2001
|
|
Familiarteko liskar itsu batean, salatu egin zuten Phoolan dohakabea, eta borrokaren errua egotzi. Hilabete bat pasa
|
zuen
kartzelan. Han, bortxatua eta torturatua izan zen, behin eta berriz.
|
2003
|
|
39 urte ditu eta laupabost urte egon da preso, hiru kartzelaldi ezagutu ditu. 20 urte bete gabe ezagutu
|
zuen
kartzela lehen aldikoz. Martutene espetxean egon da beti.
|
|
Jatekoa eroan behar izaten ei zioten kartzelara. Aita horrek hainbat denbora eman
|
zuen
kartzelan, eta irteteko presa gabe, antza. Hala behintzat bizirik irteteko aukera gehiago ei zeukan.
|
|
Bozek menturaz, bakarrizketa bururatzen zuen, hil arte sinetsiko zuen. Pentsatzeko eskubidea mugatzen eta debekatzen zitzaion herri horren maisu izaten jarraituko
|
zuen
kartzelatik eta horregatik miretsia zatekeen, Txoko aldiz ahul eta saltzaile gisa seinalatua.
|
|
Besteek ez. Hutxek
|
nahiagoko
zuen kartzelan egon baina ez zuen hauturik. Hiriburuko ostatuan Pierrak Txarli aurkeztu zion, Bozekin hitz egiteko xedea zeukan ATEko arduradunetarik bat, omen.
|
2004
|
|
Genovevak urtetan egon
|
zuen
kartzelan.
|
2005
|
|
Bestalde, nahiago nuen nire ilobak euren aita bere burua baino hil ez zuen gizon on bat bezala oroitzea, eta ez errurik gabeko mutil atzeratua garbitu zuen putakumea bezala. Azuak abokatu onak zituen eta ez nuen uste kasuarekin lotzen zuen ezer aurkituko zutenik bertan; bere izena zikintzea lortuko zen, baina ez
|
zuen
kartzelarik zapalduko, kartzelan sartu zezaketen denak hilda zeuden eta.
|
2007
|
|
Baina 70eko hamarkadaren erdialdetik aurrera, ostera, ezkortasuna da nagusi berriro ere hausnarketetan; alde batetik, familian izan zituzten zoritxarrengatik (Ignaziori seme bat, Pedro, hil zitzaion eta beste seme bat, Jesus, hamar urtean izan
|
zuen
kartzelan tupamaroa izateagatik; Migeli, berriz, emaztea hil zitzaion); eta bestetik, Uruguaiko ekonomiaren gainbehera izugarriarengatik.
|
2008
|
|
Ondorioz, Saturrarango emakumeentzako espetxea gero eta garrantzitsuago bilakatu zen presondegietako egituran. 1940an 1.500 presotik gora zegoen bertan eta hiru urte beranduago, nahiz eta kopuru hori heren batean jaitsi, Saturrarangoa zen emakume gehien biltzen
|
zuen
kartzela 1.050 atxilorekin Madrilgo kartzelak 400 preso eta Malagakoak 200 zituzten, hurrenez hurren.
|
|
Josemari atxilotu, torturatu eta giltzapetu zutenean, UCD zen Espainiako Gobernuan, eta PSOEk ez zuen bi urte geroago arte Gobernua hartuko. Ia urtebete
|
zuen
kartzelan Joxe Arregi hil arte torturatu zutenean. Artean, ETA politiko militarra jardunean zebilen, eta Euskadiko Ezkerreko buruzagiek ez ziren iristen gaitzespenaren gutxieneko etikoetara, geroago, ibili gabeko bide demokratikoa espainiar erara berreskuratzeko ahalegin ikusgarria egingo bazuten ere.
|
|
Tribunalak, dena den, ez zuen inolako neurririk hartu Acedoren kontra gezurretan aritzeagatik, eta instrukzio epaileari ere ez zitzaion beharrezko iruditu hura inkulpatzea, nahiz eta kondenaturiko batek, Felipe Bayok, garbi salatu
|
zuen
kartzelan bere nagusiekin izandako elkarrizketa baten grabazioa erabiliz. Bayok epaileari eman zion grabazio hura, non Acedo, Galindo eta konpainiaren parte hartzeaz hitz egiten zen, eta bere aurrean berretsi zuen salaketa.
