|
2000
|
|
|
Inongo etologo, ornitologo, zoologo edo biologok egin ez zuen aurkikuntza. Aurrean zuen txoriarengana joaten zen, konkistaren jokoa hasten zuen, abestien bitartez komunikazio sistema konplexu bat jarri
|
zuen
martxan... Perfektua zen.
|
|
2002
|
|
|
Istripuaren ondoren, eta Estatu Batuetako Indar Armatuen zuzendaritzapean, operazio bat egin zen plutonioa kentzeko eta ukitutako lurrak deskontaminatzeko. Eragiketa hori amaitu ondoren, Energia Nuklearreko Batzordeak (orain Ciemat), Estatu Batuetako Energia Sailarekin lankidetzan, biztanleriaren eta eragindako eremuen jarraipen erradiologikorako programa jarri
|
zuen
martxan, eta gaur egun ere egiten jarraitzen du. Segurtasun Nuklearreko Kontseiluaren txostenaren arabera, jarraipen erradiologikoko programa horren emaitzen arabera, “hondar kutsadura dago eremu horretan, eta indize handienak Verako udal mugartearen zati batean eta Palomares inguruan daude.
|
|
2003
|
|
|
Ildo horretatik, adierazi du herrialde industrializatu nagusietako konpainiak “funtzionario eroskeriarako joera pixka bat txikiagoa” direla 1999an baino, Eroskeria iturrien indizearen arabera. Iaz, Transparecy Internationalek kanpaina bat jarri
|
zuen
martxan, “Publiko egin Ordaintzen duena” izenekoa, petrolio eta meatzaritza enpresei zergak eta “royaltyak” (salmenten ehunekoa) aitortu diezazkieten presionatzeko lan egiten duten herrialdeetako gobernuei.
|
|
|
Datu hori hurrengo hilabeteetan berretsi zen Britainia Handian eta Europako hainbat herrialdetan, baita Estatu Batuetan ere. Era berean, Osasunaren Mundu Erakundearen makineria jarri
|
zuen
martxan, eta berehala saiatuko zen egoerari buruzko lehen mapak egiten, munduko azken urteetako elikadura arrisku handiena eta konplexuena izan daitekeenaren aurrean. Hala ere, substantzia kimiko hori, labekatzean edo tenperatura altuetan karbohidrato maila handia duten elikagaiak frijitzean modu naturalean sortzen dena, lehen aldiz hauteman zenetik, ezin izan da frogatu zentzu batean edo bestean inolako ebidentziarik, salbu eta efektu kartzinogenikoa animalia ereduetan eta laborategiko baldintzetan gertatzen bada.
|
|
|
Gobernuak Informazioaren Zerbitzuei buruzko lege bat onetsiko du, eta lege esparru bat aztertuko du Interneten zaurgarritasuna saihesteko, Josep Piqué Zientzia eta Teknologiako ministroak “Internet Mundua 2003” Internet Erabiltzaileen VIII. Kongresu Nazionalaren inaugurazioan jakinarazi zuenez. Piquek kezka agertu zuen “pribatutasunaren pirateoaz”, eta Espainiako Interneteko erro zerbitzari berria jarri
|
zuen
martxan. “Beharrezko tresna teknologikoak eta gure artxiboetan legez kanpo sartzea eragozteko esparru juridiko egokia eraiki behar dira” esan zuen ministroak, birus informatikoez eta eskatu gabeko publizitate postaz hitz egin baitzuen.
|
|
2004
|
|
|
Aitaren osabak inprimategi bat zeukan Hebronen, Palestinan, eta lanbide horretan jardun zuen Amerikara ailegatu zenean, Mexikora konkretuki. Gero, bere kontura, inprimategi bat jarri
|
zuen
martxan, baina Kaliforniara joateko aukera izan zuenean Mexiko utzi eta hara abiatu zen, lehenago bera eta gero bere emaztea. San Frantziskon jarri zuten beren bizilekua eta, Mexikon bezalaxe, hasieran inoren kontura egin zuen lan eta geroago bere inprimategi propioa eraiki zuen.
|
|
|
Ondorio nagusia izan zen sareak hobetu egiten duela osasun publikoaren kudeaketaren eraginkortasuna “pazientearen autonomia sustatzeko eta bizi kalitatea hobetzeko”. Hilabete batzuk geroago, Monteagudok AIRMED proiektua jarri
|
zuen
martxan. Hirugarren adinekoentzako telemedikuntza sistema bat da, eta gaixoa bere osasunaren zainketaren parte aktibo bihurtzen zuen, eta egunero ematen zion medikuari bere egoera psikologiko, sozial eta funtzionalaren berri, unitate geriatrikoak aurrez ezarritako protokolo baten arabera.
|
|
|
Munduko lehena Taiwan urte gutxiren buruan jarri da animaliak klonatzeko teknologiaren mundu mailako aurrerapenean. Aurreko mendeko 80ko hamarkadan, IIGek klonazioaren aurreko teknologia giltzarriak garatu zituen; 1990ean, enbrioiak izozteko eta desizozteko metodo bat jarri
|
zuen
martxan, eta 1997an, beste bat enbrioi txertoen probetak ekoizteko. Hala, 2001eko irailean jaio zen Taiwango lehen behi klonatua, “She bow”, obuluak inguratzen zituzten zelulen transferentzia nuklearraren bidez lortua, baina ez zuen bizi astea gainditu.
|
|
2005
|
|
|
Jomuga horrekin, Europar Batzordeak 1989 urtean etiketa energetikoen sistema jarri
|
zuen
martxan, tresna bakoitzak zenbat energia kontsumitzen duen erabiltzaileari jakinarazteko energia baliatzeko era ez ezik, bere kostu eta eraginkortasunari dagokionez orobat eta, bide batez, ingurugiroko kutsadura kontrolatzen laguntzeko, planetan dabilen energia gehiena iturri agorgarrietatik erdietsia baita.
