|
2000
|
|
|
Zonbi bat ere ohartuko zen neska anorexiko bat bi kilo mehatuta baino pozago zebilela Eskalatzailearen zuloan nagusi. Bertzalde, ni baino gehiago ez bazen, galdetzekoa zen zergatik
|
zuen
soldata nirea halako bi. Ez nion galdegin.
|
|
2004
|
|
|
" Merkantzia hau Bitturixera", eta hori egiten zuen, besterik esan barik. Ez zuen pentsatu nahi merkantzia hura zertarako erabiliko zen, ezta kobratzen
|
zuen
soldata noren eskutik zetorren ere. Bere lana gorroto zuen.
|
|
2016
|
|
|
Asteartea zenez, bi egun baino ez ziren gelditzen grabaziorako, eta lan asko zuen, egun hartako gauekoa ere guztiz prestatuta ez zeukalako. Hortik aparte, iragarki askotarako ahotsa ere jartzen zuen, eta orokorrean ez
|
zuen
soldata txarra ateratzen, on ona ez bazen ere.
|
|
2017
|
|
|
ahalmena eman zien horrek estatuari eta enplegatzaileei gizonen soldata erabiliz emakumeen lana gobernatzeko. Ildo horretatik, salgaien produkzioa eta lan indarraren erreprodukzioa bereizteak aukera eman
|
zuen
soldataren eta merkatuen erabilera kapitalista espezifiko bat garatzeko, ordaindu gabeko lana metatzeko bitarteko gisa.
|
|
|
Prezioen Iraultzak kolapso historiko bat eragin
|
zuen
soldata errealetan, gure garaiotan Afrikan, Asian eta Latinoamerikan. Munduko Bankuak eta Nazioarteko Diru Funtsak ezarritako, egiturazko doikuntza, jasan duten herrialdeetan, hain zuzen?
|
|
|
Prezioen Iraultza eta soldata errealen gainbehera, 1480? 1640 Prezioen Iraultzak kolapso historikoa eragin
|
zuen
soldata errealetan. Soldata errealak erosahalmenaren bi heren galdu zituen hamarkada gutxitan.
|
|
|
Horregatik asmatu zuen teorika ko kontu hori, eta han ari zen berriketan, jasotzen
|
zuen
soldata hilaren erdiraino baino ez zitzaiola iristen esanez.
|
|
|
Gai naizela erakutsi beharra ere sentitu dut. Lankide bat kontratatu nuen orain hilabete batzuk, eta hark lehenago izan
|
zuen
soldata nik baino. Ez dakit ekintzaile bat zehatz mehatz nola definitu litzatekeen, niretzat da bere proiektuaren alde borroka egiten duen norbait, eta horrek dakar ez konformatzea.
|
|
2019
|
|
|
Kontuak kontu, bolada hartan Mari poz pozik zebilen zeukan bizimoduarekin eta, zertan ukatu, hilero jasotzen
|
zuen
soldata politarekin. Hala ere, bazen hodei ilun bat bere zeru urdinean:
|
|
|
Bost gazteak atxilotu eta egun gutxira zabaldu zen haietako bat guardia zibila zela, eta beste bat militar profesionala. Auzia hartzen ari zen oihartzuna ikusirik, lehena zerbitzutik kanporatu zuten aldi baterako, ez
|
zuen
soldata galdu, ordea?, eta biak Logroñoko (Errioxa, Espainia) espetxera eraman zituzten, funtzionarioentzat prestatutako modulu berezi batera. Espainiako indar armatu eta militarrek Euskal Herrian duten curriculumaren ondorioz, ikertutako 3.578 tortura kasu leporatu zaizkie Guardia Zibilari eta Espainiako Poliziari5, baina auzi horiek epai edo zigorrik gabe amaitu dira ia beti?, elementu hark esangura handia hartu zuen Polizia horri ezinikusi bereziki handia dioten sektoreetan.
|
|
|
Emakumeen lanari buruzko lehenbiziko araudia 1892ko azaroaren 2koa da; gauez lan egitea debekatu, eta fabrikako lanaldia mugatu zuen, baina bidea zabalik utzi zien iruzur mota guztiei. 1900 urtean, hamar ordura jaitsi zuten lanaldia; 1905ean, ezarri zuten astean atseden egun bat behar zela nahitaez; 1907an, emakume langileak askatasuna lortu
|
zuen
soldata nahi bezala erabiltzeko; 1909an, baimen ordaindua bermatu zitzaien erditzen ziren emakumeei; 1911n, zorrotz bete beharrekoak bihurtu ziren 1892ko xedapenak; 1913an, arautu zuten nola hartuko zuten atseden emakumeek erditu aurretik eta ondoren, eta lan arriskutsuak eta gehiegizkoak debekatu zizkieten. Gutxika gutxika, legedi sozial bat osatuz joan zen, eta emakumeen lanak osasun berme batzuk eskuratu zituen:
|
|
|
Defentsa arinekin atera daiteke, gabardina, erabat lehortuta eta txukun, oraingoan, eta dituen bi cachecoletatik, arinena, pena da ezin esatea lepoko tapakia, horrek ere ez du ongi ematen belarrian, baina tira, hemengo portugesa litzateke, eta ez frantsesa, cache col, hori toki guztietako portugesa da, hizkuntza berria, baina prestatzen ari dena oraindik, batez ere Algarveko erresumako hondartzetan, baina jada Portugaleko erresuma inbaditzeko ahaleginetan. ...ka desolatu hark gaizki ordaindutakoaren atsekabea adierazteko balio zuela, horregatik ez zuen atsedenik hartu klase ertain baxuak ordaindu ohi zituen soldatei buruzko nahikoa informazio eduki zuen arte, bera klase horretakoa delako, ondorioa izan zen nahikoa ongi ordaintzen ziola, ezin zitekeen esan, berari buruz, besteren lanaren esplotatzailea zenik, alabaina, badaezpada, ordura arte ordaintzen
|
zuen
soldata handiagotu zuen, ezin izan zuen hasperenarekin bukatu, ordea.
|
|
2021
|
|
|
Lana izan arren, soldatak eskasak zirenez, langile askok ezin zuten etxebizitza edo logela baten alokairurik ordaindu. Honen adibidea Bilbon jaio eta Bilboko udaletxean lan egiten zuen gizon baten testigantza dugu18 Jasotzen
|
zuen
soldatarekin, bera, bere anaia eta ama mantentzea ozta ozta lortzen zuen. Hirurak kalean bizi zirenez, Paseo de los Caños en, non etxola gehiago zeuden, etxebizitza bat eraikitzeko erreguka idatzi zion Udalari.
|
|
2023
|
|
|
Hastapenean, merkantzia ontzi handiek eta arrantzaleek eramaten zuten hirietara joaten zen. Baina, aski laster, hiri haietan ateratzen
|
zuen
soldata txikiari eta saltzen zituen argazkiei esker, berak ordaintzen zituen ferryetako edo bidaiarientzako itsasontzi ibilbide txikietako tiketak. 37 urte zituela, erosoago egin zitzaion bizia, aita hil ondoan diru kopuru gotorra heldu baitzitzaion herentzia bidetik eta orduan ez baitzien tu egin bere jatorri burgesei.
|
|
|
Txikitan Garraiçetan bizi izan nintzen. Kontzejuak aittitta Kartagena kontratatu zuen, mediku, ez dakit zenbat dukat urtean eta erreal bat bisitako, horixe
|
zuen
soldata. Aittittak uzten zidan bere gauzetan kuxkuxeatzen, amumak errieta egin arren...
|