Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 169

2000
‎Era berean hezkuntza sistema nazionalaren eraikitze prozesua Estatu Nazioa eraikitzearenean ulertu behar dela esango genuke, azken honen ardatz nagusienetarikoa izan zen heinean. ...asiera eman baino, lege hau baita 1859ko bere araudia ere, XIX. mendearen lehenengo erdialdean egindakoaren ondorioa izan zela esan daiteke, hezkuntza sistema eraikitzeko ahaleginak eta esperientziak koherentzia eta kohesioa zuen egitura osoan bildu zituelarik180 Izan ere, maila guztietan izugarrizko nahaspila zegoen eta irakaskuntzaren gaiaren inguruko legediak eszenatoki kaotikoaren erdian jarri zuen orduko hezkuntza sistema. Ruiz Berrio k181 dioskunez, irakaskuntzaren antolaketaren ikuspegi orokorra premiazkoa zen, baita hutsuneak eta kontraesanak gainditzeko administrazio mailako ahalegina ere.
‎Baina semearen suak aita ere hartua zuen orduko, eta hain zuen hartua, non administratzailea baitzerabilen baterat eta bertzerat mila manurekin, hark bidera zitzan eta aitzina, artezki, negozioei loturikako hainbat eta hainbat eginkizun, bera etxean geratzen zen bitartean, semearen joan jinei beha, hartzaren ehiza zela kausa... Zeren eta ikusia baitzegoen ezen aitak ere ez zuela atsedenik hartuko, harik eta semeak hartza tiroka zezan arte eta egotz, eta, hargatik edo, zalantza izpirik erakusten ez ziola, hala ihardetsi zion amari:
‎Baina Pedro Huizik hartua zuen orduko bere erabakia eta gauzak bere lekuan jarri nahi izan zizkion:
‎Baina apezak hartua zuen orduko bere deliberamendua.
‎Eta ni ere berehala hartu ninduen Pedroren sukarrak. Marrazkia egina zuen orduko, trazu bizi bezain kementsuz, eta pintura ere aski aitzinatua zuen, marrazkiaren bide beretik, bere pintzel urduria baterat eta bertzerat mugitzen zuela, baina ez nahas mahasean eta anabasa hutsean, zeren han lerro bakoitzak eta pintzelada bakoitzak intentzione jakin bat baitzuen, koadroa aitzina zihoan heinean aiseago eta nabariago hautemaiten zitzaiona. Ez, koadro hark ez zuen zer ikusirik bere anarterainoko koadroekin, guztiak hain neurtuak eta hain bide beretik eramanak; hain bizirik gabeak eta hain arimarik gabeak; hain bigunak eta hain indarrik gabeak; hain kalkulatuak eta hain studiatuak, baina hain urrunak eta hain zurrunak; pintzeladak hain elkarri josiak, eta koloreak eta formak hain arau hertsietarat makurtuak, non forma bakoitzaren harat honatak eta koloreen keinu bakoitza bihurtzen baitziren langa eta hesi, eta langek eta hesiek koadroko iduriak espaziorik hertsienetarat kondenatzen zituzten eta aire faltan uzten; eta arau eta hesi haiek, bertzalde, burdinak ere ziren, kreatzailearen libertatea gartzelaratzen zutenak, eta koadroak bertzela izan zezakeèn balioa baliogabetzen.
‎Izan ere, Vienako korronteak harreman erabat estua zuen orduko fisikarekiko, goi mailako zientziaren ondoan egotea, Kantekin mende eta erdi lehenago gertatu bezala, osasun eta indar intelektualaren seinale baitzen. Ikus dezagun hau arreta gehiagoz.
2001
‎Euskal Herriko arrantzaleen artean liskarra eta zatiketa eragin zuen antxoaren arrantzak. Egoera horri irtenbidea bilatzeko deia luzatu zuen orduko aleak.
2003
‎Horren ildotik, ikasle kopuruak beherantz egin zuen. Alderdikeriak areagotu zuen orduko gatazka. Ikastola, baina, proiektu pedagogiko osoa ez ezik, herrikoia ere bada.
2004
‎Lehen kapituluko hasiera horretatik akaberaraino, ikus entzunezko komunikabideei buruzko iritzi ezkorra nagusi da nobelan zehar. Utopiaren fantasian lanean ere kezka berbera agertu zuen orduko telebistaren inguruan, eta" Umeen zentzuna..." testuan adibidez," Nire utopiako euskal telebistan ikusiriko komedia barregarri eta negargarria" amesten du. Nobelan, alienaziorako tresna legez azaltzen ditu sarri:
‎Mikel Zaratek idatzietan bildu zuen orduko sasoiko munduaren ikuspegia, eta idaztean bere kautan zerabilen asmoa, ezinbestez, denboraren iragazkiak eskaintzen dizkigun argi iluntasunetatik dakusagu. Argimutil moduan hortxe dugu Luis Haranburu Altuna editoreari hil aurretxoan Mikelek esan ziona, eta hark hilondoko poesia liburu bateko hitzaurrean bildu zuena:
‎Euskal izatearen duintasuna izaera espainolaren galbahean pasatu nahi zuen orduko kultura Sailburuak. Galbahearen beharra, noski, beti izan du halakoak, eta halakoen sokakoek.
