|
2004
|
|
|
—Halaxe egingo dugu —agindu
|
zuen
mendikoak despedidako doinua hartuz. Zaldiek arnaska egiten zuten aldian behin, urduri.
|
|
|
—Lasai egoteko moduan zara, Usandizaga —esan
|
zuen
mendikoak.
|
|
|
—Egin seinalea eta gu azalduko gara, Usandizaga —hots egin
|
zuen
mendikoak jadanik bidean gora zihoala.
|
|
2013
|
|
|
" esan nien, haserre antzera: " Hara, zera pentsatzen hasita nago, egunero zekor bat, ahari bat eta anega bat ale emanda ere,
|
zuen
mendiak eta zuen hondartzak irrikatzen jarraituko zenuketela". Orduan, entzuten zeuden indioetatik bizkorrenak honela esan zidan, irribarre batekin, erdi lotsaturik:
|
|
2015
|
|
|
Gaurko eskuak dauzkat, biharkoak falta zaizkit. Chillidak kubo erraldoi hutsa irudikatzen
|
zuen
mendi hartan. Barruan, behaketa leku batetik, ikusleak itsasoa behatuko zuen.
|
|
|
Donostia aldeko itsaso nabar eta berde beltza autotik ikusten dudalarik Chillidak hustu nahi
|
zuen
mendi barreneko plataforman eserita imajinatu dut neure burua, ahaztutako egitasmo hartan soilik existitzen den itsaso urdinago eta idealizatuago hari begira banengo bezala.
|
|
|
Mutilaren eskuei ur gatza darie. Auhen luzea da, soluziorik gabea; horrelatsu soncitu behar izan
|
zuen
mendi hauetatik galduta ibili zen azken otsoaren ainuriak.
|
|
2016
|
|
|
Trafikoaren intentsitate bortitzak eraginda, ideia batek hartu zuen Carlosen burua; pentsatu zuen auto haiek denak ur korronte bizi baten mende zihoazela, eta uholde batek herrestan eramandako traste zaharrak bezalaxeez zeukatela xederik, ez zihoazela zinez inora; aurrera jarraituko zutela, gero eta azkarrago, gero eta neurri gutxiagoz, harik eta harkaitz edo murru baten aurka zirtzildu arte edo amildegi batera erori arte. Eta horren aldean jarraitu zuen Carlosek pentsatzen Montserrateko harkaitzei begirazein ttikia izan behar
|
zuen
mendi hura zizelkaturiko uraren presak, harri bakar bat desegiteko mila urte behar izaten zituen ur harenak...
|
|
|
" Ludian eginta, omen, jaun zerukoak zorro batean mendi tontorrak artu, eta an emenka oriek emanez, lurbira mendiz apaintzeko lanari abiadura eman zion. Emen utzi
|
zuen
mendi bat, an ipiñi zuen bertze bat, aratxago irugarrena; gisa ortan zabilela mendien banabarratzen, etorri zen eskual erriaren aldi, eta ara non, bat edo bertze gure alderdiotan eman bear zituela ta, zorroa laxatzerakoan, an auspeztu eta zaramazkien guziak emen zitzaizkion gelditu. Orra zergatik, bertze asko tokietan mendien bat edo bertze ikusten badira ere bakarrik, emen eskual erriko alde otan, parrastan eta besagainka barraiatuak balira lez, non nai baditugu, elkarri lotuak, mendi tontor, zabal eta ederrak".
|
|
|
1765.eko martxoaren 28an, honako pasadizo harrigarria bazen gertatu Aralar mendian: Irañetako 71 urteko aitona zaharra genuen Mosoleneko Juan Astiz, goatzean eri bi egun zeramatzala, eta zoroaldi batek jota edo, halako batean altxatu eta alde egin
|
zuen
mendi aldera. Alabak ikusi eta bere atzetik joan zen, baina ezin izan zuen aita itzularazi.
|
|
2017
|
|
|
Handik Lizarrara, eta han Saint Simon jeneralaren tropen aurka borrokatu behar izan zuen. Jarraian, Mendigorria zeharkatuta, Garesera itzuli zen Mina, eta, Arga gaineko zubiak mozten saiatu bazen ere, Irunberrira atzera egin behar izan
|
zuen
mendien babes bila. Jazarpen eta ihesaldi horietan guztietan Minak hainbat soldadu galdu zituen.
|
|
|
Ez zen, ez, Minak nahiko zukeen jokabidea; ez zen garaia gotorlekuetan kikilduta ezkutatzeko, jazartzeko baizik, errealistei tropak antolatzeko betarik eman gabe. Bestalde, Minak uste
|
zuen
mendietan galdutako gotorlekuak ez zirela toki egokiak insurjentzia antolatzeko; haren iritzian, hirietatik zuzendu behar ziren mugimendu iraultzaileak. Mendietan ez zegoen ezer; gotorlekuetako soldaduen biziraupena kanpoko laguntzaren menpe zegoen eta, setio luze baten ondoren, ezin zen bermatu hornidurarik ez bizigairik.
|
|
|
Urte haietan hiritar armatuak bazter guztietan ibili ziren herri hauetako emazteak, gizonak eta haurrak akabatzen; ez ziren libratu ez eta txurientzat lan egiten zutenak ere. Hala ere, yahi talde txiki batek (hogeiren bat) ihes egin
|
zuen
mendietara eta geroztik ezkutuan bizi izan zen.
|
|
2018
|
|
|
Errege palmondoaren gainean ostatu harturik, hura da tximistaz errekaitatzen dena, hura da bere etsaien odola edaten duena." Arren, Chango gerlaren errege mendekatia zen, baina jakituna ere bai: berak utzi
|
zuen
mendian bere ate, hots, geroa jakiteko zeinuekin dagoen taula, babalao ari* emana ziolarik hartaz baliatzeko antzea; bai eta are, tximistaren gainean esku izateko eta ekaitzak ekuratzeko ahala; halaber, belar osagarri eta hilgarrien gaineko jakintza ametsetan irakasten zien bere seme alabei:
|
|
2019
|
|
|
—Bilash,
|
zuen
mendi horietan ez al duzue saskibaloian jokatzen?
|
|
|
Bitxia badirudi ere eta goian esan bezala, erliebe gune orografikoak ez dauka bere osoari legokiokeen izenik. Aitzitik, zer eta jabegoaren arabera erdibiturik, alde batera, Koroaren goi lautadak, Realencoak, ekarri bide
|
zuen
mendi kontzeptu berria, eta Andia izena —gaur egun, Urbasa— bereganatu; beste aldera, herriena gelditu zen zidar handiak, barga kontzeptu eta, denboraren joanean, izen berriak jaso bide zituen.
|
|
2022
|
|
|
Gerlatik landa, Etxepare jauna nehoiz ez bezalako kar batekin lotu zen berriz ere eskuarari. Broussain Hazparneko eskualzale suharrak sustaturik, itzuli handi bat egin
|
zuen
mendiz haraindiko Eskualerrian barna: gogo bihotzak bete zitzaizkon hango argiaz, hango lurrez, hango anaiez, eta
|
|
|
Geltokiko aterpetik atera zirenean, aurrez aurre, harresi erraldoi gisa hegoalderako bidea mozten
|
zuen
mendi altu bat ikusi ahal izan zuen Danielek. Urte hartako udaberrian Donostian ezagutu zuen Dario de Regoyos margolariak deskribatutako mendi karratu hura handitsu zekusan.
|