|
2004
|
|
|
“Olioa eskaintzen dutenek, kooperatibek, oliogileek eta brokerrek giltza dute nahi duten prezioa jartzeko, eta ontziratzeko eta merkaturatzeko tartean gaudenok ez dugu ia dirurik irabazten”, esan zuen. Salazarrek" zilegitzat" jo
|
zuen
kooperatibek" produktu bati ahalik eta etekin handiena ateratzen saiatzea", baina ez zuen onartu ekoizleek" iritzi publikoari jakinaraztea olioa igotzearen errudunak enpresak direla".
|
|
2008
|
|
|
Bazkideak kooperatiban duen kokapenaren berezko ezaugarriak1aztertzeko, Manchesterren ICA2k azaldu
|
zuen
Kooperatiben Izaerari buruzko Adierazpena erabil dezakegu, eta, zehazki, adierazpen horretan azalduriko kooperatibaren kontzeptua:
|
|
2009
|
|
|
Diru-laguntzena bi ahoko aiztoa izan liteke. Dependentzia horretatik atera nahi al duzue
|
zuen
kooperatibarekin?
|
|
|
Botere kolonialak lakuko arrantzak arautzeko Vitshumbi kalaren sormena onartu
|
zuen
kooperatiba eran, estatuak kendutako lurren truke. Baina, kudeatzaileen ez ordainketek arrantzaren liberalizazioa ekarri zuten.
|
|
2011
|
|
|
Nazioarteko Kooperatiba Aliantzako presidente Pauline Greenek urriaren 31n inauguratu
|
zuen
Kooperatiben Nazioarteko Urtea, Nazio Batuen Batzar Nagusiaren aurrean. Bere hitzaldian, Arrasateko esperientzia ere aipatu zuen:
|
|
2013
|
|
|
«Hori eztabaidatzea baino gauza garrantzitsuagoak ditugu egiteko». Vocento taldeari eskainitako elkarrizketan, Greavesek ziurtatu
|
zuen
kooperatibek dena «ongi» egin zutela. Hitz horiek ez direla «objektiboak» dio elkarteak.
|
|
|
Baina Hitlerrek ere legeak alde zituen, eta horrek ez du esan nahi lege guztiak onak direnik». Eusko Legebiltzarrak 2000 urtean aldatu
|
zuen
Kooperatiben Legea, eta orduz gero kooperatibek menpeko ekarpenak jaulki ditzakete beren burua finantzatzeko. Espainiako banku askok saldutako lehentasunezko parte hartzeen antzekoak dira ekarpenak, biak mugarik gabeko inbertsioak dira?, baina horietan ez bezala, ekarpenetan jaulkitzailea behartuta dago urtero interes bat ematera, dirua galdu nahiz irabazi.
|
|
|
bere plan estrategikoa martxan jartzeko. Hartzekodun bankuekin akordioa «egitear» dagoela zabaldu zen, halaber, baina informazio hori ere ukatu egin
|
zuen
kooperatibak; akordioa ez dago hain hurbil. «Negoziazioak nahi bezala amaitzen badira, hazkundea helburu duen plan estrategikoari aurre egiteko oinarri sendoa» izango dutela dio kooperatibak.
|
|
|
Tajoren jardueraren gainontzeko bi herenak autogintzarako osagaiak izan dira oraintsu arte, eta %100 izango da aurrerantzean, Euskal Herriko lantegian behintzat. Prozesu hori 2013 egitea aurreikusi
|
zuen
kooperatibaren plan estrategikoak, baino bizkorrago egitera behartu du Fagorren aferak. Lantaldean dagoeneko hasi dira mugimenduak.
|
|
|
Leiba ez zen errefuxiatua; hendaiarra zen jaiotzez, eta nazionalitate frantsesa zuen. Ez zuen inolako harremanik ETArekin, eta errefuxiatuen giroan ere ez zen ibiltzen, nahiz eta lan egiten
|
zuen
kooperatiban hamabi errefuxiatu aritzen ziren beharrean, hirurogei bat langile ziren guztira?. Hendaiako geltokiaren mantentze lanak egiten zituen kooperatiba horrek, eta bertako langileek berehala esan zuten Leiba «erratuta» hil zutela.
|
|
|
Horren harira, Mondragon Korporazioak eguaztenean Goienari bidalitako komunikatuan jakinarazi
|
zuen
kooperatiban dituzten elkartasun mekanismoak indartu egingo dituztela egoera zail honi aurre egiteko. Eta iragarri dute" konpromiso sendoa" hartu dutela" negozio berrien promozioa sustatzeko, lanpostu aukera berriak sortzeko".
|
|
2014
|
|
|
Jabez aldatuta, baina aurrera egingo dute Fagor Etxetresnek. Egun horretan, Pedro Malagon epaileak Cata Kataluniako taldearen esku utzi
|
zuen
kooperatiba. Adjudikazioa urriaren 31n sinatu zuen Catak, eta 300 langile inguru lanean ari dira dagoeneko.
|
|
|
Plataforma logistikoaren berritzearen ondoren, Eroskik itxi behar duen beste fronte bat finantza ekarpenena da. Joan den urtarrilean ekarpen horien trukea proposatu
|
zuen
kooperatibak, zeinak inbertitutakoaren %30i uko egitea zekarren. Proposamen hori oraindik ez da indarrean jarri, lotuta baitago Eroskiren zor osoaren berregituraketari.
|
|
2017
|
|
|
«Etsipena nagusitzen ari da» salmentak ez direlako espero zirenak. Porrot egin
|
zuen
kooperatibari barkatu ez zion merkatua bera mugatzen ari da Fagor CNA Groupen geroa. Ez du ematen aukera handirik duenik bazkide industrial bat gabe aurrera ateratzeko.
