|
2000
|
|
|
Miguel Arias Cañetek arriskua beti dagoela baieztatu zuen, baina neurriak hartuak zirela eta behikia lasai jateko adierazi zuen. Hitzez haratago joanez, 350.000 behi aztertzea adostu
|
zuten
espainiar ministroak eta autonomia erkidegoetako nekazal sailburuek. EAEn, 13.000 buru aztertzen ari dira.
|
|
|
Aipaturiko autoreek dioten bezala,, con estos textos se educaba a los niños del siglo XIX español y se forjaba la mentalidad del ciudadano de la patria burguesa? 285 Irakurketa orokorra egiteko asmotan edo, hauxe esango genuke: Espainiako historiak nortasun espezifikoaz jazten zuen nazio espainiarra eta, beraz, identitate erreferentzia eskaintzen zien herritar espainiarrei, talde edota komunitate nortasuna indartuz (uniformizazioak batu egiten du nazioaren historia); hots, Espainiako herritarrek Espainiako historian asmatua edo ez, hori beste kontu bat da aurkituko
|
zuten
espainiar izatearen identifikazio ardatz komuna, sentimendu nazionala, eta kontzientzia nazionala sortuz eta kohesio nazionala indartuz286.
|
|
2002
|
|
|
Orain, arrisku horren murrizketa nabarmen hobetu dela egiaztatu ondoren, “aukera mundu bat irekitzen da”, Bjorn Dahlöfek eta Richard Devereux estatubatuarrak “praktika klinikoan zuzenean aplikagarria” dela uste baitute. Baikortasun hori Atlantako Kongresuan parte hartu
|
zuten
espainiar ordezkariek, hala nola Mariano de la Figuera katalanak, zeinak “Losartan lehen maila terapeutikoan sartzea” lagundu baitzuen “arteria hipertentsioa murrizteari erantsitako onurengatik”, edo Javier Díaz Nafarroako Unibertsitateko espezialistak, “aurrerapauso bat emateko unea” iritsi zela uste baitzuen. Lau urtez Ikerlanaren emaitzak The Lancet aldizkari mediko entzutetsuan argitaratu dira, eta 9.193 gaixoren datuak biltzen ditu, %54 emakumeak, eta 7 herrialdetako 945 zentrotan 4 urteko jarraipena egin zitzaien:
|
|
|
Duela bost urte baino% 50 gehiago gastatu
|
zuten
espainiarrek azala zaintzeko produktuetan
|
|
2003
|
|
|
Euskaldunon egunkaria ixtea erabaki
|
zuten
espainiar epaileek. Nahiz eta aurretik Egin egunkaria itxi —eta 1998tik urte luzeak pasatu diren arren, ez epaiketarik eta ez ezer, ho rra erabakiaren zilegitasuna—, ordura arte sinesgogor zirenek ere ulertu egin zuten herri baten nortasuna direnhizkuntza ren eta kulturaren aurkako erasoan ez zegoela mugarik.
|
|
|
Euskaldunon egunkaria ixtea erabaki
|
zuten
espainiar epaileek. Nahiz eta aurretik Egin egunkaria itxi —eta 1998tik urte luzeak pasatu diren arren, ez epaiketarik eta ez ezer, ho rra erabakiaren zilegitasuna—, ordura arte sinesgogor zirenek ere ulertu egin zuten herri baten nortasuna direnhizkuntza ren eta kulturaren aurkako erasoan ez zegoela mugarik.
|
|
2004
|
|
|
San Juan hiria babesteko, harresi bat ere eraiki
|
zuten
espainiarrek hiriaren inguruan. Murruak 80 hektareako eremua babesten zuen, nahiz eta hiriko etxe, eliza, plaza eta dendek 25 hektarea besterik ez bete.
|
|
|
Hala ere, uztailean eta abuztuan bakarrik arreta jartzen badugu, jaitsiera %6koa da aurreko urteko udako hilabete berekiko. Turisten jatorria Apartamentu turistikoetan gaua eman
|
zuten
espainiarrak honela banatzen dira: Madrildik, %26, 1; Kataluniatik, %19, 2; Kanarietatik, %15, 8; Valentziatik, %8, 8; Andaluziatik, %8, 7; Euskal Herritik, %4; eta Gaztela Mantxatik, %2, 7 Atzerritarrak, berriz, batez ere Erresuma Batutik eta Alemaniatik etorri ziren, 3,5 milioi eta 1,5 milioi gau eman baitzituzten, hurrenez hurren.