|
|
|
Errealitate horretaz jabeturik, Erizaintzaren Garapenerako Fundazioak (FUDEN) erabaki du bere esperientzia eta laguntzeko nahia ematea, gabezia hori konpontzen laguntzeko. Horregatik, joan den apirilean Madrilen ‘Eman liburuak, oparitu ezagutza’ kanpaina jarri
|
zuen
martxan. Helburua Madrilgo zentroetako erizaintzako langileen artean lankidetza lortzea zen, osasun zientziekin lotutako material bibliografikoa emanez.
|
|
2006
|
|
|
Espainiako lehen transplante hori ospitaleko pediatria zerbitzuan egin zen, eta Isabel Badell doktoreak (pediatria zerbitzukoa) eta Andrés Domingo Albós doktoreak (hematologia zerbitzukoa) egin zuten. 1981 urtetik aurrera, ospitaleak hezur muina transplantatzeko programa jarri
|
zuen
martxan urtero, duela 120 bat esku hartze mota hori, eta gaur egun, Espainiako zentroa da guraso hematopoietikoen, hezur muinaren eta odol periferikoaren transplante gehien egiten dituena. Ordutik, mota horretako 2.000 tratamendu baino gehiago egin ditu Sant Pauk.
|
|
|
1988an aurkitu zuten A okratoxina kafean. Handik gutxira, Europako Batasunak elikagaietan mikotoxinak egoteari buruzko erregelamenduak harmonizatzeko programa jarri
|
zuen
martxan, kafean TAOren kontzentrazio maximoa ezartzeko. Neurri horiek nahasmena eragin zuten kafe industrian, produktu horren mugimendu ekonomikoa 65.000 milioi euro ingurukoa baita urtean.
|
|
|
Aldiz, produktua jatorrian kontrolatzen bada, kutsatutako loteen garraio kostua saihesten da. Kafea esportatzen eta inportatzen duten herrialdeak ordezkatzen dituen Kafearen Nazioarteko Erakundearen (OIC) eta Oinarrizko Produktuetarako Nazio Batuen Funts Bateratuaren eskariz, FAOk kafearen kalitatea hobetzeko proiektu bat jarri
|
zuen
martxan, produktuan onddoak sortzea prebenituz. 2001az geroztik, 30 herrialderekin ari dira lanean, munduko kafe berdearen esportazioen% 93 egiten baitute.
|
|
2007
|
|
|
Dioxinaz betetako kokagune batzuk aukeratu eta 30.000 dolar kostako den landaketa proiektua jarri
|
zuen
martxan, horretarako Munduko Bankuaren laguntza txiki bat ere eskuratuta. Joan den abenduan 10.000 zuhaixka landatu zituen, baina lehenbiziko saioak ez du arrakasta handiegirik erdietsi:
|
|
|
Aztiren historia 1981ean hasi zen, Eusko Jaurlaritzak arrantzari buruzko ikerketen gaineko eskumena eskuratu zuenean. Hortik aurrera, Eusko Jaurlaritzak arrantza ikerketarako zentro nazionala jarri
|
zuen
martxan, eta 1984an Bizkaiko Foru Aldundiak Azti sozietate publikoa sortu zuen, arrantzari buruzko ikerketak garatzeko. Gero, 1989an, bi erakundeak batu egin ziren, Bizkaiko Foru Aldundiak Eusko Jaurlaritzaren eskuetan utzi baitzuen AZTI. Eta Azti Sio izena hartu zuen, harik eta 1997an fundazio pribatua bilakatu zen arte.
|
|
|
gainera, deia galdu egin zen. Ezin izan zen aurkitu, nahiz eta zure mugikorrak lau orduz jarraitu
|
zuen
martxan, hurrengo egunera arte eta dagoeneko hilda. Zoritxarrez, amaiera horiek ez dira ezohikoak auto istripuetan alde bakartuetan.
|
|
|
Era berean, arduradunek zioten munduko lehen tren hibridoa dela, eta Japonian ezin direla horrekin ados egon. “Bibi” ren inaugurazioa baino hilabete batzuk lehenago, East Japan Railway (JR East) konpainia japoniarrak “Kiha E200” jarri
|
zuen
martxan. Tren hibridoa da, eta 95 kilowatt eko (kW) motor elektrikoa du, 330 kW-eko edukiera duen diesela eta sabaian ioi litioa gordetzeko bateriak.
|
|
|
Ángel Rodríguez Carreño, Finantza eta Aktuaritza Zientzietako eta Ekonomia eta Enpresa Zientzietako lizentziaduna (Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean), hamar urte baino gehiagoz aritu da lanean Banco Vitaliciok Espainian duen aurreerretiroen sailean, eta han ere kontu handien saileko zuzendaria izan da. Ikasitakoarekin, bere esperientziarekin eta Banco Vitalicioren lankide talde batekin, 2005ean bere abenturari ekitea erabaki zuen, eta Máxima Servicios Financiera aholkularitza enpresa jarri
|
zuen
martxan. Adineko pertsonen bizi kalitatea hobetzen lagunduko duten finantza irtenbideak bilatzen espezializatutako lehen aholkularitza enpresa da.
|
|
2008
|
|
|
Ondoren, irinaren negozioan sartu zen: Fermin Etxandi eta Juan Oteiza nafarrekin batera Euskaro errota ipini
|
zuen
martxan, eta Agustin Jauregi eta Jose Larregi ilobekin, Beti Ona errota.
