|
2000
|
|
|
Ez du gurekin jolastu nahi izan. Bakardadea
|
zuen
lagun. Eta bakea.
|
|
2001
|
|
|
Etxe eta ate izan zituen irakastaldiak ez ditut aipatu besterik egingo. Salamancan eta Madrilen aritu zen (eta hemendik bere gogoz alde egin
|
zuen
lagunei egin zieten bidegabekeria zela medio), Ameriketan ibilia zen behin baino gehiagotan, bai Ipar bai Hegoaldean. Azkenik, Alemanian kokatu zen luzaroan eta hil arteraino urte oroko irakastaldiak han egiten zituen.
|
|
2002
|
|
|
Etxe azpiko Pellorekin aterea zen kalera, honek bere koadrilarekin irteteko gonbit egina baitzion. Pello
|
zuen
lagun, gidari eta, beraz. Hala ere, Julian urduri samar zihoan hitzordura, zeren udan Luzarora joaten urteak bazerama  tzan ere, artean ez baitzuen lagun koadrila egiterik lortu.
|
|
|
gero eta jende gehiago ari zen hurbiltzen, eta hasierako berri mina eta murmurioa kalaka bilakatu zen, jendeak erreparorik gabe eta ozen egiten baitzituen ekarpenak, galderak eta kabalak: tabernaria omen zen hildakoa; urte gutxi omen zeramatzan herrian; uzkurra, isila, ez omen
|
zuen
lagunik...
|
|
2006
|
|
|
Eta asteburu batean, lagun alaia bidaian joan zen. Orduan, neskak berriz ikusi
|
zuen
lagun lasaia. Gau bakar batez.
|
|
|
California kaleko ostatu batean kokatu nintzen. Osabak ezagutzen
|
zuen
lagun baten hotela zen, eta astebeteko prezio merkea egin zidaten. Berehala ahaztu nuen Reno.
|
|
|
Nik hurbilagokoa eta gustukoagoa nuen zelta kultura, eta hala ere zurekin maitemindu nintzen. Gorkak utzi egin zuen zelta kultura, espezialista moduan behintzat, eta etxe agentzia sortu
|
zuen
lagun batekin, Xabier honekin. Etxea salgai jartzeko asmoarekin Gorkaren agentziara joan zinela esan zenidanean, noizbaiteko zirrara berpiztu zitzaidan barrenean.
|
|
|
Münchhausen baroiaren ibilerei buruzko emanaldi baten iragarki bat zen. Afixak ez zuen berebiziko graziarik, eta Elsbethek harrituta begiratu zion barre egin
|
zuen
lagunari. Horrek lasaitu egin ninduen.
|
|
|
Etxera deitu beharrean herriko kartzelara deitzen
|
zuen
lagunarenaz akordatu da, aspaldiko partez. Ezin buruan hartu zenbakia.
|
|
2007
|
|
|
Oihuek eta algarek segitzen zuten eskailera buruan, baina inork ez zien arretarik jartzen. Paulak esku batekin estu estu biltzen
|
zuen
lagunaren burua haren bularraren kontra. Bestearekin, Justinorenari heldu zion.
|
|
|
Candik ez
|
zuen
lagunaren eskua askatu. Hari begira begira zegoen, gora tira egin zezan erregutuz bezala.
|
|
|
Neskak dardara egiteari utzi zion, eta burua jaso
|
zuen
lagunarengana. Harridurak tokia kendu zion izuari bere begi bakarrean.
|
|
|
–jarraitu zuen Gigik. Lisak ohi baino mikatzago antzematen
|
zuen
laguna. Buruarekin baiezkoa egin zion.
|
|
|
" Bardea abuztuan ematen du lur mortu honek", esan ohi zion Jesusi, kideak liburutegira beharrean kasinora joaten zirelako nahigabeturik. Jesusek ezin zuen ahaztu hura, jornaleroen artean kultura sustatu nahia, alegia, izan zela, maistra lanekin batera, Paula Trilluelosera ekarri zuen motibo nagusia, hargatik ulertzen
|
zuen
lagunaren tristura jendearen erantzun eskasaren aurrean.
|
|
|
Justinok, halako batean, ukabilkada bat jo zion aurpegian, eta luze zerraldo bota zuen lurrera. Jesusek gerritik heldu eta atzera baztertu
|
zuen
laguna, ostikoka ere hasia baitzen Demetrioren kontra.
