|
2000
|
|
|
Aspaldi behar zuen aske izan edonola ere, orain sei urte bete baitzuen legeak agintzen duena. Artean, Basaurira ekarri zuten eta bertako espetxetik Mungiaraino korrika egin zuen askatu
|
zuten
egunean. «
|
|
|
Aske utziko
|
zuten
egunean, Euskal Herriko espetxe batean egonez gero, kartzelatik etxera korrika egingo zuela
|
|
|
Bertan 50 ipuin idatzi zituzten bere anaia Ludwigen marrazkiekin. Lehenengo edizioa kaleratzerakoan, Grimm anaiek guztira sei ziren otordu bakar batekin igaro ohi
|
zuten
egun osoa. " Edizio labur" honetatik aurrera bildutako ipuinak aldiz, ezagunak egin ziren eta atzerrira ere iritsi zen hauen sona.
|
|
2002
|
|
|
bezero ardurakoenek ere gutxitu egin zituztela inbertsioak, hau da, Estatu Batuek, Alemaniak eta Frantziak ere eskari gutxiago egin zutela. Diru ezartzea, gainera, 2001eko irailaren 11z geroztik atzeratu zen bereziki; Estatu Batuen habe ekonomiko, politiko eta militarra eraso
|
zuten
egunetik aurrera, alegia. Orduko gertaerek erabateko duda muda sortu zuten ekonomian, eta oraindik ere ezagun da eragina.
|
|
2003
|
|
|
Euskaldunon Egunkaria» ixten
|
zuten
egunean, Madrileko irrati bateko esatari aditu batek ondoko izenburua ipini zion aste horretan Euskal Herrian gertaturikoari: Aste beltza ETArentzat.
|
|
|
Ekonomia aldetik, baserriekin batera XIX. mendean burdinolak ugari ziren. 36ko Gerra Zibilean Urresti eta Berriagan Burdinazko Gerrikoaren lubakiak altxatu baziren ere, Gatikak Eusko Jaurlaritzaren barnean iraun zuen 1937ko ekainaren 13ra arte, Santa Maria eliza dinamitaz lehertu
|
zuten
egun berera arte, hain zuzen ere.
|
|
|
Bekham fitxatu
|
zuten
egun berean, egunkariek letra txikian zekarten albistea: ehunetik berrogeita hamar familia nekez heltzen da hilaren azkenera. n
|
|
|
Euren bizia arriskuan izan
|
zuten
egun horietan, baina Solidarioek garbi dute ez zutela hori bilatu, ez zutela Nafarroako Gobernuaren halako muturreko jarrera espero.
|
|
|
COMMONWEALTH britainiarraren babesean burujabetasuna lortu
|
zuten
egunaren zilarrezko ezteiak era bitxian ospatu dituzte aurtengo uztailaren 7an Salomon Uharteetan: gerra zibila baretzeko inguruko herrialdeek eskainitako laguntza militar eta poliziala onartu zuen Salomon Uharteetako gobernuak.
|
|
2004
|
|
|
Egunkaria itxi
|
zuten
egunaren urteurrena. Egunkaria auzian beste hiru inputatu.
|
|
|
Egunkaria itxi
|
zuten
egunean bertan gure artean jada atera zen kontua. " Hau kontatu egin da"," hasi al zara notak hartzen?", eta horrela elkarri zirikatzeko umorea ere izan genuen.
|
|
|
%50eko debaluazio bat egiteko erabakia, orduko lehen ministro frantsesa zen Edouard Balladur ek eta diruaz okupatzen diren nazioarteko erakundeek hartu zuten. Gu ez ginen asko enteratu Europan, baina goizetik gauera beren txanponen balioa erdira jaitsita ikusi zuten Erdialde Mendebaldeko Afrikako herritarrek zerbait esango
|
zuten
egun hartan. Joan den uztaileko Le Monde Diplomatique hilabetekarian salatzen zenez, oraindik nozitzen dituzte afrikarrek debaluazio haren kalteak.
|
|
|
Hala eraman zuen auzitara Indiako Auzitegi Gorenak, honen erabakiei aurre egiteagatik: azkenean, eta zalaparta handien ostean, kondenatu
|
zuten
egun bateko espetxe zigorrera. Famak alde horiek dauzka.
|
|
|
Espainiako Estatuak eta Vatikanoak 1979an adostu
|
zuten
egun indarrean den finantzazio eredua. Akordioak, besteak beste, dio Elizak denbora pasa ahala Estatutik at bestelako finantzazio bideak zabaldu dituela.
|
|
2005
|
|
|
Eskoziako Edimburgen munduko agintari boteretsuenek G8 gailurra egiten
|
zuten
egunetan Live 8 kontzertu erraldoiak burutu ziren uztailean, Bob Geldof artistaren gidaritzapean. «Make Poverty History» kanpainarekin paraleloan zihoan espektakulua.