|
|
|
ETC Taldea Kanadako elkarte ekologista bat da, eta, duela bi urte, nanopartikulak zituzten produktuentzako etiketa berezi bat sortzeko lehiaketa bat jarri
|
zuen
martxan. Arrakasta nahiko handia izan zuen:
|
|
|
Paretako erlojuak hamaikak jo nahia erakutsi zion. Altxatu eta irratia jarri
|
zuen
martxan. Iluntzen joan zen abesti batek kanpaien musika ezagun bati utzi zion lekua.
|
|
|
PAUL ROSE (V/ O) Azken gizonak arrisku bizian zeuden kanpai barruan, eta Momsen ek beste plan bat jarri behar izan
|
zuen
martxan. Arriskutsua, bai, baina huraxe zen aukera bakarra.
|
|
|
vasca obra osatzeko materiala bilduz segitu zuen, baita hilerohilero Euskaltzaindiko batzarretan aurkeztu eta zuzendu ere, lan erraldoi hura 1925ean amaitu arte. Erizkizundi, irukoitzaren proiektuak, halaber, Azkueren zuzendaritzapean eta Akademiaren bekadunen eskutik (Apraiz, Bähr, Iraizoz eta Ormaetxea), aurrera segitu zuen386 Izatez Euskaltzaindiak, erakunde gisa, diktadura garaian proiektu anbiziosoagorik ere jarri
|
zuen
martxan: 1926an abiaturiko gaztelaniaeuskara hiztegia.
|
|
|
Baina 1805ean ingelesek, frantziar eta espainiarren armada bateratua ondoratu zuten Trafalgarren, eta horren ondorioz Napoleonek Ingalaterra itsasoz erasotzeko asmoa alboratu egin behar izan zuen. Europako ekialdea menperatu ondoren (Austerlitzeko garaipena, Tilsiteko tratatua Errusiako tsarrarekin), Ingalaterraren aurkako blokeo kontinentala jarri
|
zuen
martxan, itsasontzi ingelesei Europa guztiko portuak zarratuz. Estatu bakar bat azaldu zen enperadore ahalguztidunaren aginduen aurka:
|
|
|
sostengu politikoen bila. Helburu horrekin, politika erreformista jarri
|
zuen
martxan, eta ildo horretan koka dezakegu 1824ko urriaren 17ko Errege Zedula indargabetu eta udalbideak onartzen zituela sinatzeari uko egin, eta Portugalen erbesteratu behar izan zuen. Ordurako, absolutistarik sutsuenak Don Karlosen inguruan biltzen hasiak ziren, eta esaten zenez, Fernandoren aurka burutu ziren altxamendu absolutista gehienen atzean, Don Karlos bera zegoen.
|
|
|
Hala, bada, Microsoft talde teknologiko handi batzuek, hala nola Googlek, hasitako “espazioko lasterketa” berezian kokatzen da. Duela bi hilabete, Google Skyk, espazioa esploratzeko bere zerbitzuak, jarri
|
zuen
martxan. “World Wide Telescope tresna ahaltsua da zientzialari eta hezitzaileentzat, eta edozeinek gara dezake unibertsoa” esan zuen Bill Gatesek, Microsoften sortzaileak.
|
|
|
Urte haietan, Hitlerren arraza politikak gauzatu zituen gizona izan zen Himmler. Eutanasia programa jarri
|
zuen
martxan, arraza arioa gaitasungabeez garbitzeko. Polonia eta beste herrialdeetan barreiatuta zeuden alemaniarrak ekarrarazi zituen, eta juduekin esperimentuak egitea baimendu zuen.
|
|
2009
|
|
|
Aurreko egunean, 1940ko maiatzaren 25ean, Howard Floreyren taldeak esperimentu bat jarri
|
zuen
martxan. Larunbat hartako goizeko hamaiketan zortzi saguri Streptococcus bakterioen dosi bat sartu zieten; eta erdiei penizilina ere bai.
|
|
|
Parafinazko kandelak ere asmatu zituen, eta 1860an munduko lehenengo parafinazko kandelen fabrika jarri
|
zuen
martxan. Baina zordun batzuen iruzurrek porrotera eraman zuten fabrika; eta Meucci ondasunik gabe gelditu zen.
|
|
|
Brocarrek Iruñetik alde egin behar izan zuen, ordea, eta Miguel Egia Lizarrakoak, familiaren ikasle eta koinatua zenak? bigarren moldiztegia jarri
|
zuen
martxan, Iruñean bertan. Vocabularium eclesiasticum izan zen bertan argitaraturiko lehen lana.
|
|
|
Donostiako Udalak elurteak izaten diren egoeretarako duen Larrialdietako Plana jarri
|
zuen
martxan. Horrela, ohikoez gain beste hainbat baliabide izan ziren.
|
|
|
Unibertsitate pribatuek, oro har, aspaldi abiatu zuten Bolognako prozesuaren inguruko hausnarketa. MUk, esaterako, Mendeberri proiektua jarri
|
zuen
martxan, Jose Mari Eizeaga errektoreordeak esan duenez, ezagutza, konpetentziak eta baloreak definitu, perfil profesional integrala garatu eta irakaskuntza metodo berria ezartzeko. DUk ere ikasleen perfila diseinatzeko nazioarteko egitasmoetan parte hartu izan du, eta azken urteotan bost titulaziotan probatu du kreditu sistema eta metodologia berria.
|
|
|
Horregatik, prestakuntza metodo batzuk landu behar dituzte lagun hori behar bezala zaintzeko", azaldu dutenez. Egoera horretaz oharturik, Leioako Udalak joan den uztailean jarri
|
zuen
martxan" Psikoestimulazioa eta prestakuntza zaintzaileei etxeetan” lelopeko egitasmo aitzindaria. Horren helburua da" gaixoaren autonomia handitzea mugimenduen bitartezko ariketa kognitiboen bitartez, zaintzailearen sentsibilizazioa eta parte hartzea handitzen den heinean".