|
|
2005
|
|
|
Lurrikara indartsuak ez die eragin eskualdean bizi diren espainiarrei, gehienak laguntzaileak baitira, iturri diplomatikoen arabera. Espainiak Yakartan zuen enbaxada berehala jarri zen harremanetan herrialde hartan zeudela jakin
|
zuten
espainiar guztiekin, batez ere Gurutze Gorriaren eta Munduko Medikuen lankideekin, eta orain arte eskura zeuden informazioak “guztiak ondo daudela baieztatzen dute”. Aurreikusitako aukera Adituek iragarrita zuten eskualdean beste seismo bat gertatzeko aukera.
|
|
2007
|
|
|
Kultu askatasunari dagokionez, 1856ko Konstituzio jaiogabeak modu lotsatian aitortu zuen, baina 1869ko Konstituzioak argi eta garbi jaso zuen: lehenengo eta behin, nazioan kultuari eta erlijio katolikoaren ministroei eustea ezarri zen eta, ondoren, Espainian bizi ziren atzerritarrei eta katolikoa ez zen erlijioren bat
|
zuten
espainiarrei jendaurrean eta pribatuan edozein kultu praktikatzeko eskubidea onartu zitzaien, betiere, moralaren eta zuzenbidearen erregela unibertsalek ezarritako mugak errespetatuz.
|
|
|
Elkarlana estutu egin zen ondorengo urteetan. 1959ko abenduaren 21ean, bere agintaldiaren azken urtean sartuta zegoen Eisenhower lehendakaria Madrilera etorri eta, V. Walters en begiradapean, Franco besarkatu zuenean, hartu
|
zuten
espainiar antifrankistek egiaztatzeke geratzen zitzaien azken desengainua: Franco adinakoxe gizontxoa zen Ike.
|
|
2008
|
|
|
Topiko exotista horiek ez ziren beti espainiar eliteen gustokoak, beren aberriaren irudi pintoreskoegia ematen zutelako, europar herrialde «zibilizatuen» eredutik urruntzen zena. Baina hala ere eragin ukaezina izan
|
zuten
espainiar kulturan. Granados, Falla, Turina edo Albeniz moduko goi mailako musikariek, adibidez, «orientar [on] su producción hacia temas morisco andalucistas, que eran justamente los que el mercado internacional identificaba con, lo español? »385 Arkitekturan ere, estilo neomudejarra sortu zen, berau, aipagarriro, hainbat zezen plaza eraikitzeko erabili zelarik.
|
|
|
Era berean XIX. mende erdialdetik Andaluziako zenbait fenomeno folkloriko, bereziki flamenkoa, baina baita sevillanak eta beste ere, beren jatorrizko herri eta giro lokalizatuetatik atera ziren Espainia osoko hirietako café cantante espektakuluen bidez ospetsu bihurtzeko386 Garai honetan azaldu ziren orobat kafetegi dotore askotan ferra arkudun apaindurak eta bestelako dekorazio «moriskoak». Eta hola, atzerritik zetorren moda orientalista, espainiar eliteek sustaturiko «arte nazionala», eta merkatu estatalaren finkatzetik sortu eta hedatu ziren masagizartearentzako ikuskizun folkloristek, bat egin
|
zuten
espainiar estereotipo andaluzistaren eraikuntzan.
|
|
|
Beraz, salbuetsita baino egokiagoa iruditzen zait esatea foru herrialdeek modu berezia zutela zerbitzu militarra betetzeko74 Une zehatz batzuetan, nahitaezko soldadutza ezartzeko ahaleginak egin zirenean, herritarrak matxinatu arren (Zamakoladaren arrazoietariko bat hau izan zen, adibidez), foru herrialdeek, luzaroan, funtsezko lana bete
|
zuten
espainiar monarkiaren defentsa militarrean. Hala ere, zentralistek uste zuten foru lurraldeek iruzurra egiten ziotela estatuari, zeren espainiar izatearen abantaila guztiak gozatzeko prest baitzeuden, baina betebeharren aurrean entzungor (zergak eta soldadutza).
