2002
|
|
Bizkaiko burdin mineralak fosforo gutxi edukitzeak eta aztarnategiak itsasotik hurbil egoteak Europako enpresa siderurgikoak erakarri zituen, berezikibritainiarrak, mineral hori beharrezkoa baitzitzaien altzairua ekoizteko prozeduraaurreratuenerako, Bessemer prozedurarako hain zuzen. Burdinaren fabrikazioakkapitalak erakarri eta siderurgia Bilboko ibaiaren inguruan kontzentratu zen.Kokez funtzionatzen
|
zuten
labe garaiek inbertsio handiak behar zituzten, etahorrek tamaina handiko enpresak jartzea ekarri zuen.
|
2011
|
|
Laborategiko neskak, bata zuria gabe, ez ziren hain mulleres, ez ziruditen pelikuletako erizainak, lilura kontrastean zegoen, lanurdin koipeztatu hautseztatu haien aldean sortzen zuten txori kantuan. Bai, bataren azpian atorrarik gonarik erabiltzen ez omen zutelako hartan ere bai, zer duda egin, gezurra zen baina horrela izatea nahi
|
zuten
labeetan moldeoan errebaban, edan egiten zen burdinautsa hartan iraun ahal izateko, edan sorgortu aberetu, zapalketa hark bai. Latzenetarako gizon zaildu haiek ere, kaleko jantzian, ez ziren langileria.
|
2012
|
|
Itsaskiak, ostrak eta izkirak, eta ardo zuri gozo bat edan zuten sarrera gisa. Arkumea erre
|
zuten
labean, saltegi handi batean aurkitutako Errioxako ardo batez lagunduta jan zutena. Txokolatezko pastela.
|
2013
|
|
Elementu kitch direlakoetatik hasi eta eskultura abstraktu klonikoetara heldu arte, hamaika harri bitxi ikusi daitezke hauetan, aurri arkeologikoak barne. Barakaldon bertan Bilboko itsasadarreko industriaren azkenekoetako aztarna (Sestaoko labe garaiaren dorrea hain zuzen) bertoko errotonda batera bideratu nahi izan zuten aspaldiko saiakera urbanistiko baten ildoan, eta geroxeago ere, nahiz eta labe garaietako bat azkenean mantendu, Megapark deritzon zonaldeari ongietorria ematen dion abiapuntuan jarri
|
zuten
labe garaiaren maketa oroitarria, nonbait jostailu eskala erabilgarrian.
|
2017
|
|
Pentsamendu feministan giltzarri diren liburuak euskaratzeko helburuarekin sortu zuten iaz Eskafandra bilduma izen bereko edizio taldea osatzen duten Eider Rodriguezek, Anari Alberdik, Ainara Lasak, Maialen Lujanbiok, Idurre Eskisabelek, Amagoia Gurrutxagak eta Lorea Agirrek, Elkarren eta Jakinen eskutik. Angela Davisen Emakumeak, arraza eta klasea izan zen argitaratu zuten lehen liburua, Danele Sarriugartek euskaratua; Virginie Despentesen King Kong teoria etorri zen gero, Itziar Diez Ultzurrunen itzulpenarekin; eta amaitu berri den Durangoko Azokaren atarian atera
|
zuten
labetik hirugarrena, Silvia Federiciren Caliban eta sorgina. Edurne Lazkano azpeitiarra eta Aitor Arruti urrestildarra izan dira lan hori ingelesetik euskara ekartzeaz arduratu diren itzultzaileak.
|
2018
|
|
The Bobby' s taldeak atera berri duen Ispilura begira diskoa aurkeztuko du zapatuan. Errenteriakoen hirugarren diskoa da Ispilura begira, eta duela hilabete inguru atera
|
zuten
labetik. El Sonido De La Metralla taldeak elkarbanatuko du he Bobby' seko mutilekin Gaztetxeko oholtza handia.
|
2019
|
|
Eta estatua urtu egin
|
zuten
labe batean.
