ 69ko ikasturtean jaso
|
zuten
lehen dirulaguntza ofiziala, Diputazioak emana.
|
|
|
Oso zainduta zeuden mugak. Txibatoak zirela edo kostaldeko zaindariak zirela, gehienek ez
|
zuten
lehen saiakeran lortu ihes egitea. Salbatuko zituen kargaontziren baten zain zeuden, baina era berean, hezurrak ikaraz zituzten horizontean tanto beltzen bat ikusi orduko.
|
|
2019
|
|
|
Sekuentzia hori idatzi, eta, jarraian, ez ote
|
zuten
lehenik adberbioa asmatu eta gero aditzoina. Ez dakigu eta ez zaigu gehiegi axola; izan ere, azpimarratu nahi dugun gauza bakarra da eremu honetatik bi osagarri hauek eskuratu zituztela eta, aginte esaldi hori behin eta berriz errepikatuta, laster sartu zirela antzeko egoeratan, zeinetan, hurbil, urrun, eta holako adberbioen beharra sumatu baitzuten.
|
|
|
Adberbioen artean hemen adberbioa izan zen eskuratu
|
zuten
lehenetariko bat, lehenbizikoa ez bazen. Hemen adberbioaren beharra sumatzeko ez zitzaien aukerarik falta; bertze aginte esaldi batzuk asmatu zituzten, hala nola, leku batean etzanda egoteko:
|
|
|
Guretzat, gero eta argiago ikusten ari garena eta, finean, garrantzia duena: i hori izan zela asmatu
|
zuten
lehena.
|
|
2020
|
|
|
Halako batean, ordea, hirukiak izan zituzten, eta nekatuta ibiltzen ziren beti, lo faltan; hala ere, tarte bat zeukaten guztietan, jarri elkarren ondoan eta irakurtzeari ekiten zioten. Irakurtzen
|
zuten
lehen lerroa, bigarrena, hirugarrena, eta zapla!, lo gelditzen ziren.
|
|
2021
|
|
|
Peter Joseph Etcheto kapitaina, hiru teniente —John L. Beitia, Adan Bengoechea eta Julius A. Beterbide— eta beste hiru sarjentu —John Montero, Ramon Tomas Ysursa eta Peter R. Mariluch— Tabernillaren datuen arabera, Johnnie Montero sarjentu nevadarra izan zen gudura bidali
|
zuten
lehena, eta Chakuliako basera (India) destinatu, nondik erasotzen baitzituzten Birmaniako eta Thailandiako japoniarrak; base horretako hiru B galdu ziren 1944ko ekainaren 15ean Himalaia zeharkatzean, zer eta Japonia bera bonbardatzera zihoazenak, euren artean Monteroren Stockett’s Rocket delakoa. John Beitia idahoarra Peace on Earth B aritu zen, eta parte hartu zuen Tokioko bonbardaketan 1944ko azaroan.
|
|
|
pasio hutsagatik hitz ondare ahul bat kontserbatzea lortu zuten pertsona anonimo guztiena, liburu horiekiko leialtasun misteriotsuaren historia. Ilgora Emankorrean —Mesopotamian eta Egipton— idazketa asmatu
|
zuten
lehen zibilizazioen testuak eta are hizkuntzak ahantzirik gelditu dira mendeak pasatu ahala, edo, hoberenean, mende anitz geroago deszifratu ziren; Iliadak eta Odiseak, berriz, ez dute sekula ahanztura ezagutu, beti izan dituzte irakurleak. Grezian, inoiz eten ez den transmisio eta itzulpen kate bat hasi zen, eta horrek, denbora, distantziak eta mugak gorabehera, atea beti zabalik utzi du gogoratzeko eta hitz egiteko.
|
|
2022
|
|
|
Apenas utzi ditu trenak Pariseko etxadi gris amaigabeak eta Buenos Airesen du gogoa, Karlosek Modigliani bati egindako kopia saltzeko zorian zegoenean balizko erosleak aditu baten egiaztapena eskatu zuenean. Ez zen saldu
|
zuten
lehena eta ordurako sortua zuen nola halako trebetasuna.
|
|
2023
|
|
|
Svetlana Genkemellerrek gogoan du Aeroflotekin Ekialdeko Berlinera iritsi ziren eguna eta Joakinaren eskutik Karl Marx abenida zeharkatu
|
zuten
lehen aldia. Gogoan du etorbidearen zabaltasuna, eraikinen xumetasuna eta ordena, batez ere ordena.
|