|
|
|
Konbentzioaren inbasioaren testuinguruan, herriaren defentsan gehien gailendu zirenetariko bat Ibarzabal izan zen. Laskurainen neskameari egindako segadaren antolatzaileetariko bat izateaz gain, Eibar erre ostean burutu zen lehen bileran parte hartu zuten 18 auzokideek Mendizabal alkatearekin batera Ibarzabal izendatu
|
zuten
espainiar erregeari leial mantendu ziren herriek Arrasaten burutu zituzten Batzar Orokorretarako. Sasoi berean, armaginen gremioek hautatu zuten, Soraluzeko Errege Arma Fabrikaren birmoldaketa espainiar erregearekin batzartzeko.
|
|
|
Baileneko porrotaren ondorioz, Napoleonek, penintsularako prestatuta zeukan estrategia militarra berregokitu behar izan zuen. Garaitezina zirudien gudarostea, beroz eta egarriz menderatu
|
zuten
espainiar abertzaleek 1808ko uztailaren 17an383 Hondamenaren ondorioz, Madrilera heldu berria zen Jose I.a Gasteizera itzuli, eta tropa frantziarrek ia penintsula osoa utzi behar izan zuten, Ebro ibaiaren iparraldean kokatuz. Baileneko garaipenaren ondorioz, armada espainiarra asko hazi zen, boluntario ugari alistatu zen-eta. Gudaroste frantziarrak Ebrotik iparraldera kokatu izana foru lurraldeen kalterako izan zen, ordutik aurrera haiek hornitzearen zama, bertoko biztanleriaren gain gelditu zelako.
|
|
2009
|
|
|
Elkarte horren arabera, 2008an hiru milioi tona beirazko ontzi baino gehiago merkaturatu ziren Espainian eta Portugalen. Halaber, merkaturatutako beirazko ontzien %60, 3 birziklatu
|
zuten
espainiarrek, eta Europako helburua gainditzea lortu zuten.
|
|
|
«Afrikako herrialde aunitzetan mugak lerro zuzenarekin finkatu ziren. Gisako zerbait egin
|
zuten
espainiarrek eta frantziarrek Euskal Herriko hainbat tokitan, bereziki Kintoan. Baztango Zagua gainetik Izterbegiraino marra zuzena egin zuten, eta hemendik Lindusera bertze bat.
|
|
|
Dena dela, 2006 denboraldian mendekua hartu
|
zuten
espainiarrek UEFA Kopan. Finalerdien joanekoa Osasunak irabazi zuen Iruñean 1, baina Sanchez Pizjuanen estu hartu zituzten nafarrak, eta Sevilla sailkatu zen.
|
|
|
Hamaikako finko bat erabakita zeukala zirudien Zaragozako partidaren aurretik. Zigorren ondorioz aldaketak egitera behartu
|
zuten
espainiarra, eta ez litzateke harrigarria emaitza ikusita Osasunako entrenatzaileak une honetan zalantzak izatea. Sergiok atzealdean tokia izan dezakeela erakutsi zuen, eta Ruperren ondoan Nekunam bera ere hazi egin zen.
|
|
2010
|
|
|
Eskoziarrek dena eman zuten eta Espainiak garaipena eskuratzeko sufritu zuen. Susperraldia behar
|
zuten
espainiarrek eta Del Bosquek Pablo Hernandez eta Fernando Llorente zelairatu zituen. Oraingoan ere Athleticeko Llorente izan zen gakoa.
|
|
|
Zu hil zinen, Franco hil zen? onartu
|
zuten
espainiarrek beren konstituzioa, ez dakit, baina susmoa dut konstituzio honek, demokraziaren eta monarkiaren kontzeptuak batzen dituenak (monarkiko nostalgikotzat ere hartu duzu zeure burua zeure idazkian, halako batean?), guztiz aseko zintuela?: zergatik, baina, ez du konstituzio horrek herrien autoderminazioa ahalbidetzen?; zergatik ematen dio konstituzioaren zortzigarren artikuluak armadari lurraldea zaintzeko erantzukizuna, eta zergatik bihurtzen ditu fusilak eta tankeak halabeharrezko eta ezinbesteko batasunaren berme?; zergatik da euskara eskubidea eta espainiera obligazioa?, eta abar eta abar; frantsesekin ere halatsu?