|
|
2006
|
|
|
Hura amaituta, hainbat ikus entzule hurbildu zitzaizkigun saioagatik zorionak ematera, oso ongi pasatu zutela esatera eta politikarien solasaldia sobran zela gaineratzera. Dozenaka lagunek esan ziguten politikarion ahotik" betikoa" entzunda aspertu zirela, noiz eta su etenaren iragarpenaren biharamunean, haien hitzek bereziki ilusionagarriak izan behar
|
zuten
egunean.
|
|
|
Badirudi bukatu direla feminismoek mundua eta bizitza aldatzea agintzen
|
zuten
egunak. Abortua, dibortzioa, pilula antisorgailua... hori dena nolabait lortu zen.
|
|
|
Izan ere bost urte iraun zuen erregimen demokratiko horrek sortze unetik beretik pairatu zuen azpijoko eta konspirazio giro ikaragarria. Euskal Herrian bertan, karlismoaren ezarpena zela eta, hainbat toki eta esparru politikotan horrelako jarduna izan
|
zuten
egunez egun. Azkenean, nolabaiteko arrakastaz, eta egundoko indarkeriaz, 1936ko udan azaleratu zen, Nafarroako hiriburuan bereziki.
|
|
|
Otsailean iritsi zen estreinako ontzia, Midnatsol norvegiarra, eta bertako bidaiariek, lehorreratu bezain laster, handiagoa agertu zuten merkatalgunerik hurbilenaren koordenadez Getxoko paisaia ederrez baino. Orduko kroniken arabera, inguruko taxi gidariek nahikoa lan izan
|
zuten
egun hartan norvegiar saldo bat, nola Bilbora eramaten hala berriro handik ekartzen, patrikak zeharo meharragoak itzuleran joaterakoan baino. Eta ez izan patrika makalak!
|
|
2007
|
|
|
Burgin bazegoen, aspaldi, ohitura bitxi bat. Santa Ageda egunean, herriko familia guztiek beren etxeko giltzak zaku batean sartzen zituzten; gero, binaka ateratzen zituzten giltzak zakutik, eta giltza horien jabeek elkarrekin bazkaldu eta pasa behar
|
zuten
eguna" etsaiturik daudenak adiskidetu daitezen", dio garai haietako agindu batek. Baina burnizko giltza handi horiek mimoz eta tentuz egiten zituen artisauak ez zuen jolas horretan parte hartzerik.
|
|
2008
|
|
|
Harresitik gertu, Erdi Aroko altxorra aurkituko dugu, Santa Maria Katedrala. Eliza gotorleku baten gainean eraiki
|
zuten
egun ikusten dugun tenplu gotikoa. Eraikinaren ahuleziak bat bateko eraberritzea egitera behartu zuten 1990eko hamarkadan.
|
|
|
American Journal of Obstetrics and Ginecology aldizkarian argitaratu den ikerketak 1.063 emakume haurdun aztertu zituen 1996 eta 1998 urteen artean, AEBetako San Frantzisko hirian. Parte hartzaile guztiek adierazi zuten zenbat edari kontsumitzen
|
zuten
egunean, bai kafeina zutenak eta baita kafeinarik gabekoak ere, beren azkeneko hilekotik hasita. Haurdun geratu zirenetik kontsumo ohiturak aldatu zituzten ala ez ere azaldu zuten.
|
|
2009
|
|
|
Margo biziz jantzi zuten Gernikako kultur etxea otsailaren 25ean. Hitzaren itzalak erakusketa zabaldu
|
zuten
egun hartan, eta horrela egongo da, koloretan zabalik, martxoaren 24ra arte. Imanol Larrinaga pintorearen akuarelak ausartu egin dira ariketa zaila egiten:
|
|
|
Bost urte zituen gurasoak bereizi zirenean eta amarekin eta amaren lau anaia eta lau anaietako bakoitzaren sasoiko lagunarekin bizi zen 60 metro koadrotan. Biluzik ematen
|
zuten
eguna, ke bafada amniotikoei beha, gitarra urratuz eta kantu kiribil amaigabeetan emana eztarria.
|
|
2010
|
|
|
Baina barealdi bitxi hori amaitu zen alemaniarrek beren armada indartsua mendebalderantz begira jarri
|
zuten
egunean, 1940ko maiatzaren 10ean. Egun horretan borrokarik gabeko gatazka gerra orokor eta azkarra bihurtu zen.
|
|
|
Eguraldia asko aldatu da errepidea zabaldu
|
zuten
egunetik. Ekainaren 25eko eguzkitan zeuden Gipuzkoako agintariak, baina Lizeagak azaroaren 29ko hotzetan esan ditu erreportaje honetakoak.