|
|
|
Joan den urriaren 2an, Gasteizko Udalak talde berezia jarri
|
zuen
martxan. AEBetako polizia sistemaren eredua imitatu nahian, hiriko kaleetatik ikus dezakegu ordutik.
|
|
|
Newton dugu geure bilatze horren zain. Hark jarri
|
zuen
martxan, Kanten garaian bertan, zientzia egiteko eta zientzia ikusteko modu berri bat, matematikan zein fisikan oinarriturik. Kant bere atzetik abiatuko da.
|
|
2010
|
|
|
Adibidez, Eubako Taldeak. BIEren ernamuina zenak? Ikastolako Liburutegia ekimena jarri
|
zuen
martxan. Lau liburuxka landu eta kaleratu zituzten, eta Joxerra Etxebarria eta Iñaki Zarraoa izan ziren liburuxka haien egileak; gero, unibertsitateko irakaslea eta EITBko zuzendaria eta Getxoko alkatea izan ziren, hurrenez hurren.
|
|
|
Itsasoaz gozatu ahal izateko ezinbestekoa da zaintzea, eta ez kutsatzea. Hori lortzeko, duela hamabost urte Europako Surfrider fundazioak garbitasuna bermatzeko ekimena jarri
|
zuen
martxan. Berehala bat egin zuten Euskadiko hainbat itsas klub eta eskolak.
|
|
|
2009an, finantza krisia larriagotu egin zenez, bankuek beren zerbitzuen tarifak igotzearen aldeko apustua egin zuten berriro. 2005ean eta 2006an, komisioak jaisteko guda handia hasi zen bezero berriak erakartzeko (Santanderrek Zero Komisioen zerbitzua jarri
|
zuen
martxan, BBVAk Kontu Argiak, Banestok Komisioetako Tarifa Finkoa), baina, 2009an, finantza krisia larriagotu zenean, bankuek beren zerbitzuen tarifak igotzeko apustua egin zuten berriro. Komisioak maximo historikoetan daude orain.
|
|
|
2001ean, Esplai Fundazioak Red Conectar jarri
|
zuen
martxan, pertsonen alfabetatze digitala lortzea helburu duen ekimena. Programa honetan, oro har, teknologia berriak eskuratzeko aukerarik ez dutenak aztertzen dira, gizartean txertatzeko eta eten digitala murrizteko.
|
|
|
Zer da ondare ez materiala? 1999 urtean, UNESCOk Gizateriaren Ahozko eta Materiagabeko Ondarearen Maisulanen Programa jarri
|
zuen
martxan, eta 2003az geroztik, nazioarteko erakundearen Kultura Batzordeak, adostasunez, Kultura Ondare Ez materiala babestea erabaki zuen. Kultura ondarea ez da mugatzen monumentuetara, arte multzoetara edo bildumetara, baizik eta gure arbasoengandik jaso eta belaunaldiz belaunaldi transmititutako tradizioak eta adierazpenak ere hartzen ditu.
|
|
|
bat, beste bat, hurrengoa... Zerra mekanikoa bakarrik utzi
|
zuen
martxan. Haren altzairuzko xafla zorrotzak egin ote zion aitari ebakia?
|
|
|
Gauerdiko hamabiak baino minutu batzuk lehenago hasi zen eta ordu biak laurden gutxitan amaitu. Ondoren isilik geratuko zen Euskal Telebista, eta handik hamabost egunera jarraituko
|
zuen
martxan, orduan eskaini zitezkeen saio batzuk eskainiz. Otsailaren batean eman zen lehenengo albistegia.
|
|
|
Italiako RAI, Irrati telebista elkarte publikoak, 1948an nazioarteko sariketa bat jarri
|
zuen
martxan, telebista eta irratiko saiorik onenak saritzeko eta komunikabide hauen kalitateari laguntzeko. Ekintza horrek Prix Italia du izen.
|
|
|
Zazpi urte geroago izango genuen horren guztiaren berri, RodrÃguez Zapateroren Gobernua eta ETA negoziatzen ari zirela. Partido Popularraren kritiken aurrean, PSOEk simaurra zabaltzeko haizagailua jarri
|
zuen
martxan, kontraeraso moduan. PSOEk Diario de la Memoria izeneko berripapera banatu zuen, sei orritan bildu zituen Aznarrek zer esan zuen 1998 eta 1999an, ETAren su etenak iraun zuen bitartean, eta egunkariek zer argitaratu eta zer informazio eman zuten ETAren eta Gobernuko ordezkarien arteko bilerei buruz.
|
|
2011
|
|
|
Handik hiru urtera, 1979an, El Punt sortu zuten; 2009 urtean, El Punt eko enpresak (Hermes Comunicacions) Avui ren akzio guztiak erosi zituen. Iazko azaroan, berriz, Cultura03 elkarteak Ara egunkaria jarri
|
zuen
martxan. Tokiko katalanezko hainbat egunkari ere badaude probintzia guztietan.Godo taldea azkeneko asteetan katalanezko edizioa zabaltzeko lanean aritu da.
|
|
|
Giza eskubideen alde diharduten erakundeen arabera, gutxienez 180.000 kurdu hil zituen erregimenak, eta orain, gutxika, agertzen ari dira erregimen hark hildako kurduen gorpuak, hobi komunetan.1988an? Irak eta Iranen arteko gerran?, esate baterako, Saddam Husseinek Anfal kanpaina jarri
|
zuen
martxan. Gasezko bonba kimikoak jaurti zituzten diktadorearen aginduz Halabjan, Iraken iparraldean dagoen herri kurdu batean.
