|
2005
|
|
|
OICko idiskoa eraman zutela esan
|
zuten
egunean, batzarra amaitzean, neska bati entzun nion Ixkok yoga egiten omen zuela eta horregatik eutsi omen ziola oinazeari txintik atera gabe. Aurreneko aldia zen hitz hura entzuten nuela, yoga, eta jakin
|
|
2007
|
|
|
Bera bulego batean utzi zuten, norbaiten zain. Gogora etorri zitzaion Igorren gorpua identifikatzera eraman
|
zuten
egun hura. Gela hotz hartan sartu orduko jakin zuen ohatila hartan zegoena bere semea zela.
|
|
|
Belarri bat baino gehiago gaizkituko zuten, baina bake osoan utzi zituzten giroa nahastera joan zitezkeen guztiek. Demetrio, esaterako, ez
|
zuten
egun osoan ikusi.
|
|
2008
|
|
|
Jendeak ikus zezala emazte, etxekoandre, senarraren maitale leial. Senarrari besotik helduta paseatzea edo taberna ixten
|
zuten
egunetan aperitibo bana hartzea herriko plazan: nahiago zuen bizitza hori, dirua edo etxe eder bat edo munduko beste edozer baino.
|
|
2009
|
|
|
Grand Placen aurkituko gara liburuan honakoa kontatu zuen Mariok bere aitaren ibilerez: " Gernika bonbardatu
|
zuten
egun berean bete zituen hogei urte eta orduan hain zuzen, mobilizaturik izan ziren gazte guztiak, are hogei urte besterik ez zutenak ere". Jakinda Onaindia Bilbora joan zen, PNVko bulegoetan izen emateko asmoz.
|
|
|
Iñigo 1948ko maiatzaren 14an jaio zen, Israel estatua aldarrikatu
|
zuten
egun berean. Aita, Inazio, masoia izana gaztetan, 36ko gerraren ondoren Mexikora erbesteratua, Eusko Gobernuaren aholkulari ibilia zen, gerran eta erbestean.
|
|
|
Nik izan nuen erromeria zure jatekoekin sasoi hartan. Gauza baterako, behintzat, balio izan
|
zuten
egun haietako gure arteko tirabirek: orduan ikasi zenuen berdurak eta fruta jaten.
|
|
|
Aurrean zeuzkan hiru emakume haiek gernikarrak ziren. Hamar bat urte zituzten bonbardaketa sufritu
|
zuten
egunean. Aitaren ibileren lekukotza eman zuen emakume alemana ez zen artean jaio.
|
|
|
Oratorioa estreinatu
|
zuten
egunean, Jorge Oteiza bertan zen. Txaloak eta gero, irteerakoan, Oteizak diagnosi gaizto bezain zorrotza eman zuen Illeta piezak hain berea duen tonu arranditsuari buruz.
|
|
2010
|
|
|
Osaba askatu behar
|
zuten
egunean zeharo konbentzituta zegoen hil behar zutela. Arreba bat zeukala Elgoibarren, eta nahi bazuten han utzi zezaketela esan omen zien umorea galdu gabe hiltzera zeramatela zeharo sinetsita.
|
|
|
Juana Marik eta Laurak ezkontzeko aukeratu
|
zuten
egunaren berezitasunaz pixka batean jardun ondoren, bazkaltzera deitzeko arrazoia azaldu zidan:
|
|
|
Gure lana handia zen. Goizeko zortziak inguruan etortzen ziren ikasleak, eta bazkalondotik ia iluntzera arte igarotzen
|
zuten
eguna gurekin. Guretzat ez zegoen opor egunik, ezta igandeetan ere.
|
|
2011
|
|
|
neskaren hoztasunari begirunez erantzuten zion hutsik egin gabe. Larrua jo
|
zuten
egun hartatik, gizonak ez zuen gehiago behartu, hainbeste maite zuen.
|
|
|
Operatu berria izateko ongi samar zegoen, baina esan zidaten ezin nintzela denbora luzean gelditu. Enghienen bizi nintzela esan nienean, esan
|
zuten
egun batzuetan ez zuela merezi joatea, ez omen zitzaizkion bisitak komeni. Etxera iritsi nintzen eta inor ez zegoenez, sukaldean aritu nintzen.