|
|
2012
|
|
|
Boliviako Unibertsitate Indigena sortzea herrialdeko elkarteen, herritarren eta gobernuaren aspaldiko asmoa zen. 2008ko abuztuan iritsi zen hainbeste desio
|
zuten
eguna, Boliviako presidente Evo Moralesek egindako dekretuaren bitartez Unibol jaio zenean, Indigena Kitxuen Unibertsitatea. Proiektuaren helburu nagusietakoa ikasi ostean euren herrietara itzuli eta horietan lagunduko duten pertsonak prestatzea da.
|
|
2015
|
|
|
Pointe de Grave askatu
|
zuten
egun berean hasi zen Berlineko bataila, apirilaren 20an. Eta maiatzaren 8an eman zen amaitutzat II. Mundu Gerra, aliatuek Alemania naziaren baldintza gabeko errendizioa onartu zuten egunean.
|
|
|
Pointe de Grave askatu zuten egun berean hasi zen Berlineko bataila, apirilaren 20an. Eta maiatzaren 8an eman zen amaitutzat II. Mundu Gerra, aliatuek Alemania naziaren baldintza gabeko errendizioa onartu
|
zuten
egunean.
|
|
2016
|
|
|
" Euskararen sintaxia ere halakoxea da, eta hura zuzendu nahian nabil", dio. Franco hil
|
zuten
egunak, eta Basques' Harbour eko beste kontu asko, liburu berria dakarrela ere, non dago basques' harbour eta, oroz gain, Egarri egunak Portualdean dakartza. Sahara, Joseba Elosegi, Francok fusilatuak, manifestazioan Donostiako Grosen 1975eko urriaren 31n balaz hildako Jesus Mari Garcia Ripalda, propaganda klandestinoa zabaltzen duen neska gaztea, Francoren heriotzaren osteko igandean jokatzeari uko egiten dion futbolaria dolua gorde beharra izan ez dezan," eta beste kontu asko", azpitituluan idazten asmatu duenez.
|
|
|
Franco hil
|
zuten
egunak honetan, aro jakin bateko giro garaiak literaturizatu ditu Izagirrek, idazkera pekoz gora jarririk, ikurren gainetik jauzi eginik, pertsonaia bata eta bestea idazlearen lumari gailentzen zaizkiolarik, etorri handiko uholean, lexikoa aberats, sintaxi landu, erritmoa indartsu.
|
|
|
Ahaztu egiten dut berehala. Oraintxe, ez nizkizuke emango Franco hil
|
zuten
egunak liburuko narrazioen tituluak. Ez naiz gauza.
|
|
2017
|
|
|
Bilbora joan eta etorri ibiltzen ziren. Gernika bonbardatu
|
zuten
egunean, aita ez zela agertzen! Nonbait, Bilbotik bueltan zetozela, lehenengo bonbardaketak harrapatu zituen eta estolderian babestu ziren.
|
|
|
Pausoz pauso jaso
|
zuten
egunaren berri Baiona Ttipian bildutakoek. Horrez gain, izan hitzaldi, bideo emanaldi edota eztabaida, gatazkaren konponbidea eta bakea osatzen duten elementuez gogoetatzeko aukera eskaini zitzaien.
|
|
2018
|
|
|
Cadizen zuten eta handik Madrilera jo zuten. Madrilen harrera familia batekin pasa
|
zuten
egun bat eta Bilbora bidaiatu zuten estazioan lo egin ostean. Bilbon ere autobus estazioan lo egitekoak ziren baina afrikar batek Gurutze Gorrira eraman zituen.
|
|
|
Hainbesteko energia daukan pertsona batek bere buruaz beste egin dezakeela pentsatzea zaila da. Hil
|
zuten
egunean osasun zentrora doan autobusa hartzekoa zen. Aurretik, haurra bainatu, arropaz eta pixoihalez aldatu eta bazkaria egin zuen.
|
|
2019
|
|
|
Batetik, guduak pasatu ziren hilabeteetan luzatzera eta borrokan ari ziren gizonen egoera ere erabat aldatu zen, amaitu zen ordu batzuetan gogor borrokatu eta gudu zelaitik erretiratzen ziren garaia: orain lubakietan iltzaturik geratu behar
|
zuten
egun, aste eta hilabete luzeetan, lokatz eta izotzetan hiltzeko zorian. Arma berriek, izan gas, artileriaren obus edo bala, zauri larriagoak eragiten zituzten, ikaragarriagoak, gorputzak desagerrarazterainokoak.