|
|
Zeanuritik zuzenean iritsi zen Elortza, eta Zaldibartik zuzenean Iturriaga. Iturriagak gaiak dotoreziaz jorratu zituen, eta Elortzak teknikaren erakustaldi polita egin
|
zuen
kartzelan. Iturriaga zein Elortza bertsolaritzaren eta txapelketen zeru gorenean luzaroan dabiltza hegan, eta nahiz eta atzetik txoriak bizi doazkien, eta zenbait eurak harrapatzeko zorian egon arren, batzuen eta besteen artean oraindik badela alderik ikusi zen.
|
|
San Inazio, Itzubaltzeta eta Portu Zaharreko jaietara joatea" beldurra" ematen diola gaineratu zuen Arruek. Azkenik, tokiko popularren buruak abuztuaren 10eko San Lorentzo azokan egindako paseotxoak Zigor Goikoetxea getxoztarra eraman
|
zuen
kartzelara, Arrueri" heriotza mehatxuak" egin zizkiolakoan. Eta Luis Almansa Getxoko PSE EEren bozeramailea agudo atera zen jaietan ertzain nahikoa ez dagoela iradokiz.
|
2009
|
|
Hanka bat egurrezkoa zeukan eta hortik zetorkion ezizena. Abertzale sutsua ei zen, plazan bere ideien alde kantatzen zuen eta sarritan amaitu
|
zuen
kartzelan. Jatabear askorentzat Taket izan da ezagutu duten bertsolaririk ospetsuena.
|
|
IKERNE. Gaizki pasatuko
|
zuen
kartzelan.
|
|
Iruzur txeke hura protestatuko balute, kartzela, desohorea eta lan karreraren amaiera ekarriko lizkioke. Bakarrik egonez gero, gestio hutsal eta umilgarri haiek egin baino nahiago izango
|
zuen
kartzela.
|
2010
|
|
Atzo, Matasek hiru milioi euroko bermea ordaindu
|
zuen
kartzelan sartzea saihesteko. Jose Castro epaileak ezarri zion bermea behin behinean kartzelan sartzeko aukera saihesteko.
|
|
Bertso saioen antolatzaile eta bertsolarien gai jartzaile gisa, ahalegin handiak egin zituen Bordarik bertsolarien jarduna erakargarriago izan zedin, eta horrek bultzatu
|
zuen
kartzelako lana asmatu eta probatzera. Ipar eta Hego Euskal Herriko bertsolarien arteko harremanak estutzeko zereginean lan handia egin zuen.
|
|
Eta ba ote zuen familiarik Irunen? Zer egin ote
|
zuen
kartzelatik atera ondoren. Berriz Hazparnera bueltatu, edo Irunera, edo beste lekuren batera?...
|
2011
|
|
Espainiako Poliziak 2007an atzeman zuen Agirre, euskal presoen eskubideen aldeko manifestazio baten sustatzaile izateagatik. Urtebete eman
|
zuen
kartzelan donostiarrak. Espainiako Auzitegi Nazionalak urtarrilean ezarri zion Gorenak berretsi berri duen zigorra.Babes zabala jaso zuen atzo Agirrek.
|
|
agurtu
|
zuen
kartzela,
|
|
2003an, Otegi Sozialista Abertzaleak alderdiko legebiltzarkidea zen eta urtebete eman
|
zuen
kartzelan, 2007ko ekainaren 8tik 2008ko abuztuaren 30era arte. 78.586 euroko kalte ordaina eskatu zion Otegik Estrasburgoko Auzitegiari, espetxean egon zen bitartean, legebiltzarkideei dagokien ordainsaria jaso ez zuelako.
|
|
Horietako bat talde erradikal bateko kidea zen eta horregatik epaitu zuten alboko herrialdean. Egiptoko matxinadak eman zirenean lortu
|
zuen
kartzelatik irtetea.
|
|
1977an sortutako Euskal Zinemagileen Elkartearekin harremanetan egon zen eta 1979an Txantrea auzoko 40 bat lagunek Txantreako Lankideen Kooperatiba eratu zuten, zinemari lotuta. Salesianoen ikastetxeko irakaslea zen garai hartan eta elektronikako hainbat lan ere egiten zituen; Euskadiko Mugimendu Komunistan (EMK) militatu zuen, eta hilabete eman
|
zuen
kartzelan. Aipatutako kooperatibari esker, Barregarriaren dantza film laburra (1979) egin ahal izan zuen, eta urtebete geroago Paisaje eta Ikusmena. Obra horiek inkomunikazioa, adierazkortasuna edota manipulazioa dituzte ardatz, eta estiloan nabaria da esperimentatzeko grina.
