2002
|
|
Albaitariek lehen instantzian 12.000 kilo baino gehiago kendu ondoren, gainerako 4.000 euroak aurkitu eta erretiratu egin ziren establezimendu guztietara banatu aurretik. Miaketa eragiketa amaitu bezain laster, Osasun Sailak ziurtatu
|
zuen
hormona horrek kaltetutako elikagaia ernalezintasuna eragin dezakeela dosi handietan irensten bada, eta albaitarien «jarduera azkarra» nabarmendu du. Herbeheretatik inportatutako 222zerri partida uztailaren 5ean hil zen Berrizko Bizkaiko hiltegian.
|
|
Partida horretatik datorren haragia, 5.000 kilo haragi fresko, uztaileko lehen egunetan saldu zen hainbat establezimendutan, segur aski harategietan eta hestebete dendetan, Matak ziurtatu zuen. Hala ere, kontsumitzaileak lasaitu egin zituen, esan
|
zuen
hormona horrek gehienez ere baimendutako dosia baino 30 aldiz txikiagoa dela (21 mikrogramo eguneko eta pertsonako). Aldi berean, Osasun Saileko arduradunek Herbeheretatik etorritako txerrien bigarren partida bat ikertu zuten joan den ekainaren 13an, eta Gironako hiltegi batean hil zuten egun bat geroago.
|
2003
|
|
Kontrazepzioa lortzeko testosterona erabili zen. Eraginkorra izan zen garunak odolean testosterona ugari zebilela interpretatu zuelako, eta horrek blokeatu egin
|
zuen
hormona jauzia, testosterona eta espermatozoide gehiago sortzen zituena. Hala ere, testosterona gehiegi izateak epe luzean ondorio larriak izango ditu, jakina baita HDL kolesterola (edo kolesterol ona) murrizten duela.
|
|
Europar Batasuneko exekutiboaren iritziz, zuzentarau berriarekin betetzen dira Munduko Merkataritza Erakundeak (MME) enbargoagatik ezarri zion kondenaren baldintzak. 1998an, MMAk Europar Batasuna (EB) kondenatu
|
zuen
hormona jakin batzuk hazkundearen sustatzaile gisa erabiltzea debekatzeagatik, haragia kontsumitzeak dituen arriskuen azterketa zientifikorik egin gabe. Harrezkeroztik, EBk eskura zituen proba zientifikoen ebaluazioa egin zuen, eta Kontseiluak eta Europako Parlamentuak Europar Batasuneko arau berri bat ezartzeko balio izan zuen.
|
2005
|
|
Substantzia hori aspalditik erabiltzen dute Estatu Batuetan, 30 urtetik aurrera muskulu masa gainbeheran duten helduek, eta atletismo eta kirol alderdia berreraikitzeko. Aurtengo maiatzean, ordea, lege federal batek agindu
|
zuen
hormona aitzindari hori medikuaren aginduz soilik kontsumitu behar zela, eta horrek protestak piztu ditu National Nutritional Foods Association (NNFA), herrialde hartako elikadura osagarrien industriak biltzen dituen lobbya. Alderdiaren diktadura Pubertaroa aldaketa fisiko garrantzitsuen garaia da, bai gizonezkoetan bai emakumezkoetan.
|
2008
|
|
Imagen: Matthew Bowden 2005ean, Minbizia Ikertzeko Nazioarteko Agentziak (IARC, ingelesezko sigletan), Munduko Osasun Erakundearen (OME) mende dagoenak, onartu
|
zuen
hormona antisorgailu konbinatuak (estrogeno progestagenoak), gehien erabiltzen direnak, minbizia sor dezaketela, albo ondorioak dituztelako. Kalkuluen arabera, ugaltzeko adinean dauden emakume guztien %10ek (100 milioi inguru mundu osoan) mota horretako pilulak hartzen dituzte.
|
2009
|
|
Arazoa zen tiroideak ez zuela hormona behar bezala edo behar adina sortzen. Hori dela eta, hainbat haurri botiken bidez eman diote faltan
|
zuen
hormona kopurua.
|
2018
|
|
Gure ikerketaren helburu zentrala agresioan hormona jakin batzuen (testosterona, androstenediona, estradiola eta kortisola) eta ezaugarri psikologiko zehatzen (aldagai potentzialki inhibitzaileak edo indartzaileak) paper iragarlea aztertzea izan zen. Potentzialki inhibitzailetzat hartutako aldagaien artetik enpatiak soilik jokaera oldarkorrarekiko erlazio negatiboa erakutsi
|
zuen
hormonekin lotzerakoan bai mutilengan bai neskengan. Beldurrak, autoestimuak eta amorruaren kontrolak ez zuten jokaera oldarkorrarekin inongo elkartze negatiborik aurkeztu, gure hipotesien kontra eginez.
|
|
Potentzialki indartzailetzat hartutako aldagien artetik tenperamentuaren alor batek (erretiratze portaera) soilik jokaera oldarkorrarekiko erlazio positiboa erakutsi
|
zuen
hormonekin lotzerakoan. Erlazio hori mutiletan bakarrik agertu zen.
|