|
|
2012
|
|
|
Estreinako aldian gogotsu ari zuen euria eta Luisi zalantzak erasan zion Inasi telefonoz deitu ala ez autoa hartuko zutenentz galdetzeko. Ezetz erabaki zuen azkenean; ordurako ederki zekien Inasi hiritik oinez ibiltzea gustatzen zitzaiola (ia elkar ezagutu
|
zuten
egunetik daki hark larrialdiren bat zeukanean Villavesa edo autobusa hartzen zuela, benetako larrialdiren bat zeukanean baino ez, eta autoa hiritik kanpo joateko besterik ez zuela erabiltzen). Biek iritsi ziren ederki babestuta hitzordurako.
|
|
|
Pasabidearen eskuinaldeko hormaren babespean zihoala, aita bat igaro zen arrapaladan bere ondotik; hark, zeraman presa larria ez zuen eragozpen izan biolinari erreparatzeko eta Inasi ongi etorri adeitsua eskaintzeko. Estreinako musika saioa eduki
|
zuten
egunean jakin ahal izan zuen Inasek aita hura musikako irakaslea zela eta Ambrosio zuela izena, aita Ambrosio. Saioa amaitu zenean, gelditzeko eskatu zien aita Ambrosiok beste mutil bati eta Inasi.
|
|
|
umetan, Inesitarekin jolasten (trapuzko panpina kutuna zuen" Inesita"), eta, nagusiagotan, bordatzen; zenbaitetan ama ere izaten zen berarekin, batik bat bien artean josi beharreko zerbait zeukatenean. Argi poste hura sartu
|
zuten
egunean euria ez zen gelditu goizetik gauera arte; ikustekoak ziren hartan aritu ziren bi gazteenen gorputz gihartsuak alkandorak blai blai eginda zituztela lanean. Kamamilak biltzeko sasoirik goxoenak iluntzeak ziren, lertxun lerroak ematen zuen itzalpean geratzen baitzen zelaitxoa ordurako; eskuek hartzen zuten usaina gogorra zen heinean ia higuingarri bilakatu izanagatik, urte barruan behin baino gehiagotan oroitzen zen bat lurrin sarkor harekin; bestalde, ederra zen ikustea bildutako uzta salako mahaiaren gainean zabalduta, negurako gorde baino lehen ongi lehortu zedin.
|
|
2018
|
|
|
Kanoikaden dunbak gero eta hurbilago zeuden, eta fusilamenduak iragartzen zituzten tiroketak ere maiz entzuten ziren armadak menderatzen zituen auzoetan. Soldaduek aurrera jarraitu
|
zuten
egun osoan, hiriko barrikadak bata bestearen atzean azpiratzen. Haien tronpetak aditzen ziren erasorako aginduak ematen, baita haien zaldien trosta eta lauhazka hotsak ere, barrikadaren bati ekiten ziotenean.
|
|
2019
|
|
|
–Arrastatu
|
zuten
egunetan jasan tortura latzen ondorioak sufritzen omen ditik oraindik. Epaileari salatu zizkioan, baina honek ez zian Matakoren errana kontuan eduki...
|
|
|
" Inguratzen zintuen mundu ezezaguna noiznahi bihur zitekeen etsai, atzo bezala, 1941eko urriaren 9an [Manea, familia osoarekin, Trasnistiara deportatu
|
zuten
eguna da], egun hartan banaka banaka desegin baitziren itxurak, hautsi ziren eguneroko maskarak. Burdujeniko geltokiko nasan atzerabiderik gabea zen hondamendia.
|
|
|
Eguzkiaren piztearekin abiatzen ziren, urkiarekin. Abenduaren 24a pizkunde eguna ospatzen zuten, eta hor propio izeia izendatzen
|
zuten
egun baterako. Baina, jakinik urkiaren hila zizutela abenduaren 24tik urtarrilaren 21era bitarteko 28 egunotan.
|
|
|
Orain Jesusen Taborko An  tzaldatzea ospatzen baitu Elizak. Ba santu horien jaia ospatzen zenean, aingerutxoak izaki biak hala biak, Jondone Justi, hegalak busti, holaxe gogoratzen
|
zuten
egun hau. Esan gabe doa, hori ez zizutela Kanarietan edo Andaluzian asmatu.
|
|
2020
|
|
|
Lupek atzetik jarraitu zion, Mikelaren albora iristeko pausoa estutuz. Elkarrekin irten ohi ziren egunero, lehen aldiz hitz egin
|
zuten
egunetik.