‎Hautu horren aldeko arrazoiak adituta, badirudi, beste inon baino areago erabilera esparru ez formalak direla gaitz nagusien giltzarri. Mitxelenak ere gauza bera aitortu zuen orduko hartan. Nire uste apalean, hala ere, ez dago halakorik, halako usteen oihartzuna egunetik egunera ozenagoa bada ere:
2005
‎Odolez eta umeki zitzikatuz hanpatu pertza ondoan antzematen zuen, begiak bihurdikatzen zituen aldi oroz. Oraindik ere, egun parrasta pasatu eta, kontzientzia latz apurrez kontsideratzen zuen orduko nahitarako haur galtzea, partikulazki sabeletik sorgin larderiatsuak erauziriko zitzi puskak uhin karminetan ihalozka, ume itxuratzen zituenean.
‎Ez zuen ordukoan Isabellek barre trazarik egin. Alderantziz, gero eta larriago zegoen.
‎Dena ongi antolatua genuen, noiz oihu egin, nola mutuarazi, Florenek kenduko zion aurreneko luma. Baina langileen auzia aipatu zuen orduko, Soterok, horren xeheki adostua genuena algaretean utzita, oihu egin zuen eskua jasoz," Aizak!", harengana itzuli ziren buru guztiak, isiltzeko esan zioten, hala hobe, baina apezak eten egin zuen bere jardurioa, lasai egoteko agindu zuen, uzteko hizketan mutilari.
2006
‎Are mezu argiagoa eman zuen urtarrilean Joxe Joan Gonzalez de Txabarri Gipuzkoako Ahaldun Nagusiak, Thalia eskolaren urteurrena zela eta. Aldundiak dantza irakaskuntza sustatzeko konpromisoa hartu zuen orduko hartan, bere ordezkari gorenaren ahotik. Hitzak hitz, dantza munduak orain arte baino gehiago inplikatzea eskatzen die agintariei, hezkuntzari dagokionez batez ere.
‎Berarekin batera desagertu ziren beste bi herrikideek bezala, ez zion inori azalpenik eman. Lababoaren zuloak ura irensten duen moduan, horrela irentsi zuen orduko egoera politikoak Karlos eta lurrazpiko leku ezkuturen batera eraman. Ipuineko Alicek zulotik behera bezalako jausia egin zuen eta ordutik beste mundu batean bizi da.
‎Jainkoarren –han Granadan, Alah izena zuen orduko jainkoak– errukia eta karitatea eskatuz lortzen zuen eguneroko ogia Maddalenek.
‎Salamancako denboretan ere ohikoak ziren Agerrerendako begiak bildu gabeko gauak, irakurketari emanak. Bazka nahi zuen orduko jakin minak, bazka orduko ikasi beharrak. Eskolastikaren zoko moko guztiak ediren nahi zituen, eta den denak barneratu.
2007
‎Biltzarretan baserritarrak, apaizak eta notableak ordezkaturik zeuden; euskal herritarren eta Elizaren arteko harremanak nahiko estuak ziren (parrokiaz elkartzen ziren herritarrak), Elizako buruek baserritarren ordezkarien rola betetzeraino. Izan ere, Iparraldeko Elizak paper erabakigarria izan zuen orduko jarduera politiko, ekonomiko eta sozialean: botere politikoa zuen partidu eskuindarrak ontzat hartzen zuen pentsamolde eliztiarra, Elizaren ideiek bat egin zuten era berean aipatu hamarkadetako politika eskuindar kontserbadorearekin.
‎Emile Larrerren ikuspuntutik: Momentuan aldaketa handia izan zen, zeren eta ordu hartan zen piska bat kontserbadoreak, eta La, ttek ekarri zuen giro berri bat, ekarri zuen orduko sozial aldetik eta politiko aldetik; sozial aldetik lankidetzarekin eta sindikalismoarekin konpontzen zen ongi La, tte, horiekin zabilan, eta gero politika aldetik ere berdin; orduan ziren lehenbiziko demokratak eta orduan Mouvement> Republicaine, MR P Mouvement> Republicain> Populaire, eta holakoak ziren eta gero haiekin, heiei loturik sortu ziren Europako federalista... Bainan gero Eskual Herria barnean, horrek hemen, Iparraldeko Eskual Herrian, ez zuen horrek aldaketa izugarri bat ekartzen; hemen irakurle berririk gabe berdin segitu zuten aurrekoek, gehien gehienik; zenbait politizatuagoak ziren, zenbaitek nahi zuten berritze hori, baina beste asko....
‎Bestalde, Gizarte Asegurantzaren osasungintzan eta gizarte zerbitzuak finantzatzeko direla eta, EAEn egiten diren ordainketak konpentsatu egingo dira. Kalkulu sistema berri hau onartu arte, Gizarte Asegurantzaren altxor nagusiak dirutza horren konpentsazioa burutzen zuen orduko araudiak eskatzen zuen moduan; baina araudi berriaren arabera, Kupoaren zenbatespenean sartzen dira EAEri dagozkien sarrera haiek, aurreko sistematik bereizteko. Kopuru hori kalkulatzeko estatu osoko diru sarrerak kontutan hartuko dira eta egozpen indizea aplikatu.
