2005
|
|
1849an, Pio IX.ak bere estadoak berreskuratu zituen Frantzia eta Suitzako soldadoen laguntzari esker. Laguntzaileek eskatu zioten demokratikoki erabil zitzan lur horiek, baina boterea eskuratu bezain laster, diktatura
|
zuten
jasan Erroma inguruko jendeek.
|
2007
|
|
Jean Hiriart Urruty Eskualdunaren zuzendaria izan zen 1891tik 1915era. Astekariaren hainbat lankidek ezin
|
zuten
jasan Jean Hiriart Urruty arduratsuegia163: Eskualdunanera heltzen ziren artikulu guztiak berrikusten zituen eta bere ustezko gramatika huts guztiak zuzentzen.
|
2009
|
|
Madison Hiribide aberatsean autoak mantso zihoazen euriagatik. Haien argiek zailki gurutzatzen
|
zuten
jasa. Semaforoan, euritakope banatan, Joseba eta Gregory gelditu egin ziren.
|
2010
|
|
Hartu zuen beste batek fusila, eta berdin. Ezin
|
zuten
jasan tximuek zeukaten gizaki begirada. Esku hutsik itzuli ziren, hortzak izerditan".
|
2011
|
|
Beste bi hiritan, ostera, armadaren kontrol guneei egin diete tiro, eta bost soldadu hil dituzte.Aipatutako hiriez gain, Bagdad, Taji, Al Ramadi, Iskandarija, Mosul, Balad eta beste hiri batzuetan ere izan dira erasoak, hamairu hiritan gutxienez?. Kirkuk hirian, esaterako, hiru lagun hil eta gutxienez 37 zauritu dira auto bat eta motor bat lehertuta.Ia egunero egiten dituzte atentatuak Iraken, baina joan den martxoaz geroztik ez
|
zuten
jasan halako eraso bortitzik. Orduan 65 lagun hil zituzten Tikrit hirian, gobernuaren eraikin bati egindako eraso batean.
|
|
haserre deitzen zigun jendeak, nolatan egin genezakeen saio hura diru publikoarekin. Gero gauera pasa nintzen, eta gaueko entzulegoak gehiago jasaten zuen, baina goizeko entzuleak emakumeak eta jubilatuak ziren, eta ezin
|
zuten
jasan.
|
|
Harry Kemberrek lotan oinez dabilen gizona ematen zuen. Gizonezkoek ezin
|
zuten
jasan, ezin zioten kontu bakar bat ere atera; emazteak ez zuen aintzat hartzen, eta hark emaztea ere ez. Zer bizimodu zuen gizonak?
|
2015
|
|
eta hala egiten bazuen, zuten burutu; garrasi egingo zuten;
|
zuten
jasan haren barruko pasio irakinaren beste eztanda bat; baina, harrigarriro, esan zuen bakarra izan zen «Hara», bere artean pentsatuz bezala: Hainbesterako da?
|
|
Ama hiltzen zuten lehenago, ama hilda kumea haren ondoan geratzen baitzen, nora jo ez zekiela. Baina kumea aurretik hilez gero, izurde ama intzirika hasten zen, negar batean, gutariko bat balitz bezala, eta marinelek ezin izaten
|
zuten
jasan haren auhena.
|
|
Ordea, pozaren eta egiaren bila, betiko inkisidoreekin egin zuen topo, gaur damua exijitzen dute. Orduko inkisidoreek ezin izan zuten eroan Jainkoa Naturarekin identifika zezan (ezeztaturik gelditzen baitzen mundutik berex mundua une jakin batean sortzen duen Jainko epailea); ezin izan
|
zuten
jasan pozaren aldarrikapena eta tristura molde oro tenteltzat hartzea (kristauek umiltasuna, itxaropena, gupida, damua, bertutetzat zituzten; Spinozarentzat berriz txarrak dira, jarduteko geure ahalmena ahultzen baitute); ezin gorputzaren eta arimaren erabateko paralelotasuna aditu (Spinozarentzat gorputza pizteaz batera da arima bizkortzen, eta alderantziz; kristauentzat, aldiz, gorputza ahulago... hortik zilizioa, baraua, gurarien hildura, berezko grinak bekatu bilakatuak...); ezin Bibliaren irakurketa kritiko eta zentzuzkoa zigor barik utzi.
|
|
Alderdiaren adiskidetasunak ematen zuen beroa bederen berreskuratzen zuten, berriz kartzelaz kartzela ibiltzen egokituta ere. Nahiago zuten heriotzaren arriskua, tortura, jipoia; baina horrela, bizitzeko kausa bat edukita, ez
|
zuten
jasan behar eguneroko miseria hura.
|
2016
|
|
Zure lagunek ezin
|
zuten
jasan minbizia izatea.
|
|
Zonbaitek
|
zuten
jasan gerlarat joaitea
|
2018
|
|
“Guardia Zibilak eta Urduñako frankista batek salatu zuten”, azaldu du semeak, “oso maitatua zen Urduñan, kaleko jendearen aldetik, batez ere. Baina kazikeek ezin
|
zuten
jasan. Nik neuk pairatu izan dut aberatsek pobreekiko gauzatzen zuten zapalkuntza hori.
|
|
Urte mordo bat geroago, Miguel Angel Muezen hitzek garai epiko hura laburbildu zuten, ezbairik gabe: " Guk agintzen genuela ezin
|
zuten
jasan, eta dena suntsitu nahi zuten... Iruñeko Udalean ezkerreko gutxiengo txiki bat ginenez, handik ostikoka bota nahi gintuzten".
|
2020
|
|
Benetako demokrata batek galdetu egingo lioke, adiskidantzaz betetako argitasunarekin, zer demontre ari zen egiten. Baina plutokrata moderno haiek ezin
|
zuten
jasan gizon pobre bat hurbil edukitzea, esklaboa nahiz laguna izan. Zerbitzarien artean zeozer gertatu izana lotsaizun aspergarri eta zakarra besterik ez zen.
|
2022
|
|
Gizateriagatik egiten zuten negar, bi haiek, ez euren buruengatik. Ezin
|
zuten
jasan hura izatea amaiera. Isiltasuna erabatekoa izan baino lehen, bihotza zabaldu zitzaien, eta lurrean zer izan zen garrantzitsua jakin zuten.
|
|
Bildumako azken kontakizunak azaltzen du nola heltzen den bere amaiera Europako gaizikilerik handienaren atzetik dabilela. Alabaina, garaiko irakurleek ezin izan
|
zuten
jasan euren pertsonaia gogokoenaren heriotza, eta Arthur Conan Doyleri eskatu (are indarrez exijitu!) zioten berpiztu zezan, eta hala egin zuen The Return of Sherlock Holmes lanean. Ea laster irakur dezakegun euskaraz Sherlock Holmesen itzulera...
|
2023
|
|
Horrez gain, hauskortasun zuriaren adierazle ere izan zen topaketa hura: emakume zuriek ezin
|
zuten
jasan inork esatea ekitaldia gelditu behar zutela gonbidatu erreala bere eserlekuan eseri arte, eta defentsiban jarri ziren errespetua galtzen ari zirela esan zietenean. Bestalde, zuritasuna erdigunean jartzeko eskakizunaren kontua ere badago:
|