|
|
NEKANE. 27.. (pentsatu eta) Inaxio Torreluzeak irailaren 27an ihes egin
|
zuen
kartzelatik! Eta ordua... gaueko hamaikak laurden gutxi?(?) Jira horretan izan zela esango nuke, bai...
|
|
JOANA. Ni ez kezkatzeagatik egiten du, baina badakit gaizki pasatzen ari dela. Beldur handia
|
zuen
kartzelara itzultzeko.
|
|
" Izan ere, bisitara sartzen uzten ez zutela-eta, etxera deitu
|
zuen
kartzelako komunikazioetako departamentuko telefono publikotik. Deitu zuenean 10:15ak ziren, eta ez 12:00ak, segurtasun buruak adierazi bezala.
|
2012
|
|
Agerraldi publiko bat ere egin zuten orain dela hilabete, hori guztia salatzeko. Elkarteko bozeramaile Cesar Manzanosek honela definitu
|
zuen
kartzelaren egoera: «Isilean, lehen gradua ezarri dute.
|
|
Jakin dezazula Raxoi, jakin dezazula Sarkozy herri honek konponbiderako eta askatasunerako hautua egin duela, eta eraso bakar batek ere ez duela bide horretatik aldenduko. Eta jakin dezazuela, izan zaiteztela oso kontziente, benetako konponbiderik ez dela izanen
|
zuen
kartzeletan euskal preso politiko bakar bat dagoen bitartean. Herri honek euskal preso eta iheslari politiko guztiak etxeratzeko borondate eta konpromiso argia du.
|
|
Alternatiba horren negoziatzeko eskaintza egin zuen ETAk. Gobernuak ez zion erantzun; Ajuria Eneko mahaiak, berriz, mintzatzeko posibilitatea aipatu zuen, ETAk Ortega Lara, bahitua
|
zuen
kartzela funtzionarioa, askatzen bazuen.
|
2013
|
|
Uzkudun Granadako (Espainia) espetxean dago egun preso. 2009ko abuztuaren 27an irten behar
|
zuen
kartzelatik, zigor osoa beteta, baina espetxealdia 30 urtera luzatu zioten, 2021eko otsailaren 5era arte.
|
|
Ondoren, kartzelan sartu zuten Arantzabal, eta orduantxe idatzi zituen pasarte gehienak. Senitartekoen eta gertukoen laguntza beharrezkoa izan
|
zuen
kartzelatik dokumentazioa sartu eta ateratzeko. Beraz, kolektiboak indar handia izan du lan honetan.
|
|
Jerusalemera itzuli nahi
|
zuen
kartzelatik irtetean, eta ez du etsi borrokan, Israelek xede hori lortzeko bermeak eman dizkion arte. Samer Issawi preso palestinarrak (Issawiya, 1979) 266 egun egin ditu gose greban, iazko abuztuaren 1etik; eten bat egin zuen, akordio bat lortzear zelako, baina aukera zapuztu zenean, berriz ekin zion gose grebari.
|
|
Amak joan etorri batzuk egin zituen Iruñera, osaba Anjelekin haren Citroenean, eta telefonoa ere ederki berotu zuen," Lolita, me vas a poner conferencia" herriko telefono zentralean aritzen zen emakumeari agindua emanda. Iruñeko osaba batek laguna omen
|
zuen
kartzelako zuzendaria, harekin joaten baitzen ehizara Kintora, eta hortik esperantza, hark lagunduko ote zigun. Horrelakoak hartu nituen airean, euren artean ari zirelarik beti zerbait eskapatzen zitzaielako.
|
|
Egun batzuk lehenago atzean utzitakoa ez zen etxea, hamabi urteko zigorra bete
|
zuen
kartzela zen.