|
|
2018
|
|
|
Mondragon Taldeak hasieratik justiziari" laguntzeko asmoarekin" dagoela azaldu du TU Lankide aldizkariaren bidez." Demandaren bitartez nahi da Mondragoni atxikitako kooperatiba guztiek eta, ondorioz, beraien bazkideek Fagor Etxetresnetan eta Edesan inbertitutako kapitalen galeraren zenbatekoa ordaindu dezatela", azaldu
|
zuen
kooperatiben taldeak aurre entzunaldian.
|
|
|
Ondarrutarra da Rosa Burgoa. Atzo, martitzena, estreinatu
|
zuen
Kooperatibako beheko solairuan egokitutako arrandegia, bera da-eta bertako ugazaba. Ainhoa Peña langilea mostradorean ondoan zuela, “nerbio guztiak” berarentzat hartuta zituela, eta familiaren bisita tarteko hartu gintuen, kontatuz, besteak beste, familian arraindunen hirugarren belaunaldikoa dela bera.
|
|
2019
|
|
|
Baina, 2017an, beste aurrerapauso bat ematea erabaki
|
zuen
Kooperatiben Mahaiak: eskualdeko beste proiektu batzuk sustatu eta, eskualdeetan duten eragin ekonomikotik harantzago, eraldaketa sozialaren parte aktibo izatea.
|
|
2020
|
|
|
Horretaz gain, kooperatiben" erresilientzia gaitasun handia" azpimarratu zuen Alustizak, eta gogoratu
|
zuen
kooperatiben ereduak" behin baino gehiagotan" erakutsi duela egoera zail eta korapilatsuak gainditzeko gaitasuna: " Testuinguru zail honetan, Fagor Taldearen lankidetza eta elkartasun mekanismoak oso erabilgarriak izango dira berriro krisia gainditzeko, elkarri lagunduz".
|
|
2021
|
|
|
Hori zela eta, Arrosako herriak diru-laguntza eman
|
zuen
kooperatiba abia zedin. 1985ean" Denek" kooperatiba sortu zen, bost urtez iraun zuen eta" Denek Betan" lantegiak segida hartu zuen.
|
|
|
Errepublika garaian herriko alkate izan zen Gabino Alustiza izan zen sustatzaileetako bat. «Duela ehun urte sortu zenean, gaur egungo helburu bera
|
zuen
kooperatibak: oinarrizko janari, arropa, pentsu eta lan tresnak herrian bertan erosteko aukera ematea aiarrei, kanpora joaten ibili gabe.
|
|
|
Zinema eskaintzeaz gain, kultur jarduera hedatzeko ate berriak zabaldu zituen antzokiak. Hainbat espazio kudeatzen zirela eta kultura osotasunean lantzen zela ikusita, Kulturaz marka hartu
|
zuen
kooperatibak. Goiko irudian, herriko eragileek elkarlanean antolatutako Olentzeroren ikuskizuna, 2014an, Soreasu antzokian.
|
|
|
Gainera, kooperatiban dirua inbertitzeko aukera dago, interes tasa erakargarriak dituzten mailegutan. (Cooperative Zimmerfrei, 2015) Zimmerfreik hiri ingurunean etorkizuneko etxebizitzaproiektuak garatzeko, planifikatzeko eta egiteko tresna gisa sortu
|
zuen
kooperatiba. Etxebizitza propioaren eredu horrek iraganari buruzko ezagutza metatu guztia biltzen du, eraikuntzatik eta bizikidetzatik abiatuta kultura bat sortuz.
|
|
2022
|
|
|
Aurrez, 2008an ere, Irizar eta Ampo Mondragonetik irten zirenean, zurrumurruak zabaldu ziren Oronak eta Ulmak ere bide bera jarraituko ote zuten. Korporazioak argudiatu
|
zuen
kooperatiba bakoitza libre dela egoki irizten dituen erabakiak hartzeko.
|
|
|
Lehen eskutik ezagutu
|
zuen
kooperatibaren sorrera. " Gure aitak, gainerako gizonek bezala, komisio hartzaileei saltzen zien ekoizpen guzia.
|
|
|
Kooperatiban bai, guziok kotizatu genuen, baina gainerako lantegietan ez. Hura ikusita, jendeak nahiago
|
zuen
kooperatiban lan egin. Hala ere, injustiziaren aitzinean, inork ez zuen ahoa irekitzen, inork ez zuen aldarrikatzen emakumeei ere kotizatu behar zitzaienik.
|
|
|
" Zenbat?". Zenbat gehiago ordainduko
|
zuen
kooperatibak kukulen kentzeko.
|
|
2023
|
|
|
Karrantza herriko eta han inguruko 30 baserri inguru daude egitasmoaren barruan, gutxi gorabehera. Elkartze horren ondorioz,
|
zuen
kooperatiba da Bizkaiako ekoizlerik handiena, ezta?
|
|
|
Jada hamalau urteko ibilbidea osatu du
|
zuen
kooperatibak. Kalitatea ez ezik, iraunkortasuna ere ba al da zuen lanaren erdigune?
|
|
|
nahiko dira 1.000 kide inguru, haren iritziz. Zehazki, 8.000 lagun dira jada Ugandako hegoaldean 2008an Oxfam Intermonek sortu
|
zuen
kooperatiban. Gune horretan, robusta kafe asko ekoizten da, eta bereziki merke ordaintzen da merkatuan —kalitate eskasenekoa baita—, bidezko merkataritzak ezarritako langaren oso azpitik.
|