|
|
|
Babes politikoa Frantzian lortu
|
zuten
espainiarrei laguntzeko sortu zen SEREzerbitzuak ere egin zituen atzerriratzearen gaineko estatistikak. Zenbakiok erakundean izena eman zutenen gainean oinarrituak dira eta fidagarritasunik badute, baina ez dira bat batean eta kritikarik barik hartzekoak.
|
|
|
1936ko gerranFrancok jasotako laguntzari gehitu behar zitzaion Francisco Gomez Jordana espainiar atzerri ministroak 1939ko martxoaren 17an sinatutako Pacto Anti Kominterndelako itun antikomunista. 1939ko martxoaren 31an Tratado de amistad hispanogermano izenekoa sinatu
|
zuten
espainiar eta germaniar agintariek eta Espainiakoestatuak utzi zuen Nazioen Elkartea. Ramon Serrano Suñer atzerri ministro berriaren eraginez, Consejo de la Hispanidad sortu zen 1939ko urriaren 13an arrazarenegunean.
|
|
|
Azaroaren 14anbeste 3.000 izeneko zerrenda Vichyko gobernuari eman ziolarik, politika beramantenduko zuen errefuxiatuen azken itsasontziak Marseilla utzi arte Lequerica k.Frantziar, espainiar eta nazien polizien eta ezkutuko zerbitzuen arteko kolaborazioaren ondorioz harrapatu zituzten aipatutako Lluis Companys-ekin batera, MaxAub, Federica Montseny, Francisco Cruz (JAREko prentsa bulegoko arduraduna) edota Errepublikako industria ministro ohiak Joan Peiro eta Julian Zugazagoitia.Azken bi horiek fusilatu zituen espainiar justiziak. Bestalde, interes handia aurkeztu
|
zuten
espainiar enbaxadako arduradunek Errepublikako edota Jaurlaritzakogobernuko propietateak, enpresa publikoak, interesak edota inolako funtsak bereizenean zituzten errefuxiatuak harrapatzeko ondasun horiek bahitu ahal izateko.Hura izan zen Comision Recaudadora de Bienes erakundearen zeregina.
|
|
|
/ Ez dut izan gozoa/ pasadizo hau Madrilen" —, Espainiako legeriak debekatua. Zu hil zinen, Franco hil zen... onartu
|
zuten
espainiarrek beren konstituzioa —ez dakit, baina susmoa dut konstituzio honek, demokraziaren eta monarkiaren kontzeptuak batzen dituenak (monarkiko nostalgikotzat ere hartu duzu zeure burua zeure idazkian, halako batean...), guztiz aseko zintuela—: zergatik, baina, ez du konstituzio horrek herrien autoderminazioa ahalbidetzen?; zergatik ematen dio konstituzioaren zortzigarren artikuluak armadari lurraldea zaintzeko erantzukizuna, eta zergatik bihurtzen ditu fusilak eta tankeak halabeharrezko eta ezinbesteko batasunaren berme?; zergatik da euskara eskubidea eta espainiera obligazioa?, eta abar eta abar; frantsesekin ere halatsu...
|
|
|
2006ko ekainean Batasuneko solaskideek kontatu zidaten zer hitzartu
|
zuten
espainiar Gobernuak eta ETAk; hori izan zen ETAren su etenaren oinarria, hala ziurtatu zidaten nire solaskideek. Alegia, Espainiako Gobernuak eta ETAk adostu zituztela su etenaren oinarriak.
|
|
2012
|
|
|
Oso itxura txarra emanda. Oinez jokatu
|
zuten
espainiarrek, eta hala ere, aise menderatu zituzten euskaldunak. Ez dago hain urrun kontrakoa izaten zen garai hura...
|
|
|
Nekunamek eta Timorrek ere eduki zuten aukera bana lehen zati horretan. Hori bai, baloiaren kontrola eskuratzen zuten bakoitzean, Txapeldunen Ligako postuetan zergatik dauden erakutsi
|
zuten
espainiarrek. Monrealek atzeko lerroan jokaldia hasi, eta Sergio Sanchezek erdiraketa egin bitartean, bizpahiru jokaldi bikain landu zituen Malagak.