|
|
|
Jesusek zigarroa atzera ahoan sartu zuenean, paper bustiaren beroa eduki zuen tarte batez ezpainei atxikia. Bazekien zerk bahitzen
|
zuen
lagunaren gogoa.
|
|
|
Zigarroa kendu zion berriro. Jesusek tristura imintzio halako bat antzeman uste
|
zuen
lagunaren eitean.
|
|
|
Zuri beltzean zegoen. Aurrena ibai bat ikusi
|
zuen
lagun talde horren atzean, arroila baten barrutik bide eginez, eta atzerago basamortukoak ziruditen muino soil batzuk, eguzki pean kiskaliak. Zerbaitek, ordea, argazkiaren erdiko gaztearengana eraman zizkion begirada eta arreta.
|
|
|
Lisak lasaitua hartu
|
zuen
lagunak askatu zuenean. Ingurukoen txantxetan parte hartzen saiatzen ari zen, irribarre behartu bat eginez aldioro, edan arau burua beste kontu batzuetara joaten baitzitzaion ezinbestez.
|
|
|
Libre zuen eskuko erakuslea lokian jarriaz," jota dago!" esaten zion Gigik Lisari behin eta berriro. Lisak irribarre egin
|
zuen
lagunaren piura ikusirik. Ile kizkurrek aurpegiaren gorridura estaltzen zioten, eta nekez antzematen zitzaizkion haren begi flakiak hanpatuak betaurreko lausotuen atzean.
|
|
|
Gigi zerbait esatera zihoan, baina Lisak atzamarra ezpainetan jarriaz isilarazi zuen. Atsoak berak, ordea, erakarri
|
zuen
lagunaren arreta, halako batean belaunen gainean erori baitzen, besoekin sabela estutzen zuela. Min batek erraiak jaten zizkion.
|
|
|
Hostailaren artetik ikusi
|
zuen
lagun taldea, ibai bazterrean. Urrutitik entzun ziezaiokeen Dioniri, bero bero Justino eta besteekin ika mikan.
|
|
|
Lisak mahai gainean utzi zuen gutun azala. Handik ikusi
|
zuen
laguna, barran, zerbitzariarekin eztabaidan. Beste zerbitzari bat ika mikara hurreratu zen, bestea ez bezala jakaz jantzita?" Larousseko agentea", deituko zion Gigik gero, txantxetan?, eta buru esku imintzio batez amore eman zuen Gigiren eskaeren aurrean.
|
|
|
Lisak zuzen zuzen salara eraman
|
zuen
laguna. Pertsiana pixka bat jaisteko keinua egin zuen, argi ikaragarria baitzegoen, baina Gigik geldiarazi zuen.
|
|
|
Eskaileretara irten zirenean, freskura puntu batek animoso jarri
|
zuen
laguna:
|
|
2008
|
|
|
Aski zuen gizon bat.
|
zuen
lagun bat, goxotasuna emango ziona. Horixe zen Rosak nahi zuena.
|
|
2009
|
|
|
" Ia" horrek, azaldu ezineko sentimendu eta esperientzia garratz mordoa biltzen zuen bere baitan. Ez
|
zuen
lagunik, ez aliaturik ez ahaiderik. Ezerk ez zion sentiarazten bazuela han egoteko eskubidea.
|
|
|
sutsua zen liburu kontuetan, eta nekez onartzen zuen etenik. Dos Bocas kafe etxeko tertulian, kasu, berdin jokatzen
|
zuen
lagunekin. Sosa adiskideak esaten zion liburuak odolean zeramatzala, eta eskola garaiko lelo ezagunaren kontura burla egiten zion:
|
|
|
Ez zeukan gidatzeko karnetik, halere. Azken egun hartan, bera zen txoferra, eta Pello
|
zuen
lagun. Beasain aldera zihoazen, non hitzordua baitzuten Jokin Gorostidi Pottolo tolosarrarekin.
