2007
|
|
1918an Cosme de Elgezabal eta Félix de Landaburu Bizkaiko diputatuek euskal hizkuntza zainduko zuen erakundea eratzeko proposamena egin zuten25 Bizkaiko, Gipuzkoako, Arabako zein Nafarroako diputazioek erantzun zioten eskaerari, baina Eusko Ikaskuntzaren esku utzi
|
zuten
lana, 1918an Oñatin burutuz I. Kongresua. Raimundo Olabidek Akademia berriaren estatutua prestatu ostean, Eusko Ikaskuntzak ontzat hartu zuen 1919ko irailean, Euskaltzaindia sortuz.
|
|
1918an Cosme de Elgezabal eta Felix de Landaburu Bizkaiko diputatuek euskal hizkuntza zainduko zuen delako erakundea eratzeko proposamena egin zuten279 Bizkaia, Gipuzkoa, Araba zein Nafarroako diputazioek erantzun zioten eskaerari, baina Eusko Ikaskuntzaren esku utzi
|
zuten
lana, 1918an Oñatin burutuz I. Kongresua. Raimundo Olabidek Akademia berriaren estatutua prestatu ostean, Eusko Ikaskuntzak ontzat hartu zuen 1919ko irailean.
|
|
Dena dela, La, tterekin batera sarekide esanguratsuenak Georges Lacombe, Pierre Lhande, Jules Moulier eta Jean Saint Pierre izan baziren ere, burutu
|
zuten
lanaren kopuru eta garrantziagatik, La, tteren garai hartako ekintzak kontuan hartuz gero, esango genuke La, tterekiko harreman estuenak izan zituena Jean Saint Pierre izan zela. Berau Eskualdunaren zuzendaria eta Gure Herria elkarteko idazkaria izan zen, hain zuzen ere Piarres La, tte gaztearen garapen intelektuala jaso zuten egunkariaren zuzendaria eta elkarteko idazkaria.
|
2008
|
|
Zelangura delarik, Euskalerria Elkarteko kideek euskarazko kazetaritzaren alde egin
|
zuten
lanik garrantzitsuena ez zen euren Euskalduna alderdiko aldizkarian gauzatu. Aitzitik, hori baino nabarmenagoa da Azkueri diruz lagundu ziotela hark osotara euskarazkoa zen kultur aldizkari bat sor zezan.
|
|
Bertan eskatzen zioten kentzeko euskarazko testuei ezarritako galarazpen erabatekoa. Erregimen militarra eta haren helburuak inondik ere kuestionatu gabe, arazoaren iturburua euskaldun zentsore falta zela suposatzen zuten eskutitzean, eta horregatik beren burua eskaintzen
|
zuten
lan horretan arituko ziren konfiantzazko pertsonak aurkitzeko. Azkue eta Oleaga joko posibilistan sartu ziren bada.
|
2010
|
|
Sermoiaz eta sermoigintzaz pentsatzen denean, sermoien abiaburuak aztertu ohi dira. Esaten da protestanteen lanek izan zutela eraginik sermoiaren sorreran, bereziki, hizkuntzak bernakulatzen egin
|
zuten
lanarengatik. Sermoiaren erretorika ere aztertu izan da askotan.
|
|
Baina gogoratu behar da Agirreren testamentuan esplizitu agertzen dela Eracusaldiac> hiru tomotan banatzeko asmoa (ikus gorago 1.3.4 atala, baita Altunaren sarrera 1999). Horiek horrela, eta kontuan izanik editoreek egin
|
zuten
lan serioa edo profesionala (idazlearen asmoak kontuan hartu eta horrela hirutasunari jarraibidea eman, eta horrela, gainera, 3 liburukia osotoro atontzea ez edozelan baizik eta 2 liburukiaren egiturari, hirutasunari, jarraituz, eta abar).
|
|
Euskararen arduradunak, berriz, Josu Zabaleta eta Ramon Etxezarreta; azken hau PSE PSOEko kide ezaguna da, eta 2009an Eusko Jaurlaritzako Hizkuntz Politikarako sailburuorde izendatu zuten. Jesus Mari Goñik, Imanol Urbietak eta Mikel Mendizabalek ere osatu
|
zuten
lan taldea. Goñi, matematikaren arduradun gisa; Urbieta, musika eta gorputz mugimenduaren arduradun bezala; eta Mendizabalek, plastika adierazpidearen ardura hartuz.