|
|
|
Erosi ere ez omen zituen erosi, sobran zeuden edo orduan erabiltzen ez ziren bestelako gailu batzuen truke aldatutakoak omen ziren oiloak. Eta haiek egunero sortutako zirina baliatzeko, baratzea jarri
|
zuen
martxan.
|
|
|
1999an EITBk Inbertsioetarako Plan Berezia jarri
|
zuen
martxan, digitalizazioosoa zuelarik helburu nagusi; DIGIBat akronimoak EITBren digitalizazioarenbitartez lortutako euskal hiriburu guztien batura digitala adierazten du. 1999koBalantze Txostenak agertzen duenez, analogikotik digitalerako aldaketak 2007.urtea zuen zedarri eta bost fasetan beteko zen:
|
|
|
Sinergiak aprobetxatzeko multimedia kazetariak sortzea izan da planteatutakobeste proposamenetako bat, hain zuzen, euskarri bakoitzaren lengoaia eta berezitasunak aintzat harturik, erreportaje bera irrati, telebista zein Interneten eskaintzeaposible egingo duen kazetaria. artean, Bilborako aldaketarekin batera, zuzendaritzak proiektu bat jarri
|
zuen
martxan: EITB Erreportajeak.
|
|
|
Erredakzioen arteko elkarlanerako errutinak EITBn erabat barneratuak ezdauden arren eta erredaktoreek hori adierazten duten arren, zuzendaritzak, 2008an, informazioa planifikatzeko prozesurako euskarri isolatuen koordinatze editorialariburuzko estrategia jarri
|
zuen
martxan, egunero, goizeko lehen orduan, Eitb.comeko, Radio Euskadiko, Euskadi Irratiko eta ETBko gaurkotasun arduradunek egitenduten bilera eta antzeko «harreman» informatiboetan oinarrituta (4.10 irudia). Esperientzia hori Bilboko egoitzara aldatu eta handik gutxira hasi zen, eta horrekerakusten du hiru erredakzioak toki berean egotea lehen urrats garrantzitsua izandela.
|
|
|
Moteltze horren arrazoiak askotarikoak dira, AEEren arabera. 2009 urtearen erdialdean, Gobernuak Aurreesleipenaren Erregistroa jarri
|
zuen
martxan. Erregistro horrek elektrizitatea sarera saltzeko primak jasotzen dituzten instalazio berriztagarriak ezarri zituen, ohiko sistemek baino prezio hobean.
|
|
|
Gainera, 3.000 laguni baino gehiagori edateko ura emango dieten zortzi ur dorre eraiki ditu. Horrez gain, probintziako haurrentzako higiene ohiturei buruzko mezuak biltzen dituen irrati kanpaina bat jarri
|
zuen
martxan, gaixotasunei aurrea hartzeko.
|
|
|
Japonia, tsumamien eta lurrikaren kontra prestatutako herrialdea Hondamendi naturalei erantzuteko munduko gainerako herrialdeek jarraitu luketen eredua dira japoniarrak. Lurrikara erregistratu zen unean bertan, 8,9 graduko Richter, Japoniako Meteorologia Agentziak (JMA) alerta gailua jarri
|
zuen
martxan. Telebistek eta irratiek programazioa eten zuten, telefono mugikorrek mezu bat jaso zuten eta larrialdietarako sirenak kostaldean entzun ziren.
|
|
|
ICO Liquidez lerroak “portaera egonkorra erakusten du, 3.991 milioi euroko maileguak eman baititu, 2010eko lehen sei hilabeteetan banatutako zifraren antzekoa”, adierazi zuen erakundeak. Zuzeneko finantzaketarako programei dagokienez, 2010eko ekainean, Kreditu Ofizialeko Institutuak zuzeneko KOI jarri
|
zuen
martxan, autonomoek eta enpresek maileguak eskatu ahal izan ditzaten inbertsio proiektuak garatzeko edo likidezia beharrak betetzeko. Abian jarri zenetik, programa honen bidez, guztira 672 milioi euroko 10.808 eragiketa onartu dira.
|
|
|
“CARLA” proiektuaren bigarren fasea jarri da martxan. Transplante sareko profesional guztien arteko komunikazio sistema berria da, eta Transplanteen Erakunde Nazionalak (ONT) duela urtebete jarri
|
zuen
martxan. Osasun eta Gizarte Politika eta Berdintasun Ministerioak nabarmendu zuenez, sistema hori informatika eta telefonia mugikorra konbinatzen dituen plataforma teknologiko batean oinarrituta dago, eta “segurtasun handia ematen du transplanteetako koordinatzaileei datuak transmititzeko”.
|
|
|
Bogotako (Kolonbia) Ama haurren Institutuko medikuek sortu zuten MMC, 1978an. 1993an, hiru ikerketa lanen ondoren, hiriburu horretako Haurren Klinikak Madre Canguro ISS World Lab programa jarri
|
zuen
martxan. Espainian, terapia hori lehen aldiz aplikatu zen Bilbon, 2004an.
|
|
|
Konbentzioak, gehiegikeria hauek ikusita, Robespierre gillotinaz hiltzea agindu zuen eta beste Konstituzio bat, moderatuagoa, jarri
|
zuen
martxan. Botere betearazlea Direktorio izeneko taldeari eman zioten.
|
|
2012
|
|
|
Hori baino gehiago! Googlek proiektu bat jarri
|
zuen
martxan, eta zenbait autok 250.000 km egin zituzten bakar bakarrik, gidaririk gabe! Eta hori guztia gugana dator pixkanaka.
|
|
|
Proiektuaren sortzailea Jevo da, taldeko abeslaria. 2006an, Metalcrilator izeneko taldea jarri
|
zuen
martxan. Baina proiektua ez zen aurrera atera.