|
|
|
Mariok Gasteiz aukeratu zuen, jakina. Eta lagunak ere joan zitezen eginahalak egin zituen arren, bat besterik ez zuen konbentzitu, Iñaki Mallagarai, koadrilakoa ez ezik bankuan berarekin lan egiten
|
zuen
laguna. Biak ilusio handiarekin joan baziren ere, Gasteizko kaleetan ikusi zutena ez zitzaien zipitzik ere gustatu:
|
|
|
Pipako tabakoaren usaina zela azaldu zidan amak. Pipan erretzen
|
zuen
lagun batek ekarri zuen osaba autoan. Orduan ikusi nuen lehenengoz pipa bat eta orduan usaindu nuen lehenengoz pipako tabakoaren kea nire bizitzan.
|
|
2010
|
|
|
Hiruzpalau madarikazio bota zituen bere aurka eta mezu bat idazten hasi zitzaion. Horrela, gutxienez, telefonoa piztu orduko bere berri izango zuela jasoko
|
zuen
lagunak.
|
|
|
Gero altxatu, bere heroi izaera derrigortua bereganatu hotsandiz, eta hitz hauek esan zizkion aldamenean
|
zuen
lagun zaharrari, Patroklo adiskidearen hilobiaren aurrean esanik zituen berberak:
|
|
|
–Begira, Tor tor, eta altxatu egiten
|
zuen
laguna, zerumuga aldea begira zezan?, mugitu egiten gara, zure uharterantz goaz dagoeneko. Ez zaitzala loak hartu orain.
|
|
|
Kristal izoztuaren gainean pausatu
|
zuen
laguna, eta udako zeru baten antzeko ur urdin eta sakonaren azpian desagertu zen bera.
|
|
|
Orain lau urte, 2004ko batzarrean, tartean ikasle izandako guztien izenez osaturiko katalogo bat atera zuten. Han nago ni ere, eta baita gero handik alde egin
|
zuen
lagun bat ere. " Alde egin" esan dut, baina ikastetxetik" bota" egin zutela esan behar da.
|
|
2011
|
|
|
Ez zen kriskitinka hastekoa, une hartan ez nion garrantzi handirik eman?, baina apuntatu egin nuen esaldia koadernotxoan. Filmak ez zuen askoz gehiagorako eman, edo nik ez nion askorik ikusi?, eta argiak piztu zirenean, debatea zuzendu behar
|
zuen
lagunari begiratu nion. Laguntza eskeko begiekin egin zidan so, eta ahapeka esan zidan ez zekiela ezta nondik hasi ere.
|
|
|
Behin Etxalartik paketeak ekarri behar ziren. Soldaduskan Fermin Muguruza
|
zuen
laguna eta honi ea lagunduko zion esan eta baiezkoa jaso ondoren Etxalarrerantz abiatu ziren. Inaxiok teniente jantziarekin kamioia gidatzen joan zen, Endarlatsan inolako arazorik gabe pasatu zen eta Etxalartik hirurogei pakete ekarri.
|
|
|
Orduan muga Frantzia aldera pasatzen zuten eta jendea metrailetekin armatua ere pasa zutela esaten zuen, tartean" Mangas" guardia zibilaren lehengusu bat. Lan horretan Pakito Duinatekin hasi zen, Iruñeko espetxean ezagutu
|
zuen
lagun batekin. Donostiar batek entzunak zituen Txanberlainen ibilerak eta Pakitok jarri zituen harremanetan.
|
|
|
Berak bere gauzak egiten zituen bitartean, ni Marceau etorbidera hurbildu nintzen, lagun eta errefuxiatu asko elkartzen ziren euskal ordezkaritzara. Han" Kaxkabarra" topatu nuen, Diputazioan lan egiten
|
zuen
lagun bat, eta" Cervecera del Norte" enpresako bilbotar bat aurkeztu zidan. Bagoi bat otso aihen edo lupulu pasa nahi zuen Bilbora, zazpi mila kilo fardotan garagardoa egiteko, eta esan zidan bagoia nik nahi nuen hirian jarriko zidala.
|
|
|
Erdigunetik bueltaka ibili ostean, hanburgesa, saltxitxa eta gisako jaki frijituen eskaintzaz landa topatu genuen alternatiba ganorazko bakarra italiar jatetxeak zirenez, horietako batera sartu ginen, bezperan Aberystwythen beste batean egonak ginen arren. Risottoa eskatu
|
zuen
lagunak eta gnottia nik (patatak parmesano saltsarekin), Siziliako botila ardo beltz batek lagunduta (ederra ardoa, bai horixe, bezperako australiar peleoia baino askoz hobea).
