|
2002
|
|
|
Aldaketa horiek guztiek beren isla izan
|
zuten
Hego Euskal Herriko irratigintzan eta bereziki Bizkaikoan. Herrialdean zehar, edonon sortu ziren irrati emandegi berriak.
|
|
2005
|
|
|
Bestalde, 1808an Konstituzio Foralaren aldeko adierazpena egin
|
zuten
Hego Euskal Herriko erakundeetako ordezkariek, Baionan, Napoleonen eraginez eta honen babesean, Espainiarako konstituzio politiko berria eztabaidatzen ari zirela. Zehazki, beste arabar batek, Ortuño Agirrek, Montehermosoko markesak, erabili zuen Konstituzio Forala kategoria, euskal lurraldeetako ohizko erakundetze publiko eta pribatuaren egituraketa politikoa laburki adierazteko.
|
|
2007
|
|
|
Errepublikano federalak izan ezik, Espainiako ezkerra zentralista eta jakobinoa izaten zen eta ez zen inoiz ongi moldatu jeltzaleekin (hauek, gainera, konfesionalak ziren). 1932ko ekainaren 19ko bilkura erabakigarrian ezkerreko 38 alkate nafarrek bozkatu
|
zuten
Hego Euskal Herriko estatutuaren kontra, 23k alde eta 9k ez zuten bozkatu. Eskuineko espainolistek, ordea, bazuten tradizio erregionalista bat eta, komeni zenean, bazekiten navarrista (edo alavesista) itxura egiten.
|
|
2008
|
|
|
Desberdintasun hori, ordea, nekez antzematen da batzuetan, ezker abertzaleak azkenaldian bizi duen sorgin ehiza ikusita. 2004ko hauteskundeetan ere PSOEren ordezkaritzek irabazi
|
zuten
Hego Euskal Herrian orduan bi eserleku gutxiagorekin, eta soilik alderdi desberdinek lortutako eserleku kopuruari begiratuta, emaitzak antzekoak izan ziren EAJk bat gutxiago lortu du oraingoan eta EAk berea galdu du. Egoera, baina, bestelakoa da.
|
|
|
Hola, Euzkadi egunkariaren zabalkundea zela medio,. Kirikiñoren? euskarazko kazetaritza artikuluek nahiko hedadura handia lortu
|
zuten
Hego Euskal Herrian. Irakurle kopurura gerturatzeko aurkitu dudan erreferentzia bakarra Bustintzak berak 1917an aipaturiko datu bat da:
|
|
2009
|
|
|
Aurreko astean Yasim Ustaogluren Pandoranin kutusu filma estreinatu
|
zuten
Hego Euskal Herriko zinema aretoetan, eta gaur Nuri Bilge Ceylanen U, maymun filmaren txanda da.
|
|
|
113 pertsonek babesa eskatu
|
zuten
Hego Euskal Herrian 2008an
|
|
2010
|
|
|
zutela aldarrikatu zuten. Halaber, gutxieneko onarpen bat lortu arren, onespen legalik eta administratiborik gabe jarraitzen zutela nabarmendu
|
zuten
Hego Euskal Herriko ikastolek. Eta horregatik, administrazioen partetik erantzun, zehatzik?
|
|
|
erromatarrak etorri baino lehen olibondoa ezaguna bazen ere, euskal sukaldaritzak janaria prestatzeko animalia jatorrizko gantzak erabiltzen zituen. Erromatarrek olibondoen zabalkuntzarekin batera, oliba olioarekin egosteko eta ongailu moduan erabiltzeko ohitura sartu
|
zuten
Hego Euskal Herrian. Latinez zeukan termino berdina hartu zuten, olio (oleum tik).
|
|
|
Estreinaldia: Herenegun estreinatu
|
zuten
Hego Euskal Herrian. Ipar Euskal Herrian aurreko astean estreinatu zuten.
|
|
2011
|
|
|
Ekaineko deialdian, aurkeztutako ikasleen %96, 79k gainditu
|
zuten
Hego Euskal Herrian: 10.347k egin zuten proba, eta 10.015ek gainditu.