2008
‎Zernahi gisaz, ezin ditugu parekatu konstituzioaurkakotasunaren ziozko deuseztasuna eta indargabetze arrunta, deuseztasunak ondorio askoz zabalagoak erakartzen dituelako. Hala ere, 1989ko otsailaren 20an emandako 45/ 1989 epaian Konstituzio Auzitegiak adierazi zuen orduko Errentaren gaineko Zergaren Legeak jasotako artikulu batzuk Konstituzioaren aurkakoak zirela. Kasu horretan ez zen errotikako deuseztasuna aplikatu; alderantziz, gauza epaituaren indarra zuten egoerak edota, tributu zorrak zein kuotak ordaindu eta gero, inolako erreklamaziorik edo errekurtsorik jarri ez zutenen egoerak bere hartan utzi zituen Auzitegiak.
‎Etxebizitza hauen afera, ANVk udal hauteskundetan kanpaina egiteko baliatu duela uste dute Berako udalean oposizioan dauden hiru taldeek: “Gero, bere kandidaturan sartu zuen orduko udalaren aitzinean protesta agertu zuen bizilagun talde horren ordezkaria eta gaur egun batzordeko burua da. Geroztik, ANVk plana berrikustea proposatu du”.
‎Langileen eta Italiako eskuin gobernu berriaren erresistentziak Alitalia saltzeko azken saioa zapuztu zuen apirilean. Air Francek eta KLMk aurkeztu zuten erosketa eskaintza onartu zuen orduko zuzendaritzak, baina langileekin akordioa lortzea ezinbesteko baldintzatzat jarri, eta, lortu ez zenez, bertan behera geratu zen salmenta.
‎Sobiet Batasuneko kide izandako bi herrialde horien arteko harremanak nabarmen txartu dira iragan abuztuko gatazka armatuaz geroztik. Tbilisik Hego Osetiaren gaineko kontrola eskuratzeko ahalegina egin zuen orduko hartan; baina Errusiak berehala erantzun zuen erasoaldi gogorrarekin, eta Georgia bera ere okupatu zuen. Halaber, gerra aitzakian, Hego Osetia eta Abkhaziaren independentzia onartu ditu Kremlinek; horrek are gehiago gaiztotu du Moskuren eta Tbilisiren arteko harremana.
‎Juan Jose Ibarretxe Eusko Jaurlaritzako lehendakaria zen joatekoa, baina agenda arazoak tarteko ezin izan zuen Bruselan izan, eta Muñoak bete zuen haren lekua. Euskara erabiltzearen garrantzia azpimarratu zuen orduko hartan Muñoak. Herri baten ondare historikoa eta kulturala gordetzeko ez da nahikoa legea eta araudiak onartzea.
2009
‎Gure arteko euskaltzale batzuek azaldu duten iritziaren aurka, Txillardegik besterik uste zuen orduko hartan behintzat: elkarrekin ukipenean dauden bi hizkuntzetako bat hizkuntza minorizatua baldin bada, eta hizkuntza minorizatu horrek bere hiztun nagusiak —elebakarrak edota bere mundu kognitiboaren eta emozionalaren hizkuntza nagusia hizkuntza minorizatua dutenak— galdu baldin baditu, hizkuntza horrek hondameneko bidea hartuko duela iritzi zion.
‎Herentzia bat izan ei zen, Torrontegi auzuneko seme bat etorri zen Erdikoerrotara. Orduan, Patxitoren aitaren aititak, beste anaia batekin batera, errota erosi zuen orduko 4.000 pezetatan. Anaiak laster utzi zuen errota, eta errotari lotu zen Bonifacio Arrieta, Patxitoren birraitita.
‎Orain dela gutxi hasi dira txaletak eraikitzen, baina XX. mendean zehar, akabuko urteak kenduta, pentsa liteke urriak izan direla etxegintzan egindako aldaketak. Gerra aurrean 900 biztanle ei zituen Jatabek, hori esaten zuen orduko sekretario edo idazkariak, behinik behin. Orduan etxe zaharrak ei ziren guztiak, ez zegoen gerra aurretik etxe berri bakar bat ere.
‎Titulua Euskal Herrian ateratzeko aukera ikusi zuen orduko eman zuen izena Durangoko eskolan. Mendi irteerak antolatzen ditu eta eski estazio txiki batean lanean ateratzen du bizimodua.
‎Irati Andaren kasuan (Gasteiz,), Xiningeko hitzordua Mundu Txapelketan egindako bigarren parte hartzea izango da, Avilesen 2007an jokatu zuen Mundu Txapelketaren ondoren (bosgarren postua lortu zuen orduko hartan). Nazioartean, Arcoko (Italia) Rockmasterean 2007ko irailean lortutako hirugarren postua, eta urte bereko urrian eta azaroan Kozon (Japonia) eta Kranj-en (Eslovenia) jokatutako Munduko Kopako probetan lortu zituen bigarren postuak dira orain arteko bere markarik onenak.
‎Gonzalo Nardiz, Eusko Jaurlaritza hartako kiderik gazteenak, gerraren urteurren batean eman zuen elkarrizketan, ordurako gobernu hartatik bizirik zegoen kide bakarra zen?, argi utzi zuen orduko egoera.