|
|
2012
|
|
|
Gosaldu ondoren, patiora irten zen Galo hartarako baimena ematen zien turuta hotsa entzun bezain azkar; goizaldean aukera moduan bururatu zitzaiona egitera zihoan: pixkanaka pixkanaka gero eta hobeki ezagutzen
|
zuen
laguna eta ez zitzaion zaila egin aurreikustea zein izan zitekeen Santiagoren jarrera hurrengo goizean. Ordu erdi garrenean itzuli zen brigadara, oinazearentzako aringarriekin eta litro beteko botila urarekin.
|
|
|
Ez zuela arinik arin mugitzeko asmorik antzemandakoan, honela erantsi zion Galok, gordin gordin, egin
|
zuen
lagun berriari:
|
|
|
Gero, kalera irten da. Badaki zein tabernatan aurkituko duen orain gutxi popatik bidali
|
zuen
laguna.
|
|
|
Emaztea laster harritu zen lagunen bisitarik jasotzen ez zuelako; senarrak txera handiz lasaitu zuen, esanez medikuek beldur handia ziotela kutsadurari, eta aldi batez hobe izango zuela bisitarik ez izatea etxean. Segidako egunetan, senarra eskumuinak ematen hasi zitzaion parlamentuan edo jatetxeren batean topatu omen
|
zuen
lagunen baten edo bestearen partetik. Aldian behin, senarra lore sorta eder batekin agertzen zitzaion gelara:
|
|
2019
|
|
|
Badakizue gauza nola den. Inguruan nenbilen, eta jakin mina piztu zait zuen bion eta
|
zuen
lagunen gainean. Lale dut izena.
|
|
|
Idoia, aspaldi ikusi ez
|
zuen
laguna. Urkoren penarako, laguna izatetik harago joan ez zena.
|
|
|
atxilotuko zuten bera ere, baldin eta poliziek inkesta ongi eramaten bazuten eta Mikelek bere mihi luzea laxatzen bazuen. Baina kantuak zioen eran, Mikelek ez
|
zuen
lagunik salatu.
|
|
|
Euskaraz jakitea, zioen Marianek, ezinbestekoa zen, euskaldun nortasuna bermatuko zuen edonorrentzat. Emakumeak berak, neurri batean, oinarrizko hizketak ziurtatzeko doia ikasia
|
zuen
lagunekin. Ez zen ausartzen hargatik debadio sakonak euskaraz harilkatzera.
|
|
|
" Behin Bonderoi agurea hil zenean, errentadun baketsu eta akats gabe gisa bizitzen jarri zen alarguna. Sarri ibiltzen zen elizara, erdeinuz kritikatu ohi
|
zuen
lagun hurkoa, eta beragatik deus esan zedin ez zuen biderik ematen. Gerora zahartu eta zuk ezagutzen duzun andretxoa bilakatu zen, minbera, mukerra, gaiztoa.
|
|
|
Egunsentira bitartean hausnartu zuen; orduan, eguna urratzearekin batera, elizara joan zen. Lur-zoruan ahuspezturik, Jainkoaren aurrean abaildurik, otoitz egin
|
zuen
lagun ziezaion erregutuz, sostenga zezan, bere gorputz gaixo ahituak behar beste indar izan zezan semea mendekatzeko.
|
|
|
Eta Elene izeneko lagun bati gertatua kontatzen du. Ama hil berri, Klasikoak saileko Montaigneren Entseiuak iii tomoa hartu
|
zuen
lagunak, beste askotan bezala, bertako pasarteren bat edo beste irakurtzeko. Kapituluen izenburuak errepasatzen ari zela zer irakurri erabakitzeko, Dolu egiteaz izeneko izenburu bat topatu zuen indizean.
|
|
2020
|
|
|
Zergatik zaudete, ba, hemen, hain graziosoa izan dela uste baduzue? Zergatik ez zarete joaten
|
zuen
lagun Pat kutun horrengana. Neskatilak molestatzea hain graziosoa dela uste baduzue?
|
|
|
Guztiak argazki batean bildu eta gero, Artista nerabearen burmuina izenpean argazki lehiaketa batera bidali nuen, baita lehen saria irabazi ere. Saria ospatzeko, larunbat gau batez djaldia antolatu genuen, eta han hasitako dantza etxeraino luzatu zitzaidan Atzealdeko lehen taldera igaro nahi
|
zuen
lagun batekin, ez preseski Asierrekin. Kruasanaren armarriak babesturiko nire gela hartan, larrua jotzen amaitu genuen estreinakoz. Kameradun telefonoa izan banu, maindire artean ere erabiliko nukeen ziur aski, garai hartan uneak izozteko nuen tema harekin.