|
|
|
Prozesu horretan 1980ko hamarkada azpimarratzea funtsezko ariketa da. 1980an langileek hartu zuten ordura arte kaputxinoena zen agerkari erlijiosoaren gidaritza, eta gogor borrokatu behar izan
|
zuten
egun eskuartean dugun Argia-ren lehen zenbakiak lortzeko. Joxemi Zumalabek, Joxe Mari Ostolazak, Josu Landak, Pello Zubiriak, Iñaki Uriak eta Jon Barandiaranek paper berezia izan zuten enpresaren jabetza eredu berrian.
|
|
|
Gelatxoan argia, ura, janaria, oxigenoa, aireztapen konduktuak, kamera ezkutuak eta bi pertsona kateatzeko hodiak egokitu zituzten. Sarean erraz topa daitekeen Londres no es Sevilla dokumentalean bikain kontatu
|
zuten
egun horietan geratu zena.
|
|
2020
|
|
|
Kulturgintzan lan egiten duten ehunka profesionalek koronabirusaren krisiaren aurrean eskatutako laguntzei pribatuan muzin egin ondoren, sortzaile horiek bi eguneko greba digitala iragarri behar
|
zuten
egun berean (apirilak 15) 2,5 milioi euroko balioa duten laguntzak iragarri zituen Eusko Jaurlaritzak. EAJk eta PSEk Podemosekin adostutako EAEko aurrekontuetan aurreikusita zegoen diru partida hori, izena aldatu diote COVID tiradizo komertziala baliatuz; eta ezin ukatu, jokaldi ona izan da Bingen Zupiriak gidatzen duen Kultura eta Hizkuntza Politikako sailarentzat, asalto honetan behintzat esan baitu ez dagoela geldirik bere ardurapeko sektorean hazten ari den ezinegonaren aurrean.
|
|
|
Egun hartan, bi milioi eta erdi katalanek baino gehiagok hautetsontzietan adierazi zuten Katalunia errepublika independente bihurtzea nahi zutela. Baina emaitzaz haratago, Espainiako Auzitegi Konstituzionalak erreferenduma debekatu izanak eta poliziek eragindako indarkeriak desobedientzia zibil masiboko ariketa bihurtu
|
zuten
eguna, egungo Europa demokratikoan erreferenterik ez duena.
|
|
2021
|
|
|
Assangek ez zuen adierazpen bat egiteko aukerarik izan, ezta legezko prozedura batera jotzeko ere. Britainiarrek atxilotu eta epaile britainiar baten aurrera eraman
|
zuten
egun horretan bertan, eta baldintzapeko askatasunaren baldintzak urratzeagatik zigortu zuten.
|
|
|
" Sei edo zazpi emakume jartzen ziren errenkadan, minerala pasatzen zen zintaren ondoan, eta han ematen
|
zuten
eguna, zutik, lokatza urarekin kentzen, giro ezin heze eta hotzagoan, pentsa ezazu nolakoa izango zen neguan..."
|
|
|
Garbitegian harriak hautatzen zituzten emakumeena, zalantzarik gabe. Sei edo zazpi jartzen ziren errenkadan, minerala pasatzen zen zintaren ondoan, eta han ematen
|
zuten
eguna, zutik, lokatza urarekin kentzen, giro ezin heze eta hotzagoan, pentsa ezazu nolakoa izango zen neguan... Orduan emakumeak diskriminatuta zeuden, orain dauden bezala, ulertzen?
|
|
|
Beren seme alabak ere bazituzten. Beste neba bat, soldadutzan zen… Mikel hil
|
zuten
eguna larunbata zen, goizeko ordu bata, hor nonbait. Ni etxean nintzen.
|
|
|
Yoyes hil
|
zuten
egunean estudioan sartu eta abestiak egiten igaro zenuen gaua. Nola oroitzen duzu hura?
|
|
|
Ez genion sinesten baina horrela izan zen". Militarrek eta presidenteak beren burua entregatu
|
zuten
egunez egun. Deportatuak, Espainiako eta Venezuelako presidente Felipe Gonzalez eta Carlos Andres Perezen arteko akordioari esker, Venezuelarantz irten ziren Perezen jet pribatuan. Gaitanek ezustean ihes egitea lortu zuen... eta Kuban ezagutu zuen Arrugaetak.
|
|
2022
|
|
|
Leku heze horiek gogorarazten zieten bertan biltzen ziren emakumeei zein zen gizarteak beraientzat erabaki zuen tokia, zein beren funtzioa. Lanak itota ematen
|
zuten
eguna. Inoiz ahantz ez dezaten sortu zitzaien gantxera:
|
|
2023
|
|
|
Protesta Ramalan, Nizar Banat, Palestinako Aginte Nazionalaren zaintzapean zela, hil arte jipoitu
|
zuten
egun berean, 2021eko ekainaren 24an. Argazkia:
|