|
2008
|
|
|
Historian hori egin izan da. Adibide polita da Atlantikoa hegazkinez eta bakarrik zeharkatu
|
zuen
lehen pilotuarena, Charles Lindbergena, 1927koa. Hegaldia egiteko jakin behar zuen nondik joan.
|
|
|
Hondoko erradiazioa da arrasto hori, eta gaur egun mikrouhin erakoa da. COBE da hondoko erradiazioa ikertu
|
zuen
lehen satelitearen proiektua.
|
|
|
Baina Ozeano Barea ekialderantz zeharkatzea ezinezkoa zen garai hartan, eta mendebalderantz jarraitu behar izan zuten munduaren inguruko lehen bira osatu arte. Ekialderako bidaian Ozeano Barearen traba gainditu
|
zuen
lehen nabigatzailea Andres Urdaneta izan zen, 40 urte geroago, gutxi gorabehera.
|
|
|
Jasotzen duen argiaren% 97 itzultzen du argi gorriaren eta berdearen artean, hau da, espektro ikusgaiaren zati handiena. Propietate horiengatik, 1857an, teleskopioen ispiluak egiteko zilarra erabili
|
zuen
lehen aldiz Jean Focaultek. Gaur egun, etxeetan dauden ispilu gehienak zilarrez egiten dira, gutxi batzuk kobrez edo aluminioz egiten badira ere.
|
|
2009
|
|
|
Bestetik, soluzioak gutxienez bi urtez iraun behar du ezeztatu gabe. Perelmanen lanak ez
|
zuen
lehen araua betetzen, arXiv artxibategi elektronikora bidali baitzuen. Zientzia artikuluen zirriborroen erakustoki bat da hori, epailerik gabekoa.
|
|
2010
|
|
|
Horregatik zegoen hain jantzita astronomia kontuetan. Eta bera izan zen kometa baten ibilbidea kontuan hartu
|
zuen
lehena. Haren ustez, kometak ibilbide zuzena egiten zuen.
|
|
|
Gherman Stepanovich Titov errusiarra izan zen espazioan zerbait jan
|
zuen
lehen kosmonauta, 1961ean, eta hortzetako pasta baten antzeko hiru hodi izan zituen bidaide: barazki purea zuen batek barruan, gibel patea beste batek, eta zukua, hirugarrenak.
|
|
|
Hungariak 2004an egin zuen bat Europako Batasunarekin; eta, 2005ean, Hungariako gobernuak zientzia estrategia definitu zuen; izan ere, Hungariako gobernuak Europako liderra izan nahi du bioteknologiaren alorrean, Asiarekin eta Estatu Batuekin lehiatzeko. Alorra ez da berria herrialde honetan; bioteknologia terminoa hungariar batek erabili
|
zuen
lehen aldiz 1919an, Karoly Ereki izeneko ingeniariak. Eta hark irekitako bideari darraizkio BioTalentum laborategian, Hungarian dauden bioteknologiaren alorreko 70 enpresetako batean.
|
|
|
Ez da denbora asko IBM enpresaren Deep Blue ordenagailuak eta Gari Kasparov jokalariak elkarren kontra jokatu zutela; 1996an lehen aldiz, eta 1997an beste bost partida. Bigarren partida Deep Bluek irabazi zuen; ordenagailu batek maisu handi baten kontra irabazten
|
zuen
lehen aldia zen. Ordenagailuak kalkulu ahalmen izugarria zuen, baina estrategia ere erabiltzen zuen.
|
|
|
Famatuak izan ziren gasekin egin zituen lanak. Besteak beste, hidrogenoa isolatu
|
zuen
lehena izan zen, eta hidrogenoa erretzean ura sortzen zela ikusi zuen, hau da, hidrogenoa eta oxigenoa batuta ura sortzen zela frogatu zuen. Ura, beraz, ez zen elementu bat.
|
|
|
EHUk argitaratzen duen Ekaia aldizkariak hogei urte bete ditu. Urteurrena ospatzeko ekitaldian Jazinto Iturbe jauna omendu zuten, EHUko lehen euskara errektoreordea, eta Ekaia aldizkariaren sorrera sustatu
|
zuen
lehen pertsona. Ekitaldian, horrez gain, Ekaia aldizkariaren 22 zenbakia aurkeztu zuten, argitaratu berri duten azken zenbakia.
|
|
2011
|
|
|
Emaitza bi bidetatik etorri zen; izan ere, saridunak lehiakideak ziren. Azelerazioa aurkitu
|
zuen
lehena Perlmutter izan zen Supernova Cosmology Project proiektuan, eta, geroago, Schmidtek eta Riessek aurkitu zuten High z Supernova proiektuan; Perlmutter ek sariaren erdia jasoko du, eta beste erdia Schmidtek eta Riessek banatuko dute.
|
|
|
1920an egin
|
zuen
lehen transplante ofiziala gizon batekin. 45 urte zituen, eta testikuluak erauzita, tuberkulosoak zirelako.
|
|
|
Gazte itxura zuen, mugimenduetan indarra nabari zitzaion. Gantza desagertu zen, muskuluak irmo zituen, gorputza zuzendu zitzaion, eta buruan hilea
|
zuen
lehen batere ez zuen lekuan ere. Suitzako mendiak igotzen ibilia zen...
