|
2010
|
|
|
1827an jaioa Bilbon, arabiera Parisen eta medikuntza Madrilen ikasi ondoren, eta Marokoko gerlan parte harturik, 1863an itzuli zen. Petrikiloarena eginez, asto gainean egin
|
zuen
hiru urtez luzatu zen ibilaldia. Hach622 Mohamed el Bagdddy deitzen zioten, Bagdadekoa zelakoan.
|
|
2011
|
|
|
2004an argitaratu
|
zuen
Hiru Trukurekin hirugarren eta azken lana —Nafarroako kantu zaharrak, eta 2006an Sarrionandiari eskainitako monografikoa —Memoriaren mapan— Aipatu dut lehenago azken horren sonoritatea eta izate monografikoa salbuespeneko eman zuela orduan, baina ez zait hala iruditzen egundik begiratuta. Ondorengo zuzenekoari berriz — Hamar t’erdietan, 2008—, ezin despedida usaina ukatu, bere zuzeneko taldearen amaierari lotutakoa.
|
|
2012
|
|
|
Tenientearen burua ohi ez bezala zegoen banatua une hartan, hiru zatitan. Aldagelan izandako susperraldiaren ondoren —pentsatu
|
zuen
hiru zati haietako lehenarekin—, betiko aldartea erakusten zuen kapitainak. Txitxarrek uda osoan kantatzen zutela zioen kantak, baina kantarekin batera sentitutako pozak ez zion hari tout l' ete iraun.
|
|
2013
|
|
|
Militar nafarra (Iruñea, 1712 Madril, 1783) gerlari zaildua zen, baina, Europatik heldu berria, arrotzak zitzaizkion paraje haiek" un laberinto de cerros, barrancos y despeñaderos", 114 eta arrotza, halaber, indioen gerra egiteko modua. Arerioa Cerro Prieto izeneko lekuan biltzen zela jakinda, armadak harantz jo
|
zuen
hiru dibisiotan banatuta, Elizondo, Bernardo de Urrea eta Cancio izeneko beste kapitain bat buru zirela. Indio guztiak puntu batean biltzera behartu nahi zituzten, gero denak bertan deuseztatzeko; baina desertuan barruratzea baino ez zuten egin, joan eta joan, zaldiek leher egin eta itzuli beharra izan zuten arte.
|
|
2014
|
|
|
Fauxto k sintetisatu behar
|
zuen
Hiru Puntturen lana, taldea eutanasiatu aitzin. Pentsatua zen eliza galeria bat egitea eta publiko parte bat gainean kantu hitzekin, beste zirtzil batzuk liburua botatzen emazteen gainean, anjelusa eta gauza horiek hola pentsatuak ziren, kantuak ere bai.
|
|
2015
|
|
|
Informea osatu
|
zuen
hiru ohar argigarriz. Lehenbizikoak plazatu zuen haren eginbidea" ezinbesteko epean, Herria baretu, eta Gorteetarako bozkak iragan artean", ezen gerorako baitzeuzkan bere" deseinak Nafarroan".
|
|
|
—Baietz, 1869an Bonaparte printzeak bildu
|
zuen
hiru gazteren kantua horko dialektoan: Iguzki tilaigia, zeruko izarrak, etab. Markok mozioaren alde egin zuen oso, beti bezala, eta Korporazioko ezein kidek ez zuen trabarik eman".
|
|
|
Urmeneta Diputaziora iraganik, Kutxako Gobernu Juntak adostu
|
zuen
hiru pertsonek osatu kabinetea esleitzea, zuzendaritzaren lagungarri. Hala, zuzendariak jarraituko zuen kudeantza nagusian, kabinete horren sokorriaz.
|
|
|
Sektore hartan egon zen azarora arte, eta gero Burgosera; bertan onartua baitzuten behin behineko alferezentzako kurtsoan. Abenduan titulua eman zioten, eta banderaren zina egin
|
zuen
hiru egunen buruan. Ofizial karguan Madrileko frontera igorri zuten, Argel Erregimentuko 8 Batailoian eratxekirik, eta Behe Carabanchel eko sektorean gudukatu zen 1937ko hatsarrera arte.
|
|
|
—Baietz, 1869an Bonaparte printzeak bildu
|
zuen
hiru gazteren kantua horko dialektoan: Iguzki t’ilargia, zeruko izarrak, etab. Markok mozioaren alde egin zuen oso, beti bezala, eta Korporazioko ezein kidek ez zuen trabarik eman.