‎Bere ilusioa ikusita, Anak berak hartaratu zuen orduko lana utzi, garai hartan arropa denda batean lan egiten zuen, eta denbora guztia idazteari emateko.
‎Iragarpenean bermatuta, isildu egin zen Elias. Xantik ere beste hainbeste egin zuen ordukoan. Txanponak barra gainean utzi eta alde egin zuen Profetak laster.
‎Esan nion galdetu nahi niola Garzonen balizko epaiketaz. Galdetu nahi niola nola ikusten zuen orduko egoera. Argentinako hauteskundeetan errepresoreen eta desagertutakoen seme alabek parte hartzen zutela, ea hori normaltasun demokratikoa iruditzen ote zitzaion; epaiketa berriak egiteko itxaropena ba ote zegoen?
‎Betisen kontra izan zen, 2004, baina penaltien madarikazioak finaletik at utzi zuen talde zuri gorria. Sekulako ilusioa piztu zuen orduko kanporaketa hark ere.
‎Gailur nagusira iritsi ez arren, ipar gailurra zapaltzeak satisfazioa eman zigun. Eskalada polita osatu genuen, laburbildu zuen ordukoa Alberto Iñurrategik. Piramide perfektua da G IV mendia, eta mendizale orok jartzen du begirada mendian.
‎Aspaldiko kontua izan arren, askok gogoan zuten oraindik duela lau urte Cluj Errumaniako taldeak Intertoto kopako bigarren kanporaketan zuri gorriei eman zien muturreko galanta. Inork ez zuen ordukoa errepikatzerik nahi: aurrera egiteko faboritoak izan, eta lehiaketatik at geratzea.
‎Iazko urrian aurkeztu zuten proiektuko eragile guztiek ataria, bat eginda. Elkarlanaren garrantzia nabarmendu zuen orduko hartan Martxelo Otamendi BERRIAko zuzendariak, elkar hartuta euskaraz diharduten hedabideek, aparteko indarra dutela ohartaraziz. Ez dut uste gaurkoaren antzeko argazkirik erakusteko gai izan garenik, nabarmendu zuen, bide beretik jarraitzeko deia eginez.
2010
‎Eser Uyansiz egungo Azadiya Welat egunkariko zuzendariak esan zuen berriz ixteko arriskua zegoela. PKK-k su etena iragarri zuenetik egoera zertxobait baretu zela azaldu zuen orduko hartan. Dena den, gobernuaren aldeko prentsa bilakatu nahi dituztela ohartarazi zuen Uyansizek.
‎Zenbatek gaztelaniaz? Hizkuntza bien erabilerak zer distribuzio espazial zuen orduko gizarte bizitzan, eta zer inplantazio soziofuntzional. Egonkorra al zen hizkuntza bien ezarpen espektro hori, edota aldatzen ari zen?
‎–Ahal zuen orduko bisita egingo zizula esateko agindu dit. Udaletxeko lanez gainera, oso harrapatuta dabil.
‎Dirudienez, aberatsena beste euskaldun bat izan zen, hain zuzen Manuel Antonio Luzarraga Etxezurria (1796) mundakarra, armadore eta bankaria besteak beste, Ekuador osoko lehen fortuna bildu zuena. Nolanahi, Leon Uthurburuk ere bide egokia urratu zuen orduko Ekuador nahasi eta gora beheratsuan, eta aurrerapauso azkarrak eman zituen portu famadun hartan, negozioak alor oso desberdinetara hedatu zituelarik, esaterako, kostaldean perla eta koralen ustiaketan aritu zen, eta bai urre erauzketan Napo eta Pastaza ibaietan. Gora egin zuen Guayaquilgo gizartean:
2011
‎De Lorrisek amodio idilikoaz hausnartu zuen, harreman ezinezkoaz. De Meungek, ostera, emakumea haragia baino ez zela azaldu zuen, «sexu harremanak izateko balio baino ez duena».Charlesen esanetan, «hainbat hizkuntzatara itzuli zuten literatur lan hori, egundoko arrakasta izan zuen, eta arrasto nabarmena utzi zuen orduko eta ondorengo artistengan». Roman de la Rose-k jasotzen duen pentsabide horren isla dira erakusketako atal honetan bildutako piezak.3. EdertasunaBurgesia ere agertu zen tartean, eta, ondorioz, artea erlijio guneetatik bestetzuetara ere zabaldu zen.
‎Denbora testigu.2002ko udan jarri behar da gogoa, Denouixekin alderaketak nahitaez egiten direlako. Frantziako eskolara jo zuen orduko hartan Realak maisu bila; orain, berriz, ikaslea ekarri du, US Boulogne eta Valenciennes FC talde apaletan egindako lan onaren bermearekin. Mikel Aranbururen esanetan, «langilea da oso Philippe, energia handikoa.
‎zuen izenburua. 1960 inguruan hitzaldi hori izenik gabe bildu zuen orduko Turismo eta Berrien ministeritzak, frankismoaren kontra zeuden beste batzuen txostenekin batera. Aipatuak D. Ridruejo, P. Laín Entralgo, S. Montero Diaz, J. Luis López Aranguren eta J. Antonio Maravall.