|
2014
|
|
Kartzelatik irten berri samar zenean argitaratu zuelarik, Mikel Etxaburuk (Ondarroa, Bizkaia, 1969) kartzela izan zuen gai nagusi Zu zara orain txoria (Elkar, 2011) bere aurreneko poema liburuan. Hodeiak zapatetan (Susa) bere bigarren liburuko poemak idazten hastean, ez
|
zuen
kartzelaz aritzeko asmorik, baina ezin izan du saihestu. Etxaburuk argi du oraindik ere «era batean edo bestean» kartzelan jarraitzen duela.
|
|
Baina, hala ere, denok ados ginen hasieratik: Gabik ezin
|
zuen
kartzelan usteldu, eta frantsesei erantzun beharra zegoen. Beraz, garbi ikusi genuen zer egin:
|
|
Aita bizar zuriarekin autotik irten zenean, elur bustia ari zuen. Xabik ez
|
zuen
kartzelako txandal hura ikusi. Baina jendearen besarkadak jasotzen hasi zenean ohartu zen jantzita zeramala, eta amorratuta sentitu zen, aita itxura horiekin ikusteagatik.
|
|
Bazekien zertaz ari zen, egunero entzungo zuen Riliman beharbada. Hamar urte ere ez
|
zuen
kartzelan egin hala ere, etxera bidali zuten berehala. Polizia izandakoa zen masakreen aurretik.
|
2015
|
|
Orain hamar bat urte hurbildu zen Cherif muturreko islamismora, Parisko XIX. barrutiko iman baten eraginez. AEBen inbasioaren ondotik Irakera borrokara joandako talde bateko kide egin zen, eta, horregatik, hiru urte eta 18 hilabeteko kartzela zigorra ezarri zioten 2008an.Aurretik ere urte eta erdi igaro
|
zuen
kartzelan, 2005an. Siriara bidaia egitekoa zen orduan, Irakera gurutzatu eta jihadean parte hartzeko.
|
|
«Nahiko sentsazio txarrarekin» bukatu zituen kartzelaren aurreko ofizioak: «Kartzelan zain nengoen bitartean, saiatu naiz neure burua egurtzen ea pixka bat kontzentratzen nintzen saio on bat egiteko, eta uste dut txukun atera dela».Kanporaketetan doinu berria plazaratu zuen, eta doinu horretan kantatu
|
zuen
kartzelako bakarkakoa herenegun ere. Emaitza ona ekarri zion kartzelan zegoen artean bere burua zigortzeak.
|
|
Auzitegi Gorenak 2015eko ekainean plazaratutako erabakian, berretsi egin zuen 107 herriko taberna konfiskatzeko agindua, baina jaitsi egin zituen espetxe zigor handienak, hiru urtetik urtebete eta 10 hilabetera. Inork ez
|
zuen
kartzelara itzuli beharrik izan.
|
|
Jokabide zuzena Izagirrerena: euskara jasoan jardun gabe, edo erdarako argotera jo gabe, euskaran bertan bilatu
|
zuen
kartzela giroko hizkera.
|
|
Gai bera abiapuntu izanagatik, Arzallusek oso bestelako saioa burutu
|
zuen
kartzelan. Jendea torturatzeagatik akusatuta epaitua izaten ari den guardia zibil baten paperetik osatzen du bere jarduna.
|
|
Handik gutxira lortuko
|
zuen
kartzelan bisita egitea. Bien arteko adiskidetasuna errotzenago joan zen, komunista kontsekuentea hil zen arterainokoan.
|
|
Parisera ihes egin
|
zuen
kartzelan sartu nahi zutelako.
|
2016
|
|
Fresnesko preso sozialek euren emakumezkoen moduluan bizi baldintzak hobetzeko protestak hasi zituzten eta Fresnesko Euskal Preso Politikoen Kolektiboko kideek bat egin zuten haiekin joan den hilabetean. Itziar Moreno mobilizazio horien sustatzaile eta antolatzailetzat jo
|
zuen
kartzelako zuzendaritzak eta horregatik bakartuta dago hilaren 2tik. Morenoren isolamendua salatzeko, Morenok berak eta Ekhiñe Eizagirrek gose greba hasi zuten herenegun; Iratxe Sorzabalek otordu batzuei uko egitea erabaki du.Pasa den astera arte zigor ziegetan egon dira azken bi horiek, Morenoren egoera salatzeko.