|
|
|
Administrazio Kontseiluak Sarasa zuen hautatu, baina Diario de Navarrak kanpaina abiatu zuen haren kontra, baizik eta euskal nazionalista zela; ondorioz, nahiantak berak uko egin zion karguari. Urmenetak hitzartu
|
zuen
hiru hileko epea, zeinean bera ariko baitzen jardunean, hautagaia aurkitu artean, eta Administrazio Kontseiluak aho batez onartu.
|
|
|
Hiru apaizok, On Jose, On Paskasio eta On Fermin; Berriozar, Noain, Ezkirotz; horietariko baten batez zioten errebolberari isipu erraten ziotela. Jose Berriozarko erretora baizik ez zen izan, menturaz Barojak huts egin
|
zuen
hiru apaiz erreketeen liburua. Egungo egunean ere, Jose ongi legoke Berriozar handiko erretor, Auzo Elkarteaz, bera herriko apaiza baitzen, eta herrikoia.
|
|
|
" PSOEk elkarrizketa onartzen badu, ez da mahai honetan izango", ametitzen zuten Ezker Abertzalekoek. ELAk uste zuen Hitzarmenerako Mahaiak aurkeztu zezakeen proposamenak Ezker Abertzalearen posizioa indartzeko balioko zuela PSOE eta EAJrekin osatu nahi
|
zuen
hiru aldeko mahaian: Akordiorako mahaia alderdien hiru aldeko mahaiaren" auxiliarra" litzateke, nagusia abiatzen zen bitarteko tartea betetzeko eta, abiatu ondoren, Ezker Abertzalearen erpina indartzeko hiruko hartan; ENAMen tresna litzateke, beraz, ELAren iritzian.
|
|
|
1091. Bizkaiko hormigoi eta harrobien sektorean trabatuta zegoen negoziazioa bultzatzeko —behin behineko kontratuei eta azpi kontratazioei muga jartzea zen aldarrikapen nagusietakoa, grebara deitu zituen langileak sektoreko ordezkaritzaren hiru laurden biltzen zituen ELAk apirilaren 8rako. Greba hasi baino hiru egun lehenago, sindikatu nagusiaren ezkutuan, patronalak akordioa sinatu
|
zuen
hiruren artean %25era iristen ez zen ordezkaritza baino ez zuten UGT, CCOO eta LABekin, eta negoziazioa amaitutzat jo zuen. ELAk grebari eutsi zion eta, ugazaben mehatxuak gorabehera, sektorea geldiaraztea lortu zuen, hainbesteraino non laster Bizkaiko eraikuntza eta azpiegitura lanak porlan hornidurarik gabe geratzen hasi baitziren.
|
|
|
Confebask eta UGT lehendakariaren agiria izenpetzeko gertu bazeuden ere, azkenean Ardanzak nahiago izan zuen erabat baztertzea itun sozialaren aukera; 225 haren lekuan, larrialdi neurriak finantzatzeko akordio instituzionala sinatu
|
zuen
hiru Aldundiekin.
|
|
|
ez zuen Madrilen egosten ari zenaren inolako berri zuzenik, baina beldur zen sindikatu espainolek ez ote zituzten interes korporatiboak langileen eskubideen aurretik jarriko, 14 urte lehenago UGTk egin zuen bezala; sindikatuan IGS PSV holding aren porrotak eragindako hondamendi ekonomikoak eta gobernuaren laguntzaren premia gorriak ere ituna onartzera bultza zezakeen Nicolas Redondoren erakundea. Zer gerta ere, ELAk LABekin informazio eta mobilizazio kanpaina zabala prestatu
|
zuen
hiru helbururekin: gobernuaren neurri ekonomiko, sozial eta laboralei aurre egitea, euskal erakundeei industria politika eraginkorra exijitzea, eta lan harremanen esparru propioaren aldarrikapena indartzea.
|
|
|
Azken hilabeteetan gogortzen joan ziren" konstituzionalisten" EAJrenganako erantzukiak: Ermuko izpiritua" lurperatzea" aurpegiratu zion PPk," hiltzaileen konplizeengana" hurbildu izanagatik; 689 PSE EEk, berriz, utzi egin zuen EAJ eta EArekin osatzen
|
zuen
hiruko Jaurlaritza, EAJk legebiltzarreko hainbat bozketetan HBrekin bat egin zuela argudiatuta; 690 batzuek zein besteek Miguel Angel Blancoren hilketaren kausaz hartutako HB isolatzeko akordioa hautsi izana leporatzen zieten jeltzaleei.