‎MM4TB, hain zuzen, VI. Esparru Programaren bitartez Europar Batasunak finantzatutako NM4TB New Medicines for Tuberculosis partzuergo emankorraren jarraipena da. Guerin irakasleak dagoeneko parte hartu zuen orduko hartan. NB4TBk aurrerapauso handia eman zuen gaixotasun honen aurkako borrokan.
2012
‎Garai hartan langabezia %25ekoa zela azaldu zuen, eta «politika ekonomiko bati eta sektore publikoak eta eragile sozial eta ekonomikoek partekatutako estrategia bati esker» lortu zutela horri aurre egitea. Adierazi zuen orduko hartan «industria politikaren» aldeko apustua egin zutela, baita ekonomia dibertsifikatzearen eta «euskal merkatua» nazioartekotzearen aldekoa ere. Urkulluk esan zuen orain beharrezkoa dela «politika osoa» suspertzea, sektoreen arteko lanari esker lehiakortasuna hobetzeko, galdutako denbora berreskuratzeko eta «larrialdi nazionalari» erantzun ahal izateko.
‎Berrogeita hamar urteko gizon txiki potzolo bat zen, larru-azal zurikoa, begiurdina, buruko aurrealdea soila, eta belarritakoak zeramatzan. Bere alboan, aulki baten gainean patar txanbil handi bat zeukan, eta bertatik tarteka hurrupa bat ateratzen zuen barrunbeak suspertzeko; baina, medikua ikusi zuen orduko, bere asaldapena apaldu egin zen, eta, hamabi ordu hartan ari zen bezala biraokatu ordez, motel motel heiagoraka hasi zen. Haustura xinplea zen, inolako katramilarik gabekoa.
‎Urgazleak ez zuen han izatetik huts egiten. Txilina entzuten zuen orduko, laster joaten zen madame Bovaryren aurrera, haren xala hartzen zuen, eta aparte jasotzen zituen, botikako mahaiaren azpian, elurra zegoenean damak oinetakoen gainetik eraman ohi zituen mendelezko oski herresta lodiak.
‎Baina, madame Bovary hauteman zuen orduko:
‎Lurra sentitu zuen orduko, Emmaren zaldiak asapalan ekin zion. Rodolphe bere alboan zihoan lauhazkan.
‎Monsieur Derozerays de la Panville. Rodolphe hauteman zuen orduko, bizkor hurbildu zitzaion, eta aire adeitsu batez irribarre eginez esan zion:
‎Bigarren eredu honetan, eragin handia izan zuen orduko nazioarteko testuinguruak. Europan indar hegemonisten eta anti hegemonisten arteko borroka gertatu zen eta haren eragina hedatu egin zen Ameriketako agertokira.
‎Pinocheten diktadurak maputxeak bereziki kolpatu zituen eta haien lurrak pribatizatu. Gertaturikoak kezka handia sortu zuen orduko nazioarteko erkidegoan. Gutxiengoen Babespenerako eta Bazterkeriaren Prebentziorako Azpibatzordeak 1975ean Txilen gertaturiko giza eskubideen bortxaketa aztertzeko «ad hoc» sorturiko taldeak maputxen kasua salatu zuen.
‎Hamarkada honetan ere, Hirugarren Munduko petrolioekoizleek «petrolioaren krisialdia» eragin zuten. Krisialdi horrek gogor aztindu zuen orduko nazioarteko erkidegoa. Nazio boteretsuek argi ikusi zuten nolakoa zen baliabide eskazia.
‎Lehen albistegi formatuko saioa 1983ko otsailaren 1eko 21:00etan aireratu zen, urtarriletik bertatik informatzen hasi arren. Hizkuntza hauturik ez zuen orduko Euskal Telebistak egin, baina 1983ko abenduaren 19an gaztelania hutsezko albistegia abiatzeak hizkuntzaren araberako bi kateen bereizketarako oinarriak zehaztu zituen. Hortaz, 1986ko maiatzaren 31n ETB2 gaztelania hutsez emititzeko katea martxan ipini zuten, euskaraz aritzen zen ETB1 EAEko telebista publikoaren «osagarri» moduan.
‎Jarraian, txiza egiten ahalegindu zen beste behin ere; txorrotada txiki bat atera zitzaion odolez nahasia. (Herrian, atxilo hartua izan zenean, indartsu jipoitu zuten Santiago eta minberatuta utzi zioten, itxura zenez, giltzurrunetariko bat; hirugarren kolikoaldia omen zuen orduko hura, presondegian sartu zutenetik). Gau osoa joan zitzaion oinazeak mendean hartuta; tarteka txiza egiten saiatu izan zen eta noizbehinka txorrotada odoltsu batzuk ateratzen zitzaizkion.
‎Zer egin behar du, bazkarira joan eta don Miguelen jokabide bikaina goraipatzeko ordua hel dadinean berogarri gehiago bota sutara, San Kristobalekoa bere kabutan gordetzen jarraituz? Haren seme alabek jakingo al dute beren aitak nola jokatu zuen orduko hartan. Jakin al lukete?
