|
2008
|
|
|
Horretarako, Eusko Jaurlaritzak Gerra Zibilean egindako erasoaldi handi bakarra aztertu dut, 1936ko azaroaren 30ean hasi zen Legutioko erasoaldia, hain zuzen. Ahaleginaren porrotak eta berorren neurri eta arrazoiek gerraren ibilbidean eragin nabarmenak izateaz gain, ilundu egin
|
zuten
egun haietako gertakizunen kontakizuna eta oroitzapena. Horren erakusgarri oroigarriekin gertatu dena:
|
|
2009
|
|
|
Nik izan nuen erromeria zure jatekoekin sasoi hartan. Gauza baterako, behintzat, balio izan
|
zuten
egun haietako gure arteko tirabirek: orduan ikasi zenuen berdurak eta fruta jaten.
|
|
2010
|
|
|
Eta, Gernikako gune historiko eta sentimentala ia suntsitu
|
zuten
egun haietan, zenbat erosta itxurati zabaldu zuten mundura. Gerra gune bilakatu zuten eta haraino gerra heldu izanaz kexatzen ziren; bere borreroak izan ziren, eta gero buruak biktima gisa aurkezten saiatu, egia aritu baino lehenago.
|
|
2011
|
|
|
Bizitza arriskatzea egokiera probetxugarri horren ezaugarria zen. Luigi bizpahiru bider espetxeratu
|
zuten
egun haietan. Ugazabaren babesez, ia segituan kaleratu zuten.
|
|
|
Burdina herdoilduak horma artesituak edonon eskultura berrien inguruan. Blokezko harresi berria egina
|
zuten
egun haietan sarrera gotikoaren inguruan. Orain apaizen batek R.I.P. zabar zizelkatua dauzkaten plaka metalikoak josi eragin ditu hiru arkiboltako uztai puntadunaren alde banatan.
|
|
2021
|
|
|
Konfinamenduarekin batera, muga itxi zuten estatuek, aginte osoa hartu zuten eta birusaren aurkako «gerra» aldarrikatu zuten. Enpresa handi askok itxi
|
zuten
egun haietan, langileek behartuta kasu batzuetan, Mercedesen bezala, baina jarduera industriala ez zen erabat gelditu, eta hori izan zen aste haietako eztabaida nagusietako bat. Osakidetzako mila langilek «erabateko konfinamendua» ezartzeko ere eskatu zuten martxoan:
|
|
|
Aita ere beldurrez gogoratzen dute, soroetara abiatzen zenean igitaia gerrikotik zintzilik beti, “zer gerta ere”. Eskuindarrak ziren, kezka izango
|
zuten
egun haietan egon zen giro nahasia zela eta, etxe askotan bezala, baina harrigarria da Luis Fernandez Falangeren bandera pean aritu izana, Altsasun, berez, ez zegoelako horretarako tradiziorik. Ez Falangerena, ez karlistena.
|
|
2022
|
|
|
Okilak alde egin zuen, baina, kulparen habia umetokian zulatuta, mokokada errepikakorren soinua
|
zuten
egun haiek. Gero, udaberriak etorri ziren arrautzatxoak eklosioak eta txori gehiago hil zenituen, Laboarenak, uso zuriak...
|
|
2023
|
|
|
El Bolak, La Cordok, Toninek eta Manitasek ez zeukaten joaterik –batzuek ardurak dauzkagu firin faran ibiltzetik harago, esan zuen La Cordok, atsekabez–, eta, egia esan, pena eman zion Zigorri hain jatorrak ziren lagun berriak atzean utzi beharrak. Toninen gainean, esaterako, ezer gutxi jakin
|
zuten
egun haietan, bigarren plano batean bizitzera ohitua ematen zuen, bere lagunekin ondo pasatzera, haiei entzutera, estalpe abandonatu baten ondotik igaro ziren batean punteriarik onena erakutsi bazuen ere, harriak jaurtita kristalak apurtzeko. Yutaren buruak direla baino ez da pentsatu behar, edo antzeko zerbait atera zitzaion bost leiho txikituta utzi ondoren.
|