|
|
|
Mikelak anaia bakarra zeukan, ahizpa guztien artean, eta adinez bere aurrekoa zenez, oso gertukoa zuen. Santi eta biak askotan haserretzen ziren, baina elkarrekin pasatzen
|
zuten
eguna: kafea hartu ondoren, behiak jetzi; Benta txikira jaitsi esnea saltzera, artazopak gosaldu, eta behiekin tokatzen zena egin:
|
|
|
Egizu nahi duzuna horrekin, baina, arren eskatzen dizut, ez ezazu inoiz argitaratu. Liburu hori Ánxel Casalek argitaratu behar zuen; agian jakingo duzu Lorca hil
|
zuten
egun berean fusilatu zutela faxistek. Santiagoko alkate ere izan zen.
|
|
|
Xehetasunetan ere sartu zen: 1981n, amak artean hogei zituenean eta The Ramonesek Donostiako Belodromoan jo
|
zuten
egunean, furgoneta han kanpoan omen zegoen, jan eta juan, negozioa puri purian.
|
|
|
Beheko atean ere bazeuden, eguerdi batez, hiribidearen zaratotsaren pean, bi mazorekin albo bateko atea kanpotik estaltzen zuten adreiluak birrindu, atea zabalik aurkitu eta barrura sartzea lortu zuten arte. Izaskunek halaxe kontatuta daki Sarak, bera ez baitzen presente egon San Damian Klinika Sendategia okupatu
|
zuten
egunean, duela hamar hilabete.
|
|
|
Manuelak berrogeitaka urteko gizonezko mailatua gogoratu zuen. Manuela kartzelatik atera eta deserriratu
|
zuten
egun hartan bere aitatasunaren azken froga egin zion Pedro Dolarak alabari.
|
|
|
Lau esaldi horiek Manuelari eragin zioten ezinegona zen, konparazio baterako, deserriratu
|
zuten
egunean sentitu zuen beldurraren eta hustasunaren parekoa. " Gauza bat badakit, behintzat, eurei kalterik egin ez badiet ere, arerioak ditudala, eta arerio horiek Idiakez abizena daukatela.
|
|
|
Jagoberen begiradak eta Sebastianenak badute batak bestearen antza", zioen bere artean Manuelak, bidaian erabilitako bortzegiei lasto multzo batekin bezperan batutako lupetzak kentzen zizkien artean. Bortzegi haiexek zeramatzan oinetan Azkoitin idiakeztarren zerbitzariekin liskarra izan
|
zuten
egunean. Liskarra...
|
|
|
Ahizpa ikusi nahi ez, eta lehengusina Isabel ezin ikusi", Manuela Axpeeko Mugartzako lehengusinarekin oroitu zen. Isabel izan zen gurdi madarikatu hartara igoarazi eta bertara kateatu
|
zuten
egun hartako lekuko bakarra, bere lehengusina Isabel, nerabezaroko eta gaztaroaren hasierako isil lapikoa. " Ahizpatzat geneukan elkar", hasperen egin zuen Manuelak, Mari Gaboni eta Adriani gabon esanda bere etxerantz abiatu zenean.
|
|
|
–Ez, Jagobe, inork ez zaitu etxetik botako, esan zion Galdosek Jagobe akituari ubillostarren jauregiko atarian, kartzelatik atera
|
zuten
egun hartan.
|
|
|
Besterik ez dugu behar!". Haur hura bere eskuetan utzi
|
zuten
egunetik eta maiatzean Bruggetik itzuli zen arte bere buruko min bakarra izan zen umea ondo zaintzea, ze susmoa zeukan mutiko hura maite ez zuen norbaitek baztertutakoa zela. " Orain, gizontzen hasi denean, bat edo batek bere premia izango du, eta mutikoa nondik datorren eta nora daramaten esan gabe berataz jabetu nahiko du, Sebastiani iritzirik eskatu gabe.
|
|
|
–Ez, Jagobe, inork ez zaitu zeure etxetik botako, esan zion gizonezko begi berdeak Jagobe akituari ubilostarren jauregiko atarian, kartzelatik atera
|
zuten
egun hartan.
|
|
2021
|
|
|
Parisen matxinoek Bastilla hartu
|
zuten
egunean, Louis xvi.ak bere egunerokoan" Rien" idatzi omen zuen. Esaten ez dena, ez da.