|
|
Gogora ekarri zion, baita fisikoari zegokionez ere, ilehori izandako baten begi urdinengatik batik bat, Anna andrea, Filippo Turatiren bizilaguna, berak umetan ezagutu zuena, Milanen, 22an edo. Bere aitak, abokatua bera, ia urtebete pasatu
|
zuen
kartzelan Turati bikotearekin 1898an. Bien lagun mina zelarik, igande arratsaldeetan Galleriako haien apartamentu apalean bisitatzen jarraitzera ausartu ziren bakarretakoa izan zen.
|
|
Tira, badaude kontrako adibideak: Rimbaudek afizioa zeukan, antza, jendea burdin barra batekin jotzeko, eta Verlainek denboraldi bat pasatu behar izan
|
zuen
kartzelan hain justu Rimbaudi eskumuturrean tiro egiteagatik, besteak beste?; Neron enperadorea bera, ez dezagun ahaztu, poeta zen. Baina demagun, oro har eta teorikoki, poetak pertsona baketsuak eta bakezaleak direla.
|
|
San Fermin eguna zen eta Imanol kantariak kontzertua eman
|
zuen
kartzela barruan, eguerdi partean.
|
|
18 Erasoez eta botere gehiegikeriez ari garela, ezin da aipatu gabe utzi Langraiz Okako espetxean gertaturikoa. Izan ere, 2009an kasua epaitegietara iritsi zen, eta ebazpenak frogatutzat jo
|
zuen
kartzelako segurtasun zuzendariordeak jazarpenak egin zizkiela bi emakume presori, sexu harremanen trukean espetxe onurak eskainita (Salhaketa, 2005).
|
|
—Eta denbora asko egin
|
zuen
kartzelan?
|
|
Ziegara itzuli zenean, amaren oroitzapena lausotzen joan zen eta Nekanerena argitzen; eta pentsatu zuen orduan berak ez zuela nahi gurasoei gertatutakoa beraiei jazotzea, horrenbeste urte aldendurik, horrenbeste urte bakarrik. Ez, berak, Nekaneren alboan izan nahi
|
zuen
kartzelatik ateratzen zenean, Gabriel Garcia Marquezen Ehun urteko bakardadea edo Italo Calvinoren Baroi arranpalaria nobelez mintzo zitzaion neska harekin, Sartre eta Beauvoirren harremanaz aditu baten ziurtasunarekin hitz egiten zion emakume harekin, esaten ziona “bizitzari den dena eskatu behar zaio, eta bete betean bizi”; eta betiereko maitasunik sekula ere aginduko ez zion arren, m... Eta akordatu zitzaion, jarraian, nola joan ziren mendira ekaineko arratsalde batez, eta ikusi zituzten belaze zabalak, inoizko berdeenak, belarra hazita zegoela, eta hantxe oinekin zapaldu eta ohantze bat atondu zuten, eta bertan etzan ziren elkarrekin, han belar luzearen babesean, gorderik, ohantze natural hartan, eta elkar maitatu zuten libre, animaliatxoak balira bezala, naturaren hots txikiak entzuten; eta gero belar izpi bat ahoan sartu eta zeru urdinera begira geratu zen Txomin, eta zeru eskergak eta lur hezeak legez beraiek ere bat egiten zutela sentitu zuen, une batez bada ere...
|
|
– Ihes egitea lortu eta, norarik ezean, buelta egin behar izan
|
zuen
kartzelara –esan zuen Karmelek.
|
|
Gerran ibilia bazen ere, Txominek sekula ez
|
zuen
kartzelarik ezagutu. Arreta handiz entzun zituen Josuren kontakizuneko zertzelada guztiak, ezer esateko kemenik gabe.
|
|
Zer deritzozu gai horri. Arrazoi juridikoak eta politikoak daude hor. Arrazoi juridikoetan ez naiz sartuko, izan ere, nire ustez Otegik ez
|
zuen
kartzelan egon behar izan. Politikoki ez deritzot onargarria horri.
|
2017
|
|
Perretxiko hori bazenik ere hor jakin genuen ez gutxik. Egañak Maiarekin egin
|
zuen
kartzelan diren beterano eta sartu berriaren elkarrizketa hura ere itzela izan zen. Kartzelako lana, “Aturritik Ebrora herri bat badela”… famatu egin den gai bakarretakoa.