|
|
|
Abeslariaren estilo berezia oinarri hartuta sortu zituen proposamen berriak. Mitch Winehouse Amyren aitak elkarte bat (Amy Winehouse Foundation) jarri
|
zuen
martxan, umeen eta animalien aldeko proiektuak babesteko, baita alkoholarekin eta drogekin arazoak dituztenei laguntza eskaintzeko ere. Luzea eta ugaria izan da, beraz, soularen azken erreginak utzitako arrastoa, baita gordeta zuen ondare musikala ere.
|
|
|
Ekimena unibertsitate amerikarrera joan ziren Bilboko bi irakasleren bisitaren ostean sortu zen. AEBetan goi mailako irakaskuntza ematen duen unibertsitate zaharrena k. Project Zero? ikerketa proiektu aitzindaria jarri
|
zuen
martxan, irakaskuntza, pentsamendua, arteen sormena, zientzia, irakasgai humanistikoa, eta hezkuntza ulertu eta hobetzeko.
|
|
|
Stallmanek GNU proiektua ere jarri
|
zuen
martxan, zeinaren helburua baitzen ordenagailu batean behar den sistema osoa eta programa ohikoenak software libre moduan izatea. 1991rako eginak zituzten oinarrizko sistema batek behar dituen programa gehienak (Richard Stallmanek berak egin zituen softwarea garatzeko beharrezko diren tresna asko, oraindik ere asko erabiltzen direnak, hala nola Emacs testu editorea eta GCC C konpilatzailea), eta Linus Torvalds izeneko ikasle finlandiar batek osatu zuen eskema, falta zen sistema eragilearen nukleoa garatuz.
|
|
|
Baina ez itxoin? Zuek
|
zuen
martxan, bai?
|
|
|
Baina mezenasgoarekin kulturan eragiteko beste modubat zabaldu zen. Haren ostean, estatu modernoak kultur politika nazionalizatzaileajarri
|
zuen
martxan, dena nazioa aintzatesteko eta eskolaren lana osatzeko: museonazionalek, akademia nazionalek, eta abarrek erakusten digute asmo hori.
|
|
|
AITPNk, Sami Kontseiluarekin eta Auzi Indigenen Nazioarteko Taldearekin batera, herri indigenen jarrerak eta iradokizunak bilduko zituen txosten bat jarri
|
zuen
martxan. 2000 urtean helburu horrekin Kopenhagen bildu egin ziren ordezkari indigenak eta onartu egin zuten «Recomendaciones del Sector Indigena sobre la Creación de una Foro Permanente para Pueblos Indígenas en el Sistema de Naciones Unidas».
|
|
|
Europako Batzordeak, 2007an, asmo handiko programa bat jarri
|
zuen
martxan, energia eta klima aldaketarekin lotutako helburuak uztartuz, 2020 urtera begira. Programa horren arabera, 2020an CO2 ren isurketak% 20 gutxitu ditugu; energia, uxu berriztagarrien ekarpenak azkeneko kontsumoan
|
|
2013
|
|
|
Besteak beste, segidan datozen hauentzat egin ditu ilustrazioak: Insted (Malaysia), Deadboard (Txile), Firetrucks (Israel), Polices and Thieves (AEB), Alhambre (Peru), High Time (Australia), Lion Roar (Herbehereak), Greziako eta AEBetako kontzertuetako afitxa ugari… Ahoz aho zabaldu da bere lan finaren berri eta halako batean almaltiempo.com webgunea jarri
|
zuen
martxan.
|
|
|
Grabazioa urriaren amaieran egin zen Elkar estudioetan eta nahasketa eta ekoizpen lanetan Aurelio Martinez eta Victor Sanchez aritu ziren. Grabaketa hau egin eta CDa kaleratu ahal izateko, Juantxo Zeberiok crowdfunding ekimena jarri
|
zuen
martxan. Helburua, jarraitzaile eta zale askoren babesa eta laguntzari esker, hau da, norbanakoen ekarpenen bidez, proiektua finantzatzeko modu zuzena lortzea zen.
|
|
|
Muga horri espetxe onurak ezarrita, urtetan murrizten zen espetxealdia. Gorenaren agindutako aldaketak, onurak ezartzeko beste modu bat jarri
|
zuen
martxan: zigorra 30 urteko mugari murriztu ordez, presoak izan zezakeen zigor bakoitzari aplikatu zitzaien zigor luzeak zituzten euskal presoei, ordutik aurrera.
|
|
|
Bileraren biharamunean, ordea, bereari eutsi zion Almuniak: «Frantziari buruzko epai argia eman genuen 2005ean, eta sistema berri bat jarri
|
zuen
martxan. Espainiak, tamalez, ez zuen aldaketarik egin».
|
|
|
Imajinatzen zuen Gabriellaren larria bulegoak su hartu balu. Bi ikaskiderekin batera jarri
|
zuen
martxan. Genoako diseinu enpresarik cool ena, berritzaileena, pop ena zen, dudarik gabe.
|
|
|
baina orduantxe ekin zion, hain zuzen ere, altxatzeari? zutitu zen, igo zen traktorera, jarri
|
zuen
martxan. Baina nola une hartan ere bertze mundu batean bezala baitzegoen, Allahren espirituarekin bat eginik ia, zeruan lurrean baino gehiago, bertzela erranda?, lehenengo martxa sartu beharrean, gibelkakoa sartu, azeleratu, urduritu, zerutik lurrera egiteko lauzpabortz segundo behar izan zituen, egia erran?, kolpetik balaztatu?
|
|
|
–Beharbada oraindik garaiz gaude ezagutzeko, esan zuen, eta bigarren bideoa jarri
|
zuen
martxan.