‎Margaritari otu zitzaion pentsatzea aita mutiko bat zela, hiru urte inguruko mutikoa, eta berari egokitu zitzaiola hura zaintzea. Harrapatu zuen kasketaldia baretzeko, afaritarako prestatu zuen sagar erreetariko bat eman zion; mutikoak, sagar erreak bere gutiziarik handienetarikoa izanagatik, lurrera bota zuen orduko hura. Margaritak, mutikoaren portaera ikusita, bi ipurdiko eman zizkion.
‎Horrenbestez, 1983ko otsailaren 1eko 21:00etan lehen albistegi formatuko saioa aireratu zen, urtarriletik bertatik informatzen hasi arren. Hizkuntza hauturik ez zuen orduko Euskal Telebistak egin, baina 1983ko abenduaren 19an gaztelera hutsezko albistegia abiatzeak hizkuntzaren araberako bi kateen bereizketarako oinarriak zehaztu zituen. Hortaz, 1986ko maiatzaren 31n ETB2 gaztelera hutsez emititzeko katea martxan ipini zuten, euskaraz aritzen zen ETB1 EAEko telebista publikoaren" osagarri" moduan.
‎Jean André Rixensek 1878an egin zuen orduko zendua zen Harizperen potreta. Marexal gisa irudikatzen du (titulu hau 1851n eskuratu zuen).
2013
‎Gainera, 68ko maiatzarekin eta, nazioarteko uhina zabaldu zen balio burges nagusiak gaindituz bezala eta euskaldun asko askatasun utopista harekin konektatu ginen. Gure belaunaldiak itzelezko lana egin zuen orduko errealismoa eta ezgaitasun batzuk gainditzeko. Mintzaira aldetik, gure aittitte amamen hizkera arkaikoa sostengatzeko, hizkuntza ia berri bat asmatu behar zen.
‎Xabier Altzibarrek ere dio astekari hartako zuzendari izan zen Manex Hiriart Urrutik juduak etsaitzat zeuzkala. 1936ko gerran, aldiz, Francoren aldeko jarrera hartu zuen orduko zuzendari Domingo Soubeletek. Francoren aldeko artikuluak baino gehiago, komunisten eta Errusiaren kontrako artikuluak idatzi zituen.
‎—Sexy girl esan zuen Adrianek zutik ikusi zuen orduko.
2014
‎Aldaketak ezartzeko astia oso urria zela onartu zuen orduan ministroak berak, baina ezinbestekoa zela. Kataluniako, Andaluziako, Asturiasko eta Kanariar Uharteetako hezkuntza buruekin bat egin zuen orduko hartan Jaurlaritzak erreformaren kontra egiteko. Auzitegi Konstituzionalera ere jo du, eskuduntzak urratzen dituela argudiatuz, eta behin eta berriro esan du ez dagoela astirik datorren ikasturtean ezartzeko.
‎Argentinan, Aita Soloetak harreman handiak izan zituen bertako euskaldunekin, eta parte aktiboa hartu zuen orduko giro kulturalean. Aita Julian Yurrekoak honela laburbiltzen ditu bere anaia Fernando Mariaren kultur harremanak:
‎Arratsa Xabierrekin emango baitzuen Rosenheimgo parkeetan barna. Segur aski, Xabierrek ahaztuta edukiko zuen orduko lagun zirtzil hura. Bera baitzen zinez maite zuen pertsona bakarra.
‎Atleta etiopiar batek Elgoibarren jarraian lortu duen hirugarren garaipena eskuratu du Ayaleuw. 2012an ere parte hartu zuen Mugertza krosean, baina bigarren egin zuen orduko hartan, Yimer Wude Ayalew bere ahizpak irabazi zuen proban, hain justu ere.
‎Bertsolariak kantatu behar zuen orduko gai emaileek entzun nahi zutena. Eta zer nahi zuten?
‎Eustakio Mendizabal Txikia, ETA (V) eko fronte militarreko arduraduna, Itsasondon jaio zen 1944an, baina Algortako tren geltokian itxaron zion Poliziak 32 urte geroago. Informeak zituzten, bazekiten han elkartu behar zuela Jose Manuel Pagoaga Peixoto arrasatearrarekin," gazte ilehori batekin" esan zuen orduko egunkari batek.
‎Hor kokatzen dira haur behardunen, ama gazteen, xaharren harrera leku bat, bai eta gogoeta espiritualeko gune bat, hor daude ere Stella Maris eskola/ kolegioa eta Sainte Anne lizeoa, ihaz geroz entitate juridiko bakarra osatzen dutenak. Louis Edouard Cestac 1868an zendu eta 30 urte berantago ireki zuen orduko Baionako apezpikuak haren saindutzeko doziera. 1976 urtea igurikatu da gure apaiza" ohoragarri" ekarria izaiteko, saindutzeko bidean lehen etapa.
2015
‎Kalteak konpontzeko eta hiria berreraikitzeko sortutako mugimendu hiritarrari N.O.L.A After Katrina (New Orleans Louisiana, Katrina ondoren) izena eman zitzaion. Eta hiri horretan egiten den gauza orotan bezala, musikak ere garrantzi handia izan zuen orduko prozesuan.