|
2020
|
|
Erretze horren helburua burdina karbonatoa oxido bihurtzea zen, eta, horren bitartez, proportzio metalikoa hobetzea. Erreketa egiteko, 30 kg ikatz gehitzen ziren karbonato tona bakoitzeko, eta tartekatutako geruzetan sartzen
|
zuten
labe barruan. Irugurutzetan labe mota diferenteak badaude ere (zirkularrak, koadratuak, eginak, adreiluz...), guztiek eginkizun eta ezaugarri berberak dituzte:
|
|
Izerdi patsetan egoten ziren, aurpegiak beltz, begiak zuri. Meategietan lan egiten zutenek gehiago irabazten
|
zuten
labeetan ari zirenek baino. Kriseiluak erabiltzen zituzten lurpean argi egiteko.
|
|
Labezainek, gainera, egurrez hornitzen
|
zuten
labea, egunsenti edo ilunabarrean buru gainean garraiatuz, 1488ko Bilboko ordenantza baten arabera: " que ningunas horneras ni otras personas algunas no trayan argoma ni lenna por cabeça alguna para los hornos[...] salbo de entrando sobre ynbierno e berano ho vna hora antes o despues del sol entrado" 49 Neurri horren zentzua suteak eragiteko arriskua saihestea zen, geroagoko beste dekretu batzuek bilatu zuten bezala.
|
2021
|
|
Hainbat urtez isilik egon ostean, Azpeiti Azkoitiko In Your Face (IYF) musika taldeak' Gure mendekua' izeneko diskoa plazaratu berri du. Joan zen astean atera
|
zuten
labetik beren azken lana, eta duela egun gutxi jarri dituzte salgai disko fisikoak Euskal Herriko hainbat eta hainbat txokotako tabernetan. Guztira, bederatzi abestiz osatutako lana da' Gure mendekua', eta zenbait lagunen kolaborazioarekin osatu dute.
|
|
Astun eta mehatxagarri ageri ziren, su lama etengabeen eta burdina urtu irakinaren nahaspila batez beterik; haien oinetan, ijezteko makinen asotsa eta lurrun mailua astun kolpeka, burdin txinparta zuriak barreiatuz. Begira zeuden unean bertan, kamioikada bat erregai isuri
|
zuten
labe erraldoietako batera; gar gorriak atera ziren bertatik dirdiraka, eta kearen eta hauts beltzaren nahaste bat altxatu zen irakiten zerurantz.
|
2022
|
|
Esan dut arinago ere gogoeta astitsurako garaia dugula, gogoetarako eta oraindik bizirik den oroimenarekin batera bizitzeko. Aitita eta amamen ahotsak berreskuratzeko garaia dugu betiko isildu baino lehen, eta jakitekoa nola bizi izan
|
zuten
labe sutan murgildutako garai hura, historia esateak bizirauten lagundu digulako betidanik. Azken batean, garaiko errealitate hurbila islatzen du oroimenak, bizi zutenek gogoratua.
|
2023
|
|
Bi hazpandarrek, historia berezia ukan zuen labea biziarazi nahi ukan zuten. Labea berritzeko Estia ingeniari eskolako Didier Ithurbidek proiektua eraman zuen, Angeluko Cantau eta Hazparneko San Josep eskoletako ikasleek 3D laserraren bidez lortu
|
zuten
labearen estatua nolakoa zen begiratzea. Agertu zen ganga erortzekotan zela, bi aterabide ziren, dena hautsi edo arraberritu, bigarrena hautatua izan zen.
|
|
Bangladesheko umeek josiriko arropa probatzen eta probatzen eta atzera ere probatzen bertsolariek tente, sendo behar lezioa ederto ikasia dute oholtza gainera igo ziren gazte ausartak, minigona jantzirik edo ilea larru arras langile izerdiaren arrastoa ezabatu nahi izan
|
zuten
labe garaien suntsipenaz langile izerdiaren arrasto hura zer dagoen ereiten aztertzeko ikasketarik ez da gurean asmatu iaz unibertsitateko teilatu batetik amilduriko behargin atzerritarrak ez zuen arnesik ezta kontraturik ere haren odolaren herexa ez da xaboiz garbitu pilota josi du pilota egileak, dakien ondoen, igandean den gizon lehiarako beztitu
|