|
|
Lujanbiok “norbere mundu intimo” doinua estreinatu zuen desamoreari kantatutako bakarkakoan. Iturriagak ere lan ederra egin
|
zuen
kartzelako gai horretan, “orain beste aldean zaude” gaiari erantzunez, banaketaren osteko umeen zaintzaren gaian. Elortzak Noelen paperean eta Mendiluzek Olentzerorenean, puntuka egin zuten saioa dagoeneko Gabonetako gure iruditegiaren parte da.
|
|
Han gertatu zen Spotlight pelikulan kontatzen dena. Bernard Law kardinalak dena ezkutatu zuen, eta estaltzaile hutsa izan zen, eta Vatikanora joan behar izan
|
zuen
kartzelan ez bukatzeko?. Han jarraitzen du egun ere.
|
|
San Fermin eguna zen eta Imanol kantariak kontzertua eman
|
zuen
kartzela barruan, eguerdi partean. Ihesa ikusgarria izan zen, bere ikusezintasunagatik:
|
|
Kwon Yu, hiltzaile eta bortxatzaileak atzo ihes egin
|
zuen
kartzelatik.
|
2018
|
|
Baina ezkerreko hainbat pentsalarik salatu duten bezala, Ama Teresa Kalkutakoa bihurtu nahi du Mandela Mendebaldeak, haren benetako jarrera, terrorista izendapena irabaziarazi zion bera, ezabatzeko. Slavoj Zizekek idatzi bezala, agure erretxindua zen Mandela bere azken urteetan, erretxindua hain zuzen bere gobernuak aldaketa esanguratsu asko ekarri zituelako Hegoafrikara, baina ez
|
zuen
kartzelara eraman zuen erregimenaren eragina erabat ezabatzerik lortu. Pena horrekin hil zen Mandela.
|
|
–Baina zerbait nahitaez hauteman behar izan duzu! , estutu
|
zuen
kartzelako zuzendariak.
|
|
Colinak, adibidez, Gabonetan urtero jaso ohi duen postala aurten jaso ez duela-eta: azken urteetan hura jasotzea" opari onena" izaten zela esan zuen lehenengoan; bigarrenean argitu
|
zuen
kartzelatik bidalitakoa izaten zela postal hura; eta hirugarrenean: Eltzea hustu ta mahai gainera atera dugu txuleta/ ardo onari trago eman ta bizitu elkarrizketa/ oroitzapenen munduan sartu zenbat jira zenbat buelta/ postal zaharrak eskutan hartu kajoian zeuden gordeta/ beti postala bialtzen zidana aurrez aurre daukat eta.
|
2019
|
|
Bertako gobernuko kideen eta epaileen artean zituzten kontaktuak baliatuz, Gitak zenbait ofizial erosi ahal izan zituen, laguntza truke. Egun batean, Lalek apaiz katoliko baten bisita jaso
|
zuen
kartzelan. Handik pixka batera, apaizak gelatik irteteko esan zien zaintzaileei, Lale aitortu behar zuela, eta aitormena sakramentu santua zela, berak beste inork ez entzutekoa.
|
2020
|
|
Fernandez Iradiri 2010ean agertu zitzaizkion lehen sintomak, eta 2013an egin
|
zuen
kartzela zigorra eteteko lehen eskaera. Zigorrak Ezartzeko Auzitegiak 2014an onartu egin zion eskaera, baina prokuradoreak eskatu zuen osasun azterketa gehiago egin behar zirela.
|
|
Kontuak kontu, 2015eko uztailaren 10ean atera behar
|
zuen
kartzelatik, baina data hori eta gero ere kartzelan zegoen oraindik, Topas (Salamanca) izeneko presondegian.
|
|
Bere esperientzia latza Intxaurrondo, la sombra del nogal liburuan kontatu zuen, alegia, Mikel Zabaltzari egin zizkiotenak egin zizkiotela berari ere. Mikel Zabaltza ez bezala, bera bizirik atera zen, eta oso denbora gutxi egin
|
zuen
kartzelan, ETArekin harremanik ez zeukala frogatu baitzen. Torturak salatu zituen, baina epaileak ez zituen aintzat hartu.