|
|
|
Bere logelan sartu eta armairuak eta tiraderak ireki genituen. Inork ez zituen hartu Tasiok, atxilotu
|
zuten
egunera arte, erabili ohi zituen jantziak. Ohea deseginda zegoen, eta harrigarria iruditu zitzaidan, etxearen gainerakoa txukun txukun baitzegoen.
|
|
|
Garai hartan ez ikusia egiten zen zenbait gauzaren aurrean; gauza horiek nola ziren ikusi behar. Atxilotu
|
zuten
eguna arte, Tasio ukiezina izan zen, ondoren Ignazio izan zen bezain ukiezina. El Correo Vitoriano n ez genuen esamesen berri eman nahi izan, hitz egiteko prest zegoen jendea ere ez genuen elkarrizketatu nahi izan.
|
|
|
–Gauza bat kontatzen hasi zintzaizkidan. Ortiz de Zarate bikiek istiluren bat izan omen zuten ama lurperatu
|
zuten
egunean, zeu han zinela. Zehatzagoa izan zintezke eta gertatutakoa osorik kontatu?
|
|
|
Erdialdeko oinezkoen esparruan bizi dira; autoa hartu beharrik ere ez zuen izan, haren errutinak eta sartze eta irtete orduak jakiteko. Hil
|
zuten
egunean, Gasteizko gazteria osoa kalean ibili ohi da, inor ez da etxean sartuta gelditzen. Inondik ere, irteterakoan atzeman zuen.
|
|
|
Uztaileko eguzki galdak gupidarik gabe zigortzen gintuen kale erraztatu berrietan, jaitsia zen gaueko ospakizunek atzean utzitako plastikozko edontzi hautsien marea. Meteorologia zerbitzuak ondoko asteetan bero bolada izango zela iragarri zuen, nahiz Gasteizen tenperatura altuek inoiz ez
|
zuten
egun askorik irauten bata bestearen atzetik.
|
|
|
Egunean zehar, bazkalorduan egindako deiaz aparte, ez zuten elkarren berririk izaten, eta afaltzeko garaia aprobetxatzen
|
zuten
egunaren gorabeherak partekatzeko. Lanean gertatutakoak, proiektu berriekin zituzten zalantzak eta zenbait kezka izaten ziren elkarrizketa gai.
|
|
|
Hondakinak, hondar zikinak. Espartzu berdea hartu, garbigarri are berdeagoaz blaitu eta melitta erosi
|
zuten
egunean baino garbiago uzteko beharra sentitu zuen. Goizean pieza bakarra zen kafetera desmuntatu, eta harraskako uretan murgildu zituen plastiko beltzezko puskak.
|
|
|
betean harrapatu zuen Xabik. Goiza euritan argitzen
|
zuten
egunek laneko botak lohitzen zizkioten, eta gutxienez astebete zen euria erruz ari zuela.
|
|
|
Bedeinkazioa izan zen uhartean zain egon behar izatea, bai, bitarte hartan Xavierrek bere egia kontatu ahal izan baitzuen. Bera ez omen zegoen han, emakumea hil
|
zuten
egunean. Xuliok, gero alkate izan zenak, kokaina hartzen omen zuen gaztetan, eta heroina ere bai, eta pastillak eta harrapatzen zituen droga guztiak.
|
|
|
Hara joan behar
|
zuten
egun tamalgarria baino astebete lehenago, abuztuaren lehena hurbilduz zihoan heinean aitari jartzen zitzaion ilusiozko espresio lelo hura begietan bizi bizi ikusi zionean, azkeneko ahalegina egin zuen libra  tzeko, eta etxean bakarrik geratzeko baimena eskatu zion. Hori bai gustatuko litzaiokeela.
|
|
2022
|
|
|
Langileen kezkekin. Amaren enpresa itxi
|
zuten
egun batetik bestera, berak goi mailako ikasketak bukatu berri zituela. Lagungarriago zenez soldata bat gehiago etxean beste deus baino, merkataritza gune handi batean hasi zen lanean, soldata miserable baten truke.
|
|
|
Mira egiten zion gidatzeari Ingalaterran zelarik. Gogora etorri zaio Vicençek eta biek duela lau urte pasa bere etxearen eta mutilaren etxaldearen bitarteko alor batean larrua jo
|
zuten
eguna. Eta auto bailara igaro zen orduan handik.