|
|
|
Ingalaterrako hegoaldea zen toki horietako bat. Eta, hain zuzen ere, hango fosilzaleek aurkitu zituzten lehen dinosauroak; 1811n, Mary Anning izeneko neska batek iktiosauro baten hezurdura oso bat aurkitu
|
zuen
lehen aldiz. Ez zekien zer zen, krokodilo zahar baten hezurdura fosildutzat hartu zuen.
|
|
|
Galdera hori Enrico Fermi fisikariak planteatu
|
zuen
lehen aldiz, baina ez galdera moduan, baizik eta denboran zeharreko bidaiak egiteko aukeraren kontrako argudio gisa; eta esan zuen ezen, etorkizunetik etorritako inor ez dagoenez, argi dagoela ezin dela denboran zehar bidaiatu.
|
|
2012
|
|
|
mahai inguruan. Esaten
|
zuen
lehen ardiak lapurtzeagatik eskuak mozten zituztela herrialde batzuetan, baina orain gauzak ez ditugula horrela egiten. Bai eskuak eta bai Internet konexioa beste gauza batzuetarako erabiltzen dira eta behar dira...
|
|
|
Eta Clarak unibertsitate ikasketak ez ezik, doktoretza ere egin zuen. 1900ean egin zen doktore; Alemanian emakume batek doktoretza egiten
|
zuen
lehen aldia zen.
|
|
|
Inork ez du inoiz aurkitu aingira ar heldu bat, inork ez ditu oraindik aingiraren testikuluak ikusi, mendeetan zehar saiakera kontaezinak egin diren arren, idatzi zuen Sigmund Freudek 1877an, 21 urterekin, argitaratu
|
zuen
lehen artikulu zientifikoaren sarreran. Bi urte lehenago, 1875eko udan, astebete pasatu zuen Vienako Unibertsitateko zo
|
|
|
Inork ez du inoiz aurkitu aingira ar heldu bat, inork ez ditu oraindik aingiraren testikuluak ikusi, mendeetan zehar saiakera kontaezinak egin diren arren, idatzi zuen Sigmund Freudek 1877an, 21 urterekin, argitaratu
|
zuen
lehen artikulu zientifikoaren sarreran.
|
|
|
Munduko onenak ziren. Eta munduko handiena ere egin zuen; 12 m luzekoa. 1789ko abuztuan, teleskopio harekin egin
|
zuen
lehen behaketan, Saturnoren ilargi berri bat aurkitu zuen: Mimas.
|
|
2013
|
|
|
Intsektuen marrazkiekin argitaratu
|
zuen
lehen liburuan zioen hori, 1679ko Der Raupen wunderbare Verwandlung und sonderbare Blumennahrung en (Beldarren eraldaketa miresgarria, eta lore elikagai bitxiak). 1683an liburuaren bigarren zatia argitaratuko zuen.
|
|
2014
|
|
|
Oso erregularra zen. Eta
|
zuen
lehen hipotesia izan zen seinalea ez zela izar bat, baizik eta beste zerbait.
|
|
|
Hain zuzen ere, Ilargian bizia aurkitu zuela ere esaten
|
zuen
lehen artikulu hark, xehetasun gehiago eman gabe. Eta, azkenik, artikuluen egilearen aurkezpena zegoen.
|
|
|
1917an, berriz, Institutuko fisikako departamentua zuzentzen hasi zen, eta 1926an Berlingo Unibertsitatean fisikako irakasle postua hartu zuen. Postu hori lortzen
|
zuen
lehen emakumea izan zen.
|
|
2015
|
|
|
Argiak denbora bat behar bazuen Iotik Lurrera iristeko, Lurra urruntzen ari zenean denbora gehiago zuen, eta, beraz, eklipsea beranduago ikusiko zen. Cassini izan zen ideia hura eman
|
zuen
lehena. 1676ko abuztuan honela idatzi zuen:
|
|
|
Egin
|
zuen
lehen bidaiaren helmuga garaiko Pertsiaren iparraldea eta Pamir mendikatea izan ziren. Han, onddoen erasoekiko bereziki erresistentea zen gari mota bat topatu nahi zuen.
|
|
2017
|
|
|
Artikuluaren izenburua: Nork piztu
|
zuen
lehen sua? (Who started the first fire?
|
|
|
Craig Venter en taldeak eman
|
zuen
lehen ezustekoa, genoma sintetikoa duen lehenengo zelula eraiki zuenean, 2010ean. Mycoplasma mycoides bakterioaren genoma sintetizatu zuten.
|
|
2018
|
|
|
Horrela, astroak giza jokabidean zuen eragina azaldu nahi izan zuen, Lieberrek berak Floridako Dade eskualdean egindako ikerketa batean aurkitu baitzuen ilbetean gizakiak joera handiagoa zuela hilketak eta erasoak egiteko. George Abell astronomoa izan zen teoria hori ezbaian jarri
|
zuen
lehena, eta hiru fenomeno naturaletan ardaztu zuen bere argudioa: batetik, Ilargiaren grabitate indarrak ozeano eta lakuen gisako ur egitura irekietan baino ez du eragiten, eta ez garuna bezalako egitura estali eta itxietan.
|