‎Antton Gomez basozainaren esanetan Pagoetan penintsulako beste hainbat basoetan baino hagin gehiago egotea Gipuzkoako Foru Aldundiaren erabakia izan zen; izan ere, foru aldundia parkea kudeatzen hasi zenean eta beste hainbat espezie landatu zituztenean haginak ez mozteko agindua eman zuen orduko arduradunak. Horregatik hagin zaharrak ere aurkitu daitezke Pagoeta parkean, 500 urte inguru dituztenak.
‎“Kantatzeko premia neukan, eta banekien gaiak zirrikitu minimo bat ematen baldin bazidan, kantatu egingo nuela, atera egingo nuela gaia. Ez neukan besterik, ezin izan nion ihes egin”, jardun zuen orduko hartan eduki zuen kantatzeko premiaz. Bere bikotea emakumezkoa zela azaltzeko pausoa eman behar izan zuen lehenengo, eta horretatik kantatu lehenbizi.
‎Planteatu genuen urtemugaren ardatza kultur bira bat izatea». Baina sortzaileei plaza bat eskaintzeaz gain, beste pauso bat eman nahi izan zuen orduko hartan egunkariak: «Guretzat, BERRIA bada kultur eragile bat ere, eta polita iruditzen zitzaigun antzezlan bat sortzen laguntzea edo sustatzea».2013ko apirilaren 12an eskaini zuten aurrenekoz Zertarako hegoak, Errenterian, Niessen aretoan, BERRIAk berak antolaturiko kultur bira horren barruan.
‎Heriotzaren usain adierazezinak iraileko gaua iraintzen du, idatzi zuen orduko hartan. Baina nor bizi daiteke luzaroan amets euforikoaren baitan, izkiriatu zuen.
‎Esan bezala, Oteitzak, Pirritxek eta Anne Igartiburuk osatu ETAren troika buruzagi berriaren filosofia dirudi; baina Rousseaurena da. Berehala erre zuen orduko hedabidezko Bruneteak Gizarte Hitzarmena. Itzaliko ahal dugu lehenbailehen su hori.
‎Eta horrela eskatu nion errentako etxe bat bila diezadala etxe sartzea egiteko eta burdin sare eta tornu batzuk eta nire kontuan ezar zitzala, bere dirutik ezer gastatuko zuenik ez baitzitzaidan burutik pasatzen, dirua aurreratu ziezadala baizik. Bera fundazio haren gogo biziaz zen, eta bihotz bihotzetik sentitu zuen ordukoz bere horretan geratu izana. Eta horrela, ni Ávilara joan ondoren, esan dudanez?
‎Beste pertsona batzuek ere eskatu zioten. Hark egitea nahi zuen, baina kontrako iritziak aurkitu zituen Ordenan; eta horrela, Probintzia ez nahasteko, utzi egin zuen ordukoz.
‎Kolpearen aitzineko egunetan Migel Jabier egon zen aitarekin bilera batean, Donibane auzoko baratzean, bertan zeudela Alejo Heleta kalonjea, Alejandro Maisterrena, Jesus Busto eta Rafael Irigoien, hirurak apaiz, gehi Severino Aznar eta Fernando Ors, egoera politikoa hizpide zutela. Latzek sinetsi nahi zuen orduko hura ez zela" kuartelada" bat baino. Gauza bera pentsatu zukeen Fortunato Agirrek, Lizarrako alkate jeltzaleak, Mola eta Batet espainiar jeneralen bileraren berri ukan zuenean uztailaren 15ean, Iratxen.
‎Beraz, III. Kongresuak itun sozialen aurka urratutako ildoa berretsi zuen ELAk aukera izan zuen orduko, sindikatuaren independentzia politiko osoa berretsi zuen bezala.
‎Sargori hartan, ihesari ekin behar zion unean, eskua jaso eta geldiarazi egin zuen orduko Josebak, Don Josek alegia, lagunekin brilean jolasten izerdituta barrenkalen gora etxerantz zihoan hartan neskatilari ezkaratz ilun batetik agermen irten zitzaion santuak.
‎Deklarazio komun bat egin dute biek Populuaren Palazioan, beren adostasuna finkatzeko, 2 gradu baino gehiago ez igotzeko lurraren tenperatura. Akordio oso garrantzitsua zeren Kopenageko konferentzian (2009an) lurrera bota zuen orduko akordioa Txinak. " Deklarazio horrekin xutik ezarri ditugu arrakasta ukaiteko baldintzak".
2016
‎" marabilla" bihurtu zela Miribillako aretoa. Fredi Paia algortarrak eraman zuen orduko txapela etxera. Oraindik ere, hilabete asko falta da 2016ko txapela janzteko finalean izango diren bertsolarien izen abizenak ezagutzeko, baina atzerako kontaketa igandean hasiko da.
‎1967 hasi eta gaur oraindik ere aldizkarian tarte bat izaten du beti. Donostiako familia euskaltzalea garai hartarako jabetzen zen euskal prentsari eman beharreko babesaren garrantziaz, eta garbi zuen orduko Diario Vasco eta La Voz de España hedabideetan ez zuela publizitaterik jarri nahi. Zeruko Argiara, beraz.