|
|
|
Egun batean atsoak hitz egiteko gogorik ez bazuen, edo entzuteko gogorik ez bazuen, edo neska gazteak kantatzeko gogorik ez bazuen, edo berak entzuteko gogorik ez bazuen, bakarrik esertzen zen gelan, bizi zelarik zegoen bezala utzia baitzuten Roserrek eta Jaumek, eta gogora ekartzen zuen eraman
|
zuten
eguna. Gogora ekartzen zuen nola garbitu zizkioten haragiak, bere oilasko xankoak, bere beso urdinak, bere ile fin kizkurrak.
|
|
|
Ezinezkoa zirudien atzean uztea izara brodatu handi haiek, hogeita hamasei lagunentzako mahai zapi haiek, damaskozko eskuoihal leun leun haiek, zeinak Péricand Maltêtearren ondare besterenezinaren parte baitziren, bitxiak, zilarrezko baxera eta liburutegia bezalaxe. Bilaketan galdu
|
zuten
egun guztia. Garbitzailea ere partitua zen; azkenean, arropa zuria fardel zimurtu eta hezeetan itzuli zien Péricandarrei, eta orduantxe ari ziren bigarren autoan sartzen, neskameak, maleta nagusiak eta mutikoen bizikletak eraman behar zituen hartan.
|
|
|
" Garaileek ondo profitatu zuten beraien garaipena, isiltasun orokor bat ezartzeko egindakoaz eta gertatutakoaz. Eta, larriena beharbada, transmisioa erabat eten egin zuten[...] Isiltasun gogorra ezarri zuten bazekitelako parekoek beldurra galtzen
|
zuten
egunean jasanezina izango zela lekukotasuna entzun eta begiradari eustea". (Alberto Barandiaran Amillano, Gurea falangista zen).
|
|
2023
|
|
|
...n, Francesc eta Margarida ezkonduko baziren, eta iraulia egin zuen Margaridaren hiru laurdeneko bihotzak, baina bere horretan segitu eta zera esan zuen Joanak, Francesc eta Margarida ezkonduko baziren, eta Margaridak pentsatu zuen Jainkoak arras maite zuela ezkontzeko gizon hura eman behar bazion!, baina Joanak segitu zuen esanez Francesc eta Margarida ezkonduko baziren, etxean eta bizirik iraungo
|
zuten
egun orotan kontu eta mantendu zituzketela, osasunean nahiz eri, amaginarreba eta ama, bera hain xuxen, eta ezkon-arreba eta ahizpa, Blanca hain xuxen, eta jaten eta edaten eman zieketela mantenurako, eta oinetakoak eta soinekoak janzteko, eta lur eman zieketela, ahanzturaren tenorea heltzean. Eta Margaridari begiratu zion Francescek, geldi geldia eta isilik betiere, bihotza iraulia oraindik ere, burua makur eta eskuak altzoan, eta hautatu egin zuen.
|
|
|
Paquita andereak eta berak elkar ezagutu
|
zuten
egunetik, beti saiatzen zen amari Real kalera laguntzen. Zortzi urtetik aurrera, arroparen pisua gorabehera, amari bakarrik joatea proposatzen zion.
|
|
|
Egundo ez du alkoholik edan, edo oso oso gutxitan, eta are gutxiago halako graduazioarekin. Kopa bat ardo Fernandorekin, zoriona alde
|
zuten
egunetan, baina halakoen oroitzapenik ez berritzen saiatzen da. Hurrupa bat, afalorduan, Juana MarÃarekin.
|
|
|
Psikologo jauna, parean duzun portuges burugaldu horrek ez zuen ezagutu gu baserrian bizi ginen garaia, baina nik oraindik gogoratzen dut hondeamakinek gure baserria eraitsi
|
zuten
eguna: pala mekanikoak pareta karesnez zurituak botatzen; sarrera ateko eguzki lorea zoruan txikituta; mandioan gordeta genituen arto, babarrun eta sagar umatuak zoruan sakabanatuta.
|
|
|
Uste nian atxilo hartu eta Moskura eramango nindutela preso. Arranopola, oraindik ere ez zakiat nola egin nuen ospa leku madarikatu hartatik. pide desegin
|
zuten
egunean, bizi osoko lanbidea eta aberria galdu nitian. Nire odola, izerdia eta larrua utzi nitian Angolan nire aberria defendatzeko, eta zer egin zidaten ordainetan gorri madarikatu horiek etxera itzulitakoan?
|