|
|
|
Ingurumen eta Landa eta Itsas Inguruneko Ministerioak Kanpaina Instituzional bat jarri
|
zuen
martxan() Erabilera Bakarreko Poltsa Komertzialak murrizteko, «kontsumitzaileek plastikozko poltsak erabiltzea eta kentzea» murrizteko. Horrelako ekimenak sortu zirenetik, gero eta gehiago erabiltzen dira poltsa berrerabilgarriak, ingurumena errespetatzen duen aukera bat erosteko.
|
|
|
Haurren eta gazteen artean euskarazko harreman sareak sortu eta indartu nahi dira, euskara haien komunikazio hizkuntza izan dadin.Haur eta gazte askok, bereziki Sakanako herri erdaldunenetan, euskara ikastetxearekin lotzen dute, eta hortik kanpo gutxi hitz egiten dute euskaraz. Hori ikusirik, Sakanako Mankomunitateak Topaguneak sortutako 3blai programa jarri
|
zuen
martxan. Haren barruan daude Larunblai (LH ko 3 mailakoendako) eta Iseka (bigarren hezkuntzako ikasleendako).
|
|
|
Zergatia eta prestakuntzaBurunda mendebaldeko Gizarte Zerbitzuen mankomunitateak 2011ko garilean familia programa jarri
|
zuen
martxan. Han jasoa zegoen sarearen beharra eta sarea sortzeko hezkuntza, osasun arloko eta gizarte zerbitzuko teknikariak elkartu ziren, aurretik zuten koordinazioa elkarlana bihurtu da egitasmoa aurrera eramateko.
|
|
|
bere alor emankor haiengatik eta familiagatik, bereziki. Artean ere belaunikatuta zegoen... baina orduantxe ekin zion, hain zuzen ere, altxatzeari... zutitu zen, igo zen traktorera, jarri
|
zuen
martxan... Baina nola une hartan ere bertze mundu batean bezala baitzegoen, Allahren espirituarekin bat eginik ia –zeruan lurrean baino gehiago, bertzela erranda–, lehenengo martxa sartu beharrean, gibelkakoa sartu, azeleratu, urduritu –zerutik lurrera egiteko lauzpabortz segundo behar izan zituen, egia erran–, kolpetik balaztatu...
|
|
|
Bere sorreratik bertatik aurki ditzakegu ETAren aldarrikapenak eta ekimenak Nazio Frontearen alde. Bere V. biltzarraren ostean, ETAk Batasuna Askatasuna Indarra (BAI) ekimena jarri
|
zuen
martxan, Nazio Frontea eratzeko helburuarekin. Ekimen hark, ordea, ez zuen EAJ bereganatu, ezta 1970 urteetan izan ziren saiakera berriek ere.
|
|
2014
|
|
|
Espainiako Gobernuak politika ekonomiko autarkikoa jarri
|
zuen
martxan, eta ekonomia erabat kontrolatzen saiatzen zen. Estatuaren interbentzionismoa ez da estatu faxisten ezaugarria, modu batean edo bestean gobernu guztiek egiten baitute nolabaiteko esku hartzea ekonomian.
|
|
|
Estatuak, elikagaien gaineko erabateko kontrola ziurtatzeko, sistema burokratiko indartsua jarri
|
zuen
martxan, baina ez zuen merkatu beltza gelditu. " Garia eta olioa gehiago saltzen zuten merkatu beltzean, legezkoan baino", argitu du Majuelok.
|
|
|
Antzina, umeok eskola berezietara eramango lituzkete, baina duela 30 bat urte Eusko Jaurlaritzak Hezkuntza sailaren ardura hartu eta Integrazio Legea jarri
|
zuen
martxan. Ordura arte, asistentzia lana egiten zuten laguntzaileek, baina haurrok eskola arruntetan integratu zituztelarik, zaintzaileak hezitzaile izatera igaro ziren, titulaziodun profesionalak (Integrazio Soziala goi mailako ikasketadunak).
|
|
|
Iaz, euskalgintzako eragileek Aldatuko dugu! kanpaina jarri
|
zuen
martxan. Euskara «desegoki» erabiltzen zuten euskarriei argazkia atera eta bidaltzeko eskatu zieten herritarrei.
|
|
|
Urlehortarrentzako erabakigarriak dira aldi baterako putzuak, eta landare eta ornogabe ugari. 2005ean, Ingurumen, Ur, Hirigintza eta Etxebizitza Sailak LIFE proiektu bat jarri
|
zuen
martxan, 2008an amaitu zen Valentziako Erkidegoko anfibioen lehentasunezko habitatak leheneratzeko. Gaia Elkartearen arabera, hainbat lorpen lortu ziren, hala nola, faunaren 22 erreserba, 96 ur puntu zaharberritzea edo hainbat ingurumen hezkuntzako eta nazioarteko bilera zientifikoko hainbat kanpaina bultzatzea.
|
|
|
duten markoa. Hori lortzeko, prozesu demokratiko bat jarri
|
zuen
martxan
|
|
2015
|
|
|
Lehen erakusketa haren zentsura" ohartarazpen" modura hartu zuen, hori bai, motibo figuratiboak alde batera uzteko gonbidapen. 50etan," gerra abstraktua" jarri
|
zuen
martxan, Movimento per l' arte concreta taldearen baitan, bere obrari" nolabaiteko ordena" eta" gehiegizko askatasuna mugatzeko". Hamarkada haren erdialdera, arte konkretua lantzen zuen taldearen konbentzio geometrikoengandik urrundu, eta material berri, teknika berriekin esperimentatzen hasi zen.
|
|
|
Bestalde, 1995etik aurrera, emakumeen askapenaren aldeko taktika bat jarri
|
zuen
martxan, erabat ezohikoa: lehenik, emakumeen mugimendu independentea hasi zen.