|
|
|
Ikerketa esanguratsuak egin dira, baita ere, Estatu Batuetako hispaniarrek gazteleraz egindako publizitate iragarkien aurrean dituzten erantzunak zeintzuk diren aztertzeko (Koslow eta beste, 1994). Erakutsi
|
zuten
espainiar hizkuntzak publizitatean eragin positiboak zituela haiengan, eta" egokitzapenaren teoriarekin" 22 azaldu zuten hori hein batean. Teoria horrek iragartzen duenez, zenbat eta handiagoa izan iturri batek entzulearen hizkuntzan hitz egiteko egiten duen ahalegina, orduan eta pertzepzio positiboagoa izango du hartzaileak eta handiagoa izango da, baita ere, entzuleak trukean iturriaren hizkuntzara moldatzeko egingo duten ahalegina.
|
|
|
MigraVentura.net ataria, Amerikara emigratu
|
zuten
espainiarrei buruzkoa, gure herrialdeko iragan emigranteari buruzko eduki berriekin birdiseinatu da. Espainiaren eta Amerikaren arteko “migrazioaren fenomenoak dakarren kultura eta gizarte ekarpen handiari buruz hausnartzen laguntzea” du helburu berrikuntza horrek.
|
|
|
Enplegurako Laguntza eta Prestakuntza Zerbitzuetan artatutako pertsonen %60, 8 etorkinak ziren (48.889), eta horietatik %81 (39.755 pertsona) Europar Batasunetik kanpoko herrialdeetakoak ziren. Lana bilatzeko laguntza eskatu
|
zuten
espainiarren ehunekoak ere gora egin zuen: 2009an %25, 3koa zen eta 2011n %39, 2koa (31.527 pertsona).
|
|
|
Espainiako Gobernuak ikusten zuen alde batetik Batzar Nagusietako ordezkarien adostasunik ez zuela lortzen eta bestetik euskal lurraldeetan Foru konstituzioaren legedian oinarriturik, antolatzen eta beren kabuz administrazio publiko berria sortzen ari zirela erresumako legedietatik at. Bestalde, Nafarroako agintariek onartu
|
zuten
Espainiar konstituzioaren nagusitza baina Araba, Bizkaia eta Gipuzkoakoak pase foralaren aitzakiaz Gobernu zentralaren aginduak indarrean jarri orduko aztertu egiten zituzten. Foru Konstituzioaren zatia zen pase foralaren prozedura:
|
|
2013
|
|
|
erran nahi baita kristauek, masail bat eta bi masailak eskaini ordez, tiro egiten dutela lehendabizi, eta gero berdin, lehendabiziko tiroak etzanarazitako gizona benetan hilik dagoela ziurtatzeko edo. Begiratu, bai, zer egin
|
zuten
espainiarrek Ameriketan, eta begira zer egin zuten estatubatuarrek indioekin! Masaila jarri ote zieten?
|
|
|
Baina Estatuaren horma gogorra jotzen zuten guztiek. Kezka eta ezinegon handia sortzen
|
zuten
espainiar botere eremuetan edozein autonomia nahikundek20.
|
|
|
erran nahi baita kristauek, masail bat eta bi masailak eskaini ordez, tiro egiten dutela lehendabizi, eta gero berdin, lehendabiziko tiroak etzanarazitako gizona benetan hilik dagoela ziurtatzeko edo. Begiratu, bai, zer egin
|
zuten
espainiarrek Ameriketan, eta begira zer egin zuten estatubatuarrek indioekin! Masaila jarri ote zieten?
|
|
|
Baina Nadezhda eta Neva ez ziren azkenean Kaliforniatik pasa. Haientzako eskatutako begiramena erakutsiko ote
|
zuten
espainiarrek Junorekin. Eta, kasu horretan, beren kolonientzako hain premiazkoak ziren elikagaiak lortuko ote zituzten?