|
2012
|
|
klasikotzat jotzen diren obrak, Europa osoan kanoniko bihurtu direnak, Europako hizkuntza gehienetara itzuliak izan direnak, eta batez ere literatura, hizkuntza eta kultura horiek berpiztu, indartu edota garatzeko eragin nabarmena izan dutenak. Obra horiek euskarara itzulita, euskara beste hizkuntza nagusien mailara jaso nahi zuen Onaindiak, eta obra horiek euskal idazleek jarraitu beharreko eredu bezala aurkeztu, haietan inspiratuta euskaraz ere euskal hizkuntza, literatura eta kultura berpiztuko
|
zuten
lanak sor zitezen.
|
2013
|
|
Aldiz, L. Action Française egunkariaren eragina anitzez zabalagoa zen, haren ideiek beste aldizkari batzuk inspiratzen baitzituzten. Halaber, La Croix egunkariak eragin handia zuen, apaizek haren zabalkundean egiten
|
zuten
lanaren ondorioz.
|
|
«Monument des Basques» du izena, eta eskualde hartako monumentu esanguratsuenetarikoa da. Euskaldunek gerlan Frantziaren alde egin
|
zuten
lana goraipatzea zen monumentu haren helburua, eta hitz horiekin aipatzen du Annette Beckerrek euskaldunen parte hartzea gerlan:
|
|
Erreka «garbitzearena» ez zen Jean Saint Pierreren hitza, armadan hala erabiltzen zuten, hala nola «nettoyeurs de tranchées» delakoen lana zen, oldarraldi baten buruan joatea etsaiaren lubakiari buruz, han gorderik egon zitekeen tiro egile oro neutralizatzeko, granada, pistola edo ganibet bidez. Odol hotzeko jendea igortzen
|
zuten
lan haren egitera. Jean Saint Pierrek ez zuen odol hotza aipatu, baizik eta alkoholaren erreferentzia egin zuen, lan haren desdramatizatzeko edo, alderantziz, lan hura zein zaila eta gogorra zen erakusteko.
|
2014
|
|
Ez zen lehendabiziko aldia Arestik topo egiten zuela harriaren indar sinbolikoarekin. trikuharriak; durangoko Mikeldi; gure mendietako harria, oteiza eta Muñoz inspiratu zituen granitoa Arantzazuko baselizan obratu
|
zuten
lan artistikorako. Baina hori guztia baino lehenago eta hurbilago, Arestik hizkuntzan dauka, herri eta harri hitzen arteko hoskidetzak bideratzen duen uztarketan?
|
|
Ez da ahanztekoa, halaber, alfabetatze eta euskalduntze kanpai nek egin
|
zuten
lan ikaragarria, garai hartan rikardo Arregik ha sia eta geroago AEK, HABE eta beste euskaltegietan gaur arte garatua. Aipatzekoak dira, halaber, P. Altunak edota i.
|
2016
|
|
Hemen erraten zaiguna da gisa guziz, jokaera goxoagoa baldin bada ere publikoaren eta antzezleen arteko komunikazioa badagoela eta horrek ondorioak badituela. Zuzenak adibidez herriko bizian, herriko gazteak ezagutzen ziren karriketan egin
|
zuten
lan ona ala txarrarengatik. Harreman mota bat sortzen zen.
|
2017
|
|
Zergatik orain? Euskararen alde euskal elkarteek aspaldidanik egiten
|
zuten
lana kontuan hartuz, 2006an hizkuntza politika publikoa egituratzen hasi zen Ipar Euskal Herrian eta geroztik Euskararen Erakunde Publikoak politika hori eramaten du. Halarik ere, aitzinamendu batzuk izan badira ere, inkesta soziolinguistikoek euskal hiztunen kopurua eta euskararen erabilera ttipitzen segitzen ari direla erakusten dute.
|
|
Hastapen batean, elkarteek egin
|
zuten
lana lagunduz eta garatuz, eta kontsentsu instituzional eta politikoak lagundurik, politika publikoak euskararen aldeko jendar
|
2019
|
|
Euskaltzale batzuek Euskaltzaindiaren Laguntzalleak elkartea sortu zuten, gainera, garai horretan. Euskara haurrei zein helduei irakasten eta aisialdirako ekintzak euskaraz egiteko aukerak eskaintzen eta sustatzen egin
|
zuten
lan batez ere elkarteko kideek, euskararen galera kezkagarria ahal zen neurrian geldiarazteko, eta hainbat batzar ere antolatu zituzten. Irakasleak eta apaizak ziren gehientsuenak.
|
2021
|
|
Gainera, langileek hartu beharra zuten beren soldata eguberriko sari berexi batekin. Hortaz bada, goiz guzia igaro
|
zuten
lan horretan (Izeta); Hortaz bada, hemendik aurrera lan egingo duzu, zure kopetako izerdiz irabaziko duzu ogia (Montorio).
|