|
|
|
EBk uste du «bide demokratiko eta baketsuen alde lanean ari ziren» ezker abertzaleko zortzi kide horien epaiketa «harriak jartzea» dela bake eta normalizazio politiko lortzeko bidean.Euskal Herriko gehiengo sindikalak ere parte hartuko du gaurko ekimenetan. Atzo, elkarretaratzea egin
|
zuten
hego Euskal Herriko lau hiriburuetan, Epaiketa politikorik ez. Eskubide guztiak guztiontzat lelopean.
|
|
|
Bukatu dira Interneterako konexio motelak, inoiz kargatzen ez diren egunkarietako argazki eta bideoak, Internetera konektatzen den bitartean modemak egiten duen zarata. Etxean banda zabala izateko aukera ez
|
zuten
Hego Euskal Herriko 95.863 pertsonek konexioa hobetzeko aukera dute hilabeteotan. Hispasat 1E satelitearen bitartez, Internetera banda zabalaren bitartez konektatzeko erraztasunak izango dituzte, Espainiako Industria Ministerioak diruz lagundutako eskaintza bati esker.Adinarekin lotu da gehienetan haustura digitalaren kontzeptua, baina landa eremua ere haustura horren erakusgarri izan da.
|
|
|
Ikusi dugunez, Euskal Herrian 1969an unibertsitatean euskara eskolak baziren, Euskerazaleak elkarteak antolatuta, baina modu ez ofizial batean ematen ziren. Ofizialtasunik gabe jarraitu
|
zuten
Hego Euskal Herrian 70eko hamarkadaren bigarren erdialdera arte. Noski, AEBko egoera politikoa eta Euskal Herrikoa ez ziren berdinak, bata askatasunaren lurraldea zen, eta Hegoaldea behintzat, diktadura politiko baten menpean zegoen.
|
|
2014
|
|
|
Bake prozesuak ukan ditzakeen trabak gainditzeko gizarte zibilaren protagonismoa funtsezkoa dela erran zuen Funosasek. Bake Bidea taldeko eledunaren arabera, gomendioek aski oihartzun ukan
|
zuten
Hego Euskal Herrian baina, tamalez, ez zuten horrelako emaitzarik erdietsi Ipar Euskal Herrian. Gomendioen garrantzia gizarteratzeko, Lokarrik abiaturiko Hitzorduak ekinbidea landu nahi dute.
|
|
|
1936ko gerraren ondoko urteak urte ilunak eta isilak izan ziren abertzaleentzat. Industrializazioak eta, horren ondorioz etorri ziren urbanizazio ikaragarriak eta etorkin uholde handiek izugarri aldatu
|
zuten
Hego Euskal Herriko gizartea eta
|
|
2015
|
|
|
1936 gerrak eta, batez ere, Franco diktadorea hil arteko gerraoste luzeak() eragin zuzena eduki zuten euskararen ibilian: hilzorian jarri
|
zuten
Hego Euskal Herrian. Garai horren amaiera aldera agertu ziren Pedro Irizarren galdetegiko emaitzak, 1973an.
|
|
2016
|
|
|
1985era arte, emakumeek debekatua
|
zuten
Hego Euskal Herrian abortatzea. Errenterian, abortatu ahal izateko sare bat sortu zuten:
|
|
2017
|
|
|
Jaurlaritzatik Jonan Fernandez Bizikidetza idazkari nagusia azaldu zen. Luhuson atxilotutakoek ezin
|
zuten
Hego Euskal Herrira pasatu, Frantziako Estatutik irteteko debekua ezarri zielako epaileak abenduaren 20an. Pertsonalki aurrez aurre elkar ezagutzeko balio izan zuten lehen kontaktu haiek, eta gogoeta batzuk partekatzeko ere bai.