|
2021
|
|
Loreak eta zauriak ikuskizunak Lete izango du gogoan, Beñat Gaztelumendi, Xabier San Sebastian, Joserra Senperena eta Quico Pugesen eskutik. Bestalde, Mikel Antzak zuzendutako Pessoak atera
|
zuen
kartzelatik antzezlana izango da Sarrionandia ezagutarazteko helduleku.
|
|
Berak sufriaraziko zion. Filok hilabete asko pasa
|
zuen
kartzelan gaizkile batzuei laguntza emateagatik, Manuk parte hartu zuen kasu batean. Mendeku bila, emakumea hurbilduko zitzaion Manuri.
|
|
Lehengo erreferenteez gain, oraingoez ere oroituko da jaialdia, halere. Horren adibide da, besteak beste, Pessoak atera
|
zuen
kartzelatik Sarrionandia antzezlana, BERRIAk lagundutakoa: idazle iurretarrak euskaratutako Pessoaren Marinela obra (Susa, 1985) oinarri hartuta, bi idazleak harremanetan jarriko dituzte Ainhoa Alberdi, Erika Olaizola eta Idoia Beratarbidek.
|
|
Emazteak ez, aitaginarrebak bai, bisitatu egiten
|
zuen
kartzelan. Bide batez Bilbora joatearren?
|
|
Bera zen, baina ez zuen bera ematen, ez ezagutzeraino zegoen zahartua, forma disekatu baten moduan. Natural hartu
|
zuen
kartzelatik atera eta lau urtetan bisitarik ez egin eta orain egin izana.
|
|
zortziok errua onartzen bagenuen, bi urte, lau hilabete eta egun bateko zigorra ezarriko ziguten. Eta zigor horrekin, bakarrak ere ez
|
zuen
kartzelara sartu.
|
|
Kontuak milioi erdi jarraitzaile baino gehiago zituen, eta, jakina, ehun eta berrogei karaktere bidaltzen zituen hura Tasio izatera jolasten ari zen, baina inork ez zekien nola egiten
|
zuen
kartzelatik txioak bidaltzeko.
|
|
Karmen Franciak gaineratu
|
zuen
kartzelatik atera zenean ETA Militarreko Zuzendaritzak Euskaditik alde egiteko manua eman ziola:
|
|
Suarezen Gobernuak maiatzaren 14an erabaki
|
zuen
kartzelatik askatuko zituela, eta denbora berean Espainiatik deserriratuko, oso preso ezagun batzuk, hain zuzen Burgosko auzi militarrean kondenatuak.64
|
|
Arregi oñatiarra 1992an izan zen Bidarten atxilotua, Frantzian pasa
|
zuen
kartzela denbora luzea eta, Espainiara estraditatua, 2015ean Auzitegi Gorenak ukatu zion herbestean egin kartzela urteak Espainian egin behar zituenetatik kentzea. Oro har eta Buruzagitzan zenean egin atentatuetan" beharrezko kooperatzaile" gisa, 743 kartzela urte bildu zituen, 2026an bukatzekoak.
|
|
Gehiago dena, horrek eman zien etxean babesa ekintzaileei. Jose Manuel Fernandezek erreinsertzio bidea hautatu
|
zuen
kartzelan, eta 2012tik hirugarren graduko onurak erdietsi ditu.
|
|
Bere garaiko motibazio politikoen azalpena eman
|
zuen
kartzelatik atera eta gero:
|
|
Etxabe Euskal Preso Politikoen Kolektibotik (EPPK) kanporatu zuten. 1992ko urrian kartzelatik askatu zuten.120 Presoen kolektiboak gogor kritikatu zituen Etxabe eta Urrutia, eta haien jarrera lotu
|
zuen
kartzelak sortu traumatismoekin eta egoismo pertsonalarekin.
|
|
Ezker Abertzaleak salatu
|
zuen
kartzelak berak duen erantzukizun espezifikoa, eta erantzukizun hori sistema kartzelarioaz grinatzen diren ikerketetan ere aipatzen da, eskuarki.
|
|
1997ko otsailaren 7an: Jose Mari Aranzamendik bere buruaz beste egin
|
zuen
kartzelan
|
|
Gorabehera desberdinen ondoan, Epaitegiak printzipiozko akordio bat eskaini
|
zuen
kartzelan pasa denbora estaliko zuen kondena bat onartzeko. Ibarretxe lehendakariak ere publikoki galdetu zuen:
|
2022
|
|
Azken horren garaian, gainera, Washingtonek agindu zuen espetxea «beste 25 urtez irekita mantentzeko», eta mahai gainean jarri zuen Estatu Islamikoko kideak hara eramatea ere. Hala adierazi
|
zuen
kartzelako komandante John Ringek 2018an.