|
|
|
Puebloek ez
|
zuten
espainiarren uztarritik libratu nahi izateko arrazoirik falta. Gatibu lanak egitera behartuta egoteaz gain, zergak ordaindu beharra zeukaten encomiendak agindu bezala; europarrek ekarritako gaitzak abiadura ikaragarrian ari ziren zabaltzen haien artean, immunizaziorik eza zela eta; espainiarrek idolatriatzat edo sorginkeriatzat hartzen zituzten haien sinesmenak, eta adierazpide guztiak suntsitzen saiatzen ziren.
|
|
|
Santa Feko udalbatzak aurrerago adierazi zuenez, setioak iraun zuen bitartean indio matxinoek askotan esan omen
|
zuten
espainiar bakar batek ere ez zuela bizirik atera behar erresuma osoan.86 Arrotzak hiltzeaz gain, haien aztarna oro desagerrarazi nahi zen: etxe, soro, eliza eta erlijio katolikoarekin lotutako parafernalia guztia.
|
|
2014
|
|
|
Hendaian bizi eta 1979an desagertu zen. Iñaki Egaña historialariak Gara n() azaldutakoaren arabera, El Pais ek eta Enbata aldizkariak bere garaian azaldu
|
zuten
espainiar polizia ohi batek hildako Peru Larrañaga errefuxiatuaren hilketaren lekuko izan zela, hilketak horrekin zerikusirik duela iradokiz.
|
|
|
Urkulluk Estatuko araudia aplikatzen du. Gainera, Gasteizko azken gobernuek Confebaskek, CCOOek eta UGTk defenditzen
|
zuten
espainiar araudia ezarrita euskal Lan Harremanen Esparruaren kimua erauzi egin nahi dute, enplegu politikak, prestakuntza (Hobetuz), lan osasuna (Osalan)...?. Bestalde, Jaurlaritzak dio negoziazio kolektiboak kezkatzen duela, baina bere ardurapeko esparruan, arlo publikoan zegoena eta aurrekontuekin lotura zuzena duten arloetakoa, txikituta utzi du.
|
|
|
b) Nire ustetan, izugarrizko sarraskia egin
|
zuten
espainiarrek Amerikan.
|
|
2015
|
|
|
Espainiarekiko men egiteko portaera historikoa gaindituz joan da eta adibide oso esanguratsuak aipa ditzakegu. Segur aski, 2007ko Gailur Iberoamerikar famatua adibiderik onena izan daiteke; izan ere, topaketa horretan hainbat presidente latinoamerikarrek (Hugo Chavez eta Daniel Ortega bereziki) duintasuna erakutsi
|
zuten
espainiar kolonialismo berria63salatuz eta Latinoamerikako herrien subiranotasuna aldarrikatuz. Espainiako errege Juan Carlos I.aren portaera kolonialistaren aurrean presidente latinoamerikar batzuek emandako erantzunak sinbolizatu zuen garai berria.
|
|
2016
|
|
|
Putzuaren azpian petrolioa dagoela adierazten ei du. Bu Craan ustiatzen
|
zuten
espainiarrek desertuaren altxorra, fosfatoa eta enparatuak. Ez geneukan hain aparte, ordu eta erdira hor nonbait.
|
|
2017
|
|
|
Baina ez dira hainbeste urte Espainiako militarrak Errepublikaren eta, bidez batez, euren proiektu bakarra, handia eta librea defendatzeko traban zegoen guztiaren kontra oldartu zirela. Gure aitona amonek ikusi egin
|
zuten
espainiarren gorrotoaren sua alemaniar eta italiar hegazkinetan. Martxoaren 31 batez Durango erre zuten, apirilaren 26 batez Gernika, uztailaren 22 batez Otxandio.
|
|
|
Sorgin ehizan ibili ziren Perun ere, espainiarrek deabrutzat hartzen zituzten tokiko jainkoen gurtzak desagerrarazteko. . Deabruaren aurpegia ikusten
|
zuten
espainiarrek edonon: jakietan[...],, indiarren bizio primitiboetan?
|
|
|
Estrategia horren arrakasta zenbaterainokoa zen erakusteko, hara zeinen erraz arrazoitu eta azaldu
|
zuten
espainiarrek konkistaren hasieran eskualdea astindu zuten epidemiek eragindako heriotza tasa handia: haien esanetan, indiarren jokaera basatia zigortu zuen jainkoak6 1550ean Valladoliden (Espainia) Bartolome de las Casasek eta Juan Gines de Sepulveda legelari espainiarrak, indiarrak?
