|
2002
|
|
|
EGIA ESAN, erlatibismo kulturala sortu zen zentrismo europarraren aurkako erreakzio guztiz zilegi bezala. Duela ehun urteko exploratzaile, antropologo eta misiolariek basakeria baizik ez
|
zuten
ikusten salbaien ohituretan, eta horien salbatzeko edo zibilizatzeko erreferentzia bakarra mendebaldeko sistema zuten. Erlatibismo kulturalak ederki salatu zituen jarrera horiek:
|
|
2004
|
|
|
Xabier Asiain Iruñeko teknifikazio zentroko zuzendari teknikoak kontatu digu Nafarroako Gobernuak Valentziako Biomekanika Institutuarekin egindako hitzarmenari esker saiakerak egin dituztela eskua babestuko duen material aproposena aurkitzeko. Eskularru modukoa jarri zieten pilotariei eta hainbat posiziotatik pilota jo behar zuten, zehazki eskuko zein zatirekin kolpatzen
|
zuten
ikusteko. Etorkizunean eskularrua ez baina tako perfekzionatuagoak sortzeko balioko luke horrek, eskularrua ezinezkotzat jotzen baitu Asiainek.
|
|
2008
|
|
|
Shelly Ann Fraser Waterhouse auzokoa da. Romain Crusek idatzi duenez, bertako elizak funtzioak eten omen zituen igandeko ordu hartan, herritarrei heroi gazteak 100 metroetako lasterketa nola irabazten
|
zuten
ikusten beste bi jamaikarren aurretik gainera eta ondoren kaleak pozezko festaz leherrarazten uzteko.
|
|
2009
|
|
|
Ur horniduraren sistema bikaina da, eta ia osorik dago. Ura bildu eta etxeetaraino nola banatzen
|
zuten
ikus daiteke. Urtegia, akueduktua eta Castellum Aquae han daude, geu txunditzeko.
|
|
2010
|
|
|
" Goazen kanpora, dena lehertu baino lehen". Horretan Mendebaldea oso naifa izan zen, ez
|
zuten
ikusi bazetorrena.
|
|
|
Historia ezagutzen genuen. Segituan elkarrizketa sakonak egiten hasi gintzaizkien, zer kontatuko
|
zuten
ikusten, eta horren arabera marraztu genuen proiektua: konta egidazu eta grabatu egingo dut, besterik ez.
|
|
2012
|
|
|
Prezioarengatik eta baita behin pentsua nola egiten
|
zuten
ikusi nuelako. Txofer aritu nintzen garia eta artoa garraiatzen.
|
|
2014
|
|
|
Kolegioko hiru estudianteren kontra ere jokatu zuen Gallastegik, pilota gozoarekin. Oraingo pilota gogorra atera izan balu, akabo!, estudianteek ez
|
zuten
ikusi ere egingo! Grosen ikusita nago, garai bateko frontoian, Munduko Txapelketa.
|
|
2016
|
|
|
" Zinema antisemita bat zarete emanaldia bertan behera uzten ez baduzue". Deitzen zutenek ez zuten filma ikusia eta ez
|
zuten
ikusi nahi. Israelen okupazio politikarekiko kritikoa baita dokumentaleko protagonista, astero palestinarrekin batera manifestatzen den gaztea.
|
|
2018
|
|
|
Bideoak hil omen zuen irratiko izarra: Buggles taldeak 1970eko hamarkadaren amaieran iragarri zuen nolako aldaketa eragin
|
zuten
ikus entzunezkoek ordura arteko musikaren industrian, artean MTV sortu gabea zela. Liburu elektronikoak ere hil behar omen zuen paperezkoa, baina book irakurgailuak merkaturatu zirenetik hamar urte pasata, iragarpena ez da bete.
|
|
|
Man Ray argazkilari eta zinemagile estatubatuarrak musekin izan zituen harreman fetitxisten inguruan ardaztutako emanaldia ikustera nindoan, gizon artistek emakume modeloekin dituzten harremanez hitz egingo zuena; musa bat noiz den inspirazio iturri, noiz objektu soil, muga horretara aterako gintuena. Irrika nuen hori dantzaren lengoaiaren bidez nola emango
|
zuten
ikusteko.
|
|
|
Imanol Berriatua frantziskotarrarekin batera joan ginen. Bi asteko bidaia zen, Israelgo esperientzia ikustea zen helburua, Israelen hebraiera nola berreskuratu
|
zuten
ikustea, alegia. 40ren bat lagun ginen, euskaltzainak batzuk, irakasleak beste batzuk, alfabetatze eta euskalduntzeko arduradunak...
|
|
|
Akordatzen naiz Tel Aviveko aireportura ailegatu eta sekulako beroa egiten zuela. Kibutzak ikusi genituen, hebraiera biziarazteko zer lan egin
|
zuten
ikusi genuen... eta handik hona, euskara biziberritzeko nork bere plana ekarri zuen. Handik pare bat urtera, berriz, Dionisio [Amundarain] joan zen Israelera, eta hark bai, benetako plana ekarri zuen.
|
|
2019
|
|
|
Eta ez hori bakarrik, etxea ere galdu dugu, auzoa, kotxea... Dena nola bonbardatzen
|
zuten
ikusi dugu, zuzenean.
|
|
|
gauza inportanteak esateko gaztelania edo frantsesa, eta periodikoa osatzeko pieza batzuk euskaraz. Argieroek asmatu
|
zuten
ikusten horrela ez zela hizkuntza normalizatuko, eta beraz, behar zela euskara hutsez funtzionatuko zuen hedabide bat, eta gainera filosofia berezi batekin: langileek medio horrek hartutako erabaki guztietan azken hitza edukitzea, izatea hedabide bat independentea bai alderdi politikoekiko, bai beste enpresekiko eta beste interes taldeekiko.
|
|
2020
|
|
|
Lehen urteetan azterketa moduko bat egiten aritu ziren proiektuaren bultzatzaileak, Frantziako Estatuko beste zenbait eskualdetan artilearekin zer egiten zuten ezagutzeko. " Batetik bestera mugitu ginen artilea nola lantzen
|
zuten
ikusteko, eta Euskal Herrian garai batean zer egiten zen aztertzen ere aritu ginen", dio Zubillagak. Hainbat formakuntza egin zituzten proiektuan bete betean sartu baino lehen, esaterako, artilea lantzen ikasteko, harrotzen, napak egiten, zizatzen...
|
|
2021
|
|
|
Eta, beraz, lan egin behar zen, animaliatxo horiek etxean erreproduzitzen, entseatzen, eta ikasten. Honen moduko traste bat geneukan [grabagailua seinalatuz], magnetofoi bat, eta horrekin aritzen ginen munduko gaitero guztien atzetik, nola eta zer jotzen
|
zuten
ikusteko. Buelta eta buelta aritu ginen, gaitero zaharren bila, informazio eta errepertorio eskean.
|
|
|
Tall El Hammam 8.000 biztanleko hiri handia zen, antzinako Jerusalem bera baino askoz handiagoa, inguru haietako gune ekonomiko garrantzitsuena. Biztanleek ziur asi ez
|
zuten
ikusi ere egin 50 metroko diametroa zeukan bolidoa, 61.000 km/ h abiaduran gerturatu zitzaielako. Arroka izoztua argitu egin zen atmosferarekin bat egin zuenean, eta 4 bat kilometroko altueran eztanda egin zuen.
|