|
|
|
Institutu hura Nikolai Ivanovich Vavilov() zientzialariak jarri
|
zuen
martxan. Alemaniarren erasoa gertatu zenerako Vavilov kartzelan zegoen, Stalinek zuzendutako terrore erregimenaren salaketa bat zela medio, baina bere izena zeraman instituzioak berak eta bere kolaboratzaileek bildutako hazi bilduma ikaragarri bat gordetzen zuen.
|
|
|
1962an ikerketa unitate bat jarri
|
zuen
martxan, Erroman, eta Erroma eta St. Louis artean bizi izan zen, 1977an Italiara behin betiko bueltatu zen arte.
|
|
|
24 1965ean, laugarren asanbladan, onartu zuen ETAk akzio erreakzio akzio espiralaren teoria. 1967ko bosgarren asanbladaren ondoren jarri
|
zuen
martxan.
|
|
|
Elikagaien segurtasunean aditua den norbaitekin ere txateatu daiteke egun eta ordutegi jakin batzuetan. Elikagai gutxiago alferrik galtzeko estrategiak Espainian, 2013an, Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioak (MAGRAMA) «elikagai gehiago, gutxiago alferrik galtzen» estrategia jarri
|
zuen
martxan, egoera onean galdutako elikagai kantitateak murrizteko. Nazioartean, «Save food» ekimenak, 2011n aurkeztu zena, mahai gainean jarri zuen elikagaien galera globalak murrizteko beharra.
|
|
|
Horrela, kode berri bat aurkeztu arte, SMS Premium zerbitzuak ustiatzen dituzten enpresek zigorrik gabe jardun dezakete, inongo legerik gabe zintzoak izatera behartu gabe. Jokabide kodearen aurkako errekurtsoa Mugikorren Zerbitzu Enpresen Elkarteak (AESAM) jarri
|
zuen
martxan. Elkarte horrek, printzipioz, horrelako zenbakiak ustiatzen dituzten konpainiak biltzen ditu.
|
|
|
Irudia: Anna Surininch/ MSF Joan den maiatzaren 2an, Médicos Sin Fronteras (MSF) enpresak Mediterraneoko Mediterraneoan bilaketa eta erreskate lan bat jarri
|
zuen
martxan, eta, ordutik, 10.300 lagunetik gora izan ditu. Kopuru horrek, batez beste, egunean erreskatatutako ehun pertsona hartzen ditu.
|
|
|
3 El Berenjenal (Valladolid) Síro Llorente, El Berenjenaleko arduraduna (Lerma2ko dukearen kalea), Valladolideko janari ekologikoaren eta begetarianoaren bultzatzaile nagusietako bat da. Produktu horiek zabaltzeko gizarte bat sortzeaz gain, haurrek egindako marrazkiekin apaindutako jatetxe hau jarri
|
zuen
martxan, txakurretara sartzeko. Lokalak denda txiki bat ere badu, ziurtagiri ekologikoak eta bidezko merkataritzako produktuak dituena.
|
|
|
Joan den udan Googlek “Nire Kontua” jarri
|
zuen
martxan, panel berri bat, bilatzaile ezagunak erabiltzaile bakoitzari gordetzen dizkion datu guztiak kontrolatu, babestu eta berrikusteko. Ezinbesteko urratsa zen, gero eta kezka handiagoa sortzen baitzitzaion Googlek bere bezeroei eta Kaliforniako enpresak egin zitzakeen enpleguari buruzko zalantzei buruz.
|
|
|
15 urte zituela Pinondo lantokian – limatzaile eta fresatzaile fabrikatzailea– hasi zen lanean eta aldi berean ofizialtza, maisutza eta ingeniaritza teknikoko ikasketak egin zituen. Ondoren, Compresores Puskan eta Teknikerren aritu zen, azken honetan Ekoizpen Ingeniaritzako saila jarri
|
zuen
martxan. Garai hartan aitzindari izan zen euskal industriaren garapenean.
|
|
2016
|
|
|
Kanpoan, euri langarra hasten zuen, eta autoan hartu zuen babesa. Irratia jarri
|
zuen
martxan. Feels like I, m lost in a moment, I, m always losing to win, Can, t get away from the moment, Seems like it, s time to begin.
|
|
|
Era berean, 1793 urtean, askatasuna erosi zuen esklabo batek, eta askea zela, eskola bat jarri
|
zuen
martxan, New York hirian: Kat Fergusonen Behartsuentzako Eskola.
|
|
|
Bi hamarkada pasatuta, berrogeita hamazazpi urte zituela, Ekialdeko Saint Louiseko Altxamenduan agertu zen Ida B. Wells. Aurrerago, hirurogeita hiru urte zituela, ikerketa bat jarri
|
zuen
martxan, Arkansasen gertatutako aldra eraso arrazista bati tiraka. Eta, hiltzeko atarian ere, inoiz bezain militante ziharduen, Chicagoko hotel ezagun bateko segregazio neurriak salatzen, emakume beltzek antolatutako manifestaldi batean.
|
|
|
Debako zentral nuklearraren proiektuak ingurumenean izango zituen balizko eraginak neurtzeko, oinarrien plegu bat idatzi zuen Udalak, 1974ko martxoan. Eta lehiaketa bat jarri
|
zuen
martxan, eskaintzarik onena egingo zuen erakundea aukeratzeko. Aurkeztutako eskaintzen artean, Dames & Moore Iberia SArena aukeratu zuen.
|
|
|
Aguilasen, Murtzian, beste zentral nuklear baten sustatzaileak kanpaina zabal bat jarri
|
zuen
martxan, zentral nuklearren onurak nabarmentzeko. Segituan erantzun zitzaion artikulu batzuen bidez herriko prentsan.
|