|
|
|
191? 214) 12 Haiek suntsitzea edo gurtza debekatzea komunitateari eraso egitea zen, orobat haren sustraiei, jendearen lurrarekiko harremanari eta naturarekiko harreman espiritual biziari. Hala ulertu
|
zuten
espainiarrek, 1550eko urteetan gurtza objektuen antzekoa zen oro sistematikoki suntsitzeari ekin baitzioten. Frantziskotarrek idolatriaren aurka Yucatanen gidatutako erasoaldiari buruz Claude Baudez eta Sydney Picassok idatzitakoa Mexiko eta Peruko gainerako lurraldeei aplika dakieke:
|
|
|
Mexikon eta Perun, biztanleriaren gainbeherak emakumeen etxeko lana sustatzea eskatzen zuen, eta, horren ondorioz, sexu hierarkia berri bat ezarri
|
zuten
espainiar agintariek; emakume indigenek autonomia galdu zuten, eta botere handiagoa eman zitzaien haien gainean senide arrei. Lege berrion bidez, gizonezkoen jabetzako bihurtu ziren emakume ezkonduak, eta behartuta zeuden senarrei atzetik etxera jarraitzera (tradizioaren kontra).
|
|
|
esan zioten sartzeko kontrako norabideetan eta joateko halako tokietatik azkar. Gidariak baino hobeto ezagutzen zituzten Donibane Lohizuneko karrikak, eta lortu
|
zuten
espainiarrengandik ihes egitea.
|
|
2018
|
|
|
1873an, berriz, I. Errepublikaren garaian, 333 langile agertzen dira Lehenengo Nazioartekoaren Iruñeko Federazioan. Momentu horretan, Europako elkarteak, marxistak zein anarkistak, Nazioartekoan bildurik daude, eta horien arteko eztabaidaren erdian, anarkismoaren aldeko jarrera hartu
|
zuten
Espainiar estatuko federazio gehienek, Iruñekoak barne (Andres Gallego, 1978).
|
|
|
Hasiera haietan, eskatutako dokumentuak nolabait aurkeztea nahikoa izan zela dirudi, beste traba gehigarririk gabe, eta baimen ukatzeak ez ziren sarri gertatu. Agidanez, euskal teatroa, hizkuntza eta publiko kopurua kontuan hartuta, ezaugarri desberdinek definitzen
|
zuten
espainiarrarekin erkatuz gero, eta hortaz, zentsuraren kontrola saihesteko moduak ere bestelakoak izan ziren.
|
|
2019
|
|
|
Pertzepzioak ondorioak ditu sistema demokratikoaren" zilegitasunaren eta gobernantzaren" alorrean, eta, ondorioz," bizitza sozial eta politikoari" eragiten dio. 2006an alderdi politikoengan konfiantza
|
zuten
espainiarren portzentajea %31koa zen, 2018an %8koa. Parlamentuan biztanleriaren %41ak zuen konfiantza 2006an, 2018rako berriz, %14ak.
|
|
|
Photo de la profesional Bien bitartean, Europan… Europako Banku Zentralaren moneta politikak ez dio berdin eragin euroguneko herrialde guztietako epe finkoen errentagarritasunari. Azaroan, erakundeek% 0,05 inguru ordaintzen
|
zuten
espainiarren gordailuengatik; eurogunean, aldiz, bi urte baino gutxiagoko epemuga zuten ezarpenen batezbestekoa% 0,29koa zen, EBZaren arabera. Maltan, batez bestekoa %0, 64koa zen; Italian, %0, 77koa; eta Herbeheretan, %1, 26koa.
|
|
|
Probiotikoak bakterio biziak dira onuragarriak, batez ere digestio sistemarako, heste osasuntsua mantentzen laguntzen dute. Beste ikerketa bat, argitaratua 2013an Meat Science eta zientzialariek egin
|
zuten
espainiarrek ikusi zuten «fuet» egokia izan daitekeela bakterio probiotikoak hornitzeko». Hainbat prozesu daude heldutasunera heltzeko elikagaien asegurua.