|
|
|
Egun hartantxe heldu zen jendearen eskuetara Odolaren mintzoa liburua. Urtarrilak 19: ikurrina legeztatu
|
zuten
Hego Euskal Herrian. Xalbador: Iparraldeko kantu zaharrak diskoa argitaratu zuen Herri Gogoak. Gure lekukotasuna, Errobiren bigarren diskoa argitara. Urriak 28:
|
|
|
Duela 40 urte, 1977ko maiatzaren 8tik 16ra, amnistiaren aldeko astea egin
|
zuten
hego Euskal Herrian. Polizak eta Guardia Zibilak, gogorki zigortu zituen parte hartzaleak, eta zazpi pertsona hil zituen polizak.
|
|
2020
|
|
|
Paperezko eskutitz labur batek dena alda dezake, nahi gabe bada ere. Orri bete eskaseko gutun bana jaso
|
zuten
Hego Euskal Herriko milioi erditik gora pentsiodunek etxean 2017ko Gabon zaharraren eta 2018ko Errege egunaren bueltan. Pilar, 83 urteko alarguna, mesfidantzaz hasi zen irakurtzen gerturako betaurrekoak jantzi eta igorlearen sinadura ikusi zuenean:
|
|
2021
|
|
|
Azkenean, COVID aurre egiteko murrizketa guztiek aldatu egin dute etxeetako gastuaren banaketa. Etxebizitzari lotutakoek (etxebizitza, argindarra, gasa...) 2019an gastuen herena hartzen
|
zuten
Hego Euskal Herrian; iaz, baina, familiek beren aurrekontuaren zati handiagoa bideratu dute horiek ordaintzera, derrigorrez: %37, 4 Eta berdin gertatu da elikagaiekin:
|
|
|
Atzera, duela bi hilabeteko egoerara. Aste Santuari begira, egun indarrean diren neurriei eustea erabakia
|
zuten
Hego Euskal Herriko administrazioek, baina, kutsatzeen kurbaren goranzkoa ikusita, horiek zorroztea erabaki dute. Pertsiana koska bat jaistea, alegia.
|
|
|
Amiantoa 2001ean debekatu
|
zuten
Hego Euskal Herrian, eta 2005ean Europako Batasun osoan.
|
|
|
Azken ebakuntza iazko otsailean egin zioten, ezkerreko bularra kentzeko, eta, martxoan, ebakuntzatik osatzen ari zenean, bakartuta egon behar izan zuen ospitaleko gelan: koronabirusagatik itxialdia ezarri berri
|
zuten
Hego Euskal Herrian, eta berrogeialdian egon behar izan zuen berak ere. Etxera bueltatu zenean ere konfinatuta jarraitu zuen, eta horrek zaildu egin zion behar bezala osatzea:
|
|
|
txinatar estatubatuarra da, eta duela gutxi Oscar sarien historiara pasatu da, zuzendaririk onenaren garaikurra jaso duen historiako bigarren emakumea bihurtu baita. Orain dela zenbait hilabete estreinatu
|
zuten
Hego Euskal Herriko zinema aretoetan, eta Ipar Euskal Herrian, berriz, asteazkenean estreinatuko dute; izan ere, duela gutxi ireki dituzte berriro antzokiak eta zinema aretoak.
|
|
2022
|
|
|
«Sorbaldarekin eman, min hartu edota gainean dagoena lurrera botatzen dut». Tabakoaren kontsumoa murrizteko asmoz egindako legea duela hamasei urte ezarri
|
zuten
Hego Euskal Herrian; azaldu du orduan hasi zirela tabernak mahai horiek jartzen, eta ez daki orain kentzerik dagoen. «Donostiako Udalak esan digu ez dagoela horren inguruko araudirik».
|
|
2023
|
|
|
Kabalak hiltegira eramateko bada, aldiz, legezkoa da garraiatzea, nahiz eta Frantziak dituen mugetatik atera. Aurretik ere muga zeharkatzea debekatua
|
zuten
Hego Euskal Herriko abereek. Haragiaren garraiorako debekurik ez da, ordea, gaixotasunak ez baitie gizakiei eragiten, eta ez baitu okelaren kalitatea okertzen.
|