|
|
|
Abiatu eta laster igarri zuen Manuelak atzetik segika zetozkiela; noizean behin pauso hotsak entzuten zituen, eta gero geldialdia, zein eta norbait asmo txarrez atzetik joango balitzaie bezala. Ematen
|
zuen
lagun bat edo bi zirela, eta abereren bat ere bai, ze pauso hots batzuk astunagoak ziren. Manuela estutzen hasi zen; Mari Gabon, ostera, txalina atertu ezinda.
|
|
2021
|
|
|
Gizon horrek sekulako droga antsia dauka. Gero, barrura eraman dugunean, zure izena eta semearena eman dizkigu, esanez
|
zuen
laguna dela eta zuek egingo zaretela haren kargu. Horregatik etorri gara zuen etxera.
|
|
|
Redak bizitzaren gordinaz hitz egin ohi zidan. ...seri eta petak erretzen genituen bitartean, zer nolako gauzak kontatzen zizkidan, baina espetxeaz edota bere aita zenak Badiari egiten zionaz ez zidan fitsik ere esaten (antza, familia bakoitzak, pertsona bakoitzak du oroimenean halako kaiola bat, oso gutxitan, ia inoiz zabaltzen ez dena) Bestalde, harekin ikusi nituen europar emakume biluzien lehendabiziko erretratuak; harekin, antena parabolikoa
|
zuen
lagun baten etxean lehendabiziko film pornoak ikusi nituen(" Pornoak eta porroak, Selim, zer gehiago behar duk ongi bizitzeko?"); harekin entzun nuen lehendabizikoz rai musika salatari eta alaia, eta harekin...
|
|
2022
|
|
|
Hirian hara hona zebilen orain. Nonbait lanposturen bat libre geratzen bazen, beti izaten
|
zuen
lagunen bat albiste txarra emateko prest. Kale jantzian zebiltzan poliziekin paseatzen ikusi ohi zuten sarritan, serio serio hizketan.
|
|
|
Lenehanek ez zuen besterik esan. Ez
|
zuen
lagunaren aldartea gaiztotu nahi, gero zakurraren ipurdira bidali eta beraren aholkurik ez zuela behar esan ziezaion. Esku leuna behar zen.
|
|
|
Zirrara eragin zien haren ahots sakon ozenak, fede eta men hitza esan zuenean. Kernan andreak, eskuak lehortuz gelan sartu zenean, serio topatu
|
zuen
lagun taldea. Ez zuen isiltasuna hautsi, baizik eta ohearen oinetako eskudelaren kontra bermatu zen.
|
|
|
Orain zortzi urte despeditu
|
zuen
laguna North Wallen, Jainkoak ziezaiola zorion esanda. Gallaherrek gora egin zuen.
|
|
|
Kingâs Innseko bere idazmahaian eserita, zortzi urte horiek zer aldaketa ekarri zituzten pentsatzen zuen Chandler Txikik. Gisa arlote eta behartsuan ezagutu
|
zuen
lagun hura Londresko prentsako izar distiratsu bihurtu zen. Idazketa aspergarritik begiak altxatu eta Chandler Txikik leihotik kanpora begiratzen zuen sarritan.
|
|
|
Ez zuen atsegin Gallaherren doinu eta hitz egiteko modua. Halako arrunkeria bat ikusten
|
zuen
lagunarengan, lehenago ikusi ez zuena. Baina bazitekeen Londresen, prentsaren joan etorri eta lehiaren erdian bizi izatearen ondorio besterik ez izatea.
|
|
|
–Oraindik
|
zuen
laguna naiz?
|
|
2023
|
|
|
Atxikimendu izakia deritze haur psikologoek; pertsona bat edo objektu bat ere izan ohi da atxikimendu izaki, gurasoez aparte, umeak xera berezia hartzen dion norbait edo zerbait. Katua
|
zuen
lagun min arrebak, eta ni ere katuaren lagun egin nintzen. Neure bizitzan ez dut gehiago katuekin halako harremanik izan.
|