|
|
2020
|
|
|
Ildo beretik, Unamuno, Galdós, Azorín eta enparuek, barne etsaiari aurre egin nahian, Gaztela ezarri
|
zuten
espainiar erakusbide bakartzat.
|
|
|
Europarren %72k a priori elikagai gehigarriei buruz hitz egin izana albiste ona izan litzateke; hala ere, herritarrek ez dute horien gainean duten ikuspegia onena. Inkesta beraren arabera, elikagai gehigarriak elikagaien segurtasunean gehien kezkatzen dituzten hiru arazoetako bat direla esan
|
zuten
espainiarrek. Baina, kezkatu behar dugu?
|
|
|
Hemezortzi ordu zeramatzan bakartuta, janaririk, urik eta bigilantziarik gabe. Falta administratibo batengatik atxilotu
|
zuten
espainiar kostara pateraz iritsi ondoren.
|
|
2021
|
|
|
Lehen aldiz gertatzen zen horrelakorik. Euskaldunek, haserre, errefusatu
|
zuten
espainiarrekin mintzatzea eta, diotenez, Tagle et Urrutikoetxearen arteko mokokaldia aski bortitza izan zen.
|
|
|
" Bilbao eta Pikabea atxilotzeak ETAko zuzendaritza berriaren berrantolaketa bertan behera utzi duela diote Frantziako eta Espainiako poliziek. ETAko buruzagi berri modura jokatzen ari zirela bi atxilotuak azaldu
|
zuten
espainiar iturri ofizialek eta Madrileko azken atentatua beraiek agindutakoa zela".
|
|
2022
|
|
|
Filipinetarainoko raida egin
|
zuten
espainiar hegazkinlari militarrak Manilara iritsi zirenean, eta atzerritar orok hiri horretara iritsitakoan ohi zuen bezala, abertzale handiaren monumentuaren oinean oroigarri bat eskaintzea izan zen beren aurreneko egitekoa.
|
|
|
1513ko apirilean bereganatu
|
zuten
espainiarrek, eta, zuen balio estrategikoaren jakitun, ondorengo urteetan Erdi Aroko egitura berregin zuten, «menderaezin» bihurtzeko asmoz: «Muga berria babestu behar zuen. Horregatik, artilleriari aurre egingo zion kanpoko egitura sendo eta modernoa eraiki zuten.
|
|
|
Gero, bi dorre zilindrikoen arteko harresien aurka zuzendu zuten bonbardaketa». Bonbardaketa bortitzaren ondorioz, espainiarren hiru kanoi nagusiak apurtu egin ziren, eta, gaztelukoen defentsa amorratuari aurre egin ezinik, eta Pirinioetatik bestaldera laguntza izango ote zuten beldurrez, estrategia aldatu
|
zuten
espainiarrek: «Tunel bat ireki zuten dorre zilindriko bateraino, eta, eztanda egin zuenean, dorre nagusia eraitsi, eta zirrikitu itzela ireki zen.
|
|
|
Adituen arabera, Donostia traidoretzat ikusten
|
zuten
espainiar buruzagiek, 1794an Konbentzioko frantses armadari errexegi errendatu zelakoan, Michelena alkatea buru. Funtsean Gipuzkoa osoa hola ikusia zen, frantziarrekin tratu bat egin nahi ukan zuelako.
|
|
2023
|
|
|
2002an, 67.642 lagun bizi ziren Urola Kostan, eta horietatik %1, 9k ez
|
zuten
espainiar herritartasunik; 1.286 lagunek, alegia. 2021ean, berriz, 76.231 herritar bizi ziren eskualdean, eta horietatik %7, 1 ziren espainiar nazionalitaterik ez zutenak; 5.427 herritar, hain zuzen.
|
|
|
Bárbulok bere liburuan dioenez, alboko gelan medikuak diktadorearen osasun egoerari adi zeuden. Francisco Franco diktadorea hil baino hamar egun lehenago, 1975eko azaroaren 10ean, abiatu
|
zuten
espainiarrek Enara operazioa, Mendebaldeko Saharatik irten eta lurraldea Marokoren esku uzteko operazioa. Urriaren 29rako hasia zen ebakuazioa.
|