|
|
Demokraten jarrera bestelakoa izan da, baina emaitza berdintsuak izan ditu. Barack Obamak() bere lehen hauteskunde kanpainan adierazi
|
zuen
kartzela ixteko asmoa, baina zortzi urtean ez zuen urratsik egin. Orduan presidenteorde zenak, Joe Bidenek, gauza bera agindu zuen Etxe Zurira iritsi baino lehen.
|
|
Haietan badira literatur lan oso desberdinen inguruko irakurketa ugari, Gramscirentzat nabarmenak ziren egileen eta haren pentsamenduaren berri ematen dutenak. Baita zapaldu
|
zuen
kartzela bakoitzaren deskribapen asko ere —kartzelaka sailkatu dituzte gutunak, ordena kronologikoan— «Baina badago ere, adibidez, kezka handi bat hezkuntzarekiko oro har, eta zuzenean hezi ezin dituen semeekikoa ere bai». Schucht haurdun geratu eta gutxira atxilotu zuten, eta seme txikiena ez zuen ezagutu.
|
|
Sarek, berriz, atzo egin zuen elkarretaratzea, eta Mugimendu Feministak antolatutako deialdietara batu zen, baina nabarmendu
|
zuen
kartzelan dauden emakumeen egoera ere kontuan izan behar dela. Izan ere, adierazi zuen emakumeek preso egoteagatik «zigor hirukoitza» jasaten dutela:
|
|
Peiok ez dizkio sekula xehetasunak kontatu alabari, ez zuzenean behintzat. Azken finean, denbora laburra pasatu
|
zuen
kartzelan. Ondo egurtu zuten, beste batzuk baino gutxiago halere.
|
2023
|
|
Gauzak horrela, 2011n Vecchik hanka egin
|
zuen
kartzelara ez joateko. Baina Italiako Gobernuak pazientzia handiz jarraitu du bere arrastoa urtetan, aurkitu duen arte:
|
|
Jakin pentsamendu aldizkariko zuzendaria ere izan zen 1977tik 2014ra. Hilabete egin
|
zuen
kartzelan Egunkaria ren auziagatik.
|
|
Zuzendariordea izan zen Auzmendi, eta 21 urte egin zituen han. Egunkaria gatik hilabete egin
|
zuen
kartzelan.
|
|
Joan den maiatzetik, gose greban daude Txileko Angol espetxeko hamazazpi preso politiko maputxe, eta ura edateari ere uko egin zioten astelehenean. Maputxe guztiak modulu berean bizi ziren Angol espetxean, baina modulu hori desegin egin
|
zuen
kartzelako poliziak maiatzaren 7an, eta herrialdeko beste kartzela batzuetara eraman zituzten presoak. Besteak beste, Temucoko kartzelara bidali zituzten sei preso.
|
|
Iparraldean errefuxiatu zen bere garaian, eta hiru urte geroago dekretatutako amnistiari esker itzuli zen etxera. Ez
|
zuen
kartzelan egun bakar bat pasatu.
|
|
Baina bakarren batek salaketa ipini zion, eta akabo. Osasun publikoaren kontrako delitua leporatu zioten, eta intrusismoa, baina ezarri zioten kondena bi urtetik beherakoa izaki, oraingo honetan ez
|
zuen
kartzelara joan beharrik izan". Eta Rubenek lehen" zerbait egin du oraingoan ere" hitzekin aztoratu ninduen bezala, segidan kartzelaren aipamenarekin harritu ninduen.
|
|
Oker ibil nintekeen, baina horrelako istorioak kontatzen ziren Armaniri buruz. Antzeko astakeria batek eraman
|
zuen
kartzelara lehen aldian. Hiru gizonezko.
|
|
Eta agian labankadarik mingarriena lana bera zaio. Hain desiratua
|
zuen
kartzeletan sartzea, usadioak aldatzea, presoen bizimodua hobetzea! Baina nekeza dirudi, batik bat pertsona bakarrik dagoenean eta guzti guztiaren kontrakarrean doanean.
|