‎1976an, Eusko Jaurlaritzaren aurreko Euskal Kontseilu Nagusian Giza Eskubideen arloko zuzendari izendatu zuten, eta, 1987tik 1994ra, sailburu izan zen, EAJren eta PSE EEren arteko itunen ondorioz sozialistak Jaurlaritzan sartu ziren garaian.Haren emazte Maria Teresa Castellsek kudeatutako Lagun liburu dendak hainbat eraso pairatu zituen 1990eko hamarkadan, baina haren kontrako atentatua izan zen erasorik larriena. Rekalde jardunbide publikotik aldendu samar zebilenean gertatu zen atentatua, eta zirrara berezia eragin zuen orduko euskal gizartean.«Duintasun eredua»Igandeaz geroztik, Zorroagako beilatokian (Donostia) egon da Rekalderen gorpua, eta, han, PSE EEko kide eta gainerako alderdietako ordezkarien bisita ugari izan ditu. PSE EEko idazkari nagusi Idoia Mendia igandean bertan egon zen beilatokian, eta, han, «injustizien kontrako borrokalari» gisa definitu zuen Rekalde:
‎pareta baten aitzinean bezala geunden. Egun batez, 1967ko otsailean, Manex Pagola seminariotik kanporatu zuen orduko Vincent apezpikuak. Hain segur, pentsatu zukeen hura zela gure taldetxoaren eramailea, eta beraz, hura baztertuz gero, besteak lerroan sartuko zirela, umil umila?
‎Kristoren bizitza doi bat ezagutzea aski da ikusteko Kristok bere garaiko Tenploko sistema zuela bere etsairik handiena. Honek erromatar okupatzailearekin batera praktikatzen zuen orduko boterea. Eta judutar Herri osoa bere menean zeukan.
‎Euskaltasunaren aldeko deia zabaltzen du, bera aitzineko gerlan ibilitakoa zen, Frantziaren alde aritu zen, esperientzia horretan oinarritzen zen. Beste bide bat hautatua zuen orduko. Bide horiek ezagunak zituen eta horietaz baliatzen zen publikoari hitz egiteko, oroimenaren zaintzeko, eta bideak aldakorrak izan zitezkeelako.
‎Aitzitik, errealitateak erakusten digu okindegiek hiribilduko biztanleak hornitzeko arazoak izan zituztela, eta nekazariek zein beste lanbideetakoek urritasunak larrutik ezagutu zituztela. Udal bihitegiak zeresan handia izan zuen ordukoetan. Ikus dezagun nola.
‎Balizko isuri baten aurrean sortu daitekeen kaosa eta Garoñako zentrala ixteko beharra agerian uztea zen helburua. Baina, horrekin batera, Hala Bedik jendartean zeukan oihartzuna neurtzeko ere balio izan zuen ordukoak. Uhinen bidez uste baino urrutiagora iritsi zitekeela frogatutzat eman zen horrenbestez.
‎Ez dakigu seguru beste zerbait argitara eman zuen orduko izparringi zein aldizkarietan, baina ezagun ditugunak honako bi hauek dira: Petit traite de Puericulture en Basque eta Une race en danger:
‎antza denez, Patton errodatzen hasi baino lehen mendiko pista bat zabaldu behar izan zuten, konboi oso batek igaro behar zuen mehaka batetik, eta pago bat zenez afera, hura botata konpondu zuten arazoa. Zudairiko Evaristok markatu zuen ordukoan pagoa. Hiru egunen buruan, markatutakoa eraitsita ote dagoen ikustera joan da eta, espero moduan, motzondo bat izan da aurkitu duen arrasto bakarra.
‎Laguntzaile soziala, Karmele ondarrutarra. Ikusi zuen orduko irten zitzaion Milan Mircovic, atsegin zitzaion emakume sendo hura. Atea zabalik geratu zen, ikasleek xuxurla bat baino ez zuten sumatu ahal izan.
‎Bizkitartean, Josefinak, Gilen senarra hil orduko, hiruak kanporatu zituen, aitzaki bat aurkitu zuen orduko, legalki baliatzen ahal zuena, aurretik notarioan egin kontratua desegiteko. Baina, sekulan aipatu ez dituen arrazoi gordeak bazitezkeen.
2017
‎Lemoako Gantzabal mendian gurutzea eta ermita eraiki zituzten faxistek gerra ondoren, eta 2014an erabaki zuen Lemoako Udalak gurutzea bota eta, ermitaren ikur eta sinbolo erlijiosoak kendu ondoren, eraikina berreraiki eta aterpetxe bihurtzea. EAJ eta EH Bilduren babesa izan zuen orduko erabakiak, baina oraindik ere bere horretan jarraitzen dute frankistek egindako bi oroitarriek. Plaka ere bazuen Gantzabalgo gurutzeak.
‎8,2 milioi ordainetan jasota, kito kontratua.GHKren «eskumenak»Bilduko ordezkariek ontzat jo zuten pauso hura: «errauste plantaren mamua amaitu da», adierazi zuen orduko Ingurumen diputatu Iñaki Errazkinek. Oposizioak aurka jo zuen.
‎denok interpelatzen gaituen afera zela. . Valeriok ez zuen ondo kalkulatu gurekin?, esan zidan Antiguako etxe hartan nirekin lo egin zuen orduko ikaskide batek,, gu talde bezala indartsuak ginelako?. –Denok izututa geunden pederasta harekin?, beste batek.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
edun 138 (0,91)
ukan 31 (0,20)
Lehen forma
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia