|
2008
|
|
|
Kristian IV.a erregeak agindu zuen eraikitzea. Bertel Lange eta Hans van Steenwinckel arkitektoek egin
|
zuten
gazteluaren diseinua. Hasieran udako oporrak igarotzeko etxea gisa eraiki zuten, baina urteek aurrera egin ahala, gazteluak beste maila bat hartu zuen.
|
|
2009
|
|
|
Ez, eta zenbat hargin, zenbat bolbora eta zenbat denbora behar izan zuten jakin ahal izan dugu. Tunel moduko bat egin
|
zuten
gazteluaren erdiraino, eta barruan bolbora jarri zuten. Ordurako, jadanik, harginek oinarriak hautsi zizkioten gazteluari, leherketarekin errazago eror zedin.
|
|
|
Bertan aipatzen dut, besteak beste, Francisco Jimenez Cisneros Inkisidore Handiarekin batera hartu zuela parte Elkanok Oran hiriaren konkistan, milaka eta milaka afrikar erailez. Nafarroako Erresuma defendatzen
|
zuten
gaztelu guztiak suntsitzeko eta Nabarraldek urtero Noainen omentzen dituen nafarrak gatibu hartzeko eta giltzapetzeko agindua eman zuen Cisneros kardinalarekin, alegia. Adibide bat aipatzearren soilik.
|
|
|
Egin dezagun gure, beste hobe baten esperoan, gaur egun lurraldetasuna era osoagoan erakusten duen mapa. Esate baterako, I, aki Sagredoren, erresuma defendatu
|
zuten
gazteluak?, edo antzeko bat.
|
|
2014
|
|
|
Gaztelu horren izena 1210 urtean agertu zen lehen aldiz, Antso VII.a Azkarra k «Castelum de Aycita» aipatzen zuen, inguruko hainbat herritako foruetan. Juan de Eraso ezkutariak esanda, gatazka zibiletan beaumontarrek 1462an konkistatu
|
zuten
gaztelua, eta, mendi erdi geroago, 1512an suntsiturik zegoela ageri da dokumentuetan, Nafarroako konkista gertatu eta aste gutxira. Gazteluak hiru maila zituen, eta oraindik hantxe ikus daitezke gazteluaren eta dorrearen hondakinak.
|
|
|
Gazteluak hiru maila zituen, eta oraindik hantxe ikus daitezke gazteluaren eta dorrearen hondakinak. Harriz eta zurez eraiki
|
zuten
gaztelua, eta sarrera leku helezinean dago, amildegiaren ondoan. Balizatutako ibilbidera itzultzeko, etorritako bidetik atzera egingo dugu, eta, lepora ailegatzean, GR 20aren seinale zuri gorriak bazter utzi, eta eskuinetik beherantz joko dugu egurrezko hesolak erakusten digun norabidean.
|
|
2022
|
|
|
Nafarrek 1521eko urrian berreskuratu
|
zuten
gaztelua, baina, hamar hilabetez egon baziren ere, lehen gutunetan ikusten da jada gaztelarren kontraeraso batekiko kezka. Aitor Pescador Aranzadiko historialariak dioenez, Gaztelako Karlos V.a (Karlos I.a zeritzona) enperadoreak udara arte itxaron zuen, baina Jaime Velaz Medranokoak eta besteek bazekiten eraso egingo zietela.
|
|
|
Erdi Aroan, Nafarroako erreinuaren defentsa sisteman batik bat, Iruñeko Santiago gaztelua eta hegoaldeko mugako gazteluak ziren giltzarri. Haatik, «Espainiaren eta Frantziaren arteko gatazka areagotzean, Europako nagusitasuna bereganatzeko», Pirinioak zeharkatzeko bidea kontrolatzen
|
zuten
gazteluek garrantzi estrategikoa hartu zuten: Donibane Garazikoak, Orreagaren inguruetako Peñon gazteluak eta Amaiurrekoak.
|
|
|
Lesparre jeneralak berekin eraman zituen kanoiak Iruñera, Lizarrara eta Logroñora, eta horrela ezinezkoa zen Amaiur eroraraztea». Irail amaieran, berriz, artilleria ugarirekin inguratu
|
zuten
gaztelua: «Amaiurren teknikarik modernoenak erabili ziren gaztelua gotortzeko, baina artilleria are gehiago garatu zen garai berean zehaztasun eta suntsipen ahalmenari dagokionez».
|
|
|
«Amaiurren teknikarik modernoenak erabili ziren gaztelua gotortzeko, baina artilleria are gehiago garatu zen garai berean zehaztasun eta suntsipen ahalmenari dagokionez». Ondorioz, egun bakarrean hartu
|
zuten
gaztelua, eta Jaime Velaz Medrano egin zuten hango buru.
|