|
|
|
ELAk Nazio Batzordea bildu zuen eta LABekiko harremanetan geldiune bat egitea ebatzi zuen: ...ABekiko lankidetzarekin soilik gai sindikal hutsetan jarraitzea erabaki zen, bertan behera uztea aldiro biltzen zen bi zuzendaritzen arteko mahai orokorra —" harik eta LABek zerbait berririk esateko ez duen bitartean" 487— eta bakarrik egitea normalean LABekin batera egiten zen Maiatzaren Leheneko manifestazioa; 488 aldi berean, Nazio Batzordeak bere horretan mantentzea erabaki
|
zuen
hiru hilabete barru egingo zen Kongresurako txostenean aliantza politikari buruz proposatzen zen estrategia, LABekiko harremanean zimendatzen zena. ELAk, bada, LABekin zuen harremanaren profila apaltzen zuen, sozioak gogoeta egin eta jokabidea aldatzen joango zenaren esperantzan, baina ateak irekita uzten zizkion etorkizunari.489
|
|
|
Martxoaren 5ean Nerbioi Ezkerraldea geldiarazi zuen greba orokorrarekin estreinatu zen gehiengo sindikal berria; eskualdeak bizi zuenaren larritasunaren aurrean, 218 UGTk ere ez
|
zuen
hirukoaren deialdiarekin bat egin beste erremediorik izan.
|
|
|
EAEn UGTk, estatu osorako ezarritako arautegiaren izenean, ez zuen berretsi nahi izan aurreko bi prozesutan hain egoki funtzionatu
|
zuen
hiru sindikatuen arteko jarraipen eta kontrolerako akordioa162 eta, Madrilen babesean, gatazkari ekin zion. Lehen gatazka aurre abisuena izan zen:
|
|
|
766. Otsailaren 19ko Talde Iraunkorraren bileran Elkarrik aurkeztu
|
zuen
hiru orriko txostentxoak ponentzia bakarrarekin hastea proposatzen zuen: arlo politiko, juridiko edo akademikoan gogoeta eta ekarpen teorikorako gaitasuna erakutsitako talde txiki batek osatuko luke ponentzia —bost lagunekoa, gehienez—; ideologia edo hurbiltasun politikoaren aldetik, taldeak anitza izan luke" euskal abertzaletasunetik edo ezkerretik eskuineraino eta nazionalismo espainoleraino" eta kideak Foroko Iraunkorreko lau alderdiek adostu lituzkete; ponentziak aholkulari talde zabala izan zezakeen; hasteko," Oinarrizko kontsentsu demokratiko eta integratzailera hurbiltzeko proposamenak" gaia proposatzen zen ponentziak jorratu zezan.
|
|
2016
|
|
|
Euskaltzaleen Biltzarraren 1934.eko bilkurako ondu sermoia," Donibaneko predikua", Gure Herria izparringian ageri
|
zuen
hiru zatitan banaturik: euskara, etxea, erlijioa.
|
|
|
Miraballesko apeza zen Antonio Frantzisko Iturriagak ez nahas Pascual Iturriagarekin, Doctrine dominicalac aterac eusquerara ondu
|
zuen
hiru alekitan 1815.ean, Bilboko Azkue liburutegian. Ber tokian, P.A.Y. akronimoko egile ezezagun baten Eusquerazco Doctrinia Anzuelaco verbamoduan atera zuen, 1825.ean.
|
|
2017
|
|
|
Hori zela-eta, indultuak ematen hasi zen nafarrak bereganatu nahian. Baina martxoan, Minaren erasoak berriro piztu zirela jakitean, sinesgaitza bezain eramangaitza izan zitzaionez, haren bila Schmitz maiorra bidali
|
zuen
hiru zutaberen buru: 170 soldadu eta jendarme.
|
|
2018
|
|
|
Lehenago ere, Oihenartek berak garrantzia eman zion euskaldunek elkar ulertzeari. Lapurdi, Nafarroa Behere eta Zuberoako euskaldunen artean elkar ulertzeko zailtasunak penagarritzat jo zituen; horren arrazoia ikusten
|
zuen
hiru erakundetan banatuta izatean eta elkarren arteko harreman faltan.307
|
|
2019
|
|
|
Harmailen buruan zelaigune bat zegoen, bostehunen bat metro karratuko espazio bat, diafanoa, El Pardoko basoko lehen muinoak begiz hartzeko aukera ematen zuena. Eten egiten zen han kuartel osoa inguratzen
|
zuen
hiru metro altuko murrua, eta burdinazko langa batek eta Guardia Gela Nagusiaren eraikinak betetzen zuten hutsune hura. Bi monolito zeuden haien artean, bata kuartelaren sinboloekin hornitua, bestea termometro erraldoi batekin.
|
|
|
Mugitu egin zen mahaia, triki traka triki traka, aspaldiko tren baten bagoia bezala. Arnasa hartu
|
zuen
hiru aldiz, sakon, gimnasioan plinto gaineko ariketak egiten hasi aurretik bezala.
|
|
2020
|
|
|
1911n EAJ alderdiko langile batzuek sortu zuten Bilbon, langile mugimenduan UGT eta CNT sindikatuei aurre egin eta langile abertzaleak defendatzeko. 1936ko gerran ere zuzenki parte hartu
|
zuen
hiru batailoirekin. ELA STVren batailoietako lehen biktima Valentfn Arregui Astiazaran tolosarra izan zen hain zuzen ere, uztailaren 28an hil zen Urto Berastegiko frontean.
|
|
|
Horretaz idazten ari naiz, agian berak Madriletik alde egin ondoren hartutako ostatu berean, logela berean. Gehiegitxo hitz egin
|
zuen
hiru elkarrizketa haietan? " Galtzekorik ez", hiruretan esan.
|
|
2021
|
|
|
Aitzitik, aipatu liskarrak eta talkak ekiditeko edo gainditzeko modu berriak ikertzeari ekin zaio berriz. Horren adibide dugu orain dela gutxi, Hik Hasik, Euskal Herriko hezkuntza hobetzeko 10 gakorekin batera, ezagutzera eman
|
zuen
hiru oinarritako hezkuntza proposamena. Hezkuntza sistema berri horrek, bateratzailea, soziala eta inklusiboa izateaz gain, honako hiru oinarri edo ezaugarri izan lituzke:
|
|
|
K.a. II. mendeko inskripzio batek —Teosen aurkitua, hau da, Asia Txikiko kostaldeko hiri batean— ongile bat gogorarazten du diru kopuru bat eman zuelako" libre jaiotako haur guztiek hezkuntza izan dezaten" ziurtatzeko. Diru emaileak agindua utzi
|
zuen
hiru maisu kontrata zitezela, bat ikasketa maila bakoitzerako, eta, gainera, zehazten zuen hirurek irakatsi behar zietela bai mutilei bai neskei. Pergamon, beste inskripzio bat aurkitu zen, K.a. III. edo II. mendekoa, argi uzten duena neskak ere joaten zirela eskolara, haietako batzuk irakurketa eta kaligrafia lehiaketetako irabazleen artean baitaude.
|
|
|
K.a. II. mendeko inskripzio batek —Teosen aurkitua, hau da, Asia Txikiko kostaldeko hiri batean— ongile bat gogorarazten du diru kopuru bat eman zuelako" libre jaiotako haur guztiek hezkuntza izan dezaten" ziurtatzeko. Diru emaileak agindua utzi zuen hiru maisu kontrata zitezela, bat ikasketa maila bakoitzerako, eta, gainera, zehazten
|
zuen
hirurek irakatsi behar zietela bai mutilei bai neskei. Pergamon, beste inskripzio bat aurkitu zen, K.a. III. edo II. mendekoa, argi uzten duena neskak ere joaten zirela eskolara, haietako batzuk irakurketa eta kaligrafia lehiaketetako irabazleen artean baitaude.
|
|
2023
|
|
|
Anartean Apodaca erregeordea ez zen geldirik egon eta, espioien lanari esker Mina bidean zetorrela ondo jakinik, erasora jo
|
zuen
hiru bidetatik. Lehenik, bere gudarosteak kostalderantz abian jarri zituen:
|
|
|
Amatxi, indazu argi, gauak ez daidan gaizki. Bankako (BN) Zulaika andereak agurtu egiten
|
zuen
hirutan errepikatuz: Adio